W.IV - 27.11.2010.doc

Peagogika specjalna – wykład 27.11.2010

Savoir vivre wobec niepełnosprawnych [Judy Cohen]:

–                      unikanie pochylania się nad wózkiem

–                      unikanie kontaktu z wózkiem (przestrzeń osobista)

–                      prowadzenie rozmów w pozycji siedzenia na krześle (twarzą w twarz)

–                      permanentne zamykanie ciągów komunikacyjnych dla niepełnosprawnych

–                      umieszczanie niezbędnych przedmiotów w zasięgu rąk wózkowicza

–                      upewnienie się o rodzaju potrzebnej pomocy przed jej udzieleniem

–                      uprzedzenie niewidzącego przed dotknięciem go

–                      poruszanie się z przeciwnej strony niepełnosprawnego niż pies przewodnik

–                      utrzymywanie kontaktu wzrokowego z niesłyszącym w czasie rozmowy tłumaczonej na język migowy

–                      unikanie protekcjonalnego traktowania upośledzonych umysłowo

Ewolucja roli chorego [Anna Titkow]

1. Poznawanie objawów

–                      rozpoznawanie objawów

–                      ocenianie ich znaczenia

–                      interpretacje osób trzecich

–                      reakcje na objawy

–                      reakcje na zakłócenia funkcjonowania

–                      przyswojenie potocznej etiologii dysfunkcji

2. Przyjmowanie roli chorego

–                      samoleczenie

–                      presja otoczenia na podjęcie leczenia

–                      wybór formy pomocy

3. Sięgnięcie po pomoc profesjonalnej służby zdrowia

–                      odroczenie kontaktu

–                      pomoc osób trzecich w nawiązaniu kontaktu

–                      reakcja na kontakt

4. Przemiany roli pacjenta

–                      opory

–                      przystosowanie

–                      zależność

–                      zrozumienie zastosowanej terapii

–                      rezygnacja z oporu przed leczeniem

5. Powrót do zdrowia

–                      wyjście z roli chorego

–                      rehabilitacja

–                      profilaktyka przednawrotowa

Mechanizmy obronne będące następstwem niepełnosprawności

A – Negatywne

I – Regresja rozwoju

II – Ucieczka (Izolacja) – unikanie kontaktów prowadzących do przykrych doznań

III – Projekcje – rzutowanie winy za własne niepowodzenia na osoby trzecie

IV – Rezygnacja – zaprzestanie dążenia do celu

V – Agresja

VI – Wyparcie – zanegowanie traumy

VII -  opaczne reagowanie na zagrożenie (podsycanie ryzyka)

VIII – Zaprzeczenie – nieprzyznawanie się do istnienia czynnika szkodliwego (nieprzyjemnego)

IX – Ucieczka w fantazję

B – pozytywne

I – Racjonalizacja – obiektywizacja doznań i doświadczeń (pomoc z zewnątrz)

–                      werbalizacja

–                      perswazja (wyjaśnienie)

–                      pomoc we właściwej ocenie

–                      wzbudzenie zainteresowania innym celem

II – Kompensacja (także społeczna)

III – Transformacja  - zmiana celu życia

Czynniki wyuczonej bezradności [Władysława Pilecka]

–                      oczekiwanie niepowodzenia w każdej sytuacji, która pozostaje poza kontrolą jednostki

–                      brak spontanicznego reagowania na bodźce nagle działające

–                      niezdolność do ponownego podjęcia zadania w którym odniosło się porażkę

Stymulowanie [Władysława Pilecka]

–                      przygotowanie środowiska

–                      mobilizowanie uwagi wychowanka

–                      selekcja bodźców (bogactwa, intensywność)

–                      budzenie i podtrzymywanie aktywności

–                      dostarczanie wzmocnień zachowań pożądanych

–                      porządkowanie doświadczeń dające poczucie stałości środowiska (bezpieczeństwa)

–                      integrowanie starych i nowych umiejętności (wiadomości)

„Zachowania dziecka stanowiące reakcję na nagłe przerwanie kontaktu z matką określane są jako zespół hospitalizacyjny. Natomiast zespół deprywacyjny to zaburzenia rozwoju psychoruchowego dziecka związane z brakiem opieki i miłości wskutek utrzymującej się nieobecności matki. [Joanna Kruk Lasocka]

Fazy przebiegu zespołu hospitalizacyjnego [Joanna Kruk Lasocka]

–                      protest (bezpośrednia reakcja na separację od matki trwa od jednej doby i przejawia się lękiem, krzykami, płaczem, unikaniem snu, odmawianiem spożywania pokarmów, odmówieniem wszelkiego kontaktu lub kurczowym trzymaniem się kontaktu nawiązanego)

–                      rozpacz (trwająca 6 – 9 dni regresja, apatia)

–                      wsparcie