Twór siatkowaty (formatio reticularis ) zajmuje znaczna część rdzenia przedłużonego, mostu i śródmózgowia. Na ten twór składają się biegnące w różnych kierunkach włókna nerwowe i leżące miedzy nimi komórki nerwowe.
Twór siatkowaty rozpoczyna się od segmentów szyjnych rdzenia kręgowego, gdzie jest położony na powierzchni bocznej rogu tylnego. Niemniej pełny rozwój uzyskuje dopiero powyżej skrzyżowania piramid, w pniu mózgu.
W pniu mózgu następuje jego zróżnicowanie na część przyśrodkową, w której przeważają włókna nerwowe, i część boczną, w której dominują komórki nerwowe.
Największe zagęszczenie włókien w części środkowej tworzy drogą środkową nakrywki (tractus tegmentalis centralis).
W części bocznej tworu siatkowatego znajdują się jądra nerwów czaszkowych : twarzowego i trójdzielnego. Duże zróżnicowanie w budowie komórek tworu siatkowatego spowodowało wyodrębnienie kilkudziesięciu jąder.
Jądro boczne (nucleus lateralis) położone w pobliżu jądra oliwki, ma charakter jądra przekaźnikowego.
Jądro olbrzymiokomórkowe (nucleus gigantocellularis) jest położone na granicy rdzenia przedłużonego i mostu. Bardzo duże komórki jądra przypominają neurony ruchowe, ich aksony kierują się do rdzenia kręgowego. Mają one duże znaczenie w mechanizmie oddychania, wpływają również na percepcję bólu.
Jądro miejsca sinawego (nucleus loci cerulei) położone w górnej części mostu, jest bogate w noradrenalinę.
Jądro grzbietowe i brzuszne nakrywki ( nucleus dorsalis et ventralis tegmenti) leży na granicy mostu i śródmózgowia, ma liczne powiązania z układem limbicznym.
Jądra szwu (nuclei raphes) ciągną się od rdzenia przedłużonego aż do śródmózgowia. Uważa się je za neurony serotoninergiczne.
Twór siatkowaty rdzenia przedłużonego i mostu ma liczne połączenia z różnymi częściami ośrodkowego układu nerwowego. Jest w związku z tym zaangażowany niemal we wszystkie czynności układu nerwowego. Najbardziej wyraźny wpływ ma na motorykę, sen i czuwanie, percepcję bodźców czuciowych oraz czynności wegetatywne ( ośrodki naczynioruchowe i sercowe, ośrodki oddychania, ośrodki związane z czynnością przewodu pokarmowego i układu moczowego).
basia2906