Metody wizualizacji śladów linii papilarnych na metalowej powierzchni nabojów.pdf

Z PRAKTYKI

Metody wizualizacji œladów linii papilarnych

na metalowej powierzchni nabojów

– krótki przegl¹d

W ostatnim czasie przestêpcy co-

raz czêœciej u¿ywaj¹ broni palnej ja-

ko œrodka zastraszaj¹cego i wymu-

szaj¹cego. Broñ paln¹ i amunicjê

mo¿na zabezpieczyæ np. w trakcie

przeszukania, w przypadku gdy zo-

sta³y nabyte nielegalnie. £uski z od-

strzelonej amunicji czêsto zabezpie-

cza siê zaœ na miejscu zdarzenia,

kiedy to dosz³o do u¿ycia broni, np.

podczas napadu rabunkowego lub

zabójstwa. Œlady linii papilarnych

ujawnione na tych powierzchniach s¹

doskona³ym materia³em dowodo-

wym. Ujawnienie œladów na po-

wierzchni amunicji nie zawsze jest

niestety mo¿liwe z wykorzystaniem

popularnych technik. Wydaje siê

jednak, ¿e badacze zbli¿yli siê do

tego problemu rozwi¹zania.

i sk³ad s¹ ró¿ne i zale¿¹ od indywidu-

alnych cech cz³owieka.

Obecnie produkowanych jest wie-

le ró¿nych rodzajów naboi strzelec-

kich do broni palnej. Najczêœciej s¹ to

naboje pistoletowe (typu np. Maka-

row, Parabellum), naboje do pistole-

tów maszynowych (typy np. TT, Mau-

ser) oraz do karabinków i karabinów

maszynowych (np. do AK 47) 1 .

Wszystkie, bez wzglêdu na rodzaj

broni do której s¹ przeznaczone, s¹

zbudowane w podobny sposób. Ich

g³ównymi elementami s¹ pocisk i ³u-

ska. £uska stanowi wiêksz¹ czêœæ

naboju – zazwyczaj oko³o 3/4 po-

wierzchni, je¿eli wiêc udaje siê ujaw-

niæ œlady linii papilarnych nadaj¹ce

siê do identyfikacji, to w³aœnie na tym

elemencie (ryc. 1). Warto podkreœliæ,

¿e naboje produkowane s¹ w sposób

wana si³ami adhezji, pozostaje na po-

wierzchni naboju i nie wnika w jej

strukturê.

Wiêkszoœæ œladów jest niewidocz-

na go³ym okiem, dlatego musi byæ

poddana procesowi ujawnienia (wi-

zualizacji). Dotyczy to równie¿ œla-

dów wystêpuj¹cych na powierzchni

amunicji, np. w oœwietleniu ¿arowym

ukoœnym. Aby je odczytaæ, nale¿y

poprawiæ ich czytelnoœæ.

Ogromny wp³yw na jakoœæ pozo-

stawionych œladów maj¹ tak¿e wa-

runki œrodowiskowe. Destruktywnie

wp³ywa na naboje np. wysoka tempe-

ratura, która m.in. przyspiesza odpa-

rowanie wody ze œladu, a tak¿e wil-

goæ powoduj¹ca wymywanie sk³adni-

ków substancji potowo-t³uszczowej

lub przyœpieszaj¹ca procesy korozji

pod³o¿a 2 . Eksperci, dobieraj¹c meto-

dy wizualizacji i poprawy czytelnoœci

œladów na tym specyficznym pod³o-

¿u, bior¹ wiêc pod uwagê przypusz-

czalny czas, jaki up³yn¹³ od pozosta-

wienia œladów, oraz rodzaj i sk³ad

pod³o¿a.

Mechanizm powstawania

œladów

Na powierzchni skóry palców r¹k

i d³oni tworzy siê cienka warstwa sub-

stancji potowo-t³uszczowej bêd¹ca

mieszanin¹ wydzielin gruczo³ów po-

towych i ³ojowych zlokalizowanych

w skórze. Podczas kontaktu z ró¿ny-

mi przedmiotami warstwa potowo-

-t³uszczowa zostaje przeniesiona na

ich powierzchnie, a powsta³y œlad od-

wzorowuje uk³ad linii papilarnych.

G³ównym sk³adnikiem substancji po-

towo-t³uszczowej jest woda. W nieco

mniejszej iloœci wystêpuj¹ w niej

zwi¹zki zarówno organiczne, jak

i nieorganiczne (np. w postaci soli)

oraz wydzielina gruczo³ów ³ojowych,

której g³ównymi sk³adnikami s¹ m.in.

kwasy t³uszczowe, lipidy i bia³ka. Wy-

dzieliny substancji potowo-t³usz-

czowej s¹ wytwarzane przez orga-

nizm w sposób ci¹g³y, a ich iloœæ

Metody ujawniania œladów

na nabojach

Ryc. 1. Nabój pistoletowy: (a) pocisk, (b) ³uska

Fig. 1. Pistol cartridge case: (a) bullet, (b) shell

We wszystkich laboratoriach kry-

minalistycznych Policji w Polsce i na

œwiecie proces wizualizacji œladów li-

nii papilarnych na powierzchniach

nabojów odbywa siê dwuetapowo.

Najpierw wykonuje siê oglêdziny

wstêpne za pomoc¹ metod optycz-

nych. Jest to metoda bezinwazyjnego

ujawniania œladów polegaj¹ca na

przeprowadzeniu oglêdzin w œwietle

bia³ym naturalnym, sztucznym uko-

œnym i sztucznym zmiennym (w ró¿-

nych zakresach promieniowania wi-

dzialnego i UV). Wtedy to, dziêki wy-

automatyczny, zatem do kontaktu

z nimi dochodzi dopiero podczas ³a-

dowania magazynka. Wykonuj¹ca tê

czynnoœæ osoba (przyjmuj¹c, ¿e nie

ma zabrudzonych palców i d³oni) po-

zostawia na nabojach œlady linii papi-

larnych naniesione substancj¹ poto-

wo-t³uszczow¹. Substancja, utrzymy-

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 257/07

Z PRAKTYKI

korzystaniu zjawisk odbicia i rozpro-

szenia œwiat³a oraz fluorescencji i ab-

sorpcji, naniesione substancj¹ poto-

wo-t³uszczow¹ odwzorowania uk³a-

dów linii papilarnych staj¹ siê bar-

dziej widoczne.

W drugim etapie zwykle wykorzy-

stuje siê metodê fizykochemiczn¹ po-

legaj¹c¹ na zastosowaniu

par cyjanoakrylanów, a do-

k³adniej na polimeryzacji

oparów estru kwasu cyja-

noakrylowego katalizowa-

nej cz¹steczkami wody za-

wartej w substancji potowo-

-t³uszczowej œladu (metoda

polimeryzacji cyjanoakryla-

nów). W efekcie, na odwzo-

rowaniach grzbietów linii

papilarnych, tworzy siê tzw.

polimer cyjanoakrylanów

przyjmuj¹cy postaæ bia³o-

szarego osadu (ryc. 2). Wi-

zualizacja œladów zazwy-

czaj odbywa siê w specjal-

nej klimatyzowanej komo-

rze przy podwy¿szonej

temperaturze p³yty grzej-

nej, co umo¿liwia parowa-

nie kleju, oraz podwy¿szo-

nej wilgotnoœci, która przy-

œpiesza proces.

Ujawnione w ten sposób œlady,

w celu polepszenia ich jakoœci

i zwiêkszenia kontrastu z pod³o¿em

poddaje siê nastêpnie kolejnym za-

biegom. W przypadku nabojów sto-

suje siê zazwyczaj œrodki kontrastu-

j¹ce w postaci roztworów barwników

fluorescencyjnych, takich jak: Ardrox,

safranina 0 oraz Basic Yellow 40 lub

chelat europu (TEC). Barwniki te s¹

adsorbowane przez polimer cyjano-

akrylanów, wzbudzane za pomoc¹

wi¹zki œwiat³a sztucznego zmienne-

go o okreœlonym zakresie d³ugoœci fal

i wykazuj¹ barwn¹ fluorescencjê ob-

serwowan¹ w odpowiednich warun-

kach. Innym œrodkiem kon-

trastuj¹cym ujawnione œla-

dy linii papilarnych s¹

proszki daktyloskopijne sto-

sowane zamiast barwników

fluorescencyjnych, w przy-

padku gdy ich u¿ycie mo-

g³oby negatywnie wp³ywaæ

na pod³o¿e 3 . Na tym etapie

zwykle koñczy siê proces

ujawniania i kontrastowania

œladów linii papilarnych.

Metoda z u¿yciem par

cyjanoakrylanów polega na

wykorzystaniu w³aœciwoœci

substancji potowo-t³usz-

czowej tworz¹cej œlad. Wia-

domo jednak, ¿e nie za-

wsze daje satysfakcjonuj¹-

ce efekty, poniewa¿ m.in.

pod wp³ywem zwiêkszonej

wilgotnoœci i podwy¿szonej

temperatury podczas pro-

cesu mo¿e nast¹piæ reak-

cja niektórych zwi¹zków

Ryc. 2. Obrazy œladów linii papilarnych ujawnionych na ³uskach amunicji karabinowej za pomoc¹ metody polimeryzacji cyjanoakrylowej (a), w powiêkszeniu –

fotografia panoramiczna (b), (c)

Fig. 2. Images of latent fingerprints visualized on cartridge cases of machine-gun ammunition by means of super glue (a), zoom – panoramic photograph

(b), (c)

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 257/07

Z PRAKTYKI

wchodz¹cych w sk³ad pod³o¿a, wp³y-

waj¹ca destrukcyjnie na obraz œla-

dów (np. pojawi siê nalot) 4 . W zwi¹z-

ku z tym nasuwa siê pytanie, czy

w celu ujawnienia œladów linii papi-

larnych na powierzchniach nabojów

mo¿na wykorzystaæ w³aœciwoœci

i podatny na wiele reakcji sk³ad che-

miczny samego pod³o¿a.

wystawiæ amunicjê na dzia³anie np.

œrodowiska kwaœnego, zwiêkszonej

wilgotnoœci czy podwy¿szonej tem-

peratury, co przyspieszy korozjê.

Bada³ to miêdzy innymi ekspert dak-

tyloskopii z Laboratorium Kryminali-

stycznego w Szczecinie – umiesz-

cza³ mosiê¿ne nieodstrzelone nabo-

je w komorze, w której panowa³a

podwy¿szona wilgotnoœæ (70–85%)

przy temperaturze 20–25 o C. W celu

uzyskania jeszcze bardziej agresyw-

nego œrodowiska do odparowuj¹cej

wody dodawa³ parê kropel stê¿one-

go kwasu octowego. Na efekty nie

trzeba by³o d³ugo czekaæ. Œlady linii

papilarnych ujawnia³y siê w postaci

br¹zowo¿ó³tych nalotów, a po-

wierzchnie ³usek stawa³y siê niekie-

dy matowe. Wizualizacja œladów na-

stêpowa³a w okresie od kilku godzin

do oko³o tygodnia.

Metodê przyœpieszonej korozji

w atmosferze kwasu octowego po-

winno siê stosowaæ, kiedy wynik

ujawniania za pomoc¹ metody poli-

meryzacji cyjanoakrylanów jest nega-

tywny 6 . Nie zawsze jednak sposób

ten jest skuteczny, dlatego te¿ warto

przyjrzeæ siê innym metodom.

roztworu dostêpny jest w wiêkszoœci

sklepów z broni¹ lub sklepów my-

œliwskich. Mo¿liwoœæ wykorzystania

Gun Blue w celu ujawniania œladów

linii papilarnych zosta³a odkryta przy-

padkowo 7 .

W roztworze Gun Blue znajduj¹

siê m.in. siarczan miedzi (CuSO 4 ),

kwas selenawy (H 2 SeO 3 ) i kwas azo-

towy (HNO 3 ) 8 . Wizualizacja œladów

Inne metody ujawniania œladów

na nabojach

Kluczow¹ rolê w tym procesie

odgrywa rodzaj materia³u, z jakiego

wykonane s¹ zewnêtrzne czêœci na-

bojów. Obecnie najczêœciej wykorzy-

stuje siê mosi¹dz (zawieraj¹cy miedŸ

i cynk), rzadziej nikiel, stal lub alumi-

nium. Dla zabezpieczenia przed ko-

rozj¹ powierzchnie ³usek stalowych

s¹ fosforowane i pokrywane lakierem

piecowym w kolorze khaki lub podob-

nym 5 . Ju¿ wczeœniej zauwa¿ono, ¿e

na powierzchniach starych mosiê¿-

nych ³usek nabojów, na które nanie-

siono substancjê potowo-t³uszczow¹,

ujawnienie œladów linii papilarnych

nastêpowa³o samoistnie w wyniku

korozji atmosferycznej (chemicznej

i elektrochemicznej). Pod wp³ywem

warunków œrodowiskowych, takich

jak niszcz¹ce dzia³anie wody oraz

powietrza, nastêpuje szereg reakcji

chemicznych, w wyniku których me-

tale wchodz¹ce w sk³ad zewnêtrz-

nych warstw nabojów przekszta³caj¹

siê w sole, tlenki i wodorotlenki.

Substancja potowo-t³uszczowa

ma zazwyczaj odczyn kwaœny z do-

mieszk¹ soli i jest dobrym elektroli-

tem. Metale wchodz¹ce w sk³ad mo-

si¹dzu staj¹ siê dziêki temu mini-

ogniwami Volty, pomiêdzy którymi

zaczyna p³yn¹æ minimalny pr¹d

elektryczny. Przyspiesza to korozjê

metali, a miejsca, w których pozo-

stawiono substancjê potowo-t³usz-

czow¹ ciemniej¹ szybciej od pozo-

sta³ych. Opisany wy¿ej proces za-

chodzi samoistnie w ci¹gu wielu lat,

jednak mo¿na go w znacznym stop-

niu przyspieszyæ. Wystarczy

Ryc. 3. Koncentrat Gun Blue

Fig. 3. Instant Gun Blue

Gun Blue

nastêpuje w wyniku reakcji utleniania

i redukcji zachodz¹cych pomiêdzy

zwi¹zkami wchodz¹cymi w sk³ad

Gun Blue a sk³adnikami pod³o¿a.

Kwas selenawy utlenia metale, jak

miedŸ, cynk, ¿elazo i aluminium

(sk³adniki zewnêtrznej warstwy nabo-

jów), zaœ jony miedzi z siarczanu

miedzi cynk, aluminium i ¿elazo. Po-

w³oka metalowa amunicji redukuje jo-

ny miedzi i selenu. Reakcjê przyœpie-

sza kwas azotowy. Na powierzch-

niach nabojów powstaje niebiesko-

-czarna sól – selenek miedzi (CuSe),

która pokrywa tylko czyste po-

wierzchnie metalu, omija natomiast

miejsca, na które zosta³a naniesiona

substancja potowo-t³uszczowa obra-

zuj¹ca uk³ad linii papilarnych lub inne

t³uste pozosta³oœci (ryc. 4a). Proces

ten wywo³uje sztuczne rdzewienie

metali.

Bardzo popularn¹ na œwiecie me-

tod¹, wykorzystywan¹ w celu ujaw-

nienia œladów na metalowych po-

wierzchniach nabojów, jest metoda

polegaj¹ca na zastosowaniu roztwo-

ru o nazwie Gun Blue (ryc. 3). Œro-

dek ten wykorzystuje siê równie¿

w przypadku nieujawnienia œladów

za pomoc¹ pary cyjanoakrylanów.

W³aœciwoœci Gun Blue odkryto

w XVII wieku. Obecnie œrodek ten

znany jest wœród posiadaczy broni

palnej jako œrodek do konserwacji

metalowych (stalowych) czêœci broni

metod¹ tzw. oksydowania, czyli utle-

niania na zimno. Reakcja ta na ogó³

polega na pokrywaniu powierzchni

metali cienk¹ warstw¹ ich tlenków –

przeciw korozji lub dla ozdoby. Pre-

parat w postaci pasty, ¿elu, a tak¿e

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 257/07

Z PRAKTYKI

Reakcje

Czyli koñcowo:

3CuSO 4 +2Fe 0

2. W przypadku negatywnego wy-

niku wizualizacji przygotowanie

rozcieñczonego Gun Blue.

3. Zanurzenie naboju (³uski) w od-

czynniku na oko³o 5 minut.

Przez ca³y okres zanurzenia

nabój (³uska) powinien byæ deli-

katnie poruszany, a jego po-

wierzchnia obserwowana.

4. Gdy œlady zaczynaj¹ byæ lekko

widoczne, nale¿y zanurzyæ ba-

dany materia³ w wodzie destylo-

wanej na minimum 2 minuty

i tym samym zatrzymaæ reakcjê.

5. Pozostawiæ do wysuszenia

w temperaturze pokojowej.

6. Na ujawnione œlady nanieœæ

odrobinê lakieru w sprayu dla

uzyskania lepszego kontrastu

i utrwalenia œladów (ryc. 4b).

→

3Cu 0 +Fe 2 (SO 4 ) 3

Reakcja ogólna

CuSO 4 + H 2 SeO 3 + Me 0 HNO 3

→

H 2 SeO 3 w mieszaninie Gun Blue

utlenia metale Cu, Zn, Fe i Al.

CuSe + Me 2+(3+ )

Reakcje H 2 SeO 3 z Cu, Zn i Fe

(gdy utlenia siê do Fe 2+ ) przebiegaj¹

podobnie:

Reakcje szczegó³owe

CuSO 4 w mieszaninie Gun Blue

utlenia metale Zn, Al i Fe

Se 4+ + 6 e–

→

Se 2-

Me 0 – 2 e–

→

Me 2+ / *3

Reakcje jonowe

CuSO 4 z Zn = Cu 2+ + Zn 0

Se 4+ + 3Me 0

→

Se 2– + 3Me 2+

czyli np.

Se 4+ + 3Cu 0

Cu 2+ + 2 e–

→

Cu 0

→

Se 2– + 3Cu 2+

Zn 0 – 2 e–

→

Zn 2+

Cu 2+ + Zn 0

→

Cu 0 +Zn 2+

Reakcje H 2 SeO 3

z Al i Fe (gdy

utlenia siê do Fe 3+ )

Kwas selenowy jest tak agresyw-

nym utleniaczem, ¿e utlenia ¿elazo

od razu do Fe 3+ . Reakcja utleniania

¿elaza do Fe 2+

Czyli koñcowo:

CuSO 4 + Zn 0

→

Cu 0 + ZnSO 4

Reakcje jonowe

CuSO 4 z Al = Cu 2+ + Al 0

przez H 2 SeO 3

jest

mniej prawdopodobna.

Cu 2+ + 2 e–

→

Cu 0 / *3

Se 4+ + 6 e–

→

Se 2–

Al 3+ / *2

3Cu 2+ + 2Al 0

→

Me 0 – 3 e–

→

Me 3+ / *2

→

3Cu 0 +2Al 3+

Se 4+ + 2Me 0

→

Se 2– + 2Me 3+

Czyli koñcowo

3CuSO 4 +2Al 0

→

3Cu 0 +Al 2 (SO 4 ) 3

Utlenione metale tworz¹ tlenki.

Zredukowany (do Se 2– ) selen reagu-

je z jonami miedzi Cu 2+ , które znaj-

duj¹ siê w mieszaninie Blue Gun (Cu-

SO 4 ) lub z tymi jonami miedzi, które

wczeœniej sam utleni³ (Cu 2+

Reakcje jonowe

CuSO 4

z Fe = Cu 2+

+ Fe 0

mog¹

przebiegaæ na dwa sposoby:

1. utlenianie do Fe 2+

2. utlenianie do Fe 3+ (reakcja bar-

dziej prawdopodobna)

+ Se 2–

→

CuSe).

Zastosowanie

Ryc. 4. Obrazy œladów linii papilarnych ujawnio-

nych za pomoc¹ metody polimeryzacji cyjano-

akrylowej na ³uskach wykonanych z mosi¹dzu

(a) po u¿yciu Gun Blue, (b) po u¿yciu lakieru 12

Fig. 4. Latent fingerprints visualized on brass

cartridge cases by means of super glue, (a) after

Gun Blue treatment, (b) after lacquer treatment 12

Cu 2+ + 2 e–

→

Cu 0

W celu wizualizacji œladów linii pa-

pilarnych Gun Blue stosuje siê w po-

staci koncentratu (dystrybutor np.

„Kettner” w Niemczech) 9 . Przed u¿y-

ciem rozcieñcza siê go wod¹ destylo-

wan¹ w stosunku: 1 czêœæ koncentra-

tu do 80 czêœci wody.

Fe 0 – 2 e–

→

Fe 2+

Cu 2+ + Fe 0

→

Cu 0 +Fe 2+

Czyli koñcowo:

CuSO 4 + Fe 0

Uwagi

→

Cu 0 +FeSO 4

Dla ka¿dego naboju (³uski) powi-

nien byæ przygotowywany oddzielny

roztwór odczynnika, poniewa¿ jony

miedzi pozosta³e z poprzedniego

procesu mog¹ niekorzystnie wp³ywaæ

na kolejn¹ reakcjê.

Cu 2+ + 2 e–

Sposób zastosowania 10

→

Cu 0 / *3

Fe 3+ / *2

3Cu 2+ + 2Fe 0

→

1. Próba ujawnienia œladów za po-

moc¹ par kleju cyjanoakrylowe-

go.

→

3Cu 0 +2Fe 3+

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 257/07

Al 0 – 3 e–

Fe 0 – 3 e–

Z PRAKTYKI

Kiedy œlady zaczn¹ byæ lekko wi-

doczne, nale¿y przerwaæ reakcjê.

Odczynnik jest aktywny podczas p³u-

kania w wodzie destylowanej, a na-

wet podczas suszenia 11 .

Gun Blue dzia³a jedynie na meta-

lowe powierzchnie. Nie jest skutecz-

ny na powierzchniach nabojów (³u-

sek) pokrytych lakierem.

W literaturze autorzy podaj¹ ró¿ne

informacje o efektywnoœci metody

polegaj¹cej na wykorzystaniu Gun

Blue. Naukowcy z U.S. Secret Servi-

ce z Waszyngtonu, podczas badañ

wykonanych wspólnie z ekspertami

daktyloskopii z laboratorium krymina-

listycznego w stanie Maryland (USA),

stwierdzili, ¿e jest ona najbardziej

efektywna na pod³o¿ach stalowych,

trochê mniej na aluminiowych, a nie-

efektywna na mosiê¿nych i miedzia-

nych 13 . Tori Hoerth z laboratorium

kryminalistycznego w stanie Oregon

(USA) na podstawie przeprowadzo-

nych badañ dowodzi natomiast, ¿e

metoda daje najlepsze rezultaty w³a-

œnie na pod³o¿ach mosiê¿nych.

Z drugiej strony, dla pod³o¿y z niklu,

stali i aluminium Hoerth nie uzyska³

¿adnych efektów wizualizacji 14 .

Metoda Gun Blue jest powszech-

nie stosowan¹ metod¹ w wielu labo-

ratoriach na œwiecie. Zainteresowali

siê ni¹ równie¿ eksperci z laborato-

riów kryminalistycznych m.in. z Izra-

ela i Niemiec 15 .

a sk³adnikami niebiesko-czarnej soli

pokrywaj¹cej pod³o¿e. Zakwaszony

nadtlenek wodoru utlenia selenek

miedzi do aktywnego selenu. Pod-

czas reakcji nastêpuje rozk³ad nad-

tlenku wodoru na zwyk³¹ wodê (H 2 O)

i tlen (O 2 ), co uwidacznia siê w po-

staci pêcherzyków gazu. Zakwasze-

nie nadtlenku wodoru zatrzymuje re-

akcjê redox 16 .

Najskuteczniejsz¹ recepturê za-

kwaszonego H 2 O 2 uzyskuje siê po-

przez zmieszanie 1 ml 5% kwasu

octowego (potocznie zwanego 5%

octem) z 20 ml 3% nadtlenku wodoru.

Oba sk³adniki s¹ ³atwo dostêpne

w sklepach spo¿ywczych i aptekach

(3% nadtlenek wodoru to potocznie

nazywana woda utleniona).

kwasem octowym. U¿ycie pozosta-

³ych zwi¹zków powodowa³o, ¿e reak-

cje zachodzi³y zbyt agresywnie lub

zbyt wolno 18 .

Wy¿ej opisane metody wizualiza-

cji s¹ skuteczne w ujawnianiu i kon-

trastowaniu œladów na powierzch-

niach nieodstrzelonej amunicji. Nie-

stety ich skutecznoœæ zmniejsza siê,

a nawet jest znikoma, w przypadku

œladów ujawnionych na ³uskach po

wystrzale z broni palnej.

Œlady na ³uskach

odstrzelonych nabojów

W wiêkszoœci przypadków na

miejscu zdarzenia, gdzie dosz³o do

u¿ycia broni palnej, zabezpiecza siê

³uski z odstrzelonej amunicji. Czêsto

stanowi¹ one jedyny materia³ dowo-

dowy, dlatego wa¿ne jest odkrycie

skutecznej metody ujawniania œla-

dów linii papilarnych na tym specy-

ficznym pod³o¿u. Niestety nie jest to

³atwe zadanie. Wydawa³oby siê, ¿e

skoro na tym pod³o¿u sprawdzaj¹ siê

wy¿ej opisane metody wizualizacji

œladów, to powinny one byæ skutecz-

ne na tym samym pod³o¿u równie¿

po wystrzale. Spadek efektywnoœci

metod wizualizacji mo¿na wyjaœniæ

podczas analizy mechanizmów, ja-

kim s¹ poddawane naboje w trakcie

u¿ycia broni palnej, a wraz z nimi œla-

dy naniesione na ich powierzchniach.

W trakcie u¿ywania broni palnej

jakoœæ œladów naniesionych na po-

wierzchnie nabojów mo¿e ulec

znacznemu pogorszeniu. Dzieje siê

tak podczas ³adowania magazynka

i prze³adowania nabojów do komory

nabojowej, wystrza³u oraz wyrzuca-

nia ³uski z broni. W tym czasie czêœci

sk³adowe nabojów stykaj¹ siê z ró¿-

nymi elementami konstrukcyjnymi

broni. Na zewnêtrznej powierzchni

nabojów powstaj¹ wówczas zaryso-

wania odwzorowuj¹ce kszta³t naci-

skaj¹cej powierzchni. Na przyk³ad

podczas za³adowania, a nastêpnie

prze³adowania nabojów do komory

nabojowej, mog¹ pojawiæ siê m.in.

Sposób zastosowania 17

1. Zanurzyæ nabój (³uskê) w przy-

gotowanym odczynniku. Przez

ca³y okres zanurzenia nabój (³u-

ska) powinien byæ delikatnie po-

ruszany, a jego powierzchnia

obserwowana.

2. Gdy œlady s¹ lekko widoczne po

dzia³aniu Gun Blue, nale¿y za-

trzymaæ reakcjê, zanurzaj¹c ba-

dany materia³ w wodzie destylo-

wanej na oko³o 2 minut.

3. Pozostawiæ do wysuszenia

w temperaturze pokojowej.

4. Na œlady nanieœæ odrobinê la-

kieru w sprayu w celu ich utrwa-

lenia.

Nale¿y równie¿ pamiêtaæ, ¿e dla

ka¿dego naboju (³uski) powinien byæ

przygotowywany oddzielny roztwór

odczynnika.

Badania z wykorzystaniem zakwa-

szonego nadtlenku wodoru wykony-

wali m.in. eksperci pracuj¹cy w labo-

ratorium kryminalistycznym w stanie

Maryland (USA). Badano wówczas

zwi¹zki chemiczne, którymi mo¿na

zakwasiæ nadtlenek wodoru, takie

jak: 5% kwas octowy, lodowaty kwas

octowy czy kwas solny. Najlepsze

efekty uzyskano po wykorzystaniu

nadtlenku wodoru zakwaszonego 5%

Zakwaszony nadtlenek wodoru (H 2 O 2 )

W celu polepszenia jakoœci œla-

dów ujawnionych za pomoc¹ roztwo-

ru Gun Blue oraz zwiêkszenia kontra-

stu z pod³o¿em zwykle u¿ywa siê za-

kwaszonego nadtlenku wodoru

(H 2 O 2 ). Zwi¹zek ten omija miejsca

pokryte substancj¹ t³uszczow¹, a tym

samym usuwa nadmiar CuSe osa-

dzonego na metalowych powierzch-

niach. Podobnie jak w przypadku

Gun Blue proces nastêpuje w wyniku

reakcji utleniania i redukcji zachodz¹-

cych pomiêdzy zwi¹zkami wchodz¹-

cymi w sk³ad nadtlenku wodoru

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 257/07

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: