74._81. UST. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.pdf

(290 KB) Pobierz
Microsoft Word - 74. USTAWA o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych..docx
30.10.2010
BHP – USTAWA WYPADKOWA
74 - 1/ 21
74. USTAWA o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy
i chorób zawodowych.
Dz.U.09.167.1322
2010.04.01 zm.wyn.z M.P.2010.10.103 ogólne
USTAWA
z dnia 30 października 2002 r.
o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych
(tekst jednolity)
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1. Ustawa określa:
1) rodzaje świadczeń z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych oraz warunki
nabywania prawa do tych świadczeń;
2) zasady i tryb przyznawania świadczeń, ustalania ich wysokości oraz zasady ich wypłaty;
3) zasady różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu
wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich
skutków;
4) zasady finansowania prewencji wypadkowej.
Art. 2. Użyte w ustawie określenia oznaczają:
1) "fundusz wypadkowy" - fundusz wyodrębniony w ramach Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych, o którym mowa w przepisach ustawy z dnia 13 października 1998 r. o
systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74, z późn. zm. 1) ),
zwanych dalej "przepisami o systemie ubezpieczeń społecznych";
2) "lekarz orzecznik" - lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych;
2a) "komisja lekarska" - komisję lekarską Zakładu Ubezpieczeń Społecznych;
3) "okres ubezpieczenia wypadkowego" - okres podlegania ubezpieczeniu wypadkowemu, a
także okres podlegania ubezpieczeniu społecznemu lub zaopatrzeniu emerytalnemu przed
dniem 1 stycznia 1999 r.;
4) "płatnik składek" - płatnika składek na ubezpieczenie wypadkowe w rozumieniu
przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych;
5) "przeciętne wynagrodzenie" - przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce
narodowej w poprzednim roku, ogłaszane do celów emerytalnych w Dzienniku
Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" przez Prezesa Głównego Urzędu
Statystycznego, stosowane poczynając od drugiego kwartału każdego roku przez okres
jednego roku;
6) "ustawa o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia chorobowego" - ustawę z dnia 25
czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie
choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 267, z późn. zm. 2) );
Ośrodek Szkolenia PZITB Oddział Kielce
Materiały szkoleniowe. Kurs przygotowawczy do egzaminu na uprawnienia budowlane „jesień” 2010
695453048.001.png
30.10.2010
BHP – USTAWA WYPADKOWA
74 - 2/ 21
7) "ustawa o emeryturach i rentach z FUS" - ustawę z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227);
8) "rok składkowy" - okres obowiązywania stopy procentowej składek na ubezpieczenie
wypadkowe należnych za okres od dnia 1 kwietnia danego roku do dnia 31 marca
następnego roku;
9) "rejestr REGON" - krajowy rejestr urzędowy podmiotów gospodarki narodowej;
10) "rodzaj działalności według PKD" - rodzaj przeważającej działalności zakodowanej
według Polskiej Klasyfikacji Działalności w rejestrze REGON;
11) "ubezpieczony" - osobę fizyczną podlegającą ubezpieczeniu wypadkowemu, a także
osobę, która przed dniem 1 stycznia 1999 r. podlegała ubezpieczeniu społecznemu lub
zaopatrzeniu emerytalnemu, z wyłączeniem osób podlegających ubezpieczeniu
społecznemu rolników;
12) "ubezpieczenie wypadkowe" - ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i
chorób zawodowych w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych;
13) "uraz" - uszkodzenie tkanek ciała lub narządów człowieka wskutek działania czynnika
zewnętrznego;
14) "Zakład" - Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Art. 3. 1. Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną
zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:
1) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub
poleceń przełożonych;
2) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz
pracodawcy, nawet bez polecenia;
3) w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą
pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
2. Na równi z wypadkiem przy pracy, w zakresie uprawnienia do świadczeń określonych
w ustawie, traktuje się wypadek, któremu pracownik uległ:
1) w czasie podróży służbowej w okolicznościach innych niż określone w ust. 1, chyba że
wypadek spowodowany został postępowaniem pracownika, które nie pozostaje w
związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań;
2) podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony;
3) przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje
związkowe.
3. Za wypadek przy pracy uważa się również nagłe zdarzenie wywołane przyczyną
zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w okresie ubezpieczenia
wypadkowego z danego tytułu podczas:
1) uprawiania sportu w trakcie zawodów i treningów przez osobę pobierającą stypendium
sportowe;
2) wykonywania odpłatnie pracy na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania
kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania;
3) pełnienia mandatu posła lub senatora, pobierającego uposażenie;
3a) (uchylony);
4) odbywania szkolenia, stażu, przygotowania zawodowego dorosłych lub przygotowania
zawodowego w miejscu pracy przez osobę pobierającą stypendium w okresie odbywania
tego szkolenia, stażu, przygotowania zawodowego dorosłych lub przygotowania
zawodowego w miejscu pracy na podstawie skierowania wydanego przez powiatowy
urząd pracy lub przez inny podmiot kierujący;
5) wykonywania przez członka rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek
rolniczych oraz przez inną osobę traktowaną na równi z członkiem spółdzielni w
Ośrodek Szkolenia PZITB Oddział Kielce
Materiały szkoleniowe. Kurs przygotowawczy do egzaminu na uprawnienia budowlane „jesień” 2010
695453048.002.png
30.10.2010
BHP – USTAWA WYPADKOWA
74 - 3/ 21
rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych, pracy na rzecz tych
spółdzielni;
6) wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o
świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy
dotyczące zlecenia;
7) współpracy przy wykonywaniu pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia
lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się
przepisy dotyczące zlecenia;
8) wykonywania zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności
pozarolniczej w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych;
9) wykonywania zwykłych czynności związanych ze współpracą przy prowadzeniu
działalności pozarolniczej w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych;
10) wykonywania przez osobę duchowną czynności religijnych lub czynności związanych z
powierzonymi funkcjami duszpasterskimi lub zakonnymi;
11) odbywania służby zastępczej;
12) nauki w Krajowej Szkole Administracji Publicznej przez słuchaczy pobierających
stypendium;
13) wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o
świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy
dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowa taka została zawarta z
pracodawcą, z którym osoba pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej
umowy wykonuje ona pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy;
14) pełnienia przez funkcjonariusza celnego obowiązków służbowych.
4. Za śmiertelny wypadek przy pracy uważa się wypadek, w wyniku którego nastąpiła
śmierć w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy od dnia wypadku.
5. Za ciężki wypadek przy pracy uważa się wypadek, w wyniku którego nastąpiło ciężkie
uszkodzenie ciała, takie jak: utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności rozrodczej lub inne
uszkodzenie ciała albo rozstrój zdrowia, naruszające podstawowe funkcje organizmu, a także
choroba nieuleczalna lub zagrażająca życiu, trwała choroba psychiczna, całkowita lub
częściowa niezdolność do pracy w zawodzie albo trwałe, istotne zeszpecenie lub
zniekształcenie ciała.
6. Za zbiorowy wypadek przy pracy uważa się wypadek, któremu w wyniku tego samego
zdarzenia uległy co najmniej dwie osoby.
Art. 4. Za chorobę zawodową uważa się chorobę określoną w art. 235 1 Kodeksu pracy.
Art. 5. 1. Ustalenia okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy, o których mowa w
art. 3 ust. 3, dokonuje w karcie wypadku:
1) podmiot wypłacający stypendium sportowe - w stosunku do pobierających te stypendia;
2) podmiot, na którego rzecz wykonywana jest odpłatnie praca w czasie odbywania kary
pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania - w stosunku do wykonujących tę
pracę na podstawie skierowania do pracy;
3) Kancelaria Sejmu w stosunku do posłów i Kancelaria Senatu w stosunku do senatorów;
4) pracodawca, u którego osoba pobierająca stypendium odbywa staż, przygotowanie
zawodowe dorosłych, przygotowanie zawodowe w miejscu pracy lub szkolenie, lub
jednostka, w której osoba pobierająca stypendium odbywa szkolenie - w stosunku do
osoby pobierającej stypendium w okresie odbywania tego stażu, przygotowania
zawodowego dorosłych, przygotowania zawodowego w miejscu pracy lub szkolenia na
podstawie skierowania wydanego przez powiatowy urząd pracy lub przez inny podmiot
kierujący;
Ośrodek Szkolenia PZITB Oddział Kielce
Materiały szkoleniowe. Kurs przygotowawczy do egzaminu na uprawnienia budowlane „jesień” 2010
695453048.003.png
30.10.2010
BHP – USTAWA WYPADKOWA
74 - 4/ 21
5) spółdzielnia produkcyjna, spółdzielnia kółek rolniczych - w stosunku do członków tych
spółdzielni oraz innych osób traktowanych na równi z członkiem spółdzielni, w
rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych, wykonujących pracę na rzecz
tych spółdzielni;
6) podmiot, na którego rzecz wykonywana jest praca na podstawie umowy agencyjnej,
umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem
cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia - w stosunku do wykonujących te
umowy;
7) osoba wykonująca pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o
świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy
dotyczące zlecenia - w stosunku do współpracujących z tą osobą;
8) Zakład - w stosunku do prowadzących pozarolniczą działalność oraz współpracujących
przy prowadzeniu takiej działalności w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń
społecznych;
9) (uchylony);
10) właściwa zwierzchnia instytucja diecezjalna lub zakonna - w stosunku do duchownych;
11) pracodawca, u którego osoba odbywa służbę zastępczą - w stosunku do odbywających tę
służbę;
12) Krajowa Szkoła Administracji Publicznej - w stosunku do słuchaczy tej szkoły
pobierających stypendium;
13) pracodawca - w stosunku do osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej,
umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem
cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia albo umowy o dzieło, jeżeli umowa
taka została zawarta z pracodawcą, z którym osoby te pozostają w stosunku pracy;
14) podmiot, z którym została zawarta umowa agencyjna, umowa zlecenia lub umowa o
świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy
dotyczące zlecenia, albo umowa o dzieło - w stosunku do osób wykonujących umowę,
jeżeli w ramach takiej umowy praca jest wykonywana na rzecz pracodawcy, z którym
osoby te pozostają w stosunku pracy;
15) podmiot, w którym funkcjonariusz celny pełni służbę - w stosunku do tych
funkcjonariuszy.
2. Ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy, jakiemu uległ ubezpieczony
będący pracownikiem, a także stwierdzenie choroby zawodowej u pracownika następuje w
trybie określonym przepisami Kodeksu pracy.
3. W sprawach zgłaszania i stwierdzania chorób zawodowych do ubezpieczonych
wymienionych w art. 3 ust. 3 stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu pracy.
4. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego określi, w drodze
rozporządzenia, tryb uznawania zdarzenia, o którym mowa w art. 3 ust. 3, za wypadek przy
pracy, kwalifikację prawną zdarzenia, wzór karty wypadku i termin jej sporządzania, biorąc
pod uwagę konieczność zapewnienia jednolitości obowiązujących rozwiązań dotyczących
ustalania okoliczności i przyczyn tych wypadków.
Rozdział 2
Rodzaje świadczeń z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, warunki
nabywania prawa do świadczeń, zasady i tryb ich przyznawania, ustalania ich wysokości
oraz zasady ich wypłaty
Art. 6. 1. Z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej przysługują następujące
świadczenia:
Ośrodek Szkolenia PZITB Oddział Kielce
Materiały szkoleniowe. Kurs przygotowawczy do egzaminu na uprawnienia budowlane „jesień” 2010
695453048.004.png
30.10.2010
BHP – USTAWA WYPADKOWA
74 - 5/ 21
1) "zasiłek chorobowy" - dla ubezpieczonego, którego niezdolność do pracy spowodowana
została wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową;
2) "świadczenie rehabilitacyjne" - dla ubezpieczonego, który po wyczerpaniu zasiłku
chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza
rokują odzyskanie zdolności do pracy;
3) "zasiłek wyrównawczy" - dla ubezpieczonego będącego pracownikiem, którego
wynagrodzenie uległo obniżeniu wskutek stałego lub długotrwałego uszczerbku na
zdrowiu;
4) "jednorazowe odszkodowanie" - dla ubezpieczonego, który doznał stałego lub
długotrwałego uszczerbku na zdrowiu;
5) "jednorazowe odszkodowanie" - dla członków rodziny zmarłego ubezpieczonego lub
rencisty;
6) "renta z tytułu niezdolności do pracy" - dla ubezpieczonego, który stał się niezdolny do
pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej;
7) "renta szkoleniowa" - dla ubezpieczonego, w stosunku do którego orzeczono celowość
przekwalifikowania zawodowego ze względu na niezdolność do pracy w
dotychczasowym zawodzie spowodowaną wypadkiem przy pracy lub chorobą
zawodową;
8) "renta rodzinna" - dla członków rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty
uprawnionego do renty z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej;
9) "dodatek do renty rodzinnej" - dla sieroty zupełnej;
10) dodatek pielęgnacyjny;
11) pokrycie kosztów leczenia z zakresu stomatologii i szczepień ochronnych oraz
zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne w zakresie określonym ustawą.
2. Osobom:
1) prowadzącym pozarolniczą działalność i osobom z nimi współpracującym,
2) duchownym będącym płatnikami składek na własne ubezpieczenia
oraz członkom ich rodzin świadczenia, o których mowa w ust. 1, nie przysługują w razie
wystąpienia w dniu wypadku lub w dniu złożenia wniosku o przyznanie świadczeń z tytułu
choroby zawodowej zadłużenia z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne na kwotę
przekraczającą 6,60 zł do czasu spłaty całości zadłużenia, z zastrzeżeniem art. 47 ust. 3.
3. Prawo do świadczeń, o których mowa w ust. 1 pkt 1, 2, 4, 5 i 11, przedawnia się, jeżeli
zadłużenie, o którym mowa w ust. 2, nie zostanie uregulowane w ciągu 6 miesięcy od dnia
wypadku lub od dnia złożenia wniosku o przyznanie tych świadczeń z tytułu choroby
zawodowej.
4. Osobom, o których mowa w ust. 2, Zakład wypłaca świadczenia w ciągu 30 dni od
wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do ustalenia prawa do tych świadczeń, nie
później jednak niż w ciągu 60 dni od spłaty całości zadłużenia.
Art. 7. Przy ustalaniu prawa do świadczeń wymienionych w art. 6 ust. 1 pkt 1-3,
podstawy wymiaru i ich wysokości, a także przy ich wypłacie, stosuje się odpowiednio
przepisy ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia chorobowego, z
uwzględnieniem przepisów niniejszej ustawy.
Art. 8. 1. Zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego przysługuje niezależnie od
okresu podlegania ubezpieczeniu.
2. Zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego przysługuje od pierwszego dnia
niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową, z
zastrzeżeniem ust. 3.
3. Zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego nie przysługuje za okresy
niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową, za które
Ośrodek Szkolenia PZITB Oddział Kielce
Materiały szkoleniowe. Kurs przygotowawczy do egzaminu na uprawnienia budowlane „jesień” 2010
 
Zgłoś jeśli naruszono regulamin