kotłownie lokalne - kontrola.pdf

(197 KB) Pobierz
Inspektor-2-2009
Bezpieczeństwo i higiena pracy
Kotłownie lokalne
Wiktor Kowalczyk
To masz Sztuka
W sezonie grzewczym 2007/2008 w łódzkim OIP przeprowadzono akcję kontroli kotłowni lo-
kalnych centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej. Sprawdzono 32 kotłownie u 26 pra-
codawców. Kontrolowane kotłownie miały kotły wodne, niskotemperaturowe, opalane: węglem
lub koksem – 17, w tym 3 ekogroszkiem; biomasą: zrąbkami – 1, słomą – 1, gazem miejskim – 8
i olejem opałowym – 7. Systemy centralnego ogrzewania były zarówno otwarte, jak i zamknię-
te. Kontrolowano: placówki oświatowo – wychowawcze (15), spółdzielnie, wspólnoty mieszka-
niowe (5), przedsiębiorstwa komunalne (3).
Nie ule ga wąt pli wo ści, że stan tech nicz -
ny eks plo ato wa nych urzą dzeń w ostat -
nich latach poprawił się w sposób istotny.
Jest to efekt stop nio we go wpro wa dza nia
do użyt ko wa nia no wo cze snych, zauto ma ty -
zo wa nych ko tłów opa la nych ga zem, ole jem
opa ło wym, eko grosz kiem lub bio ma są.
Naj wy raź niej wi dać to w pla ców kach szkol -
nic twa i edu ka cji. Do dat ko wo ko tły te
w więk szo ści są bez ob słu go we, co wy łą cza
lu dzi z pro ce su pra cy, a więc zmniej sza ry -
zy ko po peł nie nia błę du przez ob słu gę.
Na dal zda rza się jed nak, że użyt ko wa ne
są rów nież sta re, nie do in we sto wa ne ko tłow -
nie (naj czę ściej opa la ne pa li wem sta łym),
któ rych stan tech nicz ny stwa rza bez po śred -
nie za gro że nie dla zdro wia i ży cia ob słu gi.
Do ty czy to ta kże ko tłow ni ga zo wych lub ole -
jo wych, w któ rych po zo sta wio no sta re in -
sta la cje cen tral ne go ogrze wa nia, z na tu ral -
nym lub wy mu szo nym obie giem czyn ni ka
grzew cze go, za bez pie czo ne na czy niem
wzbior czym ty pu otwar te go, mon to wa -
nym w naj wy ższym mo żli wym miej scu
w obiek cie. Z uwa gi na gor szą cyr ku la cję
w tego typu układach oraz dużą ilość
czyn ni ka grzew cze go (wo dy) w in sta la cji,
a więc więk szą bez wład ność ciepl ną i mniej -
szą spraw ność ener ge tycz ną, obec nie za -
stę po wa ne są one in sta la cja mi ci śnie nio wy -
mi za bez pie czo ny mi na czy nia mi wzbior czy -
mi prze po no wy mi, umiesz cza ny mi w po -
miesz cze niach ko tłow ni.
Za strze że nia in spek to rów pra cy bu dził
stan tech nicz ny nie któ rych, sto sun ko wo no -
wych ko tłow ni, ze wzglę du na bie żą ce
nie pra wi dło wo ści eks plo ata cyj ne zwią za ne
np. z ich kon ser wa cją. W tej sy tu acji do -
brym, wy ko rzy sty wa nym roz wią za niem, za -
pew nia ją cym pra wi dło wą eks plo ata cję ko -
tłów wy po sa żo nych w au to ma ty kę jest
zle ca nie czyn no ści kon ser wa cyj nych fir -
mom ze wnętrz nym.
Wcze śniej w Ło dzi do szło do dwóch
śmier tel nych wy pad ków przy pra cy pa la -
czy ko tłów na pa li wo sta łe, w wy ni ku za -
tru cia tlen kiem wę gla. Przy czy ną by ła
nie spraw na wen ty la cja na wiew no -wy wiew -
na po miesz cze nia ko tłów oraz stan tech -
nicz ny ko tła z uszko dze nia mi me cha nicz -
ny mi czo pu cha (po zio mej czę ści ko mi na).
War to pa mię tać, że w ko tłow niach wy po -
sa żo nych w ko tły o na tu ral nym cią gu spa -
li no wym za bro nio ne jest sto so wa nie me -
cha nicz nej wen ty la cji wy cią go wej, ze
wzglę du na mo żli wość cof nię cia się ga zów
spa li no wych do po miesz cze nia ko tłów.
Dla te go na le ży wni kli wie spraw dzać stan
tech nicz ny prze wo dów wen ty la cyj nych
i spa li no wych. In spek to rzy stwier dzi li
w kil ku przy pad kach uszko dze nia me cha -
nicz ne po wo du ją ce nie szczel ność ka na łów
Zła wentylacja
Prze wa ża ją ca licz ba stwier dza nych w ko -
tłow niach uchy bień, nie za le żnie od ro dza -
ju sto so wa ne go pa li wa, do ty czy ła wen ty la -
cji po miesz czeń: ko tłów, ma ga zy no wych pa -
li wa oraz po miesz czeń so cjal nych pa la czy.
Naj czę ściej bra ko wa ło ka na łu na wiew ne go
wen ty la cji na wiew no -wy wiew nej, szcze -
gól nie w po miesz cze niach ko tłów zlo ka li -
zo wa nych po ni żej ota cza ją ce go te re nu.
W eks tre mal nych przy pad kach po miesz cze -
nie ko tła nie by ło wen ty lo wa ne w ogó le!
Skut ko wa ło to w kil ku przy pad kach wstrzy -
ma niem przez in spek to ra pra cy zwią za nej
z eks plo ata cją ko tłów.
Pomieszczenie kotła o wysokości 2 m, bez wentylacji nawiewno-wy-
wiewnej
18
I P 2/2009
77707277.002.png 77707277.003.png
Wpomieszczeniu kotła opalanego gazem ziemnym, z naturalnym ciągiem
spalinowym zainstalowano sprężarki z czerpnią powietrza z wewnątrz po-
mieszczenia. Kanał wentylacji nawiewnej wykonany w postaci 5 otworów
w ścianie pod oknem.
Bardzo ważny jest zakaz zasilania z ko-
tła na pa li wo sta łe in sta la cji grzew czych
wod nych sys te mu za mknię te go, wy po sa żo -
nych w prze po no we na czy nie wzbior cze.
Obec nie ofe ro wa ne na ryn ku ko tły na pa -
li wo sta łe wy po sa żo ne są w au to ma tycz ne
do zow ni ki pa li wa, co stwa rza złu dze nie peł -
ne go pa no wa nia nad pro ce sem spa la nia.
Jed nak ko cioł na pa li wo sta łe ma du żą bez -
wład ność z uwa gi na zgro ma dzo ne w pa le -
ni sku pa li wo, któ re prze sta je emi to wać cie -
pło do pie ro po cał ko wi tym spa le niu. Obec -
nie je dy nym ak cep to wal nym roz wią za -
niem, umo żli wia ją cym po łą cze nie ko tła
na pa li wo sta łe z ci śnie nio wą in sta la cją cen -
tral ne go ogrze wa nia, jest za sto so wa nie wy -
mien ni ka cie pła. Wów czas układ ko tła
chro nio ny jest na czy niem wzbior czym ty -
pu otwar te go, zaś obieg in sta la cji cen tral -
ne go ogrze wa nia po sia da na czy nie wzbior -
cze ci śnie nio we. Z uwa gi na du żą do stęp -
ność i ma łe wy mia ry wy so ko spraw nych wy -
mien ni ków cie pła (pły to wych), ta kie roz wią -
za nia sta ją się co raz bar dziej po pu lar ne.
spa li no wych. Stan tech nicz ny ko tłów opa -
la nych pa li wem sta łym rów nież bu dził za -
strze że nia. Nie rzad ko uszko dzo ne by ły
miar kow ni ki po wie trza oraz drzwicz ki pa -
le ni sko we i po pio ło we.
W ko tłow niach wy po sa żo nych w ko tły
opa la ne ga zem za strze że nia do ty czy ły naj -
czę ściej sta nu in sta la cji eks plo zy me trycz -
nych, wy kry wa ją cych nie bez piecz ne stę że -
nia ga zu i od ci na ją cych je go do pływ. Od no -
si ło się to do wa dli we go ich dzia ła nia, nie -
do ko ny wa nia prze glą dów, jak rów nież bra -
ku ta kich in sta la cji. Je śli cho dzi o ko tłow -
nie wy po sa żo ne w ko tły opa la ne ole jem opa -
ło wym, nie rzad ko stwier dza no brak in sta -
la cji od pro wa dza ją cej ła dun ki elek tro sta -
tycz ne ze zbior ni ków ole ju opa ło we go i in -
sta la cji pa li wo wej. Na le ży za zna czyć, że
w pod mio tach użyt ku ją cych wszyst kie ty -
py kotłowni z reguły przed rozpoczęciem
se zo nu grzew cze go nie są, nie ste ty, do ko -
ny wa ne okre so we prze glą dy ko tłów i in sta -
la cji wen ty la cyj nych.
Kon tro le prze pro wa dzo no rów nież w ko -
tłowniach, w których moc cieplna kotłów
prze kra cza ła 50 kW, co oczy wi ście wy ma -
ga od osób ob słu gu ją cych po sia da nia do dat -
ko wych upraw nień kwa li fi ka cyj nych do eks -
plo ata cji urzą dzeń wy twa rza ją cych i zu ży -
wa ją cych cie pło w gru pie 2. W tym za kre -
sie in spek to rzy ta kże stwier dza li nie pra wi -
dło wo ści.
Bezpieczeństwo
użytkownika
Warunki instalowania
kotłów
Ko tły wod ne ni sko tem pe ra tu ro we ma ją
ró żne go ro dza ju za bez pie cze nia przed nad -
mier nym przy ro stem ci śnie nia: są to
otwar te na czy nia wzbior cze przy sys te mach
otwar tych c.o., in sta la cje za mknię te za bez -
pie czo ne na czy niem prze po no wym (więk -
szość kotłów opalanych gazem lub olejem
opa ło wym) oraz sys te my z ko tłem za bez -
pie czo nym otwar tym na czy niem wzbior -
czym i z ci śnie nio wą in sta la cją grzew czą za -
bez pie czo ną na czy niem prze po no wym
z wy mien ni kiem cie pła ty pu wo da -wo da.
Więk szość ko tłow ni na pa li wa in ne niż
sta łe wy po sa żo na jest w in sta la cje c.o. sys -
te mu za mknię te go. Są to no wo cze sne,
bez piecz ne urzą dze nia, jed nak war to pa -
mię tać, że prze po no we na czy nia wzbior cze
są urzą dze nia mi pod do zo ro wy mi i ich eks -
plo ata cja mo żli wa jest tyl ko po uzy ska niu
de cy zji do pusz cza ją cej do użyt ko wa nia ko -
cioł i na czy nie wzbior cze, wy da nej przez
UDT. Wy ją tek od tej za sa dy sta no wią ko -
tły pa le ni sko we cie czo we o mo cy do 70 kW,
któ re pod le ga ją do zo ro wi uprosz czo ne -
mu, co oznacza, że decyzja UDT zezwala-
ją ca na eks plo ata cję urzą dze nia nie jest wy -
ma ga na. Jed nak w ka żdym przy pad ku,
gdy ko cioł pra cu je ja ko na czy nie ci śnie nio -
we mu si speł niać wy ma ga nia dy rek ty wy eu -
ro pej skiej (97/23/WE) do ty czą cej urzą -
dzeń ci śnie nio wych, a ko cioł po wi nien po -
sia dać de kla ra cję zgod no ści ty pu WE
i ozna ko wa nie CE.
Ko tły na olej opa ło wy o łącz nej mo cy
cieplnej nominalnej do 30 kW mogą być in-
sta lo wa ne w po miesz cze niach nie prze -
zna czo nych na sta ły po byt lu dzi, w tym rów -
nież w po miesz cze niach po moc ni czych
w miesz ka niach, a ta kże w po miesz cze -
niach tech nicz nych. Ko tły o łącz nej mo cy
ciepl nej no mi nal nej po wy żej 30 kW,
do 2000 kW, po win ny być in sta lo wa ne w wy -
dzie lo nych po miesz cze niach tech nicz nych
prze zna czo nych wy łącz nie do te go ce lu, np.
w piw ni cy lub na naj ni ższej kon dy gna cji nad -
ziem nej w bu dyn ku lub w bu dyn ku wol no
sto ją cym prze zna czo nym wy łącz nie na ko -
tłow nię. Na to miast ko tły o łącz nej mo cy
ciepl nej no mi nal nej po wy żej 2000 kW po -
win ny być in sta lo wa ne w bu dyn ku wol no
sto ją cym prze zna czo nym wy łącz nie na ko -
tłow nię. Wy so kość po miesz cze nia, w któ -
rym in sta lu je się ko tły na olej opa ło wy nie
mo że być mniej sza niż 2,2 m, a ku ba tu ra
nie mniejsza niż 8 m 3 .
W po miesz cze niu, w któ rym za in sta lo -
wa ne są ko tły na pa li wo sta łe lub olej opa -
ło wy, po wi nien być za pew nio ny na wiew nie -
zbęd ny do spa la nia stru mie nia po wie trza,
a ta kże na wiew i wy wiew po wie trza do wen -
ty lo wa nia po miesz cze nia ko tłow ni.
Ma ga zy no wa nie ole ju opa ło we go o tem -
pe ra tu rze za pło nu po wy żej 55°C mo że się
od by wać w bez ci śnie nio wych, sta łych zbior -
ni kach na ziem nych i pod ziem nych, umiesz -
Kotłownie
– magazyny…
Czę sto w ko tłow niach, nie za le żnie od ro -
dza ju pa li wa, po miesz cze nia ko tłów trak -
tu je się jak po miesz cze nia ma ga zy no we.
Przy po mnieć na le ży, że ko tłow nie są po -
miesz cze nia mi ru chu ener ge tycz ne go i ja -
ko ta kie słu żyć mo gą je dy nie do ce lów zwią -
za nych z pro wa dze niem te goż ru chu.
W jed nej z kon tro lo wa nych ko tłow ni, wy -
po sa żo nej w no wo cze sny ko cioł opa la ny ga -
zem, z na tu ral nym cią giem spa li no wym, za -
in sta lo wa no rów nie no wo cze sną sprę żar kę
śru bo wą z czerp nią po wie trza w po miesz -
cze niu ko tła! Przy bra ku in sta la cji wy kry -
wa nia nie bez piecz nych stę żeń CO i CO 2 ,
nie spo wo do wa ło to tra ge dii je dy nie dla te -
go, że do po miesz cze nia za glą da no rzad ko
i na krót ko. Ko tłow ni oczy wi ście nie zgło -
szo no do od bio ru in spek cji pra cy, bo by ła
bez ob słu go wa.
2/2009 I P
19
77707277.004.png 77707277.005.png
77707277.001.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin