SYSTEM HACCP, TRUDNE PYTANIA - PROSTE ODPOWIEDZI.pdf

(4829 KB) Pobierz
haccp.qxd
47394616.002.png
Szanowni Państwo,
Począwszy od dnia przystąpienia naszego
kraju do Unii Europejskiej wszystkie firmy
zajmujące się produkcją i obrotem żyw-
nością będą zobowiązane do stosowania
systemu HACCP.
Jest to istotne narzędzie, które z jednej strony chroni interesy kon-
sumenta, gwarantując mu bezpieczeństwo zdrowotne nabywanych
produktów, z drugiej natomiast poprawia wizerunek i zwiększa
konkurencyjność firm, działających w obszarze żywności. Spełnienie
bowiem tych zasad warunkuje pomyślne funkcjonowanie na rynku
krajowym i dostęp do Jednolitego Rynku Europejskiego.
Dlatego zachęcam Państwa do wnikliwej lektury niniejszej broszurki.
Wyrażam nadzieję, że zdobyta wiedza pomoże Państwu w podjęciu
właściwych działań zmierzających do zapewnienia bezpieczeństwa
zdrowotnego i wysokiej jakości produkowanej i sprzedawanej żywności.
Warszawa, grudzień 2003 r.
47394616.003.png
Co to jest system HACCP?
HACCP to metoda zapewnienia bezpieczeństwa żywności, która opiera się
przede wszystkim na zapobieganiu zagrożeniom . Polega ona na zindenty-
fikowaniu miejsc, w których mogą pojawić się niebezpieczeństwa i odpowie-
dnim zareagowaniu, jeśli zagrożenie wystąpi. Warto pamiętać, że HACCP to
system polegający na samokontroli. Firma sama decyduje, które momenty
w produkcji lub sprzedaży wiążą się z zagrożeniem dla żywności i które spo-
śród nich mogą być skutecznie wyeliminowane, następnie określa jak zamie-
rza obserwować/nadzorować niebezpieczne miejsca i co zrobić, kiedy za-
grożenie się pojawi. Wszystkie przyjęte ustalenia zostają opisane, a czynno-
ści polegające na kontrolowaniu, czy wszystko jest w porządku w miejscach
związanych z zagrożeniem, są za każdym razem odnotowywane.
Wdrażanie systemu HACCP sprzyja:
z usprawnieniu działań poprzez właściwy obieg informacji i dokumentacji,
z wczesnemu wykrywaniu wszystkich nieprawidłowości i niezgodności,
z zwiększeniu efektywności działań na rzecz zapewnienia bezpieczeń-
stwa i jakości żywności,
z zdyscyplinowaniu pracowników i zacieśnieniu współpracy pomiędzy
osobami na poszczególnych stanowiskach.
Trochę historii...
Koncepcja systemu HACCP zrodziła się na przełomie lat 60-70-tych w Stanach Zjed-
noczonych jako wynik połączonych wysiłków NASA (Państwowej Agencji d/s Aero-
nautyki i Przestrzeni Kosmicznej) oraz laboratoriów wojskowych w celu wprowadze-
nia tzw. programów „zero-defects” przy produkcji żywności, a więc gwarantujących
w sposób niezawodny i skuteczny jej całkowite bezpieczeństwo. W 1975 roku sy-
stem HACCP został oficjalnie zaaprobowany przez Światową Organizację Zdrowia
(WHO), zaś w 1980 roku na tym samym forum przedstawiono jego ogólne zasady
i definicje. W 1993 roku system został przyjęty przez komisję Kodeksu Żywnościo-
wego (Codex Alimentarius). W tym samym roku na mocy dyrektywy 93/43/EEC
o higienie żywności zobowiązano wszystkie kraje członkowskie Unii Europejskiej do
sukcesywnego wprowadzania systemu HACCP w branży spożywczej.
Skąd taka dziwna nazwa HACCP?
HACCP to skrót angielskiej nazwy „Hazard Analysis and Critical Control Point
System”. W tłumaczeniu na polski mówimy o Systemie Analizy Zagrożeń
i Krytycznych Punktów Kontroli .
W nazwie systemu występują dwa zasadnicze elementy. Z jednej strony jest
to przeprowadzenie analizy wszystkich możliwych zagrożeń wpływających
na końcowe bezpieczeństwo produktu. Przeprowadzona analiza daje pod-
stawę do określenia tak zwanych krytycznych punktów kontroli .
SYSTEM HACCP
3
47394616.004.png
Krytyczne punkty to po prostu miejsca, w których ewentualne, występujące
zagrożenia można całkowicie wyeliminować lub ograniczyć do akceptowal-
nego poziomu. Określenie, a następnie nadzorowanie, czyli kontrolowanie
takich miejsc jest tym drugim, głównym elementem systemu HACCP.
Dlaczego mówi się o obowiązku wdrażania systemu HACCP?
Dążenie Polski do wejścia do Unii Europejskiej związane jest ściśle m.in.
z pełną harmonizacją naszego prawa z wymogami UE, określonymi w odpo-
wiednich dyrektywach i rozporządzeniach. W krajach UE oraz USA system
HACCP jest obowiązkowy z prawnego punktu widzenia we wszystkich
branżach przemysłu spożywczego, obrocie żywnością oraz w żywieniu
zbiorowym.
Potrzeba stosowania systemu HACCP wynika m.in.:
z ze wzrostu znaczenia zagadnień związanych z bezpieczeństwem żywności,
z z ograniczania mało skutecznych i kosztownych, tradycyjnych metod kon-
troli,
z z nacisków konsumentów i ich oczekiwań w aspekcie zapewnienia bezpie-
czeństwa żywności,
z z konieczności dostosowania się do nowych regulacji prawnych, zgod-
nych z wymaganiami Unii Europejskiej,
z z ujednolicenia standardów higienicznych zakładów branży żywnościowej,
z ze względów ekonomicznych.
Co o systemie HACCP mówi nowe polskie prawo żywnościowe?
W Polsce, głównym aktem prawnym regulującym kwestie zapewnienia bezpie-
czeństwa zdrowotnego żywności, w tym zagadnienia związane z wdrażaniem
przez przedsiębiorców branży spożywczej systemu HACCP, jest zno-
welizowana (ostatnia nowelizacja została opublikowana w Dz.U. 03,208,2020)
ustawa z dnia 11 maja 2001 o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia
(Dz.U. 01,63, 634 z późn. zm.).
Innymi, ważnymi regulacjami prawnymi, które powinny być punktem zaintere-
sowania przedsiębiorców, są akty wykonawcze do tej ustawy, a szczególnie:
z Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 stycznia 2003 r. w sprawie
szczegółowego zakresu i metod wewnętrznej kontroli jakości zdrowotnej
żywności i przestrzegania zasad higieny w procesie produkcji w zakładach
produkujących lub wprowadzających żywność do obrotu (Dz.U. 03, 6, 77)
oraz
z Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wy-
magań higieniczno-sanitarnych zakładów i wymagań dotyczących higie-
ny w procesie produkcji i w obrocie artykułami spożywczymi oraz mate-
riałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z tymi artykułami (Dz.U.
02.234.1979).
4
SYSTEM HACCP
47394616.005.png
W świetle obowiązującego prawa pełną odpowiedzialność za zapewnienie
bezpieczeństwa zdrowotnego żywności ponosi przedsiębiorca produkujący
lub wprowadzający ją do obrotu . On też odpowiada za wszelkie szkody
i uszczerbki na zdrowiu konsumenta spowodowane niewłaściwą jakością
zdrowotną żywności. Dlatego też każdy przedsiębiorca, także prowadzący
sklep, powinien być jak najbardziej zainteresowany wdrażaniem systemu
HACCP.
Czy wiecie, że .....
Wszystkie akty prawne obowiązujące w Polsce, w tym także związane z bez-
pieczeństwem żywności, można znaleźć na stronach internetowych Sejmu RP
pod adresem: www.sejm.gov.pl/prawo/prawo.html w Internetowym Systemie
Informacji Prawnej .
W świetle zapisów polskich regulacji prawnych:
system HACCP staje się obowiązkowy we wszystkich obszarach produk-
cji i przetwórstwa żywności, a także obrotu żywnością, bez względu na
wielkość przedsiębiorstwa i rodzaj prowadzonej działalności.
Warto pamiętać, że:
z Wymóg wdrożenia i stosowania zasad systemu HACCP obowiązuje od dnia
uzyskania przez Rzeczpospolitą Polskę członkostwa w Unii Europejskiej tj.
od 1 maja 2004 r.
z Nie przewiduje się żadnych sankcji karnych ze strony organów urzędowej
kontroli żywności w przypadku stwierdzenia słabych postępów we wdraża-
niu zasad systemu HACCP.
z Nie istnieje formalny obowiązek certyfikacji lub zatwierdzania systemu
HACCP przez jakiekolwiek instytucje.
z Certyfikacja systemu HACCP przez zewnętrzne firmy certyfikujące jest cał-
kowicie dobrowolna.
Po co wdrażać system HACCP?
System HACCP jest systemem
przyjaznym i korzystnym zarówno
dla konsumenta, jak i przedsię-
biorcy działającego w obszarze
żywności. Na obowiązku wdraża-
nia systemu HACCP w firmach,
konsument zyskuje pewność ,
że spożywana przez niego żyw-
ność jest całkowicie bezpieczna
i na pewno mu nie zaszkodzi.
SYSTEM HACCP
5
47394616.001.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin