JASPERS:
1. stosunek Jaspersa do nauki
2. czy poglądy Jaspersa są redukcjonistyczne?
3. scjentyzm(Jaspers uniwersalny ideał wychowania
4. Jaspers Założenia epistemologiczne
Ad.1 stosunek Jaspersa do nauki
Nauki zajmujące się człowiekiem to: biologia, socjologia, psychologia.
Jaspers uważa jednak, że badając człowieka, każda nauka ogranicza jego wolność, ponieważ jest ona (nauka) cząstkowa, parcjalna, a co za tym idzie zdobyta wiedza nie koncentruje się na jednostce.
Prawda naukowa powstaje na drodze konkretnej metodologii, a więc można się jej wyuczyć – a człowieka nie. Każdy człowiek to odrębna, indywidualna jednostka. Jaspers mówi, że zostaliśmy obdarowani wolnością, a więc rezygnacja z wolności jest równoznaczna z rezygnacją z człowieczeństwa.
Tak więc Jaspers ma krytyczny stosunek do nauki J
A to jeszcze z notatek z wykładów wcześniejszych roczników:
Niewystarczalność poznania naukowego w pedagogice – stanowisko K. Jaspersa. Nauka – opisuje to co materialne. Jaspers – nie zaprzecza materialności, ale jest czymś więcej niż to – prawda filozoficzna.
Ø Myślenie o wychowaniu może być naukowe;
Ø Myślenie o wychowaniu może być filozoficzne;
Ø Myślenie o wychowaniu może być religijne;
Ø Myślenie o wychowaniu może być potoczne;
Ø Myślenie o wychowaniu może być mityczne (utopijne).
Ad.2 czy poglądy Jaspersa są redukcjonistyczne?
Redukcjonizm - tendencja do sprowadzania zjawisk i procesów złożonych bądź skomplikowanych do prostszych , schematycznych a nawet elementarnych. à w rozdziale zatytułowanym „Człowiek”, Jaspers dokonuje całościowego spojrzenia na problemy ludzkiej egzystencji: wolność, świadomość jednostkowa, indywidualna tożsamość, jedność ze światem, czyli wzajemne zależności i przenikanie się człowieka, otaczającej go rzeczywistości oraz kosmosu i Boga. „O człowieku myśli się jako o mikrokosmosie, w którym zawarte jest wszystko, co mieści w sobie świat – makrokosmos”
Jaspers nie mógł być redukcjonistą ponieważ odrzucał prawdy naukowe. jego zdaniem wiedza ma tendencję do absolutyzacji i wyłączności teorii a człowieka nie można zbadać tylko poprzez naukę bo jest to wiedza jedynie cząstkowa (bada tylko materialną stronę człowieka). człowiek ma tez stronę nie materialną, indywidualną dla każdego i nie ma do jej zbadania żadnej metodologii ani schematu (dlatego jest to prawda filozoficzna)
Ad. 4 scjentyzm(Jaspers uniwersalny ideał wychowania
Scjentyzm – jeżeli hasło tego poglądu brzmi „Wiedza to potęga”, więc pogląd Jaspersa jest temu przeciwny, jest tego totalnym zaprzeczeniem.
Uniwersalny ideał wychowania:
Sama nie wiem. Ale Jaspers jest jednym z przedstawicieli egzystencjalizmu. A egzystencjalizm mówi:
· poczucie wiecznej niedoskonałości natury ludzkiej
· poczucie tragicznej samotności człowieka wobec Boga lub ogromu czasu i przestrzeni
· problematyka metafizyczna - dążenie do zbawienia, lub osiągnięcia całkowitej wolności poprzez spokój wewnętrzny. à czy można wychować człowieka do wolności?! Bo człowieczeństwo to bycie wolnym i to jest najważniejsze założenie Jaspersa.
Zdaniem J., świadomość nieusuwalnych ograniczeń ludzkiego bytu wyzwolić w nas może rodzaj aktywności, oparty nie tyle na wiedzy, co raczej na wierze. Aktywność ta polega na gotowości dopuszczenia stawania się w nas możliwej egzystencji –osoby zdolnej odnosić się do samej siebie i określać swój byt.
[znalezione w Internecie]
Ad.5 Jaspers Założenia epistemologiczne
Założenia epistemologiczne!
Wydaje mi się, że najważniejsze jest tutaj to, że (jak już pisałam) Jaspers to egzystencjalista:
Egzystencjalizm - współczesny kierunek filozoficzny według którego przedmiotem badań filozofii są indywidualne losy jednostki ludzkiej, wolnej ("skazanej na wolność") i odpowiedzialnej, co stwarza poczucie "lęku i beznadziei istnienia".
Egzystencjalizm istnieje w wersji teistycznej oraz ateistycznej. W obu przypadkach jego ideą jest przekonanie, że człowiek, jako jedyny z wszystkich bytów sam, ustawicznie tworzy się tym, czym jest, dokonując własnych wewnętrznych wyborów, w których wyraża swoją wolność. Wg egzystencjalizmu ludzie są na tę wolność wręcz skazani, jest ona atrybutem człowieczeństwa. Istnienie ludzkie jest zawieszone między przyszłością a przeszłością, dlatego towarzyszy mu poczucie przemijalności, braku, niespełnienia. Wolność wewnętrzna jest ciągle zagrożona urzeczowieniem i utratą autentyczności. Powoduje to wewnętrzne rozdarcie i podatność na lęki egzystencjalne, np. przed osamotnieniem.
nikosia20