Reakcja organizmu na zmianę pozycji ciała
BARORECEPTORY – receptory umieszczone w łuku aorty i tętnicach szyjnych, wrażliwe na rozciąganie, np. przez wzrost ciśnienia krwi.
Odruch z baroreceptorów stabilizuje ciśnienie tętnicze i wyrównuje jego wahania przy zmianach pozycji.
W procesie dostosowywania układu krążenia do wysiłku biorą udział następujące mechanizmy:
1. Pobudzenie układu współczulnego i zahamowanie aktywności unerwienia przywspółczulnego serca:
· wzrost HR i siły skurczu mięśnia sercowego
· obkurczenie większości tętniczek, oprócz tętniczek w mięśniach szkieletowych, krążeniu mózgowym i wieńcowym
2. Zwiększenie powrotu żylnego na skutek działania pompy mięśniowej i oddechowej:
· obkurczania naczyń żylnych zwiększa ciśnienie statyczne układu krążenia, a tym samym powrót żylny.
3. Zmniejszenie oporu w łożysku naczyniowym pracujących mięśni na skutek działania czynników lokalnych.
Jeśli ciśnienie krwi zwiększy się, to odruch z baroreceptorów sprowadza je do poziomu prawidłowego przez rozszerzenie naczyń oporowych, zmniejszenie obwodowego oporu naczyniowego oraz objętości minutowej serca.
Spadki ciśnienia odbarczają baroreceptory, powodują odruchowe zwężenie naczyń oporowych, zwężenie dużych żył i zwiększenie powrotu żylnego oraz przyspieszenie rytmu serca i zwiększenie pojemności minutowej, co przywraca ciśnienie tętnicze do wartości prawidłowych.
Zmiana pozycji ciała z leżącej na stojącą zwiększa częstotliwość skurczów serca.Następuje przesunięcie ok. 400 ml krwi do kończyn dolnych i w tym czasie występują odruchy z odbarczenia baroreceptorów i mechanoreceptorów przedsionków serca.
W warunkach klinicznych do diagnostyki stosowany jest Tilt-up test - obserwacja tętna i RR przy powolnej biernej pionizacji (stół uchylny)
1
dziubusek30