podroze_podroze.pdf

P ODRÓ˚E , PODRÓ˚E ...

PODRÓ˚E,PODRÓ˚E...

NA PODBÓJ DALEKIEJ AFRYKI

Barbara Tichy

Ârodki dydaktyczne: eksponaty potrzebne do eg-

zotycznej wyprawy: plecaki, he∏my tropikalne

zrobione z papieru, lornetki-zabawki, pojemniki

na wod´; elementy do budowy statku: du˝e pla-

stikowe kostki, pud∏a, sto∏ki, ˝agiel na stojaku,

czapka kapitana statku; kontur Afryki narysowa-

ny na du˝ym arkuszu papieru, ilustracje przed-

stawiajàce fragmenty krajobrazu Afryki: pusty-

ni´, d˝ungl´, charakterystyczne roÊliny (palmy,

liany, kaktusy), sylwetki zwierzàt, np: lew, ˝y-

rafa, s∏oƒ afrykaƒski, krokodyl, ma∏pa; wiersze

o afrykaƒskich zwierz´tach; do inscenizacji wier-

sza Joanny Baran „Przyszed∏ do mnie krokodyl”

maska krokodyla; piosenka pt. „Podró˝e, podró-

˝e” (muz. M. Janik, s∏. J. Brzechwa).

pletujàc ekwipunek, przedszkolaki wyjaÊnia∏y,

do czego potrzebne sà te rzeczy.

– Tam jest bardzo goràco, he∏m tropikalny

bardzo dobrze chroni g∏ow´ przed s∏oƒcem –

twierdzi∏ Wojtek.

– Lornetka jest niezb´dna, ˝eby obserwowaç

dzikie zwierz´ta – doda∏ Marcin.

– A pojemniki na wod´ na pewno przydadzà

si´ nam na pustyni, gdzie brakuje wody i bar-

dzo chce si´ piç – zatroszczy∏a si´ Ola.

– Tam nie ma przecie˝ sklepów z pysznym so-

kiem albo z lodami – powa˝nie podsumowa∏

KrzyÊ.

– Ale jak si´ tam dostaniemy? – spyta∏a pani.

Grupa: dzieci szeÊcioletnie.

2. Budujemy statek.

Po d∏ugich naradach dzieci dosz∏y do wniosku,

˝e do Afryki pop∏ynà statkiem, bo na nim naj-

∏atwiej pokonaç otaczajàce ten làd morze, no

i zmieÊci si´ na nim ca∏y baga˝. Ten statek trzeba

jednak zbudowaç. Ale co to za trudnoÊç! Niedale-

ko afrykaƒskiego kàcika dzieci przygotowa∏y po-

trzebne materia∏y i wkrótce z kolorowych ko-

stek, kartonowych pude∏ i sto∏ków powsta∏

statek jak si´ patrzy. Dzie∏o wieƒczy∏ p∏ócienny

˝agiel na stojaku – bo to przecie˝ ˝aglowiec,

jacht dalekomorski – stwierdzi∏y dzieci. Wyzna-

czono te˝ bocianie gniazdo, by ktoÊ tam zawsze

pe∏ni∏ wart´ i przez lornetk´ obserwowa∏ wszyst-

ko dooko∏a.

Nasza wyprawa

1. Przygotowania do podró˝y.

Do wyprawy do dalekiej Afryki przygotowa-

liÊmy si´ bardzo starannie. Poprzedzi∏ jà cykl

zaj´ç, po których dzieci wiedzia∏y, gdzie na ma-

pie le˝y Afryka. Jakie tam rosnà roÊliny, jakie

˝yjà zwierz´ta. ObejrzeliÊmy wiele albumów,

zgromadziliÊmy ró˝ne zdj´cia przedstawiajàce

dziwy pustyni, tajemnice d˝ungli, dzikie zwie-

rz´ta, które teraz cz´sto trzeba chroniç, by

przetrwa∏y zagro˝enia cywilizacji. Obejrzeli-

Êmy te˝ film przyrodniczy o tym kontynencie

oraz fragmenty przygód Stasia i Nel, boha-

terów ksià˝ki H. Sienkiewicza „W pustyni

i w puszczy”.

Czy tak przygotowani mogliÊmy wyruszyç na

podbój Afryki? Otó˝ jeszcze nie, bo najpierw

trzeba by∏o zgromadziç ekwipunek, co wcale

nie by∏o takie proste.

W naszym afrykaƒskim kàciku przedszkolaki

gromadzi∏y potrzebne ich zdaniem akcesoria:

plecaki, pojemniki na wod´, lornetki-zabawki,

he∏my tropikalne. MieliÊmy nawet jeden z praw-

dziwego korka, inne zrobiliÊmy z papieru. Kom-

3. Wybieramy kapitana.

Tak wielka wyprawa wymaga kapitana. Odby-

wa si´ wi´c wa˝ne losowanie. Szcz´Êliwiec dosta-

je kapitaƒskà czapk´ i na jego komend´ podró˝-

nicy pakujà ekwipunek i wyruszajà na wypraw´.

Âpiewajà piosenk´ „Podró˝e, podró˝e”, którà

uznaliÊmy za nasz hymn, i przez lornetki obser-

wujà morze. Podró˝nicy mówià, co widzà – wzbu-

rzone morze, wielkie fale, groêne, ciemne chmury.

Wreszcie nauczycielka, która by∏a na bocianim

gnieêdzie, wo∏a:

Wychowanie Przedszkolne 6/2005

P ODRÓ˚E , PODRÓ˚E ...

– Ziemia! Ziemia! To Afryka!

rzàt, o których mowa w wierszach. Nast´pnie

przygotowujà inscenizacj´ utworu Joanny Baran

pt. „Przyszed∏ do mnie krokodyl” (str. 41). Ka˝dy

chce byç groênym zielonym krokodylem. Przy

najbli˝szej okazji dzieci poka˝à inscenizacj´

m∏odszym kolegom, mo˝e ich przestraszà, a mo˝e

rozÊmieszà.

4. Na kontynencie.

Wreszcie wylàdowaliÊmy. Dzieci przed plansza-

mi przedstawiajàcymi ró˝ne fragmenty kontynen-

tu przypominajà, co ju˝ wiedzà o Afryce – o pusty-

ni, d˝ungli, ˝yjàcych tam zwierz´tach. Razem

z nauczycielkà uzupe∏niajà przedszkolnà map´

Afryki, czyli kontur kontynentu namalowany na

du˝ym kartonie, przypinajà lub przyklejajà zgro-

madzone wczeÊniej ilustracje. Mamy wi´c piasz-

czyste fragmenty pustyni oÊwietlone goràcym

s∏oƒcem, zielonà d˝ungl´, splàtane liany, wielkie

k∏ujàce kaktusy. Czego tu jeszcze brakuje?

6. Zaj´cia plastyczne.

Dzieci doskonale znajà ju˝ wiersze Jana Brze-

chwy o afrykaƒskich zwierz´tach. Teraz pora, by

je zilustrowaç. Ka˝dy rysuje przede wszystkim

swojego ulubionego zwierzaka. Niektórzy wzbo-

gacajà prace fragmentami afrykaƒskiego krajo-

brazu, a nawet pokazujà siebie lub kolegów jako

odkrywców czarnego làdu.

– ZapomnieliÊmy o zwierz´tach – wo∏a Kasia.

Nie trzeba tego drugi raz powtarzaç. Na naszej

mapie pojawiajà si´ dzicy mieszkaƒcy d˝ungli

i pustyni.

7. Wizyta w zoo.

Do egzotycznej tematyki wracaliÊmy przy ró˝-

nych okazjach. Pojawia∏a si´ ona w wypowie-

dziach dzieci, w pracach plastycznych. Afrykaƒ-

ski kàcik cieszy∏ si´ ciàgle zainteresowaniem.

Widzàc to, nauczycielka pewnego dnia stwierdzi-

∏a, ˝e dzieci znajà afrykaƒskie zwierz´ta tylko

z filmów i z ksià˝ek. Mo˝e warto poznaç je jesz-

cze bli˝ej. Propozycj´, by stanàç z nimi oko w oko

przedszkolaki przyj´∏y z entuzjazmem i wkrótce

ca∏a grupa pod dobrà opiekà wyruszy∏a na wy-

cieczk´ do zoo.

5. Wierszyki o zwierz´tach.

Na nast´pnych zaj´ciach wracamy do afrykaƒ-

skiej tematyki. Bo na wypraw´ zabraliÊmy ta-

jemniczy kufer. A w nim niespodzianka – ksià˝ki,

w których mo˝na znaleêç wierszyki o zwierz´-

tach. Pani czyta o s∏oniu, ˝yrafie, ma∏pie i innych

zwierz´tach. Dzieci naÊladujà ruchy i g∏osy zwie-

Wiersze o zwierz´tach

S∏oƒ

Ten s∏oƒ nazywa si´ Bombi.

Ma tràb´, lecz na niej nie tràbi.

Dlaczego? Nie bàdê ciekawy –

To jego prywatne sprawy.

Lew

Lew ma, wiadomo, pazur lwi,

Lew sobie z wszystkich wrogów drwi.

Bo jak lew tylko ryknie,

To wróg natychmiast zniknie.

Wychowanie Przedszkolne 6/2005

P ODRÓ˚E , PODRÓ˚E ...

˚yrafa

˚yrafa tym g∏ównie ˝yje,

˚e w gór´ wyciàga szyj´,

A ja zazdroszcz´ ˝yrafie,

Ja nie potrafi´.

Ma∏pa

Ma∏py skaczà niedoÊcigle,

Ma∏py robià ma∏pie figle.

Niech pan spojrzy na pawiana:

Co za ma∏pa, prosz´ pana.

Jan Brzechwa

Przyszed∏ do mnie krokodyl

Przyszed∏ do mnie raz krokodyl.

Skàd przyszed∏?

Przyszed∏ prosto z wody

i jeszcze wodà wokó∏ chlapa∏,

kiedy przy ∏ó˝ku stojàc sapa∏.

Ja: Dzieƒ dobry, panie krokodylu!

Z jakiej pan wody wyszed∏?

On: Z Nilu!

Ja: Jak pan si´ czuje?

On: Nienajgorzej.

Ja: Czy coÊ by pan przekàsi∏?

On: Mo˝e.

Ja: Czy pan jest na diecie?

On: Nie!

Ryknà∏

i po˝ar∏by mnie...

Ale na szcz´Êcie,

ale na szcz´Êcie,

przyszed∏ do mnie krokodyl we Ênie.

Joanna Baran

Wychowanie Przedszkolne 6/2005

P ODRÓ˚E , PODRÓ˚E ...

BAWIMY SI¢ W INDIAN

Jolanta Kamiƒska

Zainteresowania przedszkolaków sà bardzo sze-

rokie, obejmujà tak˝e obszary niedost´pne bezpo-

Êredniej obserwacji. Dzieci sà ciekawe, jak ˝yjà lu-

dzie w innych krajach i na innych kontynentach.

Wychodzàc naprzeciw tym zainteresowaniom, po-

stanowi∏am przybli˝aç dzieciom zwyczaje i warun-

ki ˝ycia w innych strefach klimatycznych. Jedno-

czeÊnie pragn´∏am im przekazaç, ˝e choç ludzie na

ca∏ym Êwiecie ró˝nià si´ – majà inny kolor skóry,

kultur´, j´zyk, to jednoczeÊnie sà bardzo do siebie

podobni – majà takà samà budow´ cia∏a, te same

potrzeby, pragnienia. Wydaje mi si´, ˝e wiek

przedszkolny jest bardzo dobrym okresem, aby

uczyç dzieci poszanowania innych narodów i kul-

tur i przyjaznego do nich stosunku.

Stàd moje pomys∏y zabaw z dzieçmi w Indian,

Eskimosów, Afrykanów, Chiƒczyków. Zaj´cia

te sà równie˝ doskona∏à okazjà do poznania

egzotycznej przyrody.

Zabawa w Indian trwa∏a kilka dni. Rozpocz´liÊ-

my jà od w´drówki po mapie, na której szukaliÊ-

my ich ojczystego kraju – Ameryki. Przygotowa-

ne ksià˝ki, ilustracje i filmy ukaza∏y dzieciom

Êrodowisko przyrodnicze – wielkie rzeki: Ama-

zonk´ i Missisipi, najs∏ynniejszy wodospad Êwia-

ta – Niagar´, wiecznie zielone, niedost´pne lasy

równikowe oraz przebogaty Êwiat zwierz´cy –

niedêwiedzie grizzli, bizony, nielatajàce ptaki

nandu, drapie˝ne kondory, groêne w´˝e anakon-

dy, piranie, maleƒkie kolibry itp. Dzieci wys∏u-

cha∏y opowiadania o wyprawie Krzysztofa Ko-

lumba, który przekonany, ˝e dotar∏ do Indii,

mieszkaƒców odkrytych wysp nazwa∏ Indianami.

Ze zgromadzonych ksià˝ek i ilustracji przedszko-

laki wiele dowiedzia∏y si´ o Indianach, o tym jak

kiedyÊ ˝yli, gdzie mieszkali, w co si´ ubierali. Po-

zna∏y ich legendy i wierzenia. Obejrza∏y te˝ film

pt. „Pocahontas”

W organizacj´ zaj´ç w∏àczyli si´ rodzice. Pomo-

gli w zgromadzeniu wielu rekwizytów zwiàzanych

z ˝yciem Indian, poszyli swoim pociechom wspa-

nia∏e stroje, które u∏atwia∏y im wchodzenie w role.

Zabawy tematyczne wzbogaca∏ rozstawiony w sali

wigwam. Dzieci przybra∏y indiaƒskie imiona.

Jeden dzieƒ przeznaczyliÊmy na wspólnà za-

bawà rodziców z dzieçmi. Przedszkolaki przysz∏y

ubrane w stroje indiaƒskie.

Przebieg zaj´ç

1. Zanim rozpocz´∏a si´ zabawa, odby∏o si´ ma-

lowanie twarzy – rodzice i dzieci ozdobili sobie

wzajemnie twarze specjalnymi farbami. Niektó-

rzy próbowali naÊladowaç wzory podpatrzone

w ksià˝kach o Indianach.

2. Przywitanie si´ indiaƒskim gestem i okrzy-

kiem. Wys∏uchanie w kr´gu legendy Sat–Okh pt.

„Skàd si´ wzià∏ cz∏owiek”? opowiadajàcej o po-

wstaniu ras ludzkich – bia∏ej, czarnej i czerwonej.

3. Nast´pnie mali i duzi Indianie wyruszyli na

wypraw´ po d˝ungli nad Amazonkà – musieli po-

konaç tor przeszkód:

l przejÊç wàskà, kretà dró˝kà narysowanà na

ziemi w przedszkolnym ogrodzie

l przedostaç si´ po zwalonej k∏odzie nad

rzekà Amazonkà (przejÊcie po ∏aweczce)

l rozpoznaç Êlady zwierzàt (narysowane

Êlady bizona, lisa, kojota)

l cicho przejÊç pod przeszkodà, na której spo-

czywa∏a anakonda (wà˝ zosta∏ wykonany

wczeÊniej przez dzieci ze starego krawata)

l rzuciç strza∏à do celu.

Wyprawie towarzyszy∏o nagranie odg∏osów

puszczy.

4. Aby nieco odpoczàç, mali Indianie przystà-

pili do ozdabiania opasek indiaƒskich – nakleja-

li przygotowane wczeÊniej figury geometryczne

wyci´te z kolorowego papieru i przyczepiali pa-

pierowe piórka, które mieli ponacinaç tak, aby

wyglàda∏y jak prawdziwe. Chwila ta by∏a dosko-

na∏à okazjà do utrwalenia nazw figur, okreÊlenia

kolorów, przeliczenia oraz usprawnienia umie-

j´tnoÊci ci´cia. Opaski wr´czyli rodzicom, aby

i oni mogli si´ lepiej wczuç w role Indian.

5. Nast´pnie wszyscy taƒczyli przy akompania-

mencie indiaƒskiej muzyki. Podczas taƒców, któ-

re by∏y spontanicznà ekspresjà ruchowà, jedno

z dzieci kry∏o si´ w wigwamie, a pozosta∏e mia∏y

za zadanie odgadnàç, którego Indianina brako-

Wychowanie Przedszkolne 6/2005

P ODRÓ˚E , PODRÓ˚E ...

wa∏o. Dzieci u˝ywa∏y przyj´tych imion indiaƒ-

skich, np. P∏ocha Sarenka, Ràczy Jeleƒ.

ci mo˝na jà powtórzyç kilka razy. Zabawa ta,

wzbogacona wyrazami dêwi´konaÊladowczymi

(np. ihaha, prrr..., klàskanie j´zykiem, parskanie

wargami itp.) jest wspania∏ym çwiczeniem arty-

kulacyjnym.

6. Na koniec bawiliÊmy si´ w naszà ulubionà

zabaw´ „Spotkanie na prerii”. Na ˝yczenie dzie-

Spotkanie na prerii

OpowieÊç nauczycielki

Gesty dzieci

Indianie ze szczepu Apaczów Êpià w swoich

wigwamach.

Sk∏adajà g∏ow´ na z∏o˝onych d∏oniach i udajà,

˝e Êpià (mogà pochrapywaç).

Âni im si´, ˝e wsiadajà na konie i wyruszajà

na preri´.

Zaczynajà rytmicznie uderzaç d∏oƒmi

o kolana.

P´dzà coraz szybciej i szybciej.

Uderzajà d∏oƒmi o kolana coraz szybciej.

P´dzà przez rzek´,

Klepià si´ po klatce piersiowej,

przez wysokà traw´,

pocierajà d∏onià o d∏oƒ,

przez bagna.

uderzajà d∏oƒmi o policzki.

P´dzà coraz szybciej.

Uderzajà szybko naprzemiennie d∏oƒmi

o kolana.

Nagle zatrzymujà si´ i rozglàdajà, czy nie

widaç wojowników z sàsiedniego plemienia.

Uk∏adajà d∏onie nad oczami i naÊladujà

rozglàdanie si´.

Sà! Indianie cieszà si´, ˝e dostrzegli swych

braci.

Uderzajà d∏oƒmi o usta i naÊladujà indiaƒski

okrzyk.

Rozpalajà ognisko, siadajà wokó∏ niego

i czekajà na przybycie Indian z sàsiedniego

plemienia.

NaÊladujà te czynnoÊci.

Wstajà, aby ich powitaç.

Wykonujà gesty powitania.

Cieszà si´.

Indiaƒski okrzyk radoÊci.

Indianie taƒczà wokó∏ ogniska. åwiczà

strzelanie z ∏uku.

NaÊladujà czynnoÊci i Êwist strza∏y.

˚egnajà si´ i ruszajà z powrotem do domu.

Droga powrotna tak jak wy˝ej, w odwrotnej

kolejnoÊci – bagna, trawa, rzeka.

Indianie dotarli do domu. Witajà si´

z ˝onami.

Cmokanie z g∏owà uniesionà ku górze

(wysoko).

Witajà si´ z dzieçmi.

Cmokanie z g∏owà nisko pochylonà.

I znowu k∏adà si´ spaç.

Uk∏adajà g∏ow´ na d∏oniach i udajà, ˝e Êpià

(mogà pochrapywaç).

Wychowanie Przedszkolne 6/2005

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: