PRZEŁOM NADCIŚNIENIOWY

-          gwałtowny wzrost RR do wartości powyżej 200/130 mmHg lub też znaczny stopniowy wzrost ciśnienia powyżej 300/150 mmHg

-          objawy towarzyszące krytycznemu RR:

·         silne bóle głowy

·         zawroty głowy

·         nagłe pogorszenie widzenia

·         silna duszność

·         tachykardia

·         bóle w klatce piersiowej

Powikłania przełomu nadciśnieniowego:

-          obrzęk płuc

-          ostra niewydolność wieńcowa

-          zawała serca

-          tętniak rozwarstwiający aorty

-          obrzęk tarczy nerwu wzrokowego

-          utrata wzroku

-          niewydolność nerek

-          krwotok wewnętrzny

-          zaburzenia rytmu

-          rzucawka porodowa

Doraźne obniżenie RR:

I.                    wskazania naglące – konieczność obniżenia RR w ciągu kilku minut:

1.           ostra encefalopatia nadciśnieniowa → NPS, labetalol, trimetafan, diazoksyd, nifedypina

2.           tętniak rozwarstwiający aorty → NPS, trimetafan, β-blokery

3.           wylew śródczaszkowy – NPS, trimetafan, labetalol

4.           obrzęk płuc → NTG, furosemid, NPS, kaptopril, nifedypina

5.           świeży zawał serca → NTG, β-blokery, furosemid, NPS

6.           zatrucie ciążowe  → dihydralazyna, labetalol, blokery kanału wapniowego

II.                 wskazania pilne – konieczność obniżenia RR w ciągu 30min. i więcej:

a)          nadciśnienie złośliwe → NPS, labetalol, blokery kanału wapniowego

b)         niewydolność lewej komory →NTG, furosemid, kaptopril

c)          niestabilna choroba wieńcowa→ NTG,  β-blokery, blokery kanału wapniowego, NPS

d)         stan przedrzucawkowy → dihydralazyna, blokery kanału wapniowego

e)          nadciśnienie w okresie okołooperacyjnym → NPS, labetalol, blokery kanału wapniowego

leki stosowane w doraźnym obniżaniu ciśnienia krwi:

A.       leki szybko działające – początek działania w ciągu kilku- kilkunastu minut:

-          nitroprusydek sodu – NPS (Nipride) wlew i.v. 0,25-10 μg/kg/ min (roztwór  50-300mg/1000ml)

-          nitrogliceryna – NTG (Perlinganit)  wlew i.v. 5-10μg do 100-200μg/ min.

-          diaksozyd (Hiperstat)  50-100mg i.v. co 5-10 min. do dawki 300mg lub wlew i.v. 15-30mg/min. w ciągu 20-30 min. (5mg/kg)

-          trimetafan (Arfonad) wlew i.v. 500-1000mg/1000ml

-          labetalol (Trandate) 20-80 mg i.v. co 10 min. lub wlew i.v. 2mg/min. (1,5mg/kg)

-          dihydralazyna (Nepresol) 10-25 mg i.v. lub i.m., wlew i.v. 50-100 mg/1000ml

-          furosemid – i.v. 20-100mg, wlew kroplowy 200-500mg

-          nifedypina (Adalat, Cordafen) 10-20mg s.l. – powtórzyć po 10 min.

-          fenoldopam – 0,025-0,5 mg/kg/min. we wlewie i.v.

-          ebrantil

B.       leki działające z opóźnieniem – w ciągu kilkudziesięciu minut do kilku godzin)

·         rezerpina (Serpasil, Raupasil) – 2,5 mg i.m. – powtórzyć po kilku godzinach

·         klonidyna (Catapresan)  - 0,15 mg i.m.

·         werapamil (Isoptin) – 240-480mg p.o./ 24h

·         kaptopril – 25-50 mg p.o.

·         minoksydyl – 10-20 mg p.o.

Postępowanie w przełomie nadciśnieniowym

* badanie ALS

* dostęp i.v., stałe monitorowanie RR

                                  ↓

·         doraźne leczenie hipotensyjne (adalat s.l., diazoksyd, NTG, NPS,trimetafan, furosemid)

·         Ekg, rtg klatki piersiowej, elektrolity, kreatynina, mocz, dno oka

                                                        ↓

         ↓                         ↓                                        ↓                              ↓                              

zawał serca        obrzęk płuc                      poszerzenie                encefalopatia

                                                                    śródpiersia                 nadciśnieniowa

                                                                            ↓                               ↓

                                                                            ↓                     CT- krwotok

                                                                            ↓                     śródmózgowy /

                                                                            ↓                     podpajęczy

                                                               echokardiografia

                                                               przezprzełykowa

                                                                            ↓

                                                    tętniak rozwarstwiający aorty

* leczenie przyczynowe