Umożliwia sądowi w określonych w ustawie przypadkach na wymierzenie kary poniżej dolnej granicy zagrożenia przewidzianego za dany czyn zabroniony.
Nadzwyczajne złagodzenie może nastąpić fakultatywnie lub obligatoryjnie.
· fakultatywne następuje:
- w stosunku do młodocianego, jeżeli przemawiają za tym względy wychowawcze
- w szczególnie uzasadnionych wypadkach, kiedy najniższa kara za przestępstwo byłaby niewspółmiernie surowa:
a). pokrzywdzony pojednał się ze sprawcą, szkoda została naprawiona, pokrzywdzony i sprawca ustalili sposób naprawienia szkody
b). ze względu na postawę sprawcy, zwłaszcza gdy czynił starania o naprawienie szkody lub o jej zapobieżenie
c). Jeżeli sprawca przestępstwa nieumyślnego lub jego najbliższy poniósł uszczerbek w związku z popełnionym przestępstwem
- w wypadkach przewidzianych przez ustawę, np. usiłowanie nieudolne, przekroczenie granic obrony koniecznej lub stanu wyższej konieczności
· obligatoryjne następuje w stosunku do sprawcy współdziałającego z innymi osobami w popełnieniu przestępstwa, który ujawnił wobec organu powołanego do ścigania przestępstw, informacje dotyczące osób uczestniczących w popełnieniu przestępstwa oraz istotne okoliczności jego popełnienia.
· złagodzenie kary może nastąpić również na wniosek prokuratora:
- odnosi się to do sprawcy, który, niezależnie od wyjaśnień złożonych w swojej sprawie, ujawnił przed organem ścigania istotne okoliczności, nieznane dotychczas temu organowi, dotyczące przestępstwa zagrożonego karą powyżej 5 lat pozbawienia wolności
Nadzwyczajne złagodzenie kary polega na wymierzeniu kary poniżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia albo kary łagodniejszego rodzaju wg. następujących zasad:
- jeżeli czyn stanowi zbrodnię – sąd wymierza karę pozbawienia wolności nie niższą od 1/3 dolnej granicy ustawowego zagrożenia
- jeżeli czyn stanowi występek, przy czym dolna granicą ustawowego zagrożenia jest kara pozbawienia wolności nie niższa od roku, sąd wymierza grzywnę, karę ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności
- jeżeli czyn stanowi występek, przy czy dolną granicą ustawowego zagrożenia jest kara pozbawienia wolności niższa od roku, sąd wymierza grzywnę lub karę pozbawienia wolności
- jeżeli czyn zagrożony jest alternatywnie karami: grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności, nadzwyczajne złagodzenie kary polega na odstąpieniu od wymierzenia kary i orzeczenie innego środka
Do okoliczności powodujących zaostrzenie kary należą:
- recydywa
- ciąg przestępstw
- uczynienie z popełnienia przestępstwa stałego źródła dochodów
- popełnienie przestępstwa w zorganizowanej grupie lub związku
RECYDYWA:
· specjalna zwykła – ma miejsce, gdy zachodzą łącznie warunki:
- sprawca był już skazany za przestępstwo umyślne na karę pozbawienia wolności
- odbył co najmniej 6 m-cy kary w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 m-cy kary
- popełnia umyślne przestępstwo podobne do tego, za które został wcześniej skazany
Są może wymierzyć karę przewidzianą za takie przestępstwo w wysokości do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę
· specjalna wielokrotna - zachodzi, gdy zostają spełnione przesłanki:
- sprawca był już skazany
- odbył łącznie co najmniej rok kary pozbawienia wolności
- w ciągu 5 lat po odbyciu w całości lub części ostatniej kary popełnia znowu przestępstwo
- jest to przestępstwo enumeratywne ( przeciwko życiu lub zdrowiu, gwałt, rozbój, kradzież z włamaniem...)
Sąd wymierza karę pozbawienia wolności w wysokości powyżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia, a może ją wymierzyć do górnej granicy zwiększonej o połowę.
Rezygnacja z wymierzenia kary:
· sąd może odstąpić od wymierzenia kary w wypadkach przewidzianych w ustawie, zwłaszcza gdy rola sprawcy była podrzędna, a przekazane informacje przyczyniły się do zapobieżenia popełnieniu przestępstwa – fakultatywne odstąpienie od wymierzenia kary:
- usiłowanie nieudolne
- przekroczenie granic obrony koniecznej
- przekroczenie granic stanu wyższej konieczności
· odstąpienie od wymierzenia kary jest obligatoryjne, gdy przekroczenie granic obrony koniecznej było powodowane strachem lub wzburzeniem
· odstąpienie od wymierzenia kary następuje w stosunku do sprawcy współdziałającego z innymi osobami w popełnieniu przestępstwa, ujawnia wobec organu ścigania informacje dotyczące osób lub okoliczności
· sąd odstępując od wymierzenia kary może również odstąpić od wymierzenia środka karnego, chociażby jego orzeczenie było obowiązkowe
· przestępstwo zagrożone jest karą pozbawienia wolności, nie przekraczającą 3 lat albo alternatywnymi karami, a społeczna szkodliwość czynu nie jest znaczna, sąd orzeka środek karny
· jeżeli czyn zagrożony jest alternatywną karą grzywny, ograniczenia wolności lub jej pozbawienia, nadzwyczajne złagodzenie kary polega na odstąpieniu od jej wymierzenia i orzeczeniu środka karnego
polishmate