rozdz 1.doc

1.    Geneza subkultur młodzieżowych

1.1           Pojęcie subkultury

M. Pęczak zdefiniował subkulturę jako „względnie spójną grupę społeczną pozostającą na marginesie dominujących w danym systemie tendencji życia społecznego, wyrażającą swoją odrębność poprzez zanegowanie lub podważanie utrwalonych i powszechnie akceptowanych wzorów kultury”[1] 

Cz. Czapów widzi supkulture w bardziej neutralnym charakterze, a mianowicie „pewien układ wzorów kulturowych, odpowiednio wyselekcjonowanych ze względu na charakterystyczne cechy określonego, partykularnego środowiska społecznego i ze względu na cechy ról społecznych, które dla tego środowiska są charakterystyczne”.[2]

Ja natomiast widzę subkulturę jako pierwsze drzwi myśl ideologicznej , przynależność do świata niewystandaryzowanego, świata buntu przeciwko nie tolerowanego układu społecznych zależności.  Przyjęcie subiektywnie postrzeganych za dobre norm, wartości, aparycji oraz działalności twórczej. Jest to alternatywa pomiędzy zastanym status quo a oczekiwanym.

1.2           Wyodrębnione subkultury na terenie Polski

·        Hipisi

Ruch hipisów powstał w 1967 roku w San Francisco. Głównym ideologiem ruchu był Harwardzki wykładowca dr. Timotchy Leary.  Nurt ten propagował  proekologiczne nastawienie, ekspresje artystyczną, fascynował się kulturą i religiami oraz filozofią wschodu a przede wszystkim kładł nacisk  na autonomie jednostki i sprzeciw wobec niesprawiedliwości społecznej. Pacyfistyczna natura ruchu hipisów zjednywała sobie serca tysięcy młodych ludzi znudzonych ciągłym „wyścigiem szczurów”, agresja i przemocą.

Koniec lat sześćdziesiątych ujawnił hipisów również w Polsce. Z początku w większych miastach takich jak Warszawa, Kraków, Wrocław. Jednak ruch ten różnił się od swojego pierwowzoru z USA, Filarem powstania grupy w USA  był sprzeciw wobec wojny w Wietnamie oraz spełnienie życia widziany w pryzmacie sukcesu materialnego, prestiżu,kariery. Natomiast w Polsce podstawą był protest wobec zastanego systemu społecznego który gasił indywidualność jednostki, systemu który umieszczał w więzieniach ludzi chcących podróżować, grupować się, spełniać się twórczo. Jak pisze M. Jędrzejewski „Polscy hipisi dość trzeźwo postrzegali polską rzeczywistość i nie szukali łatwych odpowiedzi, gdyż wiedzieli, że one nie istnieją”.[3] Ideologia hipisów była nie tolerowana przez władze i ze szczególna brutalnością starano się unicestwić wszelkie przejawy tego nurtu. Subkultura ta jednak nie poddała się uciskowi. Nie zniszczył jej system lecz oni sami przez ulegnięcie narkotykom. Dziś ciężko jest dostrzec prawdziwych charyzmatycznych propagatorów tego ruchu, widzimy tylko nastolatków którzy przyjmują pewne cechy ubioru i filozofii w celu ujawnienia swej indywidualności w szarej otaczającej ich rzeczywistości.  

·        Rastafarianie

Początków tego ugrupowania religijno-filozoficznego można doszukiwać się już  w latach czterdziestych XX wieku. Powstał na terenie Jamajki i z niej pochodzi główny działacz tego ugrupowania Marcus Garvey.  Głównymi celami tego nurtu były: emancypacja czarnoskórej ludności pozaafrykańskiej oraz utrzymanie tożsamości narodowej. Cechą charakterystyczną tego ugrupowania była muzyka reggae, dłubie skręcone włosy tworzące dredloki a także  ubiór składający się najczęściej z trzech podstawowych kolorów którymi były czerwony, żółty i zielony. Kolory te widnieją na fladze Etiopii. Najpopularniejszym przedstawicielem rastafarian był czarnoskóry artysta-muzyk Bob Marley, który przez swoją muzykę i przekazywane w niej ideały dotarł do serc ludzi na wszystkich kontynentach. Możemy w niej usłyszeć o tolerancji rasowej i pogardzie dla Babilonu rozumianego jako zło w którym żyjemy. Ważnym elementem jest tez to iż wielu członków tego ugrupowania propaguje palenie marihuany dzięki której – jak mówią – można sprawniej medytować.

Do Polski dotarł ten nurt na początku lat osiemdziesiątych przede wszystkim dzieki wspomnianej muzyce reggae. Polscy rastafarianie przyjęli wartości moralne i etyczne. Podobnie jak hipisi przyjmują ideę pacyfizmu a początkowo byli nawet myleni z nimi. Dziś członków tej subkultury nie trudno wyodrębnić. Są ubrani kolorowi i z miłością podchodzą do otaczającego ich świata. Duża część tworzą wegetarianie. 

·        Anarchiści

Ruch opiera się na założeniach ideologicznych M. Bakunina (anarcho-kolektywizm) oraz P. Kropotkina (anarcho-indywidualizm). Według tych XIX-wiecznych anarchistów należy wyzwolić jednostkę od ucisku i wyzysku przez klasę rządzącą. Należy dać człowiekowi wybór w jaki sposób chce spędzić swoje życie, Jak pisał L. Tąstoj „anarchizm nie oznacza braku instytucji w ogóle, lecz tylko takich, które zmuszają ludzi do podporządkowywania się przemocy”[4]

W Polsce obecnie działa wiele organizacji anarchistycznych takich jak: RSA, Wolność i Pokój, RD.

W śród anarchistów kiedyś jak i dzisiaj zawsze były podziały odnośnie tego, jak należy dojść do wprowadzenia anarchii. I tu wyróżnić można podejście pacyfistyczne które biernym oporem sprzeciwia się władzy, pokojowo przekazują swoje przekonania społeczeństwu. kolejnym nastawieniem jest  natarcie bezpośrednie często zbrojne na instytucję rządzącą. W Polsce nie odnotowano tego typu ataków lecz na kartach historii było ich wiele i tu wyróżnić można Powstanie Kantonalistów oraz Rewolucje Hiszpańską o której pisał G. Orwell „W hołdzie Katalonii”.

·        Squatersi

·        Bikiniarze

·        Pomarańczowa alternatywa

·        Punki

·        Metalowcy

·        Sataniści

·        Raperzy

·        Skejci

·        Dresiarze

·        Graficiaże

·        Blokersi

·        Technomaniacy

·        Hakerzy

·        Skinheadzi

·        Szalikowcy

·        Chuligani

·         

1