Odpowiedzi na zagadnienia z publicznego prawa gospodarczego.doc

1.      Definicja przedsiębiorcy wg ustawy o swobodzie dział. gos.

Art. 4. 1. Przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna nie będąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą.  
2. Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.

2.      Pojęcie działalności gospodarczej.

Art. 2. Działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

3.      Kiedy pomoc publiczna jest objęta regułami prawa wspólnotowego UE..?

4.      Przeciwdziałanie nadmiernej koncentracji wg ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów.

5.      Ochrona zbiorowych interesów konsumentów wg ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów.

6.      Notyfikacja pomocy publicznej.

Notyfikacja może dotyczyć pojedynczego przedsięwzięcia (tzw. pomoc indywidualna) lub wielu przedsięwzięć określonego typu (tzw. program pomocy).

Obowiązek notyfikacji pomocy spoczywa na władzach państwa członkowskiego.

7.      Zadania samorządu zawodowego.

8.      Niezależne organy regulacyjne na przykładzie Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

9.      Różnice między prywatyzacją bezpośrednią a prywatyzacją pośrednią.

Prywatyzacja kapitałowa, zwana też pośrednią, jest to jeden z rodzajów prywatyzacji.

Prywatyzacja ta dzieli się na dwa etapy.

Etap I

Polega na przekształceniu przedsiębiorstwa państwowego w spółkę prawa handlowego, w której jedynym właścicielem całego pakietu akcji (w przypadku spółki akcyjnej) lub udziałów (w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością) pozostaje Skarb Państwa. Ten proces nazywa się komercjalizacją. Następnie następuje analiza przed prywatyzacyjna czyli badanie rynku.

Etap II

Po zbadaniu rynku następuje zbycie akcji Skarbu Państwa. To zbycie może ujawnić się na trzy sposoby. Po pierwsze przez sprzedaż odpłatna poprzez przetargi publiczne, oferty publiczne czy poprzez zakup akcji przez spółkę pracowniczą. Drugim sposobem pozbycia się akcji może być zasilenie systemu ubezpieczeń a trzecim ostatnim nieodpłatne przekazanie akcji pracownikom indywidualnym lub grupie pracowników.

Prywatyzacja bezpośrednia - rodzaj prywatyzacji, stosowany przy likwidacji małych i średnich przedsiębiorstw państwowych, głównie znajdujących się w złej sytuacji finansowej lub kondycji rynkowej, a zachodzące w nich zmiany własnościowe bardzo szybko wpływają na funkcjonowanie całego regionu. Prywatyzacja bezpośrednia nie prowokuje większych konfliktów społecznych, ponieważ jest z reguły inicjowana oddolnie i dobrowolnie przez organy przedsiębiorstwa, tj. rady pracownicze i dyrektorów. Do 1997 r. forma ta nosiła nazwę prywatyzacji likwidacyjnej, gdyż podczas tego procesu przedsiębiorstwo przestaje istnieć w sensie prawnym lub też jednocześnie w sensie prawnym i fizycznym. W przeciwieństwie do prywatyzacji pośredniej (kapitałowej) dokonuje się jej bez przyjmowania przez przedsiębiorstwo formy jednoosobowej spółki Skarbu Państwa.

Prywatyzacja pośrednia realizowana jest z zachowaniem wszystkich zobowiązań pracowniczych (utrzymanie miejsc pracy i osłon socjalnych), inwestycji oraz ochrony środowiska.

Proces prywatyzacji bezpośredniej jest zdecentralizowany – decydującą rolę odgrywają tu organy założycielskie przedsiębiorstwa, czyli wojewodowie. Minister Skarbu Państwa kontroluje proces poprzez wydawanie zgody na rozpoczęcie określonego projektu prywatyzacyjnego.

Do zadań wojewodów ws. prywatyzacji bezpośredniej należą: przygotowanie przedsiębiorstwa państwowego do prywatyzacji, wyłanianie inwestorów, ustalanie warunków transakcji, a po uzyskaniu zgody Ministra Skarbu Państwa na prywatyzację danego przedsiębiorstwa państwowego, sfinalizowanie procesu prywatyzacji i podpisanie w imieniu Skarbu Państwa odpowiednich umów z inwestorem.

10.  Działalność gospodarcza gminy.

Działalność gospodarcza, wykreowana przez system prawny każdego państwa forma organizacyjno-prawna umożliwiająca zespolenie podmiotów uczestniczących w procesie gospodarczym (właścicieli, zarządzających i pracowników) oraz materialnych czynników produkcji (środki i przedmioty pracy).
Gmina jest ważnym ośrodkiem życia gospodarczego. Na jej terenie działają różne przedmioty gospodarcze, np. przedsiębiorstwa produkcyjne, usługowe, handlowe, rolne, gospodarstwa domowe inne gospodarstwa. Pracując w tych przedsiębiorstwach, mieszkańcy gminy tworzą dobra materialne i dzięki nim zaspokajają swoje potrzeby, a jednocześnie wpływają na rozwój gospodarczy gminy. Najliczniejszymi podmiotami gospodarczymi w każdej gminie są gospodarstwa domowe.
Prowadzona jest najczęściej w postaci przedsiębiorstwa (obok zakładów budżetowych, jednostek gospodarczych, organizacji społecznych itp.), w którym dokonuje się wytworzenie produktów lub świadczenie usług w celach zasadniczo zarobkowych.
Prawodawca określa warunki umożliwiające owo zespolenie stosownie do potrzeb danej działalności gospodarczej, przy jednoczesnym zabezpieczeniu interesów państwa, otoczenia społeczno-gospodarczego oraz uczestniczących w przedsięwzięciu podmiotów, np. w postaci wymaganej umowy, rejestru, koncesji, licencji, kontyngentu itp.
Formy prowadzenia działalności gospodarczej są swego rodzaju wzorcami prawno-organizacyjnymi, określającymi przede wszystkim wymagania założycielskie, strukturę władzy (zarządzania) w przedsiębiorstwie oraz odpowiedzialność za jego działania. Im większa różnorodność wzorców, ogólność – w sensie możliwości indywidualizacji rozwiązań ekonomicznych i organizacyjnych (dopasowanie do konkretnych potrzeb oraz swoboda w wyborze formy przez podmioty podejmujące działalność gospodarczą) – tym lepsze możliwości dopasowania formy prawno-organizacyjnej do zróżnicowanych warunków jej prowadzenia (np. skali, przedmiotu działania, dążeń założycieli itd.).
Do podstawowych form prawno-organizacyjnych działalności gospodarczej należą przedsiębiorstwa: jednoosobowe, spółki, w tym osobowe (cywilna, jawna, komandytowa) i kapitałowe (z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjna), państwowe oraz spółdzielnie.
Gospodarstwo domowe
Gospodarstwo domowe, jedno- lub wieloosobowy podmiot gospodarczy, oparty zazwyczaj na więziach rodzinnych, działający w sferze konsumpcji, którego celem jest zaspokajanie potrzeb wszystkich członków, dzięki wspólnemu rozporządzaniu dochodami uzyskiwanymi przez wszystkich lub tylko niektórych z nich.
Jego funkcje ekonomiczne wynikają z posiadania czynników wytwórczych i udostępnianie ich przedsiębiorstwom, co jest źródłem dochodów w postaci wynagrodzeń za pracę, zysków, procentów, dywidend, renty grupowej. Innym źródłem dochodów gospodarstw domowych są środki transferowe (płatności transferowe) z budżetu (renty, emerytury, zasiłki, stypendia itp.). Dochody te, po zapłaceniu podatków i opłat na rzecz państwa, dzielone są na wydatki na cele konsumpcyjne (zakup dóbr i usług od przedsiębiorstw) i oszczędności.
Budżet gospodarstwa domowego
Członkowie gospodarstwa domowego podejmują też różne decyzje o charakterze ekonomicznym, np. planują dochody i wydatki(budżet gospodarstwa domowego), dokonują wyboru, które potrzeby i w jakiej kolejności mają być realizowane, czyli starają się gospodarować racjonalnie zdobytymi środkami finansowymi. Gospodarstwo domowe po zaspokojeniu potrzeb swoich członków, jeżeli zaoszczędzi pieniądze, może je lokować w banku.

11.  Koncesje na działalność gospodarczą.

Art. 46. 1. Uzyskania koncesji wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie: 
 1) poszukiwania lub rozpoznawania złóż kopalin, wydobywania kopalin ze złóż, bez zbiornikowego magazynowania substancji oraz składowania odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych;  
 2) wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym;  
 3) wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania, dystrybucji i obrotu paliwami i energią;  
 4) ochrony osób i mienia;  
 5) rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych;  
 6) przewozów lotniczych.  
2. Szczegółowy zakres i warunki wykonywania działalności gospodarczej podlegającej koncesjonowaniu określają przepisy odrębnych ustaw.  
3. Wprowadzenie innych koncesji w dziedzinach działalności gospodarczej mających szczególne znaczenie ze względu na bezpieczeństwo państwa lub obywateli albo inny ważny interes publiczny jest dopuszczalne tylko w przypadku, gdy działalność ta nie może być wykonywana jako wolna lub po uzyskaniu wpisu do rejestru działalności regulowanej albo zezwolenia oraz wymaga zmiany niniejszej ustawy.  

Art. 47. 1. Jeżeli przepisy odrębnych ustaw nie stanowią inaczej, udzielenie, odmowa udzielenia, zmiana i cofnięcie koncesji lub ograniczenie jej zakresu należy do ministra właściwego ze względu na przedmiot działalności gospodarczej wymagającej uzyskania koncesji.  
2. Udzielenie, odmowa udzielenia, zmiana i cofnięcie koncesji lub ograniczenie jej zakresu w stosunku do wniosku następuje w drodze decyzji.  
3. Koncesji udziela się na czas oznaczony, nie krótszy niż 5 lat i nie dłuższy niż 50 lat, chyba że przedsiębiorca wnioskuje o udzielenie koncesji na czas krótszy.  

12.  Wpływ samorządów zawodowych na prowadzenie działalności gospodarczej.

13.  Spółka partnerska.

Spółkę partnerską tworzą wspólnicy (partnerzy) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą. Wobec czego niedopuszczalne jest tworzenie spółek partnerskich w innym celu niż wykonywanie wolnego zawodu, a także w celu wykonywania jakiejś działalności gospodarczej, np. produkcyjnej czy handlowej, obok wykonywania wolnego zawodu.

Wspólnikami w spółce partnerskiej – zwanymi partnerami – mogą być tylko osoby fizyczne. Utworzyć takiej spółki nie mogą zatem osoby prawne, spółki cywilne czy inne handlowe spółki osobowe, choćby tworzyli je reprezentanci wolnych zawodów. Dodatkowym elementem charakteryzującym osoby wspólników, jest wykonywanie przez nich określonych wolnych zawodów wymienionych w art. 88 k.s.h.

Ukształtowana w ten sposób forma organizacyjno-prawna spółki partnerskiej uwzględnia specyfikę wykonywania działalności gospodarczej w ramach wolnych zawodów oraz ryzyko związane z prowadzeniem tej działalności wspólnie, tzn. z innymi osobami wykonującymi wolny zawód.

Unikalną, jak na spółkę osobową, cechą spółki partnerskiej jest możliwość ustanowienia zarządu identycznego jak w spółce z.o.o. Nie jest on jednak organem tej spółki, gdyż tylko osoby prawne działają przez swoje organy.

Cechy charakterystyczne spółki partnerskiej:

·         powstaje z chwilą wpisu do KRS,

·         celem spółki jest wykonywanie wolnego zawodu,

·         odpowiedzialność wspólników jest ograniczona tzn. partner nie odpowiada za zobowiązania spółki wynikające z działalności innych partnerów,

·         działa pod własną firmą,

·         firma powinna zawierać nazwisko co najmniej jednego partnera, dodatkowe oznaczenie "i partner" bądź "i partnerzy" albo "spółka partnerska" oraz określenie wolnego zawodu wykonywanego w spółce.

·         pierwotnie musi się składać z co najmniej dwóch wspólników.

14.  Różnice między spółkami osobowymi a spółkami kapitałowymi.

Spółki osobowe – są zrzeszeniem osób, a nie majątku. Opierają się na osobistej pracy wspólników – bycie wspólnikiem jest ich głównym zajęciem. Powstają w drodze umowy cywilnoprawnej. Nie mają osobowości prawnej. Mają zdolność sądową do czynności prawnych. „Ułomne osoby prawne”. Wspólnicy reprezentują spółkę. Wspólnicy są równi, mają takie same prawa w spółce. Przedsiębiorcą jest wspólnik. Wspólnicy wnoszą wkład z reguły pieniężny ale może tez być nie pieniężny. Każda zmiana wymaga zgody wszystkich wspólników. Wspólnicy odpowiadają swoim osobistym majątkiem. Wspólnicy w sposób solidarny odpowiadają za spółkę. Zadość uczynienie jednego wspólnika zwalnia odpowiedzialność pozostałych. Spółki osobowe nie podlegają podatkowi od osób prywatnych. Spółka osobowa musi być wpisana do Ewidencji Działalności gospodarczej.

Spółki kapitałowe – mogą działać bez wpisu do Rejestru ale w sposób organiczny. Założyciele decydują o spółce. Cechy spółki kapitałowej:

-          kapitał – suma wkładów wpłacanych przez akcjonariuszy

-          kapitał służy większemu bezpieczeństwu niż w spółce osobowej

-          są organy spółki np. organy zarządzające, organy kontrolujące, organy stanowiące (walne zgromadzenie w spółce akcyjnej, a zgromadzenie wspólników w spółce z o.o.)

-          mają osobowość prawną

-          wpisywane są do rejestru spółek. Wpis ma charakter konstytutywny. Nabywa osobowości prawnej.

15.  Formy organizacyjno – prawne wykonywania gospodarki komunalnej.

16.  Krajowy Rejestr Sądowy – ogólne zasady i podstawowe dane.

Podstawą prawną funkcjonowania Krajowego Rejestru Sądowego jest ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym. Krajowy Rejestr Sądowy to zbiór danych, poszeregowanych ze względu na ich charakter, na trzy działy:

1. rejestr przedsiębiorców,
2. rejestr stowarzyszeń, fundacji, organizacji społecznych, zawodowych i publicznych zakładów opieki społecznej,
3. rejestr dłużników niewypłacalnych.

Krajowy Rejestr Sądowy spełnia dwie zasadnicze funkcje:

o        funkcję informacyjną - dotyczy udostępniania danych znajdujących się w Krajowym Rejestrze Sądowym określonym podmiotom w szybki i sprawny sposób; informacje te mogą dotyczyć statusu prawnego partnera, jego sytuacji finansowej w zakresie określonych funkcji, sposobu reprezentowana; KRS jest bowiem centralą rejestrującą dane wszystkich podmiotów, na które ustawa nakłada obowiązek rejestracji

o        funkcję legalizacyjną - wpis jest podstawą podjęcia działań już jako podmiot gospodarczy, bez wpisu nie można podjąć żadnych czynności prawnych, często zdarza się, iż dopiero z chwilą wpisu podmiot uzyskuje osobowość prawną.

17.  Komercjalizacja przedsiębiorstwa państwowego.

Organami przedsiębiorstwa państwowego są: ogólne zebranie pracowników (delegatów), rada pracownicza i dyrektor przedsiębiorstwa. Kompetencje ogólnego zebrania pracowników (delegatów) i rady pracowniczej określa ustawa z 21.9.1981 r. o samorządzie załogi przedsiębiorstwa państwowego. Dyrektor przedsiębiorstwa państwowego zarządza przedsiębiorstwem i reprezentuje je na zewnątrz. Dyrektora przedsiębiorstwa państwowego powołuje rada pracownicza. W przedsiębiorstwach nowo organizowanych pierwszego dyrektora przedsiębiorstwa powołuje organ założycielski.

18.  Pojęcie społecznej gospodarki rynkowej.

Społeczna gospodarka rynkowa – termin zawarty w polskiej Konstytucji RP. Jej Art. 20 stwierdza, że: "Społeczna gospodarka rynkowa, oparta na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych stanowi podstawę ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej".

Pojęcie społecznej gospodarki rynkowej wywodzi się od przedstawicieli ordoliberalizmu Waltera Euckena oraz A. Mullera-Armacka, który po raz pierwszy użył terminu Soziale Marktwirtschaft. Według ordoliberałów miał to być system ekonomiczny oparty na wolnym rynku i własności prywatnej. Rynek, rozumiany jako dobro wspólne całego społeczeństwa, nie powinien być zawłaszczony ani przez państwo ani przez żadne grupy interesów. Pomysłodawcy idei społecznej gospodarki rynkowej byli przeciwnikami ręcznego sterowania przez państwo gospodarką, jednak rolę państwa określali jako większą niż bycie "nocnym stróżem".

Model społecznej gospodarki rynkowej został wprowadzony w życie przez Ludwiga Erharda, ministra gospodarki w rządzie K. Adenauera. Celem społecznej gospodarki rynkowej jest znalezienie złotego środka pomiędzy kapitalizmem a socjalizmem, aby utrzymać wysoki wzrost gospodarczy, niski wskaźnik inflacji oraz niski poziom bezrobocia przy jednoczesnym zapewnieniu dobrych warunków pracy, systemie zabezpieczeń socjalnych i dostarczania dóbr publicznych na wysokim poziomie. Ingerencja państwa w gospodarkę jest usprawiedliwiona w celu eliminowania nieefektywności wolnego rynku i jego niehumanitarności. Państwo może stosować odpowiednią politykę konkurencji i uzupełniania rynku, aby przeciwdziałać nieefektywności wolnego rynku oraz politykę socjalną i podziałową w celu wyeliminowania jego niehumanitarności.

Jeśli chodzi o zagadnienie 14. Różnice między spółkami osobowymi a spółkami kapitałowymi to na górze jest to co miałam w zeszycie a teraz napisze to co jest w necie.

Spółki osobowe posiadają następujące cechy:

·         brak osobowości prawnej (są bowiem tzw. ułomnymi osobami prawnymi),

·         wspólnicy reprezentują spółkę (co do zasady, bo np. w spółce partnerskiej może zostać powołany do tego zarząd),

·         istnieje stała więź między wspólnikami,

·         wspólnicy muszą być ujawnieni (są jednak wyjątki od tej zasady, np. komandytariusze, jeśli nie chcą ponosić pełnej odpowiedzialności za zobowiązania spółki, nie powinni być ujawniani w firmie spółki),

·         wspólnicy wnoszą wkłady,

·         nieograniczona i solidarna odpowiedzialność osobistym majątkiem wspólników za zobowiązania spółki (są wyjątki od tej zasady, gdyż np. akcjonariusze w spółce komandytowo-akcyjnej nie odpowiadają za zobowiązania spółki),

·         wspólnicy pracują na rzecz spółki (nie wszyscy mają taki obowiązek, czasem wystarczy wniesienie wkładów w odpowiedniej wysokości),

·         uproszczona księgowość.

W konstrukcji jurydycznej spółki kapitałowej można wyróżnić szereg cech:

·         posiadanie kapitału zakładowego

·         posiadanie osobowości prawnej

·         posiadanie zgromadzonego majątku odrębnego od majątków osobistych wspólników lub akcjonariuszy

·         ponoszenie przez spółkę odpowiedzialności za zobowiązania całym swym majątkiem

·         wyłączenie, z pewnymi wyjątkami, odpowiedzialności wspólników/akcjonariuszy za zobowiązania spółki (niekiedy- błędnie- mówi się ograniczeniu ich odpowiedzialności do wysokości wniesionych wkładów)

·         wyłączenie, co do zasady, wspólników lub akcjonariuszy z bezpośredniego prowadzenia spraw spółki (tzw. rozdział sfery właścicielskiej od sfery zarządzania) poprzez utworzenie organów spółki

·         prawa i obowiązki udziałowców/akcjonariuszy reguluje, z zastrzeżeniem bezwzględnie obowiązujących norm prawa, umowa spółki/statut, zwane "konstytucją spółki"