Pytania i odpowiedzi.doc

Czy mogę oddać krew poza miejscem zamieszkania?

Możesz. Wystarczy mieć przy sobie dokument ze zdjęciem i - jeśli już posiadasz - legitymację Honorowego Dawcy Krwi.

Czy szczepienia dyskwalifikują mnie czasowo jako dawcę?

Tak

·         - na 4 tygodnie od szczepienia szczepionkami z osłabionymi bakteriami i wirusami przeciw BCG, odrze, różyczce, żółtej febrze, nagminnemu zapaleniu ślinianek przyusznych, nagminnemu porażeniu dziecięcemu, durowi brzusznemu, cholerze;

·         - na 48 godzin od szczepienia szczepionkami z zabitymi bakteriami, riketsjami, wirusami przeciw cholerze, durowi brzusznemu, krztuścowi, durowi plamistemu, porażeniu dziecięcemu, przeciw grypie, przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A lub B (bez kontaktu z chorobą);

·         - na 3 miesiące po biernym uodparnianiu surowicami odzwierzęcymi;

·         - na 48 godzin od przyjęcia anatoksyny błonicowej i tężcowej;

·         - na 48 godzin od przyjęcia szczepionki przeciw wściekliźnie i kleszczowemu zapaleniu mózgu.

Ile powinnam/powinienem ważyć, aby móc oddać krew?

Minimum 50 kg, gdyż ilość pobranej krwi (450 ml) musi być mniejsza niż 10% ogólnej ilości krwi w organizmie.

Czy, będąc alergikiem, mogę zostać dawcą krwi?

Zazwyczaj lekka alergia nie dyskwalifikuje, jednak nie pobiera się krwi do celów leczniczych od alergików w okresie występowania objawów ani w trakcie odczulania.

Czy chorując na nadciśnienie można zostać krwiodawcą?

W trakcie leczenia nadciśnienia krwi nie należy oddawać, ponieważ szereg leków ma niekorzystne działania na biorcę krwi. W okresie ustabilizowanego ciśnienia decyzja należy do kwalifikującego lekarza.

Co to jest ALAT?

ALAT to aminotransferaza alaninowa (norma: 10,0 - 35,0 U/L )
ALAT jest enzymem wewnątrzkomórkowym, występującym przeważnie w wątrobie, a ponadto w mięśniach szkieletowych, mięśniu sercowym i nerkach. Pojawienie się podwyższonych aktywności ALAT wskazuje raczej na uszkodzenie komórek, a nie zaburzenia funkcji narządu.

Jeśli oddam krew a wyniki badań będą niekorzystne, czy zostanę o tym powiadomiony(a)?

Jeżeli po wykonaniu badań wirusologicznych wynik jest dodatni, placówka publicznej służby krwi wysyła zawiadomienie pocztą ; stąd tak ważna jest każdorazowa aktualizacja adresu. Krwiodawca proszony jest o osobiste odebranie wyników i kierowany do odpowiedniej placówki służby zdrowia. Nie może wyników odebrać inna osoba, nie informuje się o nich przez telefon.

Czy można oddać krew chorując na porażenie mózgowe?

Nie. Oddanie 450 ml krwi mogłoby spowodować niedotlenienie mózgu.

Czy przyjmując Allertec lub inne leki przeciwalergiczne mogę oddać krew?

Tak, ale najwcześniej 24 godziny po przyjęciu ostatniej tabletki.

Mam alergię pokarmową (jestem uczulony na produkty mleczne), ale nie biorę na stałe żadnych leków. Czy w takim przypadku mogę zostać krwiodawcą?

Tak, jeśli nie używasz żadnych leków, a tylko stosujesz dietę.

Czy w czasie miesiączki oddawanie krwi jest dozwolone?

Nie wolno oddawać krwi w czasie miesiączki. Krew można oddać najwcześniej 3 dni po zakończeniu krwawienia.

Zostałem zarażony gronkowcem, czy będę mógł oddawać krew?

Tak, ale najwcześniej sześć miesięcy od momentu uzyskania jałowych wyników posiewów.

Mam lekko dodatni wynik na przeciwciała anty-HCV a rna-HCV mam ujemny, nigdy nie byłem leczony na hcv, czy mogę oddać krew?

Nie. Osoba z dodatnim wynikiem przeciwciał anty HCV nie może oddawać krwi.

Przyjmowałem zastrzyki przeciwzakrzepowe. Czy to mnie dyskwalifikuje jako dawcę?

Nie, ale ostateczną decyzję podejmuje lekarz

Czy kurzajka na palcu jest przeciwskazaniem do oddawania krwi?

Kurzajka ma etiologię (przyczynę) wirusową .Jakiekolwiek zmiany chorobowe na rękach wykluczają oddawanie krwi.

Czy, jeśli biorę środki wspomagające wysiłek fizyczny (np. trening na siłowni), mogę oddawać krew?

To zależy. Niektóre suplementy (np. kreatyna) nie stanowią przeszkody. Za to biorąc np. anaboliki nie można oddawać krwi.. Zawsze informuj lekarza o tym, jakie środki przyjmujesz, dla ułatwienia możesz zabrać ze sobą ulotkę lub opakowanie.

Usunięto mi oko na skutek retinoblastomy. Czy po takim zabiegu mogę oddawać krew?

Nie. Dyskwalifikacja z powodu retinoblastomy jest dyskwalifikacją stałą.

Czy można oddać krew przed osiągnięciem 18. roku życia?

·         1. Kryteria dopuszczenia dawców do oddawania krwi pełnej lub jej składników
- 17 do 18 lat - po uzyskaniu pisemnej zgody rodziców lub opiekunów prawnych

·         1.1 Wiek dawców
- 18 do 65 lat
- 17 do 18 lat - po uzyskaniu pisemnej zgody rodziców lub opiekunów prawnych zgodnie z odrębnymi przepisami

W praktyce jednak zdarza się to rzadko.

Czy przy okazji oddania krwi uzyskam wyniki badań?

Krwiodawca może uzyskać bezpłatnie wyniki badań laboratoryjnych:

·         - oznaczenie grupy krwi w układzie A B 0 i Rh

·         - pełnej morfologii krwi,

·         - aktywności aminotransferazy alaninowej - ALAT

·         - znaczników wirusowego zapalenia wątroby typu B i C, AIDS (HIV-1/HIV-2) oraz zakażeń kiłą.

Kiedy i gdzie odebrać wyniki badań?

Wyniki badań można odebrać w dniu oddania krwi (morfologia) ; wcześniej warto zaznaczyć, że chcesz je otrzymać. Wyniki badań wirusologicznych zazwyczaj można odebrać po paru dniach do dwóch tygodni. Można też poprosić o dostarczenie ich pocztą.

Jak odczytywać wyniki badań krwi?

Prawidłowe wskaźniki przedstawia poniższa tabela. Normy badań laboratoryjnych zależą od wielu czynników i nie powinny być rozpatrywane w oderwaniu od innych elementów procesu diagnostycznego; ocenę najlepiej przeprowadzi lekarz.

Czy przyjmując leki hormonalne/tabletki antykoncepcyjne mogę być dawcą?

Przyjmowanie doustnych środków antykoncepcyjnych nie dyskwalifikuje dawcy, podobnie jak np. witamin. Jednak żelazną zasadą jest informowanie lekarza o wszystkich przyjmowanych medykamentach ; on bowiem podejmuje decyzję o dopuszczeniu (bądź nie) do donacji.

Czy będąc w ciąży można oddawać krew?

Nie. Kobiety są zdyskwalifikowane czasowo jako krwiodawcy w czasie ciąży i okresu karmienia piersią, a także przez 6 miesięcy po porodzie oraz przez 6 tygodni po poronieniu.

Kto jest uprawniony do otrzymania odznak Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi?

·         1.Odznaka honorowa "Zasłużony Honorowy Dawca Krwi", nadawana honorowemu dawcy krwi:

o        15 litrów krwi lub 45 litrów osocza lub 18 donacji krwinek płytkowych - kobiety

o        18 litrów krwi lub 59 litrów osocza lub 24 donacje krwinek płytkowych - mężczyźni

·         2.Odznaka honorowa "Zasłużony Honorowy Dawca Krwi", nadawana honorowemu dawcy krwi:

o        10 litrów krwi lub 30 litrów osocza lub 12 donacji krwinek płytkowych - kobiety

o        12 litrów krwi lub 40 litrów osocza lub 17 donacji krwinek płytkowych - mężczyźni

·         3. Odznaka honorowa "Zasłużony Honorowy Dawca Krwi", nadawana honorowemu dawcy krwi:

o        5 litrów krwi lub 15 litrów osocza lub 6 donacji krwinek płytkowych - kobiety

o        6 litrów krwi lub 20 litrów osocza lub 9 donacji krwinek płytkowych - mężczyźni

Do niedawna rozróżniano je odpowiednio na Odznakę Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi I stopnia, II stopnia, III stopnia.

WZW a krwiodawstwo

WZW typu B, WZW typu C, żółtaczka pokarmowa oraz każda żółtaczka o niejasnej etiologii są powodem dyskwalifikacji stałej.

Czy niepełnosprawni mogą oddawać krew?

To zależy od rodzaju oraz przyczyny niepełnosprawności. Tak np. upośledzenie umysłowe dyskwalifikuje całkowicie, podobnie niepełnosprawność wynikająca z zaniku mięśni. Paraliż będący następstwem wypadku może stanowić przeszkodę jedynie ze względów "technicznych" (problemy z dostaniem się na łóżko, ewentualną późniejszą pomocą przy omdleniu). Niepełnosprawność wynikająca z amputacji kończyn nie stanowi przeszkody.

Czy mogę oddać krew poza granicami Polski?

Tak, jednak nie wszędzie wystarcza sam dowód osobisty lub paszport, w niektórych krajach wymagane jest zameldowanie lub stały pobyt.

Przetoczono mi krew metodą autotransfuzji, czy mogę jeszcze oddać krew?

Tak, jednak autotransfuzja jest związana z zabiegami operacyjnymi, zatem należy odczekać 6 miesięcy.

Jakie są rodzaje donacji (pełna, płytki, osocze itd.)

Można oddać pełną krew lub jedynie niektóre jej składniki.

·         Metody pobierania krwi:

·         * metoda konwencjonalna ; dawca oddaje krew pełną w ilości 450 mililitrów, mężczyźni co 8 tygodni, kobiety co 12,

·         * metoda plazmaferezy automatycznej ; dawca oddaje tylko osocze (plazmę) w ilości 600 ml w odstępach nie krótszych niż 2 tygodnie

·         * metoda cytaferezy ; dawca oddaje tylko wybrane elementy komórkowe krwi (płytki ; trombafareza, krwinki białe - leukafareza) w odstępach nie krótszych niż 4 tygodnie

Jak długo trzeba czekać z oddaniem krwi po oparzeniach?

Jeżeli w leczeniu były stosowane antybiotyki, to należy odczekać 2 tygodnie od zakończenia kuracji. Jeżeli leczenie odbywało się bez antybiotyków, po zagojeniu się ran lekarz ocenia sytuację i sam decyduje o dopuszczeniu do donacji.

Czy po przebytym zabiegu transplantacji mogę zostać krwiodawcą?

W przypadku transplantacji tkanek, np. skóry - tak. Przeszczep rogówki lub opony twardej dyskwalifikuje ze względu na niebezpieczeństwo zarażenia chorobą, przeszczep narządów dyskwalifikuje ze względu na konieczność przyjmowania leków immunosupresyjnych.

Ile czasu trzeba odczekać po pogryzieniu przez psa?

Należy odczekać pół roku. Jeżeli zwierzę nie było szczepione na wściekliznę lub nie wiemy czy było, należy skontaktować się z lekarzem

Ile czasu trzeba odczekać po zabiegu biopsji?

Sześć miesięcy.

Komu przysługują zniżki na przejazdy komunikacją miejską?

Najkrócej mówiąc, to zależy. Ulga lub prawo do bezpłatnych przejazdów nie mają bowiem źródła w ustawie, lecz w tak zwanym prawie miejscowym, czyli najczęściej ; uchwałach rady gminy (miasta), które regulują sprawy taryfy przejazdów komunikacją miejską na danym terenie. Różne są ilości oddanej krwi, które upoważniają do ulgi lub bezpłatnych przejazdów, rodzaje dokumentów, które to prawo poświadczają, wreszcie - wymagania co do dawców (np. wymóg zameldowania w danej gminie). Zainteresowani konkretnym miastem (gminą) powinni sprawdzać, czy mają prawo do ulgi lub bezpłatnych przejazdów albo w uchwałach miejscowego samorządu albo ; w taryfie miejscowego przewoźnika.

Komu przysługuje legitymacja hdk (zhdk)?

Ustawa z dnia 22. sierpnia 1997 roku.o publicznej służbie krwi, rozdział 2. artykuł 6.

·         1. Osobie , która oddała bezpłatnie krew i została zarejestrowana w jednostce organizacyjnej publicznej służby krwi, przysługuje tytuł "Honorowy Dawca Krwi"

·         2. Honorowemu Dawcy Krwi:

o        1) kobiecie, która oddała co najmniej 5 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość innych jej składników,

o        2) mężczyźnie, który oddał co najmniej 6 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość innych składników,

...