9 mm pistolet maszynowy wz. 63
Projekt małogabarytowego pistoletu maszynowego został opracowany w końcu lat pięćdziesiątych na Politechnice Warszawskiej
przez profesora Piotra Wilniewczyca. Broń na etapie prototypu otrzymała roboczą nazwę „RAK”, co stanowiło skrót nazwy „Ręczny automat komandosów” oraz została opatentowana – patent polski nr 53724 z 20.10.1967r.
Do produkcji seryjnej broni przystąpiono w 1964 roku w Zakładach Metalowych w Radomiu.
Zasada działania opiera się na wykorzystaniu energii odrzutu zamka swobodnego z zamkiem nasuwającym się
Prof. Wilniewczyc
na lufę i obejmującym ją w przednim położeniu. Zamek jest typu zewnętrznego. W jego przedniej części znajduje się wystający osłabiacz podrzutu umożliwia on w skrajnych sytuacjach napięcie zamka jedną ręką po oparciu osłabiacza o przeszkodę. W jego wnętrzu umieszczono sprężynowy opóźniacz bezwładnościowy, zmniejszający szybkostrzelność broni. Wyciąg sprężynujący znajduje się w zamku. Mechanizm uderzeniowy igliczny z iglicą stałą, osadzoną w zamku. Mechanizm spustowy, dwuchodowy bez przełącznika rodzaju ognia umożliwia prowadzenie ognia pojedynczego przy krótkim ściągnięciu spustu oraz ognia ciągłego przy długim ściągnięciu spustu. Bezpiecznik od strzałów przypadkowych – nastawny unieruchamia zamek w położeniu przednim i tylnym oraz pośrednim przy rozkładaniu broni. Kolba metalowa wysuwana. Do trzymania pm oburącz wykorzystuje się składany chwyt przedni z tworzywa sztucznego. Celownik przerzutowy na 75 m i 150 m zapewnia prowadzenie celnego ognia pojedynczego do 150 m i seriami do 100 m. Do zasilania stosuje się dwa rodzaje magazynków, krótki pojemności 15 nabojów i długie 25-nabojowe. Magazynki wkłada się do chwytu naboje umieszczone są w dwu rzędach. Lewa szczęka każdego magazynka służy jednocześnie jako wyrzutnik łusek. Broń w chwili wprowadzenia do uzbrojenia WP była jednym z najlżejszych oraz najmniejszych wymiarowo pistoletów maszynowych na świecie.
Dla jednostek wojskowych specjalnego przeznaczenia opracowano wersję z tłumnikiem, która nie znalazła się w produkcji seryjnej. Tłumnik nie posiadał przegród gumowych, a na jego korpusie osadzono przyrządy celownicze. Jego zastosowanie wiązało się z koniecznością wymiany lufy standardowej na lufę dłuższą zakończoną gwintem. W 1971 roku przystosowano pm wz 63 do amunicji 9 x 19 Parabellum wyprodukowano serię informacyjną 20 kpl.
Natomiast w 1974 roku zapadła decyzja o zaprzestaniu produkcji tego wzoru broni.
Sytuacje wykorzystali Chińczycy, którzy skopiowali polską konstrukcję przez firmę, Norinco i rozpoczęli jej eksport.
Z prawej strony chińska kopia pm wz.63 posiada dłuższą linię celowniczą, dłuższą kolbę, oraz ma umieszczone dodatkowe strzemię do zaczepienia pasa nośnego nad chwytem przednim.
Dane techniczne 9 mm pm wz.63
Lp
Wyszczególnienie
Jm
pm wz. 63
1
Masa broni bez magazynka:
g
1600
2
Masa magazynka z nabojami (krótki / długi)
260 / 405
3
Pojemność magazynka: (krótki / długi)
szt
15 / 25
4
Wymiary:
- długość z kolbą : złożoną / wysuniętą
- wysokość z magazynkiem: krótkim /długim
mm
333/583
145/213
5
Długość lufy / linii celowniczej
150 / 153
6
Prędkość początkowa pocisku
m/s
320
7
Szybkostrzelność praktyczna:
- ogniem poj./ seriami krótkimi / seriami długimi
strz/min
35 / 50 / 120
8
Szybkostrzelność teoretyczna
650
9
Stosowana amunicja: 9 nb pist. z poc P lub Pst Makarow
Pistolety maszynowe wz.63 w ograniczonym zakresie eksport- owano przez CENZIN do krajów arabskich, Wietnamu i NRD
9 mm pm 63 – zamek w tylnym położeniu przed strzałem.
Opracował: st chor szt Wiesław KUCHARSKI
ChomikASFu