licznik czasu.pdf

(636 KB) Pobierz
Licznik czasowy.qxd
+ ++
Licznik czasu
µ
P 3 0 0 9
Do czego służy?
Przedstawione urządzenie, jak sama nazwa
mówi, służy do zliczania czasu. Jest to zegar
uruchamiany i zatrzymywany ręcznie, który
zlicza minuty, godziny i dni. Wiadomo, że
wiele osób marnuje zastraszająco dużo cza−
su, oglądając programy telewizyjne „jak leci”
albo grając na komputerze w nie zawsze po−
żyteczne gry. Nie ulega wątpliwości, że
większa część społeczeństwa ma świado−
mość marnowania czasu na różne bezuży−
teczne zajęcia. Przedstawiony licznik czasu
może pomóc zorientować się, ile czasu traci
się bezpowrotnie w ciągu tygodnia, miesiąca
− na zajęcia nie dające absolutnie żadnego
pożytku. Licznik może skłonić niektórych
miłośników telewizji i gier komputerowych
do zmiany przyzwyczajeń. Można go także
wykorzystać do innych celów np. do odmie−
rzania czasu nie krótszego niż 1 sekunda.
Licznik zlicza sekundy, minuty, godziny,
dni (sekundy nie są zapisywane do pamięci
EEPROM), maksymalny czas zliczony przez
licznik wynosi 99 dni 23 godziny 59 minut
59 sekund.
świetlaczy bezpośrednio do portu. Wyświe−
tlacze są sterowane multipleksowo. Tranzy−
story T3−T6 włączają odpowiedni wyświe−
tlacz. Do wyprowadzeń P3.5, P3.7 została
podłączona pamięć szeregowa typu
EEPROM. Wyprowadzenie portu P3.4 służy
do automatycznego podtrzymania włączenia
układu oraz do automatycznego wyłączenia,
jeżeli licznik jest zatrzymany przez dłuższy
czas. Po podłączeniu zasilania i przyciśnięciu
przycisku SW1 zostanie doprowadzone na−
pięcie zasilające mikroprocesor. Po zreseto−
waniu mikroprocesora, przez kondensator C5
na wyjściu portu P3.4, pojawi się stan wyso−
ki, który wysteruje tranzystor T2, który z ko−
lei wysteruje tranzystor T1. T1 podtrzyma
zasilanie mikroprocesora. Wyłączenie układu
Jak to działa?
Schemat elektryczny opisywanego licznika
czasu pokazano na rysunku 1 . Do budowy
układu został wykorzystany mikroprocesor
typu AT89C2051 oraz pamięć typu EE−
PROM. Program obsługujący zegar został
napisany w BASCOM−ie. Do portu P1 zosta−
ły przyłączone cztery wyświetlacze LED.
Wystarczająca wydajność portu P1, wyno−
sząca 20mA, pozwoliła na przyłączenie wy−
Rys. 1 Schemat ideowy
54
Elektronika dla Wszystkich
++
44790857.049.png 44790857.050.png 44790857.051.png 44790857.052.png 44790857.001.png 44790857.002.png 44790857.003.png 44790857.004.png 44790857.005.png 44790857.006.png 44790857.007.png 44790857.008.png 44790857.009.png 44790857.010.png 44790857.011.png 44790857.012.png 44790857.013.png 44790857.014.png 44790857.015.png 44790857.016.png 44790857.017.png 44790857.018.png 44790857.019.png 44790857.020.png 44790857.021.png 44790857.022.png 44790857.023.png 44790857.024.png 44790857.025.png 44790857.026.png 44790857.027.png 44790857.028.png 44790857.029.png 44790857.030.png 44790857.031.png 44790857.032.png 44790857.033.png 44790857.034.png 44790857.035.png 44790857.036.png 44790857.037.png 44790857.038.png 44790857.039.png
jest możliwe po zatrzymaniu licznika przyci−
skiem SW2. Licznik wyłączy się automa−
tycznie po około 20 sekundach. Przycisk
SW3 służy do kasowania licznika. Jego ska−
sowanie jest możliwe gdy jest zatrzymany.
Jeżeli licznik zlicza czas, przyciśnięcie tego
przycisku nie spowoduje skasowania zawar−
tości licznika, tylko włączenie wyświetlaczy
LED (jeżeli były wygaszone). Wyświetlacze
LED podczas zliczania czasu nie świecą sta−
le, lecz zostają wygaszane przez mikroproce−
sor po upływie około 50 sekund od czasu
włączenia licznika w tryb zliczania czasu.
Wygaszenie wyświetlaczy powoduje
zmniejszenie poboru prądu do 8mA. Ma to
duże znaczenie przy zasilaniu układu z bate−
rii. Zawartość licznika wyświetlana jest na−
stępująco: przez 8 sekund minuty – sekundy,
a przez 2 sekundy dni – godziny.
Wartość zliczonego czasu licznik może
przechowywać bez zasilania przez długi
okres, ponieważ do przechowywania danych
o czasie została wykorzystana pamięć typu
EEPROM.
Układ przy zasilaniu napięciem 4,5V po−
biera stosunkowo niewielki prąd: przy zapa−
lonych wyświetlaczach LED około 30mA,
a przy wygaszonych około 8mA.
Rys. 2 Schemat montażowy
wet początkującym. Należy pamiętać o za−
montowaniu dwóch zwór pod wyświetlacza−
mi LED oraz o zastosowaniu podstawki pod
mikroprocesor.
Układ zmontowany ze sprawnych ele−
mentów powinien od razu działać. Może być
zasilany z dwóch źródeł napięcia: z baterii
4,5V oraz z sieci
energetycznej po
zastosowaniu ze−
wnętrznego zasila−
cza.
Nie należy odłą−
czać zasilania ukła−
du gdy licznik zli−
cza czas, ponieważ
może spowodować
to błąd zapisu da−
nych do pamięci
EEPROM. Taka sy−
tuacja może po−
wstać gdy układ jest
zasilany z sieci
energetycznej i na−
stąpi przerwa w do−
stawie prądu. Dlate−
go, dla bezpieczeń−
stwa, warto zasto−
sować dodatkowe
zasilanie, np. bate−
rię płaską 4,5V.
Układ należy
umieścić, wraz
z baterią, w plasty−
kowej obudowie
wycinając otwór na
wyświetlacz i umie−
szczając filtr prze−
zroczysty w kolorze
zastosowanych wy−
świetlaczy.
Uwaga! Plik z programem (w Bascomie)
można ściągnąć ze strony internetowej
www.edw.com.pl/library/pliki/liczcza−
sMC.zip
Montaż i uruchomienie
Na rysunku 2 pokazany został schemat mon−
tażowy płytki drukowanej. Montaż jest kla−
syczny i nie powinien sprawić trudności na−
Wykaz elementów
Rezystory
R1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10
R2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4,,3k
R3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22k
R4−R10 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62
R11 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1k
Kondensatory
C1,,C2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .100nF
C3,,C4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .33pF
C5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1µF/16V
C6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .100µF/16V
Półprzewodniki
U1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .LM7805
U2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .AT89C2051
U3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .AT24C02
T1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .BC557
T2−T6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .BC547
D1,,D2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1N4148
D3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .LED
Pozostałe
DP1−DP4 . . . . . . . .wyświiettllacze LED TDSG 3150−M
Q1 . . . . . . . . . . . . .rezonattor kwarcowy 11,,0592MHz
S1−S3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .miikroprzełłączniikii
Komplet podzespołów z płytką jest
dostępny w sieci handlowej AVT
jako kit AVT−3009
Mariusz Ciołek
Elektronika dla Wszystkich
55
44790857.040.png 44790857.041.png 44790857.042.png 44790857.043.png 44790857.044.png 44790857.045.png 44790857.046.png 44790857.047.png 44790857.048.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin