(gimnazjum I – III) czas 45 min.
Zapoznanie uczniów z historią i pochodzeniem muzyki bluesowej. Wskazanie najważniejszych elementów muzyki bluesowej zarówno pod względem melodycznym, jak i rytmicznym. Przedstawienie muzyki bluesowej jako pochodnej jazzu. Omówienie budowy i składu kapeli bluesowej i przedstawienie najważniejszych cech charakterystycznych muzyki bluesowej. Wskazanie artystów grających muzykę bluesową. Wysłuchanie i percepcja wybranych utworów z muzyki bluesowej.
Uczeń potrafi:
1. wyjaśnić pochodzenie muzyki bluesowej;
2. wskazać najważniejsze elementy melodyczne i rytmiczne w muzyce bluesowej;
3. omówić muzykę bluesową jako pochodną jazzu;
4. omówić skład kapeli bluesowej;
5. wskazać znanych artystów grających muzykę bluesową, najsławniejszych przedstawicieli tego gatunku;
6. na podstawie wybranych utworów wskazać charakterystyczne cechy muzyki bluesowej.
Metoda pogadanki z elementami opisu. Percepcja muzyczna wybranych utworów.
1. Panek W., Świat muzyki. Podręcznik dla klas 1-3 gimnazjum, wyd. WSiP, Warszawa 2004.
2. Ekiert J., Bliżej Muzyki. Encyklopedia, wyd. Wiedza Powszechna, Warszawa 1994.
3. Stanowisko do odtwarzania muzyki.
4. Nagrania: wybrane standardy bluesowe w wykonaniu: B. Holidaya, E. Fitzgerald, B. Goodmana, zespołu Dżem.
5. Karta pracy ucznia.
1. Sprawdzenie obecności.
2. Sprawdzenie zadania domowego.
3. Metodą pogadanki przypomnienie najważniejszych zagadnień związanych z tematem poprzedniej lekcji.
4. Podanie tematu do zeszytu. (10 min.)
Metodą pogadanki zapoznanie uczniów z pojęciem bluesa i wskazanie charakterystycznych cech stylistycznych tej muzyki. Wyjaśnienie, czym jest muzyka bluesowa, jaki ma związek z jazzem i jak można ją odróżnić od innych stylów muzycznych.
Wysłuchanie i percepcja standardu bluesowego. Metodą pogadanki omówienie najważniejszych wysłuchanych cech muzycznych i rytmicznych w utworze.
Notatka:
Blues – jedna z podstawowych form muzyki jazzowej. Powstał jako improwizowana pieśń murzyńskich niewolników na plantacjach bawełny w południowych stanach USA.
Nazwa pochodzi od „blue note”, czyli „smutnej nuty”, charakterystycznego dla bluesa obniżenia III i VII dźwięku gamy durowej o pół tonu, co nadało mu melancholijny charakter. Blues był początkowo pieśnią pracy, skargą na los niewolnika, ale także dotykał tematyki miłosnej i obyczajowej. W drugiej połowie XIX wieku, blues dotarł do miast. Stał się źródłem muzyki jazzowej, a także inspirował inne rodzaje muzyki rozrywkowej. Krzyżował się z różnymi formami i wpływami, inspirował muzykę ery swingu. Blues wykonywany był zwykle na gitarze, pianinie, harmonijce lub nawet śpiewany a cappella.
„Blues jest stanem umysłu i zarazem muzyką, która go wyraża.” – P. Oliver.
Omówienie podstawowych elementów muzycznych i rytmicznych muzyki bluesowej. Wskazanie różnych rodzajów bluesa.
Blues powolny – „na smutną nutę”, melancholijny, z obniżeniem III i VII stopnia gamy durowej.
Blues szybki –
- ostra, pulsująca rytmika;
- z cechami muzyki tanecznej zmienia się w boogie-woogie;
- improwizacja tematu;
- charakterystyczna artykulacja: glissanda, dźwięki urwane, ochrypłe, łkające, wibracja, krzyki.
Świadome wysłuchanie i percepcja standardu bluesowego. Wskazanie omawianych cech charakterystycznych w utworach bluesowych.
Metodą pogadanki wskazanie znanych postaci muzyki bluesowej zarówno na scenie światowej, jak i polskiej. Przedstawienie takich nazwisk jak na przykład: B. Holiday, E. Fitzgerald, B. Goodman, D. Ellington. (25 min.)
Wysłuchanie polskiego bluesa w wykonaniu zespołu Dżem. Porównanie polskiego bluesa do wcześniej omawianych, światowych sław muzyki tego rodzaju. (10 min.)
Najważniejsze zagadnienia związane z tematem lekcji „Blues – źródło muzyki jazzowej”.
Wymień znane ci polskie kapele bluesowe. Przynieś na następne zajęcia przynajmniej jedno nagranie związane z muzyką bluesową.
agazbrzezniak