wczesnaedukacja.pdf

(1130 KB) Pobierz
Kształcenie języka dziecka – Wykłady
Przedmiot: Kształcenie języka dziecka – wykłady
Prowadzący: dr Małgorzata Puchowska
Specjalizacja, rok studiów: III rok Wczesna edukacja i nauczanie języka angielskiego
Cel przedmiotu:
Prezentacja metod i technik stymulowania aktywności językowej dzieci. Uświadomienie
specyfiki języka dziecka, zależności pomiędzy mową a myśleniem oraz zadań szkoły w
zakresie edukacji językowej, edukacji literackiej i rozbudzania u dziecka twórczej ekspresji
słownej.
Podstawowe treści przedmiotu:
Język jako system znaków i jego aspekty kreatywne. Język jako narzędzie komunikacji.
Funkcje przekazów językowych. Pojecie normy językowej, zwyczaju językowego oraz błędu
językowego. Polszczyzna potoczna, język mówiony a pisany. Indywidualne cechy językowe.
Zróżnicowanie językowe uczniów. Determinanty kształcenia językowego w edukacji
wczesnoszkolnej. Kształcenie językowe a osiągnięcia szkolne. Stymulowanie postawy
twórczej a kształcenie językowe. Metody i techniki stymulowania aktywności językowej
dzieci. Język ciała. Język nauczyciela a doskonalenie mowy ucznia. Związki kształcenia
językowego z literackim. Doskonalenie wypowiedzi ustnych, czytania i pisania jako proces
ciągły. Przyczyny najczęstszych błędów językowych. Zapobieganie błędom i ich poprawa.
Podstawowa literatura:
Badania nad rozwojem języka dziecka , wybór prac pod red. G. W. Shugar, M. Smoczyńskiej,
Warszawa 1980.
J. Bałachowicz, Kształtowanie umiejętności czytania ze zrozumieniem , Warszawa 1988.
Bernstein B., Odtwarzanie kultury , Warszawa 1990.
M. Bober-Pełzowska, Rozwijanie mowy uczniów klas niższych , Warszawa 1983.
D. Czelakowska, Twórczość a kształcenie języka dzieci w wieku wczesnoszkolnym , Kraków
1996.
D. Gołębia, G. Teusz, Edukacja poprzez język , Warszawa 1999.
E. Filipiak, Aktywność językowa dzieci w wieku wczesnoszkolnym , Bydgoszcz 1996.
M. Kielar, Twórcze opanowanie i używanie języka przez dziecko , [w:] Aktywność twórcza
dzieci i młodzieży , pod red. S. Popek, Warszawa 1988.
J. Melendowicz, O trudnej sztuce czytania i pisania , Warszawa 1978.
M. Nagajowa, Kształcenie języka ucznia w szkole podstawowej , Warszawa 1985.
R. Pawłowska, Lingwistyczna teoria nauki czytania , Gdańsk 1992.
E. Rostańska, Rozmowa w szkole , Warszawa 1995.
B. Sawa, Jeśli dziecko źle czyta i pisze , Warszawa 1987.
H. Spionek, Zaburzenia rozwoju uczniów a niepowodzenia szkolne , Warszawa 1973.
J. Wójtowiczowa, O wychowaniu językowym , Warszawa 1997.
Warunki zaliczenia: Egzamin ustny.
Przedmiot: Kształcenie języka dziecka – ćwiczenia
Prowadzący: dr Małgorzata Puchowska
Specjalizacja, rok studiów: III rok Wczesna edukacja i nauczanie języka angielskiego
Cel przedmiotu:
Opanowanie przez studentów metod i technik stymulowania aktywności językowej dzieci.
Podstawowe treści przedmiotu:
Inspirowanie aktywności językowej uczniów poprzez różne formy ekspresji-formy słowne,
ruchowe, plastyczne, muzyczne. Ćwiczenia usprawniające umiejętność wypowiedzi ustnej.
Kultura mówienia, słuchania, dialogu, rozmowy. Dziecko w świecie pisma. Psychologiczne,
fizjologiczne i motoryczne uwarunkowania procesu mówienia, czytania i pisania. Przyczyny
trudności w nauce czytania i pisania. Przegląd metod nauki czytania. Czytanie a czytanie ze
zrozumieniem i czytanie twórcze. Kontrola i ocena umiejętności czytania i pisania. Rola
książki i czytelnictwa w kształceniu językowym. Cele, techniki i rodzaje ćwiczeń
kształcących sprawność językową.
Podstawowa literatura:
K. Aszyk, Umiejętność czytania i poziom przygotowania do pisania sześ ciolatków,
„Wychowanie w Przedszkolu” 1979, nr 2.
H. Baczyńska, Metodyka języka polskiego w klasach 1-3 szkoły podstawowej , Warszawa 1985.
Badania nad rozwojem języka dziecka , wybór prac pod red. G. W. Shugar, M. Smoczyńskiej,
Warszawa 1984.
J. Bałachowicz, Kształtowanie umiejętności czytania ze zrozumieniem , Warszawa 1988.
B. Bernstein, Odtwarzanie kultury , Warszawa 1990.
M. Bober-Pełzowska, Rozwijanie mowy uczniów klas niższych , Warszawa 1983.
D. Czelakowska, Twórczość a kształcenie języka dzieci w wieku wczesnoszkolnym , Kraków 1996.
Czytanie i pisanie – nowy język dziecka , praca zbiorowa pod red. A. Brzezińskiej, Warszawa 1987.
E. Filipiak, Aktywność językowa dzieci w wieku wczesnoszkolnym , Bydgoszcz 1996.
G. Grabowska, Nauczanie języka polskiego w niższych klasach szkoły podstawowej , Słupsk 1989.
J. Kulpa, R. Więckowski, Metodyka nauczania języka polskiego w klasach początkowych , Warszawa
1983.
E. Malmquist, Nauka czytania w szkole podstawowej , Warszawa 1982.
J. Melendowicz, O trudnej sztuce czytania i pisania , Warszawa 1978.
Z. Mórawska, A. Wilkowa, Kształcenie języka dziecka w klasach I-IV , Warszawa 1975.
M. Nagajowa, Kształcenie języka ucznia w szkole podstawowej , Warszawa 1985.
R. Pawłowska, Lingwistyczna teoria nauki czytania , Gdańsk 1992.
Podstawa Programowa dla Edukacji Zintegrowanej , Warszawa 1999.
E. Rostańska, Rozmowa w szkole , Warszawa 1995.
Semantyka milczenia , pod red. K. Handle, Warszawa 1999.
G. W. Shugar, B. Bokus, Twórczość językowa dziecka w sytuacji zadaniowo-zabawowej , Warszawa
1992.
S. Sokołowski, Czytanie ze zrozumieniem w systemie integralnej realizacji programu nauczania ,
„Życie Szkoły” 2000, nr 5.
H. Spionek, Zaburzenia rozwoju uczniów a niepowodzenia szkolne , Warszawa 1973.
K. Wojtczuk, Zachowania językowe nauczycieli w sytuacji lekcji szkolnej , Siedlce 1996.
J. Wójtowiczowa, O wychowaniu językowym , Warszawa 1997.
Warunki zaliczenia: Przedstawienie scenariusza zajęć stymulujących aktywność językową
poprzez pozasłowne formy ekspresji.
Przedmiot: Morfologia, składnia i semantyka języka polskiego - ćwiczenia
Prowadzący: dr Małgorzata Puchowska
Specjalizacja, rok studiów: III rok Wczesna edukacja i logopedia
Cel przedmiotu:
Ugruntowanie świadomości lingwistycznej studentów jako nadawców i odbiorców
komunikatu językowego.
Podstawowe treści przedmiotu:
Miejsce słowotwórstwa w systemie językowym. Słowotwórstwo a fleksja. Kategoria
słowotwórcza i typ słowotwórczy oraz podstawowe teorie słowotwórcze. Słowotwórstwo
rzeczowników, przymiotników i przysłówków. Słowotwórstwo czasowników. Podzielność
morfologiczna a znaczenie wyrazu. Funkcjonalna klasyfikacja leksemów a tradycyjny podział
na części mowy. Paradygmaty fleksyjne rzeczowników i przymiotników. Fleksja zaimków i
liczebników. Tematy czasowników – podstawy klasyfikacji. Paradygmaty fleksyjne
czasownika. Formy imiesłowowe czasownika. Zdania elementarne i jego składniki.
Podstawowa struktura predykatywno-argumentowa. Perspektywa tematyczno-rematyczna.
Wypowiedzenie-zdanie-równoważnik zdania. Związki zgody, rządu i przynależności. Główne
części zdania i ich typy. Rodzaje wypowiedzeń złożonych i wskaźniki zespolenia. Wyrazy
poza związkami zdania. Składnia a interpunkcja. Znaczenie realne i etymologiczne wyrazu.
Podstawowa literatura:
Gramatyka opisowa języka polskiego z ćwiczeniami , pod red. W. Doroszewskiego, B.
Wieczorkiewicza, opracowali B. Bartnicka-Dąbkowska, M. Jaworski i R. Sinielnikoff, t. 1:
Fonetyka, części mowy, słowotwórstwo , Warszawa 1968.
Gramatyka współczesnego języka polskiego. Składnia-morfologia-fonologia , pod red. S.
Urbańczyka, t. 2: Morfologia , pod red. R. Grzegorczykowej, R. Laskowskiego, H. Wróbla,
Warszawa 1984.
Gramatyka współczesnego języka polskiego. Składnia-morfologia-fonologia , pod red. S.
Urbańczyka, t. 1: Składnia, pod red. Z. Topolińskiej, Warszawa 1984.
R. Grzegorczykowa, Zarys słowotwórstwa polskiego. Słowotwórstwo opisowe , Warszawa
1979.
S. Szober, Gramatyka języka polskiego, oprac. W. Doroszewski, Warszawa 1953.
J. Tokarski, Słownictwo. Teoria wyrazu , Warszawa 1971.
R. Tokarski, Składnikowa analiza znaczenia wyrazu. Przegląd problemów , „Przegląd
Humanistyczny” 1983, nr 7.
J. Wierzchowski, Semantyka językoznawcza , Warszawa 1980.
Warunki zaliczenia: Pozytywne zaliczenie kolokwiów z poszczególnych działów nauki
o języku. Przedstawienie pracy dotyczącej praktycznej analizy gramatycznej i logicznej
fragmentu tekstu.
Przedmiot: Warsztaty językowe i metodyczne
Prowadzący: dr Małgorzata Puchowska
Specjalizacja, rok studiów: III rok Wczesna edukacja i nauczanie języka angielskiego
Cel przedmiotu:
Zapoznanie z technikami pracy wykorzystywanymi w nauczaniu języka polskiego.
Kształcenie kompetencji zawodowych studentów w zakresie organizacji procesu edukacji
polonistycznej.
Podstawowe treści przedmiotu:
Analiza Podstawy Programowej dla Edukacji Zintegrowanej oraz wybranych programów
autorskich. Alternatywność podręczników w edukacji polonistycznej w klasach I-III.
Ćwiczenia przygotowujące do nauki czytania i pisania na etapie przedelementarzowym.
Założenia metodyczno-organizacyjne kształcenia mowy. Metody nauki czytania i pisania oraz
ich efektywność. Metodyka kształcenia umiejętności czytania. Wprowadzanie litery w klasie
pierwszej. Ćwiczenia kształcące sprawność mówienia, czytania i pisania. Technika ćwiczeń
słownikowo-frazeologicznych, gramatyczno-stylistycznych i kompozycyjnych. Organizacja
pracy z dziećmi w klasach młodszych. Kontrola i ocena umiejętności czytania i pisania.
Hospitacja i analiza zajęć dydaktycznych w klasie pierwszej.
Podstawowa literatura:
K. Aszyk, Umiejętność czytania i poziom przygotowania do pisania sześ ciolatków, „Wychowanie w
Przedszkolu” 1979, nr 2.
H. Baczyńska, Metodyka języka polskiego w klasach 1-3 szkoły podstawowej , Warszawa 1985.
Badania nad rozwojem języka dziecka , wybór prac pod red. G. W. Shugar, M. Smoczyńskiej,
Warszawa 1984.
J. Bałachowicz, Kształtowanie umiejętności czytania ze zrozumieniem , Warszawa 1988.
B. Bernstein, Odtwarzanie kultury , Warszawa 1990.
M. Bober-Pełzowska, Rozwijanie mowy uczniów klas niższych , Warszawa 1983.
D. Czelakowska, Twórczość a kształcenie języka dzieci w wieku wczesnoszkolnym , Kraków 1996.
Czytanie i pisanie – nowy język dziecka , praca zbiorowa pod red. A. Brzezińskiej, Warszawa 1987.
E. Filipiak, Aktywność językowa dzieci w wieku wczesnoszkolnym , Bydgoszcz 1996.
G. Grabowska, Nauczanie języka polskiego w niższych klasach szkoły podstawowej , Słupsk 1989.
J. Kulpa, R. Więckowski, Metodyka nauczania języka polskiego w klasach początkowych , Warszawa
1983.
E. Malmquist, Nauka czytania w szkole podstawowej , Warszawa 1982.
J. Melendowicz, O trudnej sztuce czytania i pisania , Warszawa 1978.
Z. Mórawska, A. Wilkowa, Kształcenie języka dziecka w klasach I-IV , Warszawa 1975.
M. Nagajowa, Kształcenie języka ucznia w szkole podstawowej , Warszawa 1985.
R. Pawłowska, Lingwistyczna teoria nauki czytania , Gdańsk 1992.
Podstawa Programowa dla Edukacji Zintegrowanej , Warszawa 1999.
E. Rostańska, Rozmowa w szkole , Warszawa 1995.
B. Sawa, Jeśli dziecko źle czyta i pisze , Warszawa 1987.
S. Sokołowski, Czytanie ze zrozumieniem w systemie integralnej realizacji programu nauczania ,
„Życie Szkoły” 2000, nr 5.
H. Spionek, Zaburzenia rozwoju uczniów a niepowodzenia szkolne , Warszawa 1973.
J. Wójtowiczowa, O wychowaniu językowym , Warszawa 1997.
T. Wróbel, Pismo i pisanie w nauczaniu początkowym , Warszawa 1985.
Warunki zaliczenia: Przygotowanie scenariusza zajęć poświęconych wprowadzeniu litery w
klasie pierwszej. Pozytywne zaliczenie testu z zakresu metodyki początkowej nauki czytania i
pisania.
Przedmiot: Prowadzenie dziecięcych zespołów teatralnych – Fakultet
Prowadzący: dr Małgorzata Puchowska
Specjalizacja, rok studiów: III , IV, V rok Pedagogika
Cel przedmiotu:
Uwrażliwienie studentów na bogatą problematykę teatru dziecięcego w perspektywie estetycznej,
społecznej i kulturalnej. Wzbogacenie umiejętności analizy i interpretacji dzieła teatralnego oraz
funkcji estetycznych komponentów spektaklu. Przybliżenie problematyki integracji teatru z innymi
rodzajami sztuk. Kształcenie umiejętności prowadzenia dziecięcego zespołu teatralnego
Podstawowe treści przedmiotu:
Miejsce i rola teatru w edukacji. Teatr szkolny czy teatr w szkole. Specyfika teatru dziecięcego.
Dwudziestowieczne koncepcje teatru szkolnego. Literacka i teatralna koncepcja dramatu.
Najważniejsze elementy sztuki teatralnej. Teatralne tworzywa sceniczne. Dziecięcy zespół teatralny-
funkcje i zadania opiekuna. Znaczenie doboru tekstu. Przygotowanie scenariusza teatralnego. Praca
nad rolą. Opracowanie scenografii i kostiumów. Muzyka i ruch sceniczny. Żywe obrazy. Sposoby
utrwalania dzieła scenicznego. Dziecięca krytyka teatralna.
Podstawowa literatura:
K. Braun , Przestrzeń teatralna , Warszawa 1981.
B. Broszkiewicz, J. Jarek, Warsztaty edukacji teatralnej – teatr dziecięcy , Wrocław 2001.
B. Broszkiewicz, J. Jarek, Teatr szkolny , cz. 1-4, Wrocław 2003-2004.
L. Komarnicki, Teatr szkolny , Warszawa-Kraków-Lublin-Łódź-Paryż-Poznań-Wilno-Zakopane1926.
M. Komza, Żywe obrazy. Między sceną, obrazem i książką , Wrocław 1995.
T. Kowzan, Znak w teatrze , „Dialog” 1969, nr 3.
J. Wroński, Edukacja teatralna młodzieży szkolnej w Polsce dawnej i obecnie , „Rocznik Komisji Nauk
Pedagogicznych”, 1967, t. VII.
I. Michalska, G. Michalski, Wychowanie przez teatr szkolny w II Rzeczypo spolitej, Warszawa 1994.
R. Miller, Edukacja teatralna jako droga poznawania świata i siebie , [w:] Problematyka
pedagogiczna współczesnej cywilizacji . Materiały z Międzynarodowego Kongresu Pedagogicznego.
„Studia Pedagogiczne” t. XX, Warszawa 1970.
R. Miller, Fikcja literacka jako jedna z dróg poznania świata rzeczywistego , [w:] Problemy kultury i
wychowani a. Zbiór studiów dedykowanych Prof. B. Suchodolskiemu, Warszawa 1964.
R. Miller, Śmiech i łzy jako ekspresja i współczesny problem wychowawczy , [w:] Przeszłość
przyszłości . Księga ofiarowana B. Suchodolskiemu, Warszawa 1975.
R. Miller, Uwagi o przeżyciach estetycznych dzieci , „Życie Szkoły” 1964, nr 1.
R. Miller, Z rozważań nad edukacją teatralną , „Kwartalnik Pedagogiczny”, R. XIII, nr 3, 1968.
M. Szczepańska, Edukacja kulturalna dziecka w wieku wczesnoszkolnym , Kraków 2000.
Wprowadzenie do nauki o teatrze , wybór i oprac. J. Degler, t. II: O tworzywie i twórcach dzieła
teatralnego , cz. 2: Gra aktorska , t. III: Odbiorcy dzieła teatralnego. Widz-krytyk-badacz , Wrocław
1976.
Warunki zaliczenia: Przedstawienie scenariusza teatralnego opartego na utworze epickim lub
lirycznym oraz zaprojektowanie scenografii wraz z opisem jej wykonania dostosowanego do
możliwości dziecka.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin