Dziennik Ustaw z 2008 r. Nr 180 poz. 1115
ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI1)
z dnia 16 września 2008 r.
w sprawie szczegółowych warunków bezpieczeństwa i higieny służby strażaków Państwowej Straży Pożarnej
(Dz. U. z dnia 10 października 2008 r.)
Na podstawie art. 29a ust. 2 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (Dz. U. z 2006 r. Nr 96, poz. 667, z późn. zm.2)) zarządza się, co następuje:
DZIAŁ PIERWSZY
Przepisy ogólne
§ 1. Rozporządzenie określa szczegółowe warunki bezpieczeństwa i higieny służby strażaków, z uwzględnieniem wymagań:
1) bezpieczeństwa i higieny służby w obiektach przeznaczonych dla jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej;
2) wyposażenia strażaków w środki ochrony indywidualnej;
3) zabezpieczenia medycznego strażaków podczas akcji ratowniczych, ćwiczeń i szkolenia;
4) bezpieczeństwa i higieny służby podczas akcji ratowniczych, ćwiczeń i szkolenia.
§ 2. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:
1) obiektach przeznaczonych dla jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej - rozumie się przez to strażnice i inne budynki wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi, w których pełnią służbę strażacy Państwowej Straży Pożarnej, oraz budowle stanowiące całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami; obiektami tymi są również strażnice i inne budynki użytkowane przez strażaków Państwowej Straży Pożarnej podczas pełnienia służby, należące do Ochotniczych Straży Pożarnych lub innych podmiotów, rozumiane jako czasowe posterunki;
2) zabezpieczeniu medycznym - rozumie się przez to zabezpieczenie realizowane przez zespół ratownictwa medycznego w rozumieniu ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. Nr 191, poz. 1410, z 2007 r. Nr 89, poz. 590 i Nr 166, poz. 1172 oraz z 2008 r. Nr 17, poz. 101);
3) czynnikach niebezpiecznych i szkodliwych - rozumie się przez to czynniki, które mogą spowodować schorzenie, obniżenie sprawności organizmu, a także uraz ciała lub śmierć;
4) ześlizgu - rozumie się przez to urządzenie stanowiące wyposażenie strażnicy pozwalające podczas alarmu na opuszczanie się strażaków po słupie ześlizgu, poprzez otwór w stropie, w celu jak najszybszego wyjazdu do akcji ratowniczej;
5) pojeździe pożarniczym - rozumie się przez to pojazdy ratownicze, gaśnicze i specjalistyczne, przeznaczone do ćwiczeń, szkolenia i akcji ratowniczych;
6) sprzęcie specjalistycznym (ratowniczo-gaśniczym) - rozumie się przez to przedmioty, maszyny, urządzenia, przenośne lub przewoźne, stosowane przez jednostki ochrony przeciwpożarowej, służące do prowadzenia akcji ratowniczych;
7) sprawianiu sprzętu specjalistycznego - rozumie się przez to zespół czynności mających na celu przygotowanie sprzętu do akcji ratowniczej, ćwiczeń lub szkolenia, w tym np. składanie, rozstawianie i ustawianie tego sprzętu;
8) środkach ochrony indywidualnej strażaka - rozumie się przez to urządzenia lub wyposażenie przewidziane do noszenia bądź trzymania w celu ochrony strażaka przed zagrożeniami, które mogą mieć wpływ na jego bezpieczeństwo i zdrowie;
9) strefie zagrożenia - rozumie się przez to obszar, w którym występuje zagrożenie dla życia lub zdrowia;
10) dekontaminacji - rozumie się przez to usuwanie skażeń powstałych na skutek działania substancji chemicznych na ludzi, zwierzęta i sprzęt; rozróżnia się dekontaminację wstępną - na terenie akcji ratowniczej, oraz dekontaminację właściwą - poza terenem akcji, w celu całkowitego usunięcia skażenia.
§ 3. 1. Kierujący akcją ratowniczą oraz prowadzący ćwiczenia lub szkolenie:
1) wyznacza stanowiska pracy i organizuje przebieg ćwiczeń lub szkoleń zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny służby;
2) zapewnia stosowanie środków ochrony indywidualnej;
3) uwzględnia zabezpieczenie strażaków przed czynnikami niebezpiecznymi, szkodliwymi i uciążliwymi;
4) egzekwuje przestrzeganie przez strażaków przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny służby;
5) uwzględnia zgłaszane przez strażaków niedyspozycje psychofizyczne.
2. Bezpośredni przełożony strażaków we własnym zakresie niezwłocznie likwiduje stwierdzone lub zgłoszone zagrożenia życia lub zdrowia strażaków oraz inne uchybienia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny służby, a w przypadku braku takiej możliwości zgłasza je kierownikowi jednostki organizacyjnej Państwowej Straży Pożarnej.
3. Do czasu likwidacji zagrożenia bezpośredni przełożony lub osoba, o której mowa w ust. 1, zabezpiecza strażaków przed jego skutkami, a niesprawny sprzęt specjalistyczny lub środki ochrony indywidualnej wycofuje z użycia i skutecznie zabezpiecza przed ponownym wykorzystaniem.
§ 4. W miejscach zagrożonych bezpośrednim kontaktem z materiałami oraz czynnikami niebezpiecznymi i szkodliwymi dla zdrowia, przed podjęciem oraz w trakcie czynności ratowniczych, stosuje się sprzęt i urządzenia specjalistyczne sygnalizujące zaistniałe zagrożenia.
§ 5. W przypadku wystąpienia zagrożeń innych niż dotychczas, w tym np. czynnikami biologicznymi albo czynnikami o działaniu rakotwórczym lub mutagennym, strażak stosuje środki ochrony indywidualnej właściwe dla zagrożeń najbardziej zbliżonych do nowych zagrożeń oraz procedury postępowania, odpowiednio do okoliczności, oparte na procedurach stosowanych w przypadku zagrożeń, o których mowa w § 74-77.
§ 6. 1. Szkolenie oraz ćwiczenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny służby mają na celu zapobieganie ryzyku zawodowemu poprzez informowanie strażaków o występujących zagrożeniach i trenowanie procedur sprawnego działania podczas akcji ratowniczych.
2. Szkolenie oraz ćwiczenia, o których mowa w ust. 1, powinny uwzględniać również zagrożenia, o których mowa w § 5, w celu przygotowania sprzętu specjalistycznego i środków ochrony indywidualnej odpowiednich dla tego typu zagrożeń.
§ 7. Sprzętu specjalistycznego i środków ochrony indywidualnej strażak używa zgodnie z instrukcją. Podlegają one sprawdzeniu po każdorazowym użyciu oraz podczas przeprowadzania zmiany służby, a stosowane podczas szkolenia - podlegają sprawdzeniu przed rozpoczęciem ćwiczeń.
§ 8. Strażak utrzymuje włosy i zarost w stanie umożliwiającym mu pracę w sprzęcie ochrony dróg oddechowych.
DZIAŁ DRUGI
Wymagania bezpieczeństwa i higieny służby w obiektach przeznaczonych dla jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej
Rozdział 1
Wymagania bezpieczeństwa i higieny służby w zakresie użytkowania obiektów przeznaczonych dla jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej
§ 9. W czasowych posterunkach Państwowej Straży Pożarnej warunki bezpiecznej i higienicznej służby zapewnia kierownik jednostki organizacyjnej, w której działa czasowy posterunek.
§ 10. 1. Na terenie działek, na których zlokalizowane są obiekty przeznaczone dla jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej, drogi i place manewrowe posiadają nawierzchnię dostosowaną do obciążenia użytkowanych pojazdów pożarniczych.
2. Wyjazd z jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej na drogę publiczną zapewnia dobrą widoczność i jest oznakowany znakami ostrzegawczymi.
3. Na najbliższych drogach publicznych prowadzących do obiektów przeznaczonych dla jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej zainstalowane są uliczne sygnalizacje ostrzegawcze, uruchamiane w chwili ogłoszenia alarmu i wstrzymujące w tym czasie ruch pojazdów na tych drogach.
§ 11. 1. W strażnicach posiadających ześlizgi, drzwi do ześlizgu są dwuskrzydłowe, o szerokości skrzydła min. 0,5 m, i otwierają się do środka.
2. Skrzydła drzwiowe do ześlizgu są stale zamknięte w sposób uniemożliwiający ich przypadkowe otwarcie, a po otwarciu - samoczynnie unieruchamiane.
3. Drzwi otwiera się ręcznie, a unieruchamia poprzez urządzenie zamontowane przy krawędziach skrzydeł drzwi.
4. Urządzenie unieruchamiające skrzydła drzwiowe nie może powodować zaczepiania się lub potknięcia o jego wystające części.
5. Do ześlizgu nie instaluje się drzwi wahadłowych lub drzwi posiadających przeszklenie.
6. Wnętrze ześlizgu wyposaża się w oświetlenie włączające się samoczynnie w chwili otwarcia jednego ze skrzydeł drzwiowych.
7. Nad drzwiami do ześlizgu umieszcza się oświetlenie ostrzegawcze w kolorze czerwonym oraz urządzenie akustyczne informujące o pozostawaniu skrzydeł drzwiowych w pozycji otwartej.
8. Skrzydła drzwi do ześlizgu oznacza się na obrzeżach pasem o szerokości 0,07 m w kolorze czarnym, a pozostałe powierzchnie skrzydeł - kolorem żółtym. Na wysokości 1,7 m od podłogi na całej szerokości drzwi umieszcza się dobrze widoczny napis w kolorze czarnym "UWAGA ZEŚLIZG - KORZYSTAĆ TYLKO W CZASIE ALARMU".
9. Do ześlizgu doprowadza się tylko jedno wejście.
10. Słup ześlizgu ma średnicę od 0,15 m do 0,30 m oraz gładką powierzchnię.
11. Średnica otworu w stropie ześlizgu wynosi co najmniej 1,15 m.
12. Podłoże pod ześlizgiem stanowi poduszka amortyzacyjna, której zewnętrzna krawędź znajduje się w odległości większej niż 0,5 m od słupa ześlizgu, a górna jej powierzchnia - na poziomie podłogi. Słup ześlizgu jest umiejscowiony w odległości większej niż 1,0 m od krawędzi najbliżej położonej stałej lub ruchomej przeszkody.
§ 12. Opuszczanie się po słupie ześlizgu następuje:
1) wyłącznie w czasie alarmów i szkolenia;
2) bezwzględnie w odzieży osłaniającej tułów i kończyny;
3) wyłącznie w sytuacji, gdy na słupie ześlizgu lub na poduszce amortyzacyjnej nie znajduje się inny strażak.
§ 13. 1. W pomieszczeniach obiektów przeznaczonych dla jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej dla załogi podziału bojowego nie instaluje się:
1) progów w drzwiach;
2) drzwi wahadłowych;
3) drzwi wyposażonych w zamki powodujące zaczepianie się o nie.
2. Dopuszcza się instalowanie drzwi przeszklonych szkłem niepowodującym urazów po jego stłuczeniu.
§ 14. 1. Garaże jednostek ratowniczo-gaśniczych wyposaża się w:
1) instalację grzewczą zapewniającą utrzymanie temperatury w jego wnętrzu nie niższej niż + 5 °C;
2) mechaniczną instalację wyciągu spalin.
2. Pojazdy znajdujące się w garażu ustawia się wyłącznie na wyznaczonych dla nich stanowiskach i podłącza się do instalacji wyciągu spalin.
3. Granicę stanowiska w garażu oznacza się na powierzchni podłogi pasem koloru białego o szerokości 0,1 m.
4. Pomiędzy stanowiskiem a ścianami lub elementami konstrukcyjnymi garażu, jak również za i przed pojazdem, zapewnia się przejście o szerokości nie mniejszej niż 1,2 m; odstępy pomiędzy pojazdami umożliwiają swobodne otwieranie drzwi pojazdów.
5. W przypadku braku możliwości adaptacji pomieszczenia garażu w celu spełnienia warunków określonych w ust. 1, załoga zajmuje miejsca dopiero po wyjeździe pojazdu z garażu.
6. Elementy konstrukcyjne, zapadki drzwi garażowych i inne elementy stwarzające możliwość uderzenia lub potknięcia się o nie oznacza się przemiennymi, żółto-czarnymi, ukośnymi pasami ostrzegawczymi.
7. Drzwi łączące ciągi komunikacyjne z garażem nie mogą otwierać się na zewnątrz garażu.
8. W garażach:
1) przed uruchomieniem silników włącza się instalację wyciągu spalin, a w razie jej niesprawności lub braku - nie uruchamia się silników przed otwarciem bram garażowych;
2) ogranicza się pracę silników do niezbędnego minimum.
§ 15. 1. Bramy garażowe w obiektach przeznaczonych dla jednostek ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej wyposaża się w:
1) przeszklenie na powierzchni nie mniejszej niż 25 % szkłem lub innym tworzywem niepowodującym urazów po jego stłuczeniu;
2) urządzenia blokujące po ich otwarciu.
...
xzxzm