teatr_tanca_anna_krolica.pdf

(2957 KB) Pobierz
Microsoft Word - teatr_tanca.doc
Anna Królica
TEATR TA İ CA
GENEZA NOWEJ FORMY SZTUKI
TEATRALNEJ
Publikacja w Internecie :
Kraków 2006
Autorka niniejszej pracy zgadza siħ na nieograniczone cytowanie, nieodpłatne kopiowanie drogĢ
elektronicznĢ i drukowanie tekstu, zawsze jednak z podaniem Ņródła, nazwiska Autorki i odnoĻnika do
Ņródła – wortalu NowyTaniec.PL – http://www.nowytaniec.pl . Wszelkie powielanie niniejszego tekstu nie
moŇe wiĢzaę siħ z czerpaniem z tego korzyĻci finansowych.
Opis bibliograficzny „papierowego” pierwowzoru : Anna Królica, Geneza Tanztheater na tle przemian
europejskiego ta ı ca teatralnego XX wieku, - praca magisterska obroniona w Katedrze Teatru UJ -
maszynopis do wglĢdu w czytelni Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagielloıskiego.
(c) Anna Królica , Kraków 2006
14444159.001.png
PODZI Ħ KOWANIA
Chciałabym podzi ħ kowa ę osobom i instytucjom, których pomoc okazała si ħ nieoceniona
przy pisaniu niniejszej pracy.
Heidi Härtel – zało Ň ycielce i szefowej breme ı skiego Deutches Tanzfilminstitut;
dr Susanne Schlicher – wykładowczyni Uniwersytetu w Hamburgu i Musikhochschule Hamburg;
ĺ l Ģ skiemu Teatrowi Ta ı ca – organizatorowi pierwszych i jedynych w Polsce corocznych warsztatów
pisania o ta ı cu i pierwszej polskiej biblioteki tanecznej w Bytomiu;
Tanzarchive Leipzig
dr Katji Schneider - niemieckiemu krytykowi tanecznemu i wykładowcy Uniwersytetu Ludwika
Maksymiliana w Monachium oraz bytomskich projektów edukacyjnych;
Joannie Le Ļ nierowskiej – krytykowi tanecznemu i kuratorowi ta ı ca w pozna ı skim Starym Browarze;
Witoldowi Mrozkowi.
2
SPIS TRE ĺ CI
Obja Ļ nienia
5
Wprowadzenie
7
Rozdział I. : Zmiany i odrodzenie w sztuce ta ı ca na pocz Ģ tku XX wieku.
10
Rozdział II.: Nowa forma baletu –- Ballets Russes (balet modernistyczny ).
12
1. Wprowadzenie
12
2. Modernistyczna synteza
14
a) Synteza baletu z malarstwem i muzyk Ģ
14
b) Balet modernistyczny
17
3. Balety Rosyjskie w Pary Ň u.
a) Czas Fokina
17
b) Wacław Ni Ň y ı ski - nowy etap w dziejach choreografii
21
c) Leonid Miasin - okcydentalna wersja choreografii
(kubizm, mechanizacja) 29
d) Bronisława Ni Ň y ı ska –kontynuacja linii choreografii Wacława Ni Ň y ı skiego
32
4. Koniec milieu Baletów Rosyjskich
35
Rozdział III. Rytmika Jaques Dalcroze w Hellerau. W drodze do Ausdrucktanz. 38
Rozdział IV. Europejskie próby stworzenia modern dance (tzw. okres pre-modern dance)
40
2. Loie Fuller – iluzja teatralna w ta ı cu
42
3. Isadora Duncan – eklektyczne korzenie ta ı ca
49
Rozdział V. Idea Bauhausu i teatralno-taneczne koncepcje Schlemmera
61
Rozdział VI. Ausdrucktanz estetyczne Ņ ródło niemieckiego teatru ta ı ca
70
1. Wprowadzenie. Definicja terminu „taniec wyrazisty”. 70
2. Koncepcje sceniczne Rudolfa von Labana i kontynuatorów jego my Ļ li (Mary Wigman,
Kurt Jooss). Pierwsza definicja teatru ta ı ca.
73
3. Opis i analiza przedstawienia Zielony Stół. Taniec Ļ mierci w o Ļ miu obrazach
4. Rozwój o Ļ rodków ta ı ca wyrazistego – rozwój tradycji nowego ta ı ca
88
Rozdział VII. Wprowadzenie do teatru ta ı ca
95
1. Uwagi wst ħ pne
95
3
18
1. Wprowadzenie
47
2. „Balet mo Ň e walczy ę ” - J. Kresnik 97
3. „Nie jestem zainteresowana tym jak si ħ ludzie ruszaj Ģ , tylko co ich porusza”
- P. Bausch.
99
4. Przez pryzmat Bauhausu i styl Wigman – G. Bohner i S. Linke
101
5. „Pina für Bremen /Pina dla Bremy” – R. Hoffmann
104
Rozdział VIII. Teatr ta ı ca jako nowa forma sztuki teatralnej
107
1. Wprowadzenie
107
2. Tradycje teatralne w Tanztheater
110
3. Struktura teatru ta ı ca
113
5. Teatr plastyczny – kola Ň e obrazów
116
6. Muzyczny kola Ň
120
7. Dialogi, monologi, czy wci ĢŇ kod ruchowy?
122
Rozdział IX. Opisy przedstawie ı
124
1. Opis i analiza spektaklu Piny Bausch Rok 1980
125
2. Opis i analiza spektaklu Johanna Kresnika Frida Kahlo
129
Zako ı czenie
133
Bibliografia
135
4
4. Aktor czy tancerz?
116
Obja Ļ nienia
Poniewa Ň terminologia z zakresu teorii ta ı ca w j ħ zyku polskim ci Ģ gle nie jest
usystematyzowana, chciałam obja Ļ ni ę poj ħ cia teoretyczne, które stosuj ħ w mojej pracy, aby
unikn Ģę nieporozumie ı . Zakres poj ħę tych czasem poszerzam, a czasem znów zaw ħŇ am, opieraj Ģ c
si ħ na definicjach podanych w słowniku j ħ zyka polskiego i na materiałach, z których skorzystałam
przy tworzeniu tej pracy. Mam Ļ wiadomo Ļę , Ň e rozwini ħ te przeze mnie terminy s Ģ tylko zarysem
„roboczej” nomenklatury współczesnej teorii ta ı ca, która ci Ģ gle nie została ustalona ani
potwierdzona przez autorytety z tej dziedziny.
taniec
w tradycyjnym uj ħ ciu: 1. kombinacja figur (skodyfikowanych b Ģ d Ņ nieskodyfikowanych),
2. rytmiczne ruchy ciała wykonywane w takt muzyki.
w szerokim współczesnym rozumieniu:
1. układ ruchów, wykonywany równie Ň bez akompaniamentu muzycznego, b Ģ d Ņ
pozostaj Ģ cy w opozycji do utwóru muzycznego
2. wszelka zorganizowana motoryka, ruch, gest; w niektóre przypadkach bezruch.
taniec teatralny 1 – szerokie poj ħ cie obejmuj Ģ ce ró Ň nego gatunku zjawiska taneczne, które s Ģ
przeznaczone do prezentacji widzom, spełniaj Ģ ce wymagania widowiska teatralnego, np.
spektakle: baletowe, modern dance, Ausdrucktanz, postmodern dance, teatru ta ı ca.
choreografia
w tradycyjnym uj ħ ciu: 1. sztuka komponowania ta ı ców i widowisk
tanecznych
2. układ ta ı ca lub ruchów tanecznych w widowisku 2 podporz Ģ dkowany
muzyce.
we współczesnym uj ħ ciu: 1. stały układ ruchów, najcz ħĻ ciej figur nie
podlegaj Ģ cych Ň adnej kodyfikacji, na przykład zaczerpni ħ tych z Ň ycia
codziennego b Ģ d Ņ inspirowanych ruchem zwierz Ģ t, np. chodzenie, siadanie,
1 Stosuj ħ termin za Roderykiem Lange
2 Hasło taniec w Słownik j ħ zyka polskiego, PWN (dost ħ p: http://sjp.pwn.pl/lista.php?co=teatr+ta%F1ca , 27.09.2005).
5
 
Zgłoś jeśli naruszono regulamin