8.10.2010
Ochrona zasobów naturalnych:
1. powietrza
2. wody
3. gleby
Ochrona wytworów z udziałem człowieka:
1. roślin
2. zwierząt
3. przemysłu
Bromatologia a ochrona środowiska
Sozotechnika
Tworzenie parków i rezerwatów
Rekultywacja a dewastacja
Dziedziny chemizacji produkcji zwierzęcej (człowiek, zwierzęta, żywność):
1. środowisko, woda, powietrze, gleba
2. hodowla i genetyka, higiena i profilaktyka, żywienie i paszoznawstwo, technologia
Średnie wykorzystanie azotu, fosforu i potasu u różnych gat. zwierząt (%) (Van Bruchem):
N
P
K
Bydło
16
21
4
Trzoda chlewna
35
28
6
Drób
33
7
Zawartość w paszy prosiąt (g/kg):
Białko
184
29
4,7
Produkcja amoniaku (%):
-przeżuwacze- 50 (bydło mleczne 26, bydło opasowe 21, owce 3)
-świnie- 22
-drób- 8
-konie- 3
-nawozy min- 12
-przemysł- 5
Amoniak:
1985- 540 tys. ton/rok
2003- 353 tys. ton/rok
Żywienie o obniżonym poziomie białka- wpływ na wydajność i środowisko
Beczka Liebiga- aminokwasy limitujące przyrosty
Wpływ żywienia niskobiałkowego:
-na emisję amoniaku- im mniej białka tym mniej amoniaku
-na dzienne przyrosty- im mniej białka tym mniejsze przyrosty
-na wydalanie azotu- im mniej białka tym mniejsze wydalanie N
-na zapach- im mniej białka tym mniej uciążliwy zapach. Metody oceny zapachu gnojowicy (jak nieprzyjemny jest zapach, jak silny jest zapach, koncentracja, intensywność)
Odciążenie środowiska przez „niskobiałkowe żywienie”
Redukcja zawartości białka o 1%
Max. efekt
Całkowite wydalanie
8-10%
50%
Zawartość amoniaku w gnojowicy
11%
60%
Emisja amoniaku
10-13%
Ilość gnojowicy
3-5%
30%
WITAMINY w żywieniu ludzi:
Witaminy to składniki organiczne niezbędne do prawidłowych funkcji organizmu. Nie zawierają składników budulcowych i nie wnoszą energii. Dostarczane w pożywieniu.
Funkcje:
-zdrowotne (A, C, E na odporność)
-wzrost i rozwój
-produkcja
-reprodukcja
Cele stosowania:
-mają funkcje metaboliczne
-zmniejszają stres, choroby
-stosować suplementację
-zróżnicowany poziom witamin w produktach
Podział witamin:
1. rozpuszczalne w wodzie (hydrofilne): kwas foliowy (folacyna), PP (niacyna), B6 (pirydoksyna), H biotyna), B5 (kwas pantotenowy), B12 (cyjanokobalamina), B2 (ryboflawina), C (kwas askorbinowy), B1 (tiamina)
2. nierozpuszczalne w wodzie (hydrofobne): A (kseroftol, retinol), D (kalcyferole), E (tokoferole), K (filochinon)
A (A1, A2):
Działanie:
Skutki niedoboru:
1. widzenie, także nocne
2. wzrost, ogólny rozwój organizmu
3. tworzenie kości i wytworów nabłonka (wymię)
4. produkcja hormonów, aktywność plemników
5. prawidłowy rozwój i funkcjonowanie skóry
6. ochrona przed nowotworami i chorobami serca (przeciwutleniacz)
1. kurza ślepota
2. łuszczenie się skóry
3. zmiana nabłonka skóry, rogowacenie skóry
4. kseroftalmia- wysychanie spojówek, rogówek, kruche wolno rosnące paznokcie
5. brak apetytu
6. zahamowanie wzrostu
7. niewykształcony biust, brak aktywności plemników
D (D2 z roślin, D3 z cholesterolu)
1. przemiany wapnia i fosforanów
2. właściwa mineralizacja kości
3.wpływa korzystnie na system nerwowy i na skurcze mięśni serca
4. reguluje wydzielanie insuliny
5. wpływa korzystnie na komórki szpiku kostnego produkujące komórki obronne
6. decyduje o dobrym stanie kostek ucha wewnętrznego
7. zapobiega i łagodzi stany zapalne skóry
1. krzywica u młodych organizmów
2. niedostateczna mineralizacja kości
3. osteomalacja (rozmiękczanie kości)
4. stany zapalne skóry
5. osłabienie i wypadanie zębów
6. spadek masy ciała
7. zmniejszenie odporności zębiny
8. osteoporoza
9. zmniejszenie odporności na przeziębienia
E
1. zapobieganie uszkodzeniu błon komórkowych przez procesy utleniania (tzw. przeciwutleniacz)
2. ochrona przez rozwojem miażdżycy- hamuje utlenianie frakcji LDL cholesterolu (zły cholesterol). Przynajmniej 40% HDL musi być w organizmie
3. ochrona przed wolnymi rodnikami
4. współdziała z wit. C, A oraz selenem
1. dystrofia mięśni
K (K1, K2, K3)
1. regulacja procesów krzepnięcia krwi i zapobieganie krwawieniom
2. utrzymywanie prawidłowej struktury kości i gojenie złamań
3. odgrywa rolę w gospodarce wapniowej i mineralizacji tkanek
4. prawdopodobnie hamuje rozwój nowotworów
1. antywitamina- dikumarol (w zielonych produktach o niekontrolowanej fermentacji, np. zielonka która leży 2-3 dni)
2. słaba krzepliwość krwi, krwawienie
3. trudności w mineralizacji kości
4. zapalenie jelita
5. biegunki
Wszystkie wit. z grupy B są koenzymami
B1
1. utlenianie węglowodanów
2. prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego, mięśni, serca
3. produkcja krwinek czerwonych
4. wspomaga proces wzrostu, poprawia sprawność umysłową
margerita090