arteterapia- def,zakres,wymagania.doc

ARTETERAPIA A...

Spis tresci:

I. DEFINICJA ARTETERAPII

II. HISTORIA I ROZWOJ ARTETERAPII

1. ZMIANY W PSYCHIATRII I PSYCHOLOGII

2. ZMIANY W SZTUCE

a). Ekspresjonizm

b). Sztuka dziecka

c). Art brut (Outsider Art, Sztuka Naiwna), psychopatologia ekspresji

d). Sztuka w dialogu postmodernistycznym, sztuka dla zmian społecznych

III. ZAKRES ARTETERAPII

I.                 DEFINICJA:

1. Psychoterapia

Arteterapia to przede wszystkim unikatowa forma psychoterapii, w której sztuka i tworzenie obrazu  grają centralną rolę w związku terapeutycznym. Daje możliwość symbolicznego wyrazu trudnych przeżyć, doświadczeń i emocji w bezpiecznych warunkach, komunikacji niebezpośredniej. Obniża napięcie i pomaga nazwać problem.

Ponadto z  arteterapią mogą łączyć się pokrewne formy terapii takie jak:

2. Terapia zajęciowa

Terapia zajęciowa to leczenie i usprawnianie za pomocą określonych czynności, zajęć i pracy, które mogą mieć wartość kształcącą, wychowawczą, a także leczniczą. Ma na celu usprawnianie psychiczne, fizyczne i przygotowanie zawodowe. Stanowi formę terapii i rehabilitacji. W jej ramach prowadzi się wiele różnych zajęć m. in.: rzeźbiarstwo, tkactwo, krawiectwo, wikliniarstwo oraz wszelkiego rodzaju prace rękodzielnicze.

3.  Sztuka terapeutyczna i profilaktyczna (promocja zdrowia, rozwój osobisty)

4.  Wychowanie przez sztukę

5.  Oddziaływania społeczne

Organizowanie i uczestnictwo w wystawach, konferencjach, dialogach interdyscyplinarnych jest istotnym elementem „terapii społecznej”- czyli nawiązywania dialogu między osobą chorą lub niepełnosprawną a społeczeństwem oraz zmiany jej obrazu w oczach społeczeństwa a przez to i w jej własnych.

ARTE-TERAPIA (TERAPIA SZTUKĄ, TERAPIA PRZEZ SZTUKĘ)

czyli psychoterapia przez sztukę

Arteterapia: Sztuka, nauka i praktyka we wspolpracy. Rozne wartosci uzupelniajace sie ale i konfliktowe. Radosc i trud tworzenia piekna, odkrywania poznawania drugiego czlowieka oraz pomagania mu w poznaniu i zmianie siebie oraz swych relacji z otoczeniem.

To jest bardzo tworcze, piekne i pelne mocy ale i trudne, wymagajace i konfliktowe polaczenie zywiolow. By je okiełznac je oba do współpracy nad jednym celem spróbujmy zdefiniowac je i ich relację w czasie obecnym jak w i historii ich rozwoju

Formy arteterapii

Biblioterapia - terapia z wykorzystaniem literatury - książek, publikacji literackich, albumowych. Taka terapia pobudza wyobraźnię, pozwala utożsamić się z bohaterami literackimi i na tej bazie przepracować własne problemy.

Choreoterapia - czyli leczenie poprzez taniec w grupie. Obejmuje taniec, ćwiczenia muzyczno-ruchowe, improwizacje ruchowe do wybranej muzyki. Wartości lecznicze tańca, które zdecydowało o jego coraz szerszym stosowaniu w psychoterapii, to przede wszystkim: społeczny charakter tańca, różnorodność i atrakcyjność form tanecznych oraz możliwość oddziaływania na psychikę poprzez ruch, muzykę i kontakt psychiczny z ludźmi.

Dramatoterapia - wykorzystuje różne formy dramatu. Poprzez odgrywanie ról osoby uczestniczące w zajęciach zdobywają samowiedzę, rozwijają wyobraźnię i poczucie sprawstwa; odgrywanie ról pomaga w uświadomieniu sobie własnych przekonań i uczuć, jak i pozwala wypróbować nowe sposoby zachowania; często posługuje się mitem lub metaforą - w ten sposób możliwe jest uwolnienie się od wspomnień i niepokojów oraz lepsze zrozumienie siebie.

Muzykoterapia - w procesie terapeutycznym wykorzystuje się własny głos, instrumenty muzyczne, lub nagrania. Muzyka jest bardzo dobrym medium w porozumiewaniu się, może służyć nawiązywaniu relacji międzyludzkich i rozwiązywaniu problemów emocjonalnych (szczególnie w wyrażaniu i nazywaniu emocji).

II. HISTORIA I ROZWOJ ARTETERAPII

1. ZMIANY W PSYCHIATRII I PSYCHOLOGII

Historia arteterapii sięga ponad stu lat. Ogromną rolę odegrali francuscy psychiatrzy A. Tardieu i M. Simon, którzy pod koniec XIX w. opublikowali swoje prace na temat diagnostycznego znaczenia dzieł plastycznych osób chorych psychicznie .

Naukowe określenie zaproponował w 1942 r w Wielkiej Brytanii Adrian Hill, a pierwsze próby stosowania odnotowano już w latach 30, ubiegłego wieku w Stanach Zjednoczonych. Pierwsze stowarzyszenie zawodowych arteterapeutów powstało tam w latach 60.

Adrian Hill, z zawodu nauczyciel sztuki, był też pierwszym zatrudnionym w szpitalu arteterapeutą. W latach 40. i bezpośrednio po zakończeniu II wojny światowej była bardzo potrzebna i dynamicznie rozwijała się rehabilitacja medyczna. Wielu artystów zgłaszało się do szpitali i sanatoriów, głównie psychiatrycznych i przeciwgruźliczych, by swoimi umiejętnościami służyć pomocą lekarzom w rehabilitowaniu pacjentów. Nazywano ich przeważnie konsultantami. Powstała w ten sposób nowa procedura terapeutyczna polegająca na tworzeniu przez pacjentów różnych form wizualnych, które następnie były z konsultantem analizowane i interpretowane pod kątem ich znaczeń.

PSYCHOPATOLOGIA EKSPRESJI- badanie wytworow pacjenta psychiatrycznego pod katem:

- diagnostycznym i prognostycznym

- komunikacji z pacjentem

- krytyki i analizy artystycznej

Wywodzi się i korzysta z psychiatrii oraz nauki o kulturze i sztuce.

Cesare Lombroso – psychopatologiczna teoria twórczości

-1959 – zostało powołane Międzynarodowe Towarzystwo Psychopatologii Ekspresji z siedzibą   

  w Paryżu   

-Walter Morgenthaler- monografia tworczosci chorego na schizofrenie Adolfa Wölfli

-Tyszkiewicz „Psychopatologia ekspresji”

2. H. Prinzhorn „Tworczosc chorego psychicznie”

   Analiza 5 tysiecy prac chorych psychicznie, pod katem bardziej ich cech formalnych niz tematyki, pozytywnych walorow tworczych niz symptomow choroby, wedlug 6 uniwersalnych powodow tworzenia- potrzeby:  ekspresji, zabawy, dekoracji, kopiowania, porzadku i symboliki. Obrazy chorych ocenil jako cechujace sie „silnym indywidualizmem i szczegolnym pieknem”.

Odkryl ze proces tworczy wynika z potrzeby samowyrazania sie, wspolnej wszystkim ludziom- zdrowym i chorym. A wiec nie ma psychopatologii ekspresji- bo zadna ekspresja nie jest patologiczna- jest wyrazem zdrowej, normalnej potrzeby czlowieka- komunikacji.

np. V. Andreoli „Jezyk Graficzny Choroby Psychicznej”

Początkowo prace odnosiły się do analizy wartości dzieł chorych dla diagnozy psychopatologicznej.

...