Koncepcje zarządzania.docx

Koncepcje zarządzania

I Współczesne koncepcje i metody zarządzania

1.      Orientacje teoretyczno – metodologiczne i wizerunki zarządzania przedsiębiorstwem w ujęciu historycznym

·         Mechanistyczne

·         Biologiczne

·         Behawioralne

·         Systemowe

·         Ilościowe

(brak nazw własnych dla kreowanych w ramach tych podejść konkretnych modelu zarządzania)

2.      Lata 60-te i 70-te – tzw. systemy zarządzania

·         Przez odchylenia – ustalamy pewne normy, weryfikacja rzeczywistości, nie ingerujemy z pozycji wyższych szczebli zarządzania tak długo jak mieścimy się w normach, czekamy na odchylenia,

·         Przez wyjątki

·         Przez partycypację

·         Przez konflikt

·         Przez cele – istotę przejął controlling

·         Przez śmiech

3.      Lata 80-90

·         Marketing

·         Logistyka

·         TQM

·         HRM

·         Controlling

·         Inne

o       Z. nadzwyczajne

o       Z. zorientowane na wzrost wartości przedsiębiorstwa

o       Zintegrowany system zarządzania

o       Z. wiedzą – teraz jest pełnoprawną koncepcją

o        

4.      Współczesne koncepcje zarządzania (i przedsiębiorczości)

·         Organizacji wirtualnej (sieciowej)

·         Organizacji uczącej się

·         Organizacji inteligentnej

5.      Współczesne koncepcje i metody zarządzania zmianami:

·         Reengineering (BPR) – gruntowna przebudowa

·         Lean management

·         Benchmarking

·         Outsourcing

·         Outplacement – obszar personalny

II Koncepcje tradycyjne:

1.      Paradygmat racjonalności strukturalnej

Organizacja jest racjonalnie utworzoną strukturą stanowiącą instrument osiągania celów jej założyciela. Człowiek jako istota społeczna i uczestnik życia społecznego podlega panującemu w nim porządkowi. Związki społeczne mogą być oparte na przymusie, a reguły ustanowione w drodze porozumienia lub narzucone z góry, mogą stanowić podstawę sprawowania władzy. Struktura dominuje nad człowiekiem.

a)     Nurt naukowego zarządzania – konieczne jest dostosowywanie ludzi do obowiązujących w organizacji norm, reguł, zasad

O sprawności organizacji świadczy zdolność do stawiania oporu wewnętrznym i zew. Naciskom.

- F. Taylor

Podstawowy problem: niska wydajność robotników

Przyczyny:

·         Mało mobilizujący system wynagradzania

·         Nieracjonalne metody pracy

·         Przekonanie robotników, że wysoka wydajność to bezrobocie

·         Niedostosowanie osobistych cech robotników do wymagań pracy

Obowiązki kierownika:

·         Rozwijanie nauki

·         Naukowy dobór robotników

·         Wpajanie robotnikom nowych metod pracy

- F. Gilberth

- Gantt

- Le Chatelier – popularyzator dorobku Taylora. Twórca „cyklu działania zorganizowanego”:

·         Wybór celu

·         Zbadanie środków i warunków działania

·         Przygotowanie właściwych sposobów działania

·         Wykonanie

·         kontrola

- K. Adamiecki – Badanie zależności między wydajnością, a poziomem kosztów. Twierdził, żę istnieje granica wydajności, przy której koszt na jednostkę jest najmniejszy, a po jego przekroczeniu rośnie. Sformułował prawa:

·         podziału pracy,

·         koncentracji,

·         harmonii;

b)     Nurt administracyjny - podstawowym problemem badawczym jest łączenie w integralną całość wszystkich elementów organizacji, czyli tworzenie racjonalnej struktury organizacyjnej.

Dzięki sformalizowanym normom, regulaminom, ma ona redukować niepewność, zapewniać stabilność i powodzenie organizacji. Większość uwagi skupia się tu na funkcjach kierowniczych i ich racjonalizacji, a przedmiotem szczególnego zainteresowania staje się hierarchia i rozmieszczenie władzy między szczeblami zarządzania. Przedstawiciele: H. Fayol, M. Weber

Większość uwagi zwraca się na funcje kierownicze i ich racjonalizację, a przedmiotem szczególnego zainteresowania staje się hierarchia i rozmieszczenie władzy między szczeblami zarządzania.

- H. Fayol

Poszukując odpowiedzi na pytania o warunki sprawnego zarządzania identyfikował i porządkował funkcje (czynności) przedsiębiorstwa:

·         Techniczne

·         Handlowe

·         Finansowe

·         Ubezpieczeniowe

·         Rachunkowościowe

·         Administracyjne (przewidywanie, organizowanie, rozkazodawstwo, koordynacja, kontrola)

Sformułował 14 zasad racjonalnego kierowania:

1.      Podział pracy

2.      Autorytet (możliwość egzekwowania posłuszeństwa)

3.      Dyscyplina

4.      Jedność rozkazodawstwa

5.      Jedność kierownictwa

6.      Podporządkowanie interesu osobistego ogólnemu

7.      Wynagradzanie personelu

8.      Centralizacja  - właściwa, a nie możliwa najwyższa

9.      Hierarchia

10.  Ład

11.  Ludzkie traktowanie pracowników

12.  Stabilizacja personelu

13.  Inicjatywa personelu

14.  Zgranie personelu

- Max Weber

Interesował się istotą i źródłami władzy.

Wyróżnił 3 idealne typy (źródła) władzy:

·         Charyzmatyczny

·         Tradycyjny (przekonanie o odwiecznym porządku i prawomocności władzy)

·         Racjonalny (oparty na normach prawnych)

Stworzył stosowaną do dziś koncepcję biurokratycznego sposobu sprawowania władzy. Idealny model biurokracji to: bezosobowość, efektywność, pewność funkcjonowania.

Założenia modelu:

·         Zakres stałych czynności urzędowych jest regulowany prawem

·         Obowiązuje zasada kompetencji (wspierania stałym podziałem czynności i uprawnień)

·         Przypisywanie obowiązków i uprawnień osobom o potwierdzonych, określonych przepisami prawa kwalifikacjach

·         Hierarchia

·         Oddzielenie sztabu administracyjnego (urzędników) od własności środków administracji i środków utrzymania

·         Oddzielenie stanowisk od zajmujących je osób (nie mogą one stawać się ich własnością)- depersonalizacja

·         Czynności urzędnika to ...