OSOBOWOŚCI RODZINNE
Rodzina związków
Samoakceptacja – wynika z à zintegrowanej osobowości/tożsamości
Rodzina opiekuńcza
Opiekuńczość (do 10 r.ż.) – pozwala m.in. na rozwój emocjonalności, poczucia bezpieczeństwa
Rodzina opiekuńcza nie wykształca:
· poczucia odpowiedzialności
· poczucia własnej wartości i obrazu siebie
· poczucia indywidualności
W rodzinie opiekuńczej
· mniej wykształcone mechanizmy obronne
· brak/mniejsze poczucie skuteczności, p. wartości, p. indywidualności
· brak poczucia swobody
· nie przejawianie buntu młodzieńczego
· może spowodować szantaż emocjonalny (ze strony rodziców)
Rodzina nadmiernie uzależniona
· w tej rodzinie planuje się życie dziecka (np. kierunek studiów)
· osoba sterująca uczuciami - najczęściej matka
· relacja małżeńska – zaburzona, kobieta czuje się nieszczęśliwa
· relacja dzieckiem – wydaje jej się, że nigdy nie będzie samotna, bo tyle zainwestowała w to dziecko
· kobieta pozostawia mężczyznę na boku; jego zadanie: zarabiać, ochraniać
· kiedy pojawia się inna osoba (np. kolega syna/córki) – u matki postawa wroga, roszczeniowa
· ! dziecko, relacja z nim – to najważniejsza wartość
· takie matki to matki bardzo destrukcyjne, stosują szantaż (emocjonalny, emocj-informacyjny, itd.)
Dorosłe dziecko:
· zniekształcone poczucie własnej wartości
· podejmowanie decyzji/wyborów ze względu na oczekiwania/zdanie rodziców
· a jeśli podejmuje je indywidualnie, to pojawia się – poczucie winy
· nieumiejętność nawiązywania korzystnych kontaktów społecznych
· w większym zakresie odpowiedzialność za system rodzinny, niż za siebie
· dziecko broni się przez np. wyjazd na studia/do pracy (w inne miejsce w Polsce lub poza granice Polski)
· związki:
ü kobieta – osoba niesamodzielna; przejdzie pod „ochronę” męża; mało dolegliwa; najczęściej związek dyrektywności i ugodowości
ü mężczyzna – niesamodzielny; mądra dziewczyna „wywinduje” jego poczucie wartości; może czuć się samotny w rodzinie (jeśli żona będzie dyrektywna)
ü chcą być cięgle kochani, bardzo mocno!
Skrypty myślowe, np. :
- rodzina po rozwodzie – przez pokolenie wychowują tylko matki – mężczyzna do życia nie jest potrzebny
- rodzina do końca życia jest jednością
-- modelowanie z dzieciństwa
Rodzina władzy
· władza = kontrola = nominatywność
· fundament: reguły, zasady, normy, kryteria (które daje rodzina) à z nimi łączą się zadania
· najważniejsza à praca
· więzi, relacje niewykształcone
· jedna osoba „rządzi”, w innych – lęk
+ dobre poczucie wartości
+ samodzielność, decyzyjność
+ prawidłowa adaptacja w różnych środowiskach
+ odpowiedzialność
+ brak konfliktu z prawem (tzn. jest małe prawdopodobieństwo)
- zniekształcone poczucie empatii, brak wrażliwości
- nieumiejętność nawiązywania głębszych emocjonalnych relacji
- brak odczytywania potrzeb/oczekiwań innych ludzi
Rodzina chaotyczna
!! taką rodzinę badamy najczęściej w sprawach opiekuńczych i nieletnich
· pozbawiona więzi; są one powierzchowne, pierwotne/atawistyczne
· brak wypełniania ról rodzicielsko-wychowawczych
· brak wspólnie realizowanych celów i zadań
· brak zupełnej odpowiedzialności rodziców za los rodziny
· pełna indywidualność – chaotycznie – w kierunku patologii
· swoje potrzeby realizuje się w grupie koleżeńskiej, zawodowej, itp.
· deprywacja w rodzinie potrzeb miłości, przynależności, bezpieczeństwa, akceptacji, itp.
+ szybka adaptacja społeczna, (-) nie zawsze z dostosowaniem się do norm społecznych
- nieprawidłowo zintegrowana (o różnych patologicznych rysach) struktura osobowości
- niewykształcona sfera motywacyjna i emocjonalna
- nie mają norm (np. „znam Cię, więc nie okradnę Cię”)
- nieumiejętność rozwiązywania i utrzymywania relacji opartych na emocji i realizowania potrzeb (egoiści!)
- skłonność do fantazjowania i konfabulowania
- skłonność do manipulowania (to dla nich forma nawiązania kontaktu)
Przyczyny:
* alkoholizm (niszczy inne struktury)
* ubóstwo materialne
* przemoc, zwłaszcza: materialna
* choroba
* rozwody
* wielodzietność
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Akta (kolor teczki):
- zielone – sprawy cywilne
- czerwone – sprawy karne
Książka – Stanik „wybrane metody diagnostyki i interwencji psychologicznej w sądowych sprawach rodziny”, 1994
pips