EU NON-DISCRIMINATION LAW TRAINING FOR TRAINERS PROGRAMME
Session One: 28 September – 7 October 2005
Warsaw, Poland
POLAND
Handbook of National Laws
Selected and compiled by Łukasz Bojarski
Helsinki Foundation for Human Rights
This training session is supported by the European Community Action Programme to combat discrimination (2001-2006). This programme was established to support the effective implementation of new EU anti-discrimination legislation. The six-year Programme targets all stakeholders who can help shape the development of appropriate and effective anti-discrimination legislation and policies, across the EU-25, EFTA and EU candidate countries.
The Action Programme has three main objectives. These are: -To improve the understanding of issues related to discrimination -To develop the capacity to tackle discrimination effectively -To promote the values underlying the fight against discrimination
For more information see:
http://europa.eu.int/comm/employment_social/fundamental_rights/index_en.htm
The contents of this publication do not necessarily reflect the opinion or position of the European Commission Directorate-General Employment and Social Affairs. Neither the European Commission nor any person acting on its behalf is responsible for the use which might be made of the information in this publication.
TABLE OF CONTENTS
I. Dokumenty miedzynarodowe / International documents 4
1. Dyrektywa Rady 2000/43/WE 4
2. Racial Directive 2000/43/EC 15
3. Dyrektywa Rady 2000/78/WE 23
4. Framework Directive 2000/78/EC 38
II. Prawo krajowe (National law) 49
1. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej 49
2. The Constitution of the Republic of Poland 52
3. Kodeks pracy (Labour code) 57
4. Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej (Act on freedom of economic activities) 59
5. Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Act on the promotion of
employment and the institutions of labour market) 60
7. Ustawa o systemie oświaty (Act on the system of education) 62
8. Ustawa o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (Act on warranties of freedom of
conscience and belief) 63
9. Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych (Act on the social security system) 65
10. Ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych
(Act on medical treatment financed from the public resources) 66
11. Ustawa o ochronie danych osobowych (Act on the protection of personal data) 66
III. Organ do spraw przeciwdziałania dyskryminacji (Equality body) 68
1. Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie Pełnomocnika Rządu do Spraw Równego
Statusu Kobiet i Mężczyzn (Council of Ministers decreee on the Government’s
Plenipotentiary for Equal Status of Men and Woman) 68
2. Ustawa o Rzeczniku Praw Obywatelskich (Act on the Commissioner for Citizens’ Rights
<Ombudsman>) 71
3. Ustawa o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym (Law on
national and ethnic minorities and on regional language) 73
IV. Prawo karne - przestępstwa, wykroczenia związane z dyskryminacją 74
Penal law (crimes and misdemeanors related to discrimination) 74
1. Kodeks karny (Penal Code) 74
2. Kodeks wykroczeń (Misdemeanors Code) 75
V. Wybrane środki prawne i mechanizmy skargowe (Selected remedies and complaints mechanisms) 76
1. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej 76
2. The Constitution of the Republic of Poland 76
3. Prawo pracy (Labour law) 77
4. Prawo cywilne (Civil law) 80
5. Kodeks postępowania karnego (Criminal Procedure Code) 83
6. Postępowanie administracyjne (Administrative proceedings) 83
7. Skarga do Rzecznika Praw Obywatelskich (Complaint to Commissioner for Citizens’
Rights (Ombudsman)) 84
8. Skarga Konstytucyjna (Constitutional Complaint) 84
VI. Dowody, ciężar dowodu, wybrane przepisy (Proofs, burden of proof, selected provisions) 86
1. Kodeks cywilny (Civil Code) 86
2. Kodeks postępowania cywilnego (Civil Procedural Code) 86
3. Kodeks pracy (Labour Code) 87
4. Kodeks postępowania karnego (Criminal Procedure Code) 87
5. Kodeks postępowania administracyjnego (Administrative Procedure Code) 88
VII. Zasady etyki zawodowej sędziów (Ethical Rules of Judges) 90
1. Zbiór Zasad Etyki Zawodowej Sędziów, Uchwała Nr 16/2003 Krajowej Rady
Sądownictwa 90
2. Zbiór Zasad Postępowania Sędziów Stowarzyszenia Sędziów Polskich „IUSTITIA” 90
VIII. Organizacje pozarządowe – możliwości udziału w postępowaniach (Nongovernmental organization – possibilities of taking part in proceedings) 91
1. Kodeks postępowania cywilnego (Civil Porcedure Code) 91
2. Kodeks postępowania karnego (Criminal Procedure Code) 92
3. Kodeks postępowania administracyjnego (Administrative Procedure Code) 92
4. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Act on procedure before
administrative courts) 92
IX. Informacje prasowe (Media reports) 93
1. Grzywna za dyskryminację (The fine for discrimination) 93
2. Konspekt dla nauczycieli: "gej" lub "faszysta" (A curriculum for teachers: „gey” or
„fascist”) 93
3. Przepraszam, że jeszcze żyję (I am sorry I am still alife) 95
X. Reports 99
1. Analysis of the status quo of Polish Anti-Discrimination Legislation and Policies 99
2. Draft Report on Measures to Combat Discrimination Directives 2000/43/EC and
2000/78/EC 100
DYREKTYWA RADY 2000/43/WE
z dnia 29 czerwca 2000 r.
wprowadzająca w życie zasadę równego traktowania osób bez względu na pochodzenie rasowe lub etniczne
(Dz. Urz. WE L 180 z 19.07.2000, s. 22-26)
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 13,
uwzględniając wniosek Komisji[1],
uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego[2]...
spodpowieki