Rehabilitacja po udarze [artykuł].pdf

(482 KB) Pobierz
Microsoft Word - rehabilitacja_po_udarze.doc
www.pandm.prv.pl
Rehabilitacja po udarze
Udar = (łac. apoplexia cerebri, insultus cerebri ang. cerebro-vasculari accident
CVA,ang.stroke)
Incydent naczyniowy spowodowany zakłóceniem dopływu krwi do mózgu w wyniku :
-
zablokowania
p ħ kni ħ cia
t ħ tnicy zaopatruj Ģ cej mózg w krew.
Termin ten u Ň ywa si ħ dla okre Ļ lenia ostrych i nieodwracalnych (lecz nie
nieuleczalnych),neurologicznych objawów choroby naczy ı mózgowych,która powoduje
przerwanie dopływu krwi do mózgu.
„Gwałtowne wyst Ģ pienie objawów ogniskowego lub ogólnego zaburzenia czynno Ļ ci mózgu
trwaj Ģ ce ponad 24h albo powoduj Ģ cego zgon przy braku innych,wyra Ņ nych przyczyn ni Ň
pochodzenia naczyniowego.” – ĺ wiatowa Organizacja Zdrowia
Rodzaje udarów :
1)
Niedokrwienny udar = ISCHEMIC STROKE
Zakrzepowy = THROMBOTIC
Zatorowy = EMBOLIC
Ogólnoustrojowy = „WATERSHED” , SYSTEMIC HYPOPERFUSION
ņ ylny zakrzepowy = VENOUS THROMBOSIS
2)
Krwotoczny udar = HEMORRHAGIC STROKE
ĺ ródmózgowy = INTERCEREBRAL
Podpaj ħ czynówkowy = SUBARACHNOID
NIEDOKRWIENNY – ischemic stroke,zawał mózgu
Udar niedokrwienny mózgu - udar spowodowany gwałtownym zatrzymaniem dopływu
krwi do mózgu.
Mo Ň e by ę wynikiem niedro Ň no Ļ ci t ħ tnicy zaopatruj Ģ cej lub niewystarczaj Ģ cym przepływem
krwi przez dany obszar mózgu.
Do zamkni ħ cia t ħ tnicy mo Ň e doprowadzi ę zakrzep powstały w miejscu niedro Ň no Ļ ci lub
materiał zatorowy, który przemie Ļ cił si ħ do naczynia mózgowego.
1
-
5049930.006.png
www.pandm.prv.pl
Zakrzepica – jest blokad Ģ t ħ tnicy mózgowej,wywołan Ģ stałym skrzepem krwi b Ģ d Ņ skrzeplin Ģ
tworz Ģ c Ģ si ħ w układzie naczy ı krwiono Ļ nych
Zator – blokada wywołana oderwanym fragmentem skrzepliny (lub innej substancji )
powstałym gdzie Ļ indziej i transportowanym przez krew do mózgu.
Np.zakrzepowo-zatorowe , tłuszczowe,gazowe,nowotworowe,blaszki mia Ň d Ň ycowe
BLOKADA T Ħ TNICY OBRZ Ħ K KORY
Przyczyny:
-
choroby serca : wady zastawek, ostry zawał serca, zaburzenia rytmu serca=zator
kardiogenny
-
zmiany mia Ň d Ň ycowe =zator wewn Ģ trzt ħ tniczy
-
przedostania si ħ materiału zatorowego z układu Ň ylnego = zator paradoksalny
-
nagłe spadki ci Ļ nienia
-
zaburzenia krzepni ħ cia
-
choroby krwi
-
zmiany zapalne naczy ı
-
uszkodzenie Ļ ciany t ħ tnic (rozwarstwienie): pourazowe lub samoistne
-
zakrzep zatok Ň ylnych mózgu i Ň ył mózgowych
Ze wzgl ħ du na przebieg kliniczny niedokrwienia mózgu (czas trwania objawów)
wyró Ň niono:
Przej Ļ ciowy atak niedokrwienny (ang. TIA , Transient Ischemic Attack) - objawy
ogniskowych lub uogólnionych zaburze ı czynno Ļ ci mózgu trwaj Ģ ce poni Ň ej 24
godzin.
Udar niedokrwienny z objawami odwracalnymi (ang. RIND , Reversible Ischemic
Neurological Deficit) - objawy zaburze ı czynno Ļ ci mózgu trwaj Ģ ce powy Ň ej 24
godzin, wycofuj Ģ ce si ħ przed upływem 21 dni.
Dokonany udar niedokrwienny - objawy trwałego zaburzenia funkcji mózgu.
Udar post ħ puj Ģ cy - narastaj Ģ ce objawy zaburze ı funkcji mózgu spowodowane
przyczynami naczyniowymi.
2
5049930.007.png 5049930.008.png
www.pandm.prv.pl
Objawy:
wkrótce po wstawaniu z łó Ň ka, czasem chory budzi si ħ z niedowładem lub parali Ň em
przytomno Ļę zachowana
osłabienie lub zniesienie czucia po stronie ciała zgodnej z miejscem zawału
brak odczuwania bólu
w przypadku zakrzepu - brak drgawek
w przypadku zatoru - nagłe drgawki
KRWOTOCZNY – hemorrhagic stroke
Udar krwotoczny mózgu , czyli krwotok mózgowy - spowodowany przedostaniem si ħ krwi
poza naczynie mózgowe. W konsekwencji doprowadza do niszczenia tkanki przez
wynaczynion Ģ krew.
Stanowi ok. 15-20% wszystkich udarów.
Najcz ħ stsz Ģ przyczyn Ģ jest nadci Ļ nienie t ħ tnicze.
Przebieg krwotoku mo Ň e by ę :
-
ostry
-
podostry
-
przewlekły
ZERWANIE OSŁABIONYCH LUB OBRZ Ħ K
CHORYCH NACZY İ KRWIONO ĺ NYCH
3
5049930.009.png 5049930.001.png 5049930.002.png
www.pandm.prv.pl
Przyczyny :
-
nadci Ļ nienie
-
p ħ kni ħ cie drobnych naczy ı t ħ tniczych
-
malformacje naczyniowe – t ħ tniaki,naczyniaki
-
skazy krwotoczne
-
przerzuty nowotworowe – czerniaki,rak nadnerczy
-
angiopatia skrobiawicza
Ļ ródmózgowy
-
podpaj ħ czynówkowy
Objawy:
-
nagły, bardzo silny ból głowy
-
utrata przytomno Ļ ci
-
niedowład lub parali Ň po stronie przeciwnej do uszkodzonej pólkuli mózgu
-
osłabienie lub zniesienie czucia po jednej stronie ciała,
-
zaburzenia mowy
-
zaburzenia widzenia
KRWOTOK PODPAJ Ħ CZYNÓWKOWY-subarachnoid hemorrhage
Krwotok podpaj ħ czynówkowy (podpaj ħ czy) - krwotok do przestrzeni płynowych
otaczj Ģ cych mózg.Spowodowany nagłym p ħ kni ħ ciem t ħ tniaka.
Przyczyny :
-
naczyniak t ħ tniczo- Ň ylny
-
pierwotne krwotoki mózgowe z wtórym przebiciem do przestrzeni płynowych
-
choroby krwi
-
guzy mózgu
-
ukrwotocznione zawały mózgu
-
zakrzepy Ň ył i zatok Ň ylnych mózgu
4
Typy:
-
5049930.003.png
www.pandm.prv.pl
T Ħ TNIAK LECZENIE OPERACYJNE
Objawy:
-
zespół wzmo Ň enia ci Ļ nienia Ļ ródczaszkowego
-
oponowe
-
ogniskowe
-
ból głowy zlokalizowany w okolicy karku lub czoła
-
wybroczyny krwi lub tarcze zastoinowe na dnie oczu
-
spowolnienie psychoruchowe
-
nudno Ļ ci
-
wymioty
-
uogólniony padaczkowy napad drgawkowy z utrat Ģ przytomno Ļ ci
Post ħ powanie lekarskie w przypadku udaru :
• monitorowanie podstawowych funkcji Ň yciowych (oddech, t ħ tno, ci Ļ nienie t ħ tnicze,
temperatura ciała) - ci Ģ głe (kardiomonitor) lub pomiar przynajmniej co 2-3 godziny;
• ocena neurologiczna, szczególnie uwzgl ħ dniaj Ģ ca: stan Ļ wiadomo Ļ ci, nasilenie niedowładu,
obecno Ļę zaburze ı mowy i połykania oraz zaburze ı zwieraczy;
• wykonanie bada ı diagnostycznych:
• tomografia komputerowa głowy,
• podstawowe badania biochemiczne: jonogram, mocznik, glukoza, cholesterol,
• podstawowe badania hematologiczne: morfologia, układ krzepni ħ cia,
• gazometria krwi t ħ tniczej lub pulsoksymetria,
• EKG,
• badanie doplerowskie t ħ tnic zewn Ģ trz- i wewn Ģ trzczaszkowych,
• mocz: badanie ogólne
• echokardiografia serca (w razie podejrzenia etiologii sercowo-zatorowej udaru);
• echokardiografia przezprzełykowa (w razie podejrzenia zakrzepu w lewym przedsionku);
• 24 godzinne badanie holterowskie (w razie podejrzenia zaburze ı rytmu serca);
• arteriografia (w celu potwierdzenia rozpoznania rozwarstwienia t ħ tnicy szyjnej, zapalenia
naczy ı )
5
5049930.004.png 5049930.005.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin