opracowała   Aleksandra  Pilarska

SCENARIUSZ LEKCJI MUZYKI

(klasa III gimnazjum)

(czas trwania lekcji 45 min.)

TEMAT: Nastrój w muzyce na przestrzeni epok. Analiza wybranych

                utworów.

CEL GŁÓWNY LEKCJI:

Przedstawienie uczniom na podstawie wybranych utworów w jaki sposób na przestrzeni epok muzyka wpływała na nastrój człowieka

CELE OPERACYJNE LEKCJI:

Uczeń:

~  potrafi po kolei wymienić epoki w muzyce

~  umie wyjaśnić co to jest nastrój

~  potrafi podać wymienić nastroje człowieka

~  potrafi określić jakie nastroje panowały w poszczególnych epokach

~  potrafi na podstawie słuchanego utworu zanalizować jego charakter oraz określić jaki nastrój

     może on wywołać w człowieku

~  na podstawie słuchanych utworów potrafi dopasować z jakie epoki jest dany utwór

~  zna nazwiska najsłynniejszych kompozytorów w poszczególnych epokach

~  kształtuje swoją wyobraźnię muzyczną

~  uwrażliwia się na muzykę

~  poznaje różne oblicza muzyki

~  potrafi uwolnić emocje podczas słuchania muzyki

FORMY ORGANIZACJI PRACY UCZNIÓW:  

   ~  zbiorowa

   ~  grupowa

FORMY AKTYWNOŚCI MUZYCZNEJ:

   ~  słuchanie muzyki

METODY:

        ~  analityczno – percepcyjna

        ~  organizowania i rozwijania działalności muzycznej ucznia podczas lekcji

POMOCE DYDAKTYCZNE:

        ~  odtwarzacz CD i płyta z nagraniami:

·         J. S. Bach III Koncert brandenburski G – dur

·         J. F. Haendel Alleluja z oratorium „Mesjasz“

·         E. Grieg Koncert fortepianowy a – moll cz. I

·         A. Chaczaturian Taniec z szablami z baletu „Grajane”

·         J. Brahms Tańce węgierskie

·         K. Penderecki Tren Pamięci ofiarom Hiroszimy

        ~  podręcznik

PRZEBIEG LEKCJI:

CZYNNOŚCI ORGANIZACYJNE:

   Powitanie, sprawdzenie listy obecności                                                                                                                               

    Podanie tematu lekcji

1.     WPROWADZENIE DO TEMATU – pogadanka.

Na początek lekcji N. pyta uczniów co rozumieją przez słowo NASTRÓJ (uczniowie odpowiadają).

N. pyta każdego z nich czym dla niego jest nastrój i jakie rodzaje nastrojów znają (uczniowie odpowiadają).

Po wypowiedziach uczniów nauczyciel opowiada im jak muzyka przez wszystkie epoki wpływała na emocje człowieka, a następnie krótko podsumowuje każdą epokę przedstawiając tabelę:

          ROZWINIĘCIE

          Po wprowadzeniu do tematu N. prezentuje utwory.

          Zadaniem uczniów jest wysłuchanie w skupieniu a następnie po wysłuchaniu każdego z

          nich określenie w jaki nastrój wprowadziła go ta muzyka (utwory prezentowane są tylko

          raz).

          Po każdym fragmencie muzycznym nauczyciel daje chwilę do namysłu, a następnie pyta po

          kolei uczniów jak przeżyli tą muzykę (uczniowie opowiadają o swoim nastroju).

          N. proponuje aby utworzyli podobną tabelę i do niej wpisywali swe odczucia podczas

          słuchania utworów.

          Jako pierwszy N. prezentuje utwór  J. S. Bacha  III Koncert brandenburski G – dur ( ok. 2

          min.). Uczniowie wsłuchują się uważnie, poczym opowiadają o swoich nastrojach.

          Kolejnym utworem jest fragment  J. F. Haendel’ a  Alleluja z oratorium „Mesjasz“

          (ponownie po opisaniu swoich wrażeń wpisują w tabelę). Jako trzeci U. wysłuchali

          E. Grieg’ a  Koncert fortepianowy a – moll cz. I .

          Czwartym dziełem muzycznym był  Taniec z szablami z baletu „Grajane” A. Chaczaturian’a,

          a kolejnym Tańce węgierskie  J. Brahms’a.

          Wszystkie te utwory kojarzyły się przeważnie z pozytywnymi nastrojami toteż na koniec

          N. pragnąc zszokować wszystkich U. zaprezentował utwór, który już w samym tytule

          budził pewien niepokój  Tren Pamięć ofiarom Hiroszimy K. Pendereckiego bacznie

          obserwując reakcje uczniów na ten utwór. Reakcje były takie jakie N. z góry założył, tzn.

          lęk, strach, gniew, zszokowanie, niepokój, złość, niezrozumienie.

          W ten sposób N. pragnął udowodnić, że muzyka ma różne oblicze, różne przesłania ale

          odczucia w człowieku mogą być różne ponieważ nastrój w człowieku budzi się

         spontanicznie. Jednak aby go wywołać musi zadziałać pewna siła w tym przypadku siła

          i moc muzyki.

          PODSUMOWANIE

          Na koniec lekcji N. raz jeszcze powraca do pytania czym jest nastrój i jaki jest cel muzyki

          tworzonej w poszczególnych epokach.

          Każda epoka historyczna miała swoje założenia estetyczne, oparte na stosunku człowieka

          do religii, przyrody, sztuki. Założenia te narzucały kompozytorom określone ramy twórcze:

          formalne, brzmieniowe, harmoniczne, nastrojowe. Wywoływanie odpowiedniego nastroju

          było zawsze jednym z najważniejszych celów kompozycji muzycznych. Są utwory wesołe,

          humorystyczne, są poważne, tragiczne, a także sentymentalne i smutne. Niektóre z nich

          imitują śpiew ptaków, odgłosy wiosny, burzy czy innych zjawisk przyrody. Znamy też

          utwory programowe opiewające treść literacką, są dzieła wytworne, eleganckie i takie które

          mają działanie uspokajające. Istnieją wreszcie utwory mające pobudzić do tańca i ruchu.

CZYNNOŚCI ORGANIZACYJNE: 

  Spakowanie przyborów i podręczników                                                                

       Pożegnanie klasy