Pułapki debiutowe.pdf

PUŁAPKI DEBIUTOWE

5.Sc3. 5…Sg4 6.He4 d5! Gdyby czarne zagrały

6…Sge5?, to po 7.f4 straciłyby figurę z powodu

związania. 7.ed Ge6 8.dc?

Pułapki debiutowe trzeba znać i umiejętnie uŜywać

w grze. Nie wolno stosować pułapek, które obliczone

są tylko na błąd przeciwnika i pogarszają naszą

pozycję, jeŜeli przeciwnik nie złapie się na te pułapki.

5' 72; ?

)+( '+)+

'/'-' '

' ' ' '

' '0'/'

' ' ' '

*(*' (*(

>.: 8,<4 D002.

Pułapki w debiutach otwartych

Jeden z najbardziej znanych debiutowych błędów

występuje przy złym drugim ruchu czarnych. Ta

kombinacja jest bardzo stara i nazywa się Gambitem

Damiano.

Białe liczyły tylko na 8…Hc7, jednak czeka je

niespodzianka. 8…Hd1! 9.K:d1 S:f2 10.Ke1 S:e4 –+

Białe stoją gorzej – pion c7 zginie, są opóźnione

w rozwoju i straciły prawo do roszady.

1 C40

1.e4 e5 2.Sf3 f6? Ten sposób obrony piona e5 jest

najgorszy i po najlepszej obronie czarne uzyskują

gorszą pozycję. 3.S:e5!

Gambit Północny

5=-72;/?

)+)+' )+

' ' ) '

' ' < '

' '*' '

' ' ' '

*(*( (*(

>.:08,'4 D001

Obecnie gambit północny stosuje się bardzo rzadko,

poniewaŜ ofiara dwóch pionów jest zbyt wielką ceną

za uzyskanie przewagi w rozwoju. Tylko przy

niedokładnej grze czarnych białe mogą liczyć na

sukces.

3 C21

1.e4 e5 2.d4 ed 3.c3 dc 4.Gc4 cb 5.G:b2 Hg5?

Przedwczesny rozwój hetmana. Lepsze jest 5…d5 lub

5…Sf6. 6.Sf3! H:g2 7.G:f7 Kd8 Do straty hetmana

prowadzi 7…Kf7 8.Wg1 Hh3 9.Sg5. 8.Wg1 Gb4

9.Sc3 Hh3 10.Wg3 Hh6 11.Hb3! G:c3 Czarne muszą

wymienić na c3, poniewaŜ pod biciem znajduje się teŜ

skoczek g8. 12.H:c3 Sf6 13.Wg6!

Najsilniejszy ruch! Oczywiście białe mogły

wykorzystać słabe strony nieudanego ruchu czarnych

grając prosto 3.Gc4 i nie dopuszczając do roszady.

3…fe? Czarne, przyjmując ofiarę skoczka, wpadają

w pułapkę. Znacznie lepsze jest 3…He7, po czym

czarne zastawiają pułapkę dla białych. W tym

przypadku słabe jest 4.Hh5? g6 5.Sg6 z uwagi na

5…He4–+ i białe tracą figurę. Jednak po prostym

4.Sf3 He4 5.Ge2 czarne uzyskują gorszą pozycję.

4.Hh5 Ke7 Do straty wieŜy prowadzi 4…g6 5.He5.

5.H:e5 Kf7 6.Gc4 Kg6 Po 6…d5 moŜe nastąpić

7.Gd5 Kg6 8.h4 h6 9.Gb7! Gb7 10.Hf5#. 7.Hf5 Kh6

8.d4 g5 9.h4 Ge7 Inne ruchy nie są lepsze. 10.hg Kg7

11.Hf7# .

5=-9 ' ?

)+)+',)+

' ' =47

' ' ' '

' '*' '

' 6 '.'

*: ' ( (

> ' 8 ' D003.

Debiut Centralny

Białe wygrywają. 13… hg 14.H:f6 gf 15.G:f6# . Po

13…Hf4 nastąpi 14.Wf6!+–.

W tym debiucie białe za wcześnie wprowadzają do

gry hetmana i muszą tracić tempa na jego odejście.

W związku z tym czarne uzyskują wystarczające

kontrszanse.

W następnym przykładzie czarne najpierw dają

szacha gońcem, a dopiero potem wyprowadzają

hetmana.

2 C22

1.e4 e5 2.d4 ed 3.H:d4 Sc6 4.He3 Oczywiście,

przegrywa 4.Hc3? Gb4! i białe tracą hetmana. 4…Sf6

5.e5? Niepotrzebny „aktywny” ruch. Lepsze jest

4 C21

1.e4 e5 2.d4 ed 3.c3 dc 4.Gc4 cb 5.G:b2 Gb4

6.Sd2 Hg5 7.Sgf3 H:g2 8.Wg1 G:d2 9.Ke2 Hh3

10.H:d2!

hetmana, a zagrały 5…Se5, to miałyby przewagę

figury.

Ta kombinacja nieraz występuje w lekkich partiach

lub w symultanach.

W głównym wariancie obrony Philidora jest ukryta

pułapka, w którą często wpadają niedoświadczeni

amatorzy gry w szachy.

5=-'2'/?

)+)+'+)+

' ' ' '

','*' '

' ' '.'1

*: 63( (

> ' ' > D004.

7 C41

1.e4 e5 2.Sf3 d6 3.d4 Sd7 4.Gc4 Ge7? Prawidłowe

jest 4…c6, aby nie pozwolić białemu hetmanowi na

wyjście na d5. Słabe jest 4…Sgf6 z uwagi na

odpowiedź 5.Sg5! 5.de! de? Przy najlepszym 5…Se5

6.Se5 de 7.Hh5 g6 8.He5 Sf6 9.Gh6 czarne zostają bez

piona. 6.Hd5!

Teraz czarne mają przewagę aŜ trzech pionów, ale

ich pozycja jest beznadziejna, poniewaŜ groźby

białych są niebezpieczne. Czarne muszą wyprowadzić

skoczka, aby odeprzeć główną groźbę Gg7, jednak po

tym nastąpi efektowny finał. 10…Sf6 11.G:f7 Kd8!

Albo 11…Kf8 12.Hg5!. 12.W:g7 S:e4 13.Hg5!! S:g5

14.Gf6# .

5'-72'/?

)+)/;+)+

' ' ' '

' '0) '

','*' '

' ' '.'

*(*' (*(

>.: 8 '4 D006.

Istnieje interesujący sposób ostudzenia atakujących

zapędów przeciwnika, który białymi proponuje gambit

północny.

5 C21

1.e4 e5 2.d4 ed 3.c3 dc 4.Gc4 cb 5.G:b2 d5 6.G:d5

Sf6 7.G:f7! K:f7! 8.H:d8 Gb4 9.Hd2 G:d2 10.S:d2

We8 = . Gra jest wyrównana.

Białe groŜą matem. 6…Sh6 7.G:h6 +– .

Czasami trudno zorientować się w następującej

pułapce

Obrona Philidora

8 C41

1.e4 e5 2.Sf3 d6 3.d4 Sd7 4.Gc4 c6 5.Sg5 Sh6

6.a4! Ge7?

„Mat Legala” – tak nazywa się efektowna

kombinacja wykonana przez znanego francuskiego

szachistę w partii Legal – Saint–Brie ParyŜ 1787.

5'-72' ?

)+'/;+)+

'+) ' =

' ' ) <

*',(*' '

' ' ' '

(*' (*(

>.:08 '4 D007.

6 C50

1.e4 e5 2.Sf3 d6 Obrona Philidora. 3.Gc4 Sc6

4.Sc3 Gg4 5.S:e5? G:d1?? Białe zastawiają pułapkę,

a czarne wpadają w nią. 6.G:f7 Ke7 7.Sd5#

5' 7 ;/?

)+) 9,)+

'/) ' '

' '.< '

' '*' '

' ' ' '

*(*( (*(

> :-8 '4 D005.

Nieoczekiwanie białe zdobywają hetmana. 7.G:f7!

S:f7 8.Se6 Ha5 Lub 8…Hb6 9.a5! Hb4 10.c3 Hc4

11.Sc7 Kd8 12.b3!. 9.Gd2 Hb6 10.a5! H:b2 11.Gc3

Hb5 12.Sc7 +– . W tym wariancie widać wyraźnie

znaczenie ruchu a2–a4.

Mat trzema lekkimi figurami w centrum

szachownicy jest rzadkim i pięknym obrazkiem.

Oczywiście, gdyby czarne nie połaszczyły się na

Partia Rosyjska

Niebezpieczne jest kopiowanie ruchów, co juŜ

pokazała poprzednia pułapka. Bronstein zaproponował

7…Sbd7!, które pozwala na uniknięcie pogorszenia

pionowej struktury (w przypadku wymiany na f6)

i przygotowuje rozwój gońca na duŜą przekątną po

g7–g6. 8.G:f6 G:f3? Kopiowanie ruchów

niepostrzeŜenie prowadzi czarne do straty figury.

Konieczne było 8…gf, chociaŜ wtedy psuła się

pionowa struktura czarnych. 9.H:e7! G:e7 10.G:e7

K:e7 11.gf +– . Czarne straciły figurę.

W tym debiucie jest wiele pułapek. Najbardziej

znana, która wielu przyniosła przykre doświadczenie,

to:

9 C42

1.e4 e5 2.Sf3 Sf6 3.S:e5 S:e4? Prawidłowe jest

3…d6! 4.Sf3 Se4! 4.He2!

5=-72; ?

)+)+'+)+

' ' ' '

' ' < '

' '/' '

' ' ' '

*(*(0(*(

>.: 8,'4 D008.

Wśród wielu odkryć arcymistrza Bolesławskiego są

teŜ warianty, w których na przeciwnika czyha chytrze

zamaskowana pułapka.

Jedna z nich występuje w poniŜszym wariancie

partii rosyjskiej.

11 C43

1.e4 e5 2.Sf3 Sf6 3.d4 ed 4.Gg5!? Na ogół w tej

pozycji grają 4.e5 4…Ge7 Lepsze jest 4…h6, jednak

ruch gońcem jest bardzo naturalny. 5.e5 Se4 6.G:e7

H:e7 7.H:d4 d5!? Białe precyzyjną grą obalają ofiarę

piona. Dla czarnych lepsze było 7…Sc5, chociaŜ po

8.Sc3 białe mają pozycyjną przewagę. 8.H:d5! Hb4

9.Sbd2 S:d2 Po 9…Hb2 10.Wb1 Sc3 11.Hf7! Kf7

12.Wb2, białe mają przewagę piona, a do tego czarny

król jest w niebezpieczeństwie. 10.O-O-O!

Biały hetman atakuje czarnego skoczka.

W przypadku jego odejścia białe wykonują swój

zamysł: 4…Sf6? 5.Sc6! i ginie czarny hetman. Nie

ratuje czarne próba obrony skoczka ruchem 4…d5.

Wtedy białe kontynuują 5.d3 i czarne ponoszą

materialne straty po 5…Gd6 6.Sf3!, jak i po 5…He7

6.de He5 7.ed.

Najlogiczniejsze dla czarnych jest ustawienie

hetmana na e7. 4…He7 5.He4 d6 Czarne odbijają

straconą figurę. 6.d4 f6 7.Sc3! de Trzeba wziąć

skoczka. W jednej partii czarne zagrały 7…Sc6? i po

8.Sf3! zostały bez figury. 8.Sd5 Hd6 9.de fe 10.Gf4!

+– . Wyjaśnia się, Ŝe czarne mają gorszą pozycję.

Zatem wniosek jest oczywisty, po 3…Se4? czarne

wpadły w pułapkę.

5=-'2' ?

)+) '+)+

' ' ' '

' '0( '

7 ' ' '

' ' '.'

*(*= (*(

' 84','4 D010.

Trzeba dodać, Ŝe takŜe w podstawowym wariancie

partii rosyjskiej (3…d6) czarne muszą być czujne,

gdyŜ mogą spotkać je nieprzyjemne niespodzianki.

Wspaniałe i nieoczekiwane zagranie! Czarny

skoczek nie moŜe odejść z powodu mata na d8. Po

10…0–0 11.Hd2 białe mają przewagę piona i dobrą

pozycję.

10 C42

1.e4 e5 2.Sf3 Sf6 3.S:e5 d6 4.Sf3 S:e4 5.He2 He7

Jedyne posunięcie. Po 5…d5? Białe zagrają 6.d3

i ginie związany skoczek. 6.d3 Sf6 7.Gg5 Gg4?

Partia Włoska

Ten dawno znany debiut niezbyt często występuje

w partiach współczesnych mistrzów. Nie naleŜy

poznać niektóre warianty zawierające pułapki, a które

rozpracowano w XVII wieku, w początkowym okresie

historii szachów.

Znany włoski szachista Gioacchino Greko w swoim

traktacie szachowym w pewnym wariancie partii

włoskiej zaproponował wspaniałą ofiarę wieŜy.

5= '2; ?

)+) 7+)+

' ) = '

' ' ' :

' ' '-'

' '*'.'

*(*'0(*(

>.' 8,'4 D009.

12 C54

1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gc4 Gc5 4.c3 Sf6 5.d4 ed 6.cd

Gb4 7.Sc3?! S:e4 8.O-O S:c3 Lepsze jest 8…Gc3

9.d5! Gf6! 9.bc G:c3 OstroŜniejsze jest 9…d5!

10.Hb3!

się w lekkich partiach i seansach jednoczesnej gry

(symultanach).

14 C52

1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gc4 Gc5 4.b4 G:b4 5.c3 Ga5

Jest to najlepsze odejście gońcem. 6.d4 d6 7.Hb3!

Hf6? Prawidłowe jest 7…Hd7!

5'-72' ?

)+)+'+)+

'/' ' '

' ' ' '

',( ' '

'0; '.'

*' ' (*(

> : '48 D011.

5'-'2'/?

)+) '+)+

'/) 7 '

; ' ) '

',(*' '

'0( '.'

*' ' (*(

>.: 8 '4 D013.

Bez znajomości wariantów (teorii), w praktycznej

partii trudno przypuszczać, Ŝe ten ruch białych jest

pułapką i czarne na ogół biorą wieŜę. 10…G:a1?

Prawidłowe jest 10.d5! 11.Gd5 0–0! 12.Gf7 Kh8.

11.G:f7 Kf8 12.Gg5 Se7 Złe jest 12…Sd4? 13.Ha3!

i białe zdobywają hetmana. 13.Se5! Najbardziej

energiczny ruch. Słabsze jest 13.We1 d6 14.Ge7 He7

15.We7 Ke7 i czarne, mając dwie wieŜe za hetmana,

mogą jeszcze walczyć. G:d4 14.Gg6!! d5 15.Hf3 Gf5

16.G:f5 G:e5 17.Ge6! Gf6 18.G:f6 +– . Czarne

przegrywają.

Białe wykorzystują błąd czarnych i zdobywają

figurę. 8.d5! Sd8 9.Ha4 Gd7 10.H:a5 +– .

W tym wariancie występuje inna bardziej ukryta

pułapka.

15 C52

1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gc4 Gc5 4.b4 G:b4 5.c3 Ga5

Jest to najlepsze odejście gońcem. 6.d4 d6 7.Hb3!

Hd7 8.de de Dobry jest zwrot piona po 8…Gb6! 9.0–

0 Gb6 10.Wd1 Sa5? Lepsze jest 10…He7 11.Ga3

Hf6.

13 C54

1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gc4 Gc5 4.c3 Sf6 5.d4 ed 6.cd

Gb4 Jeśli w tym wariancie białe zagrają 7.Gd2

zamiast 7.Sc3!? jak poprzednio, to mogą zastawić

ciekawą pułapkę. 7.Gd2

5'-'2'/?

)+)1'+)+

; ' ' '

= ' ) '

','*' '

'0( '.'

*' ' (*(

>.:4' 8 D014.

5',72' ?

)+)+'+)+

'/' = '

' ' ' '

;,(*' '

' ' '.'

*( : (*(

>.'08 '4 D012.

Czarne liczyły na 11.Wd7? Sb3 i obie białe wieŜe

są pod biciem. Jednak czeka ich nieprzyjemna

niespodzianka. 11.Gf7! Hf7 W przypadku 11…Ke7

lub 11…Kd8 białe biorą hetmana z szachem. Po

11…Ke7 rozstrzyga 12.Ha3 He7 13.Wd8 Kf7 14.Sg5

Kf6 15.Wf8! Kg6 16.He7 +– z wygraną białych.

12.Wd8! Ke7 Ale nie 12…Kd8 z uwagi na 13.Hf7.

13.Gg5 Sf6 14.Hf7 Kf7 15.Wh8 Se4 16.Se5 Ke6

17.We8 +– . Białe wygrywają.

Pion e4 jest pod biciem, jednak gdy czarne wezmą

go, to znajdą się w trudnej pozycji. 7…Se4?

Prawidłowe jest 7…Gd2 8.Sbd2 d5!. 8.Gb4 Sb4

9.Gf7! Kf7 10.Hb3 d5 11.Se5! Wtrącony szach! Po

11.Hb4 czarne odpowiedzą 11…We8 12.Se5 Kg8

i otrzymają dobrą pozycję. 11…Kg8 12.Hb4 +– . Białe

maja oczywistą przewagę.

Obrona Dwóch Skoczków

Gambit Evansa

W głównym wariancie tego debiutu występuje

ciekawa pułapka.

W głównym wariancie gambitu Evansa jest ukryta

nieskomplikowana pułapka, która jednak często zdarza

16 C58

1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gc4 Sf6 4.Sg5 d5 5.ed Sa5!

6.Gb5 c6 7.dc bc 8.Ga4? Lepsze jest 8.Ge2. 8…h6

9.Sf3 e4 10.Se5 Hd4!

nastąpi 11.Hd5. 10…Hf5 11.Sce4 Gf8 Inną

moŜliwością jest 11…Gb6. 12.Sf7! Kf7 Do straty

hetmana prowadzi 12…Gf7? z uwagi na 13.Sd6.

13.Sg5 Kg8 14.g4!

5'-'2; ?

) ' '+)

'+' = )

= ' < '

,' 7+' '

' ' ' '

*(*( (*(

>.:08 '4 D015.

5' ' ;2?

)+) ' )+

'/'-( '

' ' '1<

'+) '*'

' ' ' '

*(*' ( (

> :0> 8 D017.

Po wymuszonym 11.G:c6 S:c6 12.S:c6 Hd5!

13.S:a7 Wa7 czarne zdobywają figurę. Co prawda,

białe mają rekompensatę w postaci trzech pionów,

która wydaje się wystarczającą, ale czarne mają

przewagę w rozwoju i wszelkie szanse na kończący

atak.

Zamiast 13…Wa7 czarne mogą zagrać jeszcze

silniej – 13… Gg4 .

Białe proponują czarnym zbicie któregoś z pionów

g4 lub f6, jednak po wzięciu piona g4 czarne dostają

mata. 14…Hg4? 15.Hg4 Gg4 16.f7# . (Jest to druga

pułapka ).

W partii Sämisch–Raiman 1927, czarne zbiły piona

f6 – 14…Hf6? . Nastąpiło 15.We6 Hd8 16.Hf3 Hd7

17.We7!! He7 18.Hd5+– . Czarne poddały się.

( Trzecia pułapka ).

Trzy pułapki w jednym wariancie

Prawidłowe jest 14…Hg6 . Czarne nie biorą

Ŝadnego piona, co prowadzi do skomplikowanej gry.

Atak Maxa Lange w obronie dwóch skoczków jest

słusznie uwaŜany za jeden z ostrzejszych debiutowych

wariantów. Na kaŜdym kroku czyhają w nim

niespodzianki.

Trzy pułapki związane są z błędnym zbiciem

białych pionów przez czarnego hetmana.

Partia Hiszpa ń ska

Jest to stary debiut ale ciągle aktualny i grany.

Partia hiszpańska jest bardzo niebezpiecznym oręŜem

i znajomość jej wariantów jest potrzebne kaŜdemu

szachiście, poniewaŜ bardzo wiele „podwodnych raf”,

pułapek i róŜnorodnych niuansów kryje się za

niewinnie wyglądającymi ruchami.

„Kombinacja Tarrascha” – tak nazywa się wariant

z pułapką w obronie Steinitza. Przez wiele lat

rozgrywano ten wariant i nawet nie podejrzewano, Ŝe

jest w nim ukryta kombinacja, która prowadzi do

zwycięstwa białych. Dopiero Tarrasch zastosował ją

w partii z Marko w 1892 roku.

17 C55

1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gc4 Sf6 4.d4 ed 5.O-O Gc5

6.e5 d5 7.ef dc 8.We1 Ge6 9.Sg5

5' 72' ?

)+) '+)+

'/'-( '

' ; ' <

'+) ' '

' ' ' '

*(*' (*(

>.:0> 8 D016.

18 C66

1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 d6 4.d4 Gd7 5.O-O Sf6

6.Sc3 Ge7 7.We1 Nic nie daje 7.Gc6 Gc6 8.de

z uwagi na 8…Se4!. 7…O-O?

Naturalne wzięcie hetmanem piona f6 prowadzi do

natychmiastowej przegranej czarnych. 9…H:f6?

10.S:e6 fe 11.Hh5 g6 12.H:c5 +– . Białe mają

przewagę figury.

Zamiast 9…Hf6?, czarne mogą zagrać inaczej.

9…Hd5! 10.Sc3! Białe zastawiają prostą pułapkę,

która związana jest z ofiarą skoczka. Po 10…dc?

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: