Odnowa biologiczna- należy ją rozpatrywać w aspekcie wypoczynku jak i możliwości sterowania resuscytacją. To proces powrotu wydolności wysiłkowej do poziomu wyjściowego po dużych obciążeniach fizycznych i psychicznych oraz przeciwdziałanie przeciążeniu pracą za pomocą środków i warunków środowiskowych czynnie wspomagających i przyspieszających proces regeneracji sił.. Trening sportowy wieloletni, specjalnie zorganizowany proces pedagogiczny w ramach którego zawodnik uczy się techniki i taktyki swojej dyscypliny i doskonali je, kształtując sprawność fizyczną. Celem treningu jest optymalizacja funkcji ustroju i rozwinięcie specyficznej adaptacji wysiłkowej umożliwiającej uzyskanie maksymalnych wyników. Zmęczenie-stan organizmu rozwijający się w czasie wykonywania pracy charakteryzujący się: zmniejszeniem zdolności do pracy, nasileniem się uczucia ciężkości wysiłku, osłabieniem chęci kontynuowania pracy. Zmęczenie stanowi bierny rodzaj bariery chroniącej przez przeciążeniem wysiłkiem. Zmęczenie -przemęczenie- przetrenowanie= obniżona zdolność wysiłkowa. Czynniki wywołujące zmęczenie: zmniejszenie substratów energetycznych ATP, nadmierne gromadzenie w ustroju produktów metabolizmu-kwas mlekowy, zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej organizmu. Rodzaje zmęczenia: lokalne, ogólne, obwodowe (mięśniowe), ośrodkowe (nerw.). Objawy zmęczenia: trudności z utrzymaniem prawidłowej postawy ciała, zaburzenia koordynacji, zwiększone pocenie się, zmniejszenie zdolności skupienia uwagi, większa liczba popełniania błędów. Przemęczenie przewlekłe zmęczenie ogólne-następstwo wielokrotnie powtarzanej pracy przy stosowaniu zbyt krótkich lub mało efektownych przerw wypoczynku. Prowadzi do obniżenia wydolności organizmu. Objawy: bóle głowy, brak apetytu, chudnięcie, niechęć do podejmowania pracy. Wypoczynek- po pracy fizycznej obejmuje eliminacją produktów wysiłkowej przemiany materii, spłacanie zadłużenia tlenowego tkanek, uzupełnienie strat w zakresie źródeł energetycznych a także obniżenie temp. Wewnętrznej oraz przywrócenie równowagi wodnej i elektrolitowej ustroju. Wypoczynek w procesie treningowym wyznacza czas niezbędny do osiągnięcia gotowości do realizacji kolejnego obciążenia treningowego. Wyróżniamy odpoczynek bierny, czynny. Wspomaganie odnową-cel: poprawienie transportu przemiany materii ze zmęczonych tkanek, przyspieszenie utylizacji metabolitów wysiłkowych, poprawienie ukrwienia i odżywienia tkanek, modyfikacja procesów neurohormonalnych, modyfikacje funkcji psychicznych, zapobieganie urazom przeciążeniowym. Celem odnowy biologicznej jest uzyskanie harmonii życia codziennego. Odnowa to świadome oddziaływanie na organizm za pomocą różnorodnych naturalnych lub sztucznych środków i warunków środowiskowych, w celu przyspieszenia fizjologicznych procesów wypoczynkowych. Zadania odnowy: współdziałanie z procesem treningowym, optymalizacja procesów wypoczynkowych, profilaktyka i zmniejszenie skutków urazów, rekonwalescencja. Cel: wzbogacenie i uzupełnienie metod treningu sportowego o środki medyczno -pedagogiczno- psychologiczne dla dalszego podnoszenia pułapu fizjologicznych możliwości ustroju. Optymalizacja procesów wypoczynkowych- wyrównywanie zaburzeń funkcjonalnych ustroju powstałych pod wpływem wysiłku przez środki odnowy czy zabiegi fiz. Profilaktykę oraz zmniejszanie skutków urazów przeciążeniowych poprzez hartowanie fizyczne. Zadania: aktywizacja i optymalizacja proc. Wyp., profilaktyka i zmniejszanie skutków przeciążeń, hartowanie organizmu. Wellness- styl życia, który za cel ma doprowadzić do harmonii pomiędzy ciałem i umysłem oraz zapewnić dobre samopoczucie. Środki odnowy: *pedagogiczne: odpowiednie planowanie programu treningowego, które jest dostosowane do wieku i możliwości. Właściwe połączenie wysiłku i wypoczynku. Organizacja zajęć specjalistycznych, mających na celu stworzenie optymalnych warunków do relaksacji fizycznej i psych. *psychologiczne- stworzenie odpowiedniego klimatu i stosunków interpersonalnych w zespole. Umiejętne rozładowania luz obniżanie stanu napięcia. Oddziaływanie wzmacniające sferę psychiczną zawodnika. *medyczno-biologiczne- należą do grupy procesów powysiłkowych odnowy. Dotyczą podstawowych czynników restrykcyjnych o regeneracji utworu.: opracowanie optymalnej diety, otoczenie sportowca prawidłową opieką zdrowotną, tworzenie banku inf. O stanie zdrowia. Wspomaganie żywieniowe: białka- powinno utrzymywać się na poziomie nie wyższym niż 12-15%; węglowodany- 50-65% dziennej energii, skrobia stanowi 64%. Zadania odnowy: współdziałanie z programem treningowym, tworzenie optymalnych warunków restytucji, profilaktyka i minimalizacja skutków chorób powstałych z przeciążeń, rehabilitacja pourazowa, zapobieganie urazom przeciążeniowym w obrębie narządu ruchu. Metody postępowania w odnowie: 1.dostosowanie ćw. I ich rytmu do możliwość zawodnika, właściwe prowadzenie rozgrzewki, stosowanie odpowiednio długich przerw wypoczynkowych, wykonywanie doraźnych zabiegów fizykalnych, bieżące uzupełnianie strat energetycznych.2. higieniczny tryb życia, odpowiednia ilość snu, fizykalne zabiegi odnawiająco-hartujące, psychoterapia i autopsychoterapia, wyrównanie strat energetyczno-substancyjnych. Zasady stosowania odnowy: świadome stosowanie środków odnowy, indywidualny dobór środków, specyficzny dobór, stopniowanie intensywności zabiegów i różnicowania kompleksowego stosowania środków, cyklicznego stosowania środków, systematycznego stosowania zabiegów. Podokresy treningowe: *przygotowania ogólnego: treningi o charakt. Ogólnym obniżające intensywnie układy krążenia, oddechowy, wegetatywny, nerwowo-ruchowy. Wskazane zabiegi -chłodne, ciepłe: zimne natryski poranne zakończone intensywnym automasażem, ciepło-chłodno- ciepłe- naprzemienne natryski po treningu, 2-3 razy po treningu kąpiele cieplne normalne, masaż, 1raz na 7-10dni sauna. *przygotowanie specjalne- mogą tu wystąpić objawy zmęczenia obwodowego nerwowo-mięśniowego układu. Wskazania- ↑ + kąpiele mineralne ciepłe, masaż wirowy, zabiegi ogólne przegrzewające organizm, masaż treningowy; *główny startowy- duże obciążenie organizmu, częste straty energetyczne. Powstają znaczne obciążenia sfery psychicznej zawodnika. *przejściowy- okres stopniowego roztrenowania, regeneracji organizmu oraz rehabilitacji. Masaże podwodne, okłady, kąpiele borowinowe, sauna, bicze szkockie, naświetlania IR. Masaż podtrzymujący mający na celu utrzymanie sprawności fizycznej i psychicznej zawodnika.
danieleek82