Taniec jako przedmiot filozofii - Urbański Karol.pdf

(905 KB) Pobierz
15147870 UNPDF
Karol Urbański
Taniec jako przedmiot filozofii
Warszawa 2006
Publikacja w Internecie – NowyTaniec.PL, Kraków 2007
15147870.001.png
Praca magisterska napisana pod kierunkiem
dr hab. Magdaleny Środy
(Instytut Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego)
Kopiowanie i cytowanie dozwolone tylko w celach niekomercyjnych, z
podaniem autora.
SPIS TRE ĺ CI
Wst ħ p
5
Ogólne rozwa Ň ania dotycz Ģ ce zało Ň e ı metodologicznych
filozofii sztuki i estetyki
10
Teorie genezy ta ı ca
22
Formy, funkcje i znaczenie ta ı ca w historii społecze ı stw
29
Rozwój scenicznych form ta ı ca w XX wieku
75
Podstawowe kategorie ta ı ca
oraz zwi Ģ zki zachodz Ģ ce pomi ħ dzy nimi: czas – rytm,
przestrze ı – ruch, energia- spoczynek, ciało – umysł 112
Taniec jako tekst?
Semiologiczne aspekty scenicznych form ta ı ca
130
Zako ı czenie
145
Bibliografia
147
4
WST Ħ P
Taniec jest fenomenem powszechnym. Jest jednym z najstarszych i
najbardziej znacz Ģ cych elementów kultury. Taniec przyjmuje najró Ň norodniejsze
formy: od dzieci ħ cych zabaw, poprzez ta ı ce ludowe, towarzyskie a Ň do scenicznych
form baletu i ta ı ca współczesnego. Tym jednak co w całej tej ró Ň norodno Ļ ci form
tanecznych jest wspólne, to zało Ň enie, Ň e w ta ı cu poprzez ruch ciała mo Ň liwa jest
ekspresja stanów emocjonalnych i duchowych. Ze wzgl ħ du na swoj Ģ Ň norodno Ļę
taniec z trudem poddaje si ħ refleksji teoretycznej w ramach jednej okre Ļ lonej nauki.
Problematyk Ģ ta ı ca cz ħĻ ciowo zajmuje si ħ estetyka, wiedza o sztuce, muzykologia,
wiedza o teatrze, etnologia. Z wielu jednak wzgl ħ dów te wycinkowe badania nie s Ģ
w stanie obj Ģę całego spektrum problematyki teoretycznej zwi Ģ zanej z ta ı cem.
Przyczyn Ģ tego jest sama ró Ň norodno Ļę i wielowarstwowo Ļę tej problematyki. By
obj Ģę całe spektrum ta ı ca trzeba by zastosowa ę szereg krzy Ň uj Ģ cych si ħ ze sob Ģ
klasyfikacji i rozró Ň nia ę formy sceniczne i niesceniczne ta ı ca, balet klasyczny i
taniec nowoczesny, formy fabularne i afabularne, taniec rytualny i towarzyski.
Ponadto rozwa Ň aniom nale Ň ałoby podda ę Ň norodne aspekty ta ı ca; estetyczny,
socjologiczny, pedagogiczny, antropologiczny, a nawet traktuj Ģ c taniec jako rodzaj
j ħ zyka ze swoja składni Ģ i semantyk Ģ aspekt logiczny. Nauka, która teoretycznie
próbuje zajmowa ę si ħ ta ı cem, a mo Ň e by ę nazwana wiedz Ģ o ta ı cu, jest nauk Ģ młod Ģ
i dopiero rozwijaj Ģ c Ģ si ħ , i czerpi Ģ c Ģ z do Ļ wiadcze ı nauk wy Ň ej wymienionych. 1
Rol ħ takiej nauki systematyzuj Ģ cej i uogólniaj Ģ cej pełni ę mogłaby filozofia. Niestety
niewielu filozofów uczyniło taniec przedmiotem swoich bada ı . Dlatego na
przestrzeni wieków, oprócz Lukiana z Samosate, w zasadzie Ň aden wielki filozof do
czasów Nietzschego nie po Ļ wiecił w swoich rozwa Ň aniach powa Ň niejszej uwagi
sztuce ta ı ca. Najcz ħĻ ciej przedmiotem zainteresowa ı filozofów i estetyków s Ģ sztuki
plastyczne, literatura i muzyka. Zada ę nale Ň y pytanie dlaczego taniec nie był
uwa Ň any za sztuk ħ godn Ģ filozoficznego namysłu, mimo Ň e jest najstarsz Ģ i
1 Helene Muller-Speer, Die pädagogischen Dimensionen von Tanz als bildender Welta-
naignug; zum Begründungzusammenhang von Tanz und Pädagogike, Rheinishen Friedrich-Wilhelms-
Universitat Bonn, 1995,s.16,17.
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin