EKOLOGIA- WYKŁAD
WYKŁAD 4
POŻARY:
- wysokie temp. , mała wilgotność, wyładowania atmosferyczne lub samozapłon Zbiorowiska roślinne podatne na pożar lub prowokujące go - wywołują samozapłon (pyrofity) zarośla krzaczaste, lasy, ekosystemy trawiaste
ADAPTACJE - np. sucha, płatowata kora, gruba kora, łatwopalne liście, ukrycie(zabezpieczenie stożków wzrostu, wysoki pień, gruba łupina nasienna KORZYŚCI - eliminacja konkurentów, wzbogacenie gleby w substancje odżywcze, kiełkowanie nasion pod wpływem wysokiej temp.
POWODZIE - zbiorowiska roślinne w dolinach rzek, deltach ( łagowiska, łęgi, olsy), strefowość formacji.
Adaptacje- odporność na okresowe zalewanie i zatapianie, elastyczność pędów.
Co robić w strefie pływów:
- Uciekać przed przypływem
- Podążać za odpływem ( organizmy lądowe) Przypływać z przypływem
- Opływać z odpływem
- Siedzieć w strefie
1. zagrzebać się w piasku lub w mule
2. przyczepić się do podłoża i ograniczyć utratę wody
3. wzmocnić pancerz zewnętrzny
- ŚNIEŻNE WYBORY: migrować
- zostać ( zgromadzić tłuszcz)
1. pójść spać
2. pozostać aktywnym
- masa ciała : mała ( pod śniegiem)
- duża ( na śniegu - długie nogi, mały nacisk na podłoże, zmienić barwę i pokarm, jeść padlinę, być odpornym na głód)
REGUŁA BERGMANA - zwierzęta na południu są mniejsze niż na północy ( tundra 50-60 kg step 30-40kg) zając w Wielkopolsce jest o lkg lżejszy niż na Mazurach
ZABARWIENIE - wiele populacji w efekcie puli genetycznej ma inne zabarwienie (czerwone lisy - Kamczatka, szare - południe Azji)
Co wpływa na rozmieszczenie przestrzenne:
- sposoby rozmnażania się
- konkurencja międzyosobnicza
- alleopatia
- gleby
- czynniki biotyczne np. osłona dla gatunków cieniolubnych
AUTOCHORIA- mechanizmy umożliwiające rozrzucanie nasion ALLOCHORIA - rośliny zdają się na inne organizmy lub wiatr do rozsiewania
ANTROPOCHORIA - przenoszenie diaspor przez człowieka
ROZSIEW ANIE NASION I OWOCÓW:
ANEMOCHORIA- wiatrosiewność - nasiona "lekkonasienne" : brzoza, osika, modrzew, świerk
HYDRATOCHORIA - za pomocą wody - spływ wód powierzchniowych w olsach np. olcha
ZOOCHORIA - za pomocą zwierząt
- bierna - nasiona chwastów ( ssaki, ptaki)
- czynna - bukiew, żołędzie, orzechy, jarzębina, czeremcha, bez czarne, jabłoń przenoszenie, zjadanie lub magazynowanie ( dziki, wiewiórki gryzonie sójki, drozdy, szpaki, mrówki)
Rodzaje trybów życia:
1. samotniczy tryb życia
2. samotniczo- rodzinny tryb życia
3. rodzinny
4. grupy socjalne
5. eusocjalność
6. stada
7. kolonie lęgowe
8. ławice
6,7,8 agregacje mniej lub bardziej trwałe
- monogamia fakultatywna
- jenot- dobiera się w pary, aż po grób i opieka nad młodymi
- monogamia - na rok bądź na całe życie
ZALETY I WADY SOCJALNOŚCI:
Zalety:
1. ochrona i dokarmienie młodych
2. propagowanie własnych genów
3. wspólne polowanie (zwiększa efektywność łowów, chwytanie dużych ofiar)
4. obrona zasobów środowiska
5. unikanie drapieżnictwa (wykrywanie prześladowcy, dezorientacja drapieżnika,
zmniejszenie strat)
Wady:
1. osadzenie w hierarchii
2. większa podatność na choroby i pasożyty
przykłady eusocjalności:
- podział ról, każdy działa dla dobra kolonii lub grupy
- mrówki; pszczoły, termity, szerszenie, golce
9
Kasiaaa_aaa