leki przeciwgrzybicze- polieny, azole, analogi nukleozydowe, kandyny
Mechanizm działania leków przeciwgrzybiczych-
Amfoterycyna B- wiązanie z ergostolem- uszkodzenie integralności bł- ucieczka skł kom na zew- śmierć kom (działanie grzybobójcze).
Azole- blokada syntezy ergosterolu w bł kom przez hamowanie 14alfa-desmetylazy katalizowanej przez cytochrom P450 (działanie grzybostatyczne/ grzybobójcze+ hamowanei syntezy chityny(worikonazol).
ecinoKandyny- blokowanie syntezy ściany kom przez hamowanie syntazy1,3beta-glukanowej- blokada syntezy glukanu- liza i śmierć kom
flucytozyna- blokowanie syntezy kwasów nukleinowych
Antybiotyki polienowi:
Amfoteryczna B
1. Forma konwencjonalna
2. Formy lipidowe
· Liposomalna amf b (AmBisome)
· Forma koloidalna amf b (Amphocil, Amphotec, ABCD)
· Kompleks lipidowy amf b (abelcet, ABLC)
Objawy niepożądane po podaniu amfoterycyny B- bóle głowy, dreszcze, gorączka, spadek ciśnienia, duszność, bóle mięśni, stawów, anoreksja, utrata masy ciała, bóle w nadbrzuszu, nudności, wymioty
działanie toksyczne- nefrotoksyczność (niedokrwistość), hipomagnezemia, hipokaliemia, ból w miejscu iniekcji i zakrzepowe zapalenie żył
Wskazanie kliniczne do stos Amfoterycyny B- zapalenie otrzewnej o etiologi Candida, grzybica oczna, terapia empiryczna gorączki u pacjentów z neutropenią, grzybica u pacjentów z białaczką szpikową lub chłoniakiem, aspergilloza płucna i rozsiana, inwazyjna kandydoza zagrażająca życiu, mukormikozy (jedyny aktywny antybiotyk)
Inne antybiotyki polienowi
Natamycyna-(natamycyna talb dopochwowe)-przeciw pasożytnicze działa nadermatofity, Candida, grzyby pleśniowe+pierwotniaki, trichomonosis (rzęsistkowica) gardia lamblia, działa tylko miejscowo, kandydoza, grzybice skóry.
Nystatyna- (nystatyna) zaburza przepuszczalność bł kom grzybów, działa grzybostatycznie lub grzybobójczo na drożdżaki candida spp, na grzyby dimorficzne z rodzaju blastomyces, nie działa na dermatofity, po podaniu doustnym praktycznie nie wchłania się z przewodu pokarmowego i jest wydalany w dużych stężeniach z kałem, działa tylko do miejscowo
Wskazania do stosowania Nystatyny- kandydoza j.ustnej, gardła, przewodu pokarmowego, profilaktyka i leczenie wspomagające grzybic o innej lokalizacji, antybiotykoterapia
Leki azolowe- trójazole-
flukonazol, -flukonazole tabl
dermatofity, candida, tryptococus nie jest aktywny wobec grzybów pleśniowych. Candida glabata i crusei zyskuja odpornośc. Nie jest stosowana poniżej 16r.ż
itrakonazol- itraconazole kaps
spektrum podobne + aspergillus funigatus. Zasosow łupież pstry, kandydoza pochwy, grzybica skóry i paznokci.
worikonazol- Vfend talb lub proszek
grzyby drozdzo podobne, grzyby pleśniowe. Działanie grzybobójcze na Aspergillus, grzybostatyczne. Nie pożądane hepatotoksycznośc zaburzenia widzenia, reakcje skórne
posakonazol,- noxafil proszek
rawukonazol- brak w pl
Leki azolowe- Dwuazole-
Ketokonazol- ketokonazol tabl. nizoral szereg działań niepożądanych np impotencja i ?
Leki azolowe do podawania miejscowego-
Ekonazol- pevisone krem
Klotrimazol- klotrimazol krem
Bifonazol- mycospor
Butokonazol- gynazol krem
Fentikonazol-
Isokonazol- travocort krem
Mikonazol- baktarin krem
Tiokonazol-trosyd
Kandyny-
kaspofungina, cancidas
mikafungina, mycamine
anidulafungina eraxis
Analogi nukleozydowe-
5-fluorocytosine (flucytosine) ancotil cryptococcus,candida, aspergillus, amfoterycyna B. mała toksycznośc, szybko narastająca odpornośc. Działania niepożądane leukemia aremia?
Inne l. przeciwgrzybicze-
Gryzeofulwina- griseofulvin. Działa na dermatofity grzybice skóry włosów paznokci wiele niepożądanych działań- dreszcze widzenie nieb-czerw, nadwrażliwośc na światło leukopenia, ginekomastia, niedokrwistośc . max do 6msc
Terbinafina- lamisil. Grzybice skóry ? na dermatofity, aspergillus candida tryptococcus
naftifina –exoderil. Dermatofity, grzyby pleśniowe, drożdżo podobne, na grzybice skóry głowy dłoni stóp, kandydoza, łupież.
Inne przeciwgrzybicze o miejscowym-
Amorolfina- loceryl lakier do paznokci
Butenfina-
Cyklopirox-batrafen lakier do pazn
haloprogin
tolnaftat
Leki o działąniu grzybobójczym-
natamycyna
tolnaftat,
terbinafina
Leki o działąniu grzybobójczym cyklopirox i grzybostatycznym- gryzeofulwina, nystatyna, flukonazol, itrakonazol, ketokonazol, mikonazol
Postacie leków przeciwgrzybiczych-
tabl podjęzykowe- AmfoterycynaB, Klotrimazol.
Roztwory, zawiesiny- AmfoterycynaB, Natamycyna, Nystatyna, Klotrimazol, Flucytozyna, Mikonazol, Flukonazol, Worikonazol, Kaspofungina.
Maści, żele- AmfoterycynaB, Natamycyna, Klotrimazol, Ekonazol, Mikonazol
Aktywność przeciwpasożytnicza leków przeciwgrzybiczych-
amfoterycynaB, natamycyna, klotrimazol,
ketokonazol, flucytozyna, nifuratel,
...
kationowa