UKŁAD KOSTNO-MIĘŚNIOWY
( trzy typy stawów)
. WŁÓKNISTY
· one nie poruszają się, znajdują się jako szwy głowowe u dorosłych, zbudowane są z tkanki włóknistej albo chrzęstnej
· u dzieci otwarte, pozwala na powiększenie czaszki
. CHRZĘSTNY
· jest w stanie poruszać się, spotykamy w kręgosłupie. Nie mają dużego zakresu ruchów, mogą się poruszać, zginać.
. MAZIOWY
· duży zakres ruchów
Stawy utworzone są z połączeń dwóch kości. Torebka stawowa łączy te dwa stawy, pozwalając na wykonywanie ruchów tych stawów ( dzięki temu nie ścierają się kości)
Trzy rodzaje stawów maziowych
. GŁÓWKA I PANEWKA
· ruchomość, aż do 360°, np. staw ramienny, biodrowy
. ZAWIASOWY
· maksymalny zakres 90°, czasami przerost nadmierny, przykładem stawy palców, łokieć, kolano
. STAW KŁYKCIOWY
· zwykle więcej niż dwie kości w takim stawie ( kolanowy, żuchwowo-szczękowy, nadgarstkowy), zakres ruchów różny.
TERMINOLOGIA RUCHÓW STAWÓW
· odwodzenie
· przywodzenie
· wyprostowanie
· zginanie
· pronacja i sublinacja ( pronacja-, kiedy dłonie skierowane w dół, sublinacja - dłonie skierowane do góry) = czyli nawracanie i odwracanie
· zginanie boczne
· skręcenie, rotacja
· zginanie i prostowanie kręgosłupa ( skłon i wyprost)
· skręcanie stawów ( rotacja biodra), stopy dośrodkowo, rotacja w stawie biodrowym, rotacja zewnętrzna w stawie biodrowym, ruch wewnętrzny stóp, stopy na zewnątrz, główka skręca dośrodkowo = wewnętrzna rotacja biodra.
WYWIAD wg. OLD CART
· czy doświadcza bólu w stawie
· czy obrzęk
· zaczerwienienie
· uczucie gorąca
· czy ruchy stawu ograniczone
· czy zniekształcenie
· czy kiedykolwiek doświadczył urazu stawu, czy bliskich kości
· czy doświadczył bólu kręgosłupa, kiedy on się pojawił, w jakiej sytuacji poraz pierwszy np. podczas zginania
· czy rozwinął się, trwa
· czy jest stały, powracający
· czy zmniejszył się, od chwili pojawienia
· czy pacjent zastosował jakieś zabiegi, leczenie
· czy ból powoduje ograniczenie aktywności życiowej ( sprzątanie, gotowanie)
· czy pojawił się wcześniej
· czy był leczony, jak był leczony
· czy ból pogarsza się w zależności od pory dnia np. ból artretyczny (najgorszy rano, zmniejsza się po rozchodzeniu pacjenta)
OGLĄDANIE PACJENTA
· w pozycji siedzącej lub stojącej ( obserwacja czy ciało symetryczne), dwie części ciała porównujemy je do siebie ( np. ręka do ręki )
· oglądamy pacjenta, czy ramiona na tej samej wysokości, jeżeli może chodzić, prosimy o przejście ( ruchy stawów)
· najpierw badamy górną część ciała ( wyprostowanie ramion nad głową, wyprostowanie boczne na plecy
· staw barkowy, ruchomość, siła, płynność ruchów
· wyprostowanie ramion, nawrócenie, odwrócenie, ruchy w nadgarstkach, przewodzenie, odwodzenie w łokciach, pięść - otworzyć dłonie = zaobserwować ruchy kończyny górnej
· kończyny dolne, gdy chodzi, paluchy do środka i na zewnątrz, zgięcie kolana , zgięcie stawu kolanowego i skokowego, skręcenie stopy, przykucnąć = ćwiczenia dostosować do wieku pacjenta
· sprawdzamy szyję, kręgosłup, zgięcie, wyprostowanie odcinka szyjnego, skręcanie, wyprostowanie, skręcanie doboczne ( uchem do ramienia)
· zginanie, prostowanie kręgosłupa boczne, rotacja kręgosłupa
SIŁA MIĘŚNIOWA
-pacjent na krześle ( siła mięśniowa i zakres ruchów można badać razem)
· siła kończyn górnych:
komenda-
· odepchnąć moją rękę
· przycisnąć moją rękę
- górna część ramienia
· kolano do góry, w dół siła przeciwstawna
· stopą pacjent pcha o rękę badanego
· miesień kapturowy, mięśnie szyi
SIŁA MIĘŚNIOWA - ZAKRES RUCHÓW
· siła mięśniowa na skali na skali 1-5
· 0 - nie występuje żaden ruch ( paraliż kompletny)
· + 1 - jeżeli pacjent jest w stanie poruszać kończyną, nie przeciwstawiając się sile grawitacji np. cześć ciała przemieszcza się nie walcząc z siłą grawitacji
· + 2 - wizualny skurcz, nie powoduje przemieszczenia ciała
· + 3 - ruch przeciwstawiający się sile grawitacji 9 pacjent leżący, oderwanie od podłoża)
· + 4 - gdy potrafi oderwać od podłoża, napotyka mały opór
· + 5 - pełen zakres ruchów, przeciwstawić się większej sile
KRĘGOSŁUP
· w normalnym kręgosłupie gdy mierzymy od ostatniego szyjnego do I piersiowego
( C 7 - Th 1) , rysujemy linię na dół, powinna przejść przez szparę pośladkową
· normalnie krzywizna lędźwiowa i wypukłość klatki piersiowej kończąca się na szyi, normalna krzywizna = spłaszczone S
DWIE PATOLOGIE
KIFOZA
· nadmierne zaokr...
PikkuMu