Ból w porodzie.doc

Ból w porodzie

Tagi: ból porodowy | poród | stres

Im bliżej porodu, tym częściej zastanawiasz się - czy wytrzymam? A przecież ból porodowy towarzyszył i towarzyszy każdej kobiecie, która rodzi dziecko. Jest uniwersalnym doświadczeniem, ma swój sens związany z fizjologią porodu.

Dlaczego poród boli?:

skurcze mięśnia macicy powodują ucisk nerwów, a także przejściowe zaciskanie się naczyń, utrudniając dopływ krwi z tlenem oraz odprowadzenie krwi z produktami spalania (kwas mlekowy), które podrażniają zakończenia nerwowe,

boli rozciągająca się szyjka macicy i dolny odcinek trzonu macicy,

dziecko główką uciska na nerwy w okolicy kręgosłupa, co powoduje bóle okolicy krzyżowej pleców,

gdy szyjka osiągnie pełne rozwarcie, a główka dziecka zejdzie na dno miednicy, bolą uciskane i rozciągane tkanki krocza.

Czemu służy?

pełni ważną funkcję „informacyjną”. Jego natężenie i rodzaj podczas kolejnych etapów porodu informuje Cię, o tym, co dzieje się w Twoim ciele i na jakim etapie porodu jesteś;

motywuje Cię do instynktownych zachowań (np. pozycja, oddech, wydawanie dźwięków), które dynamizują przebieg porodu i czynią go bezpiecznym dla Ciebie i dziecka;

uruchamia wydzielanie hormonów, w szczególności endorfin, które w porodzie pełnia role znieczulacza, a po narodzinach są odpowiedzialne za tworzenie się więzi między matka a dzieckiem.

Mimo, że ból w porodzie nie jest objawem patologii to warto pomagać kobiecie w radzeniu sobie z nim. Ból nie do zniesienia może zakłócić przebieg porodu. Z kolei wiele metod jego łagodzenia sprawiają, że poród przebiega sprawniej i w większym komforcie dla rodzącej.

W czasie porodu Twój organizm wydziela naturalne substancje znieczulające, endorfiny. Stres, lęk, brak poczucia bezpieczeństwa, a także silne bodźce, jak zimno, głód i ostre światło, powodują zmniejszenie wydzielania endorfin i wzrost wydzielania adrenaliny. Wzrasta wtedy napięcie, którego następstwem są skurcz naczyń krwionośnych (ból z niedotlenienia), przykurcz mięśni i zbyt szybkie zużywanie energii. Tworzy się „błędne koło” zależności – lęk →napięcie→ ból→ jeszcze większy lęk. To powoduje zakłócenia akcji skurczowej, wydłużenie porodu, zmęczenie.

Niefarmakologiczne metody łagodzenia bólu

Tagi: aktywność fizyczna | ból porodowy | masaż | poród | pozycje wertykalne | stres | woda | znieczulenie

To metody, które nie likwidują bólu całkowicie, ale też nie zaburzają fizjologicznego mechanizmu porodu. Niektóre z nich (np. zanurzenie w wodzie, ruch i pozycje wertykalne) wpływają na sprawniejszy przebieg porodu.

Zadbaj o swój komfort i poczucie bezpieczeństwa

Przed porodem możesz zminimalizować stres i nastawić się pozytywnie - idź do szkoły rodzenia, poproś bliską osobę (męża, przyjaciółkę, mamę), aby towarzyszyła Ci podczas tego wydarzenia, wybierz takie miejsce do porodu, które wzbudza Twoje zaufanie.

Bądź aktywna w czasie porodu

Ruch jest naturalnym sposobem radzenia sobie z bólem i napięciem w ciele. Wypróbuj pozycje znane Ci ze szkoły rodzenia, możesz także spacerować, tańczyć, kołysać się, kucać, korzystać z pomocnych sprzętów - gumowej piłki, worka sako, drabinek.

Zrelaksuj się i rozluźnij

W czasie porodu koncentruj się na oddychaniu i wyobraź sobie, że z każdym wydechem wypuszczasz napięcie ze swojego ciała. Unikaj wstrzymywania oddechu, gdyż to w krótkim czasie spowoduje większy ból i zmęczenie. Wykorzystaj każdą przerwę między skurczami na odpoczynek, oprzyj się o poduszki lub worek sako, zamknij oczy, wyrównaj oddech.

Spróbuj masażu

Poproś osobę towarzyszącą, aby w czasie skurczu masowała najbardziej bolesne miejsca. Najczęściej kobiety odczuwają ból okolicy lędźwiowo-krzyżowej, ponieważ nerwy dochodzące do narządów i mięśni miednicy pochodzą właśnie z dolnego odcinka kręgosłupa. Do masażu przyjmij wygodną dla Ciebie pozycję, ręce osoby masującej powinny być ciepłe. Użyjcie olejku łagodzącego tarcie o skórę.

Zastosuj zimne lub cieple okłady

Przykładaj je na dół brzucha, okolice kości krzyżowej, krocze. Do ciepłych okładów możesz wykorzystać butelki z gorącą wodą, ogrzane ręczniki, koc elektryczny, kompresy żelowe, strumień ciepłej wody. Do zimnych – np. kawałki lodu owinięte w pieluszkę. Zastosuj ciepłe i zimne okłady naprzemiennie, aby zapobiec niedokrwieniu masowanej w ten sposób okolicy ciała.

Zanurz się w wodzie

W wodzie będziesz czuła się lżejsza i łatwiej się zrelaksujesz. Ciśnienie wody w jednakowy sposób oddziałuje na całą powierzchnię Twojego ciała, minimalizując odczucie bólu i zwiększając wydzielanie endorfin. W wodzie poprawia się krążenie krwi oraz dotlenienie mięśni, łożyska oraz dziecka. Jeśli nie masz możliwości skorzystania z wanny w czasie porodu, wejdź pod prysznic. Dźwięk płynącej wody wpływa rozluźniająco, a jej strumieniem możesz masować plecy bądź brzuch.

Wydawaj dźwięki

Wydawanie dźwięków rozluźnia, dodaje sił i energii, uwalnia napięcie i pobudza wydzielanie endorfin. Z siły dźwięku korzystają sportowcy: tenisiści, karatecy, ciężarowcy. Gdy zaciskasz usta, „dusząc” w sobie krzyk, jednocześnie napinasz całe ciało, co wzmaga odczuwanie bólu. Otwarcie ust i wydawanie dźwięków rozluźnia mięśnie krocza i dodaje energii.

Znieczulanie porodu

Tagi: ból porodowy | poród | znieczulenie

Farmakologiczne sposoby znieczulania porodu mogą całkowicie znieść odczuwanie bólu, ale są silną ingerencją w mechanizm porodu i powodują wiele skutków ubocznych.

Dolargan (petydyna)

To najpopularniejszy środek przeciwbólowy stosowany w polskich szpitalach – z danych Fundacji Rodzić po Ludzku wynika, że używany jest w przynajmniej 17% porodów, przy czym w niektórych oddziałach nawet u 60% rodzących! Dolargan jest lekiem narkotycznym, pochodnym morfiny, działa przeciwbólowo i rozkurczowo. Podawany jest dożylnie lub domięśniowo. Ma wiele skutków ubocznych. U rodzącej może zwolnić akcję porodową,  spowodować mdłości, zawroty głowy, zaburzenia orientacji, senność. Lek ten przechodzi przez barierę łożyskową, co oznacza, że przenika do krwi dziecka i niekorzystnie wpływa na jego stan. Maluch po porodzie jest senny, słabiej reaguje na bodźce, może mieć  trudności w oddychaniu, słabsze napięcie mięśniowe i upośledzony odruch ssania, co jest przyczyną problemów laktacyjnych. Często konieczne jest podanie dziecku antidotum. Wyniki badań nad długofalowymi skutkami stosowania opiatów u dziecka podczas porodu nakazują ostrożność w ich używaniu, ze względu na ich możliwy wpływ na skłonność do uzależnienia od narkotyków w późniejszym życiu.

Znieczulenie zewnątrzoponowe

Polega na nakłuciu lędźwiowego odcinka pleców i podaniu przez cienki cewnik (giętka rurka o średnicy ok. 1mm) środka znieczulającego do przestrzeni otaczającej rdzeń kręgowy. Rodząca zachowuje świadomość, nie odczuwa bólu od pasa w dół, ale powinna mieć możliwość poruszania się i parcia. Znieczulenie może być zastosowane, gdy rozwarcie szyjki osiągnie 2-3 cm. Nie jest ono jednak obojętne dla przebiegu porodu – może osłabić akcję skurczową (konieczne jest wtedy podanie oksytocyny), przedłużyć 1. lub 2. okres porodu. Konieczne jest częste lub stałe monitorowanie tętna dziecka przy pomocy KTG, co może ograniczyć możliwość poruszania się. Czasami gwałtownie obniża się ciśnienie tętnicze u matki, powodując zaburzenia tętna dziecka. Wzrasta również ryzyko porodu zabiegowego (zastosowanie kleszczy lub próżniociągu), a także cesarskiego cięcia.

Podobnie jak w przypadku innych zabiegów medycznych, personel szpitala ma obowiązek opisać ci sposób działania danej metody łagodzenia bólu porodowego, jej zalety oraz ew. skutki uboczne, zanim podejmiesz decyzję o jej zastosowaniu.