01.TOMEK W KRAINIE KANGURÓW.pdf

ALFRED SZKLARSKI

Przygody Tomka w krainie

kangurów

ZEMSTA

Lada chwila miał rozbrzmieć dzwonek na koniec przerwy pomiędzy lekcjami. Korytarz

z wolna pustoszał, uczniowie znikali w klasach, cisza ogarniała szkolne mury. Jeszcze tylko

grupka czwartoklasistów kręciła się w pobliżu głównych, schodów i drzwi pokoju

nauczycielskiego.

W miarę jak zbliżał się koniec pauzy, nieśmiała nadzieja zaczynała kiełkować

w sercach myszkujących po korytarzu chłopców. Krasawcewa, nauczyciela geografii, nie było

dotąd ani w kancelarii, ani w pokoju nauczycielskim. Może więc zachorował i nie przyjdzie

w ogóle do szkoły? A może szczęśliwy los zdarzy, że przynajmniej się spóźni, jak mu się to

często przytrafiało.

W grupce szeptem rozmawiającej na korytarzu rej wodził Tomek Wilmowski, dobrze

zbudowany blondyn, który z ożywieniem pocieszał swych zdenerwowanych kolegów:

- Mówię wam, że „piły" nie ma w budzie. Stwierdziłem sam i ręczę za to. Może jego

gospodyni, wychodząc na miasto po sprawunki, przez zapomnienie zamknęła drzwi na klucz?

To byłaby heca! Czy wyobrażacie sobie „piłę" z notesem w ręku miotającego się bezsilnie po

mieszkaniu? Och, gdybym to mógł zobaczyć!

Twarze chłopców rozjaśniły się na samą myśl o takiej wspaniałej możliwości. Trudno się nawet

było dziwić, że snute przez Tomka domysły napawały jego kolegów nadzieją i radością.

Zaledwie niecałe trzy tygodnie dzieliły ich do wakacji letnich, a tymczasem Krasawcew, czy

też jak go uczniowie nazywali „piła", zapowiedział, że przed swym przyspieszonym wyjazdem

do Rosji pozostawi „polskim buntowszczykom" taką pamiątkę, iż popamiętają go przez cały

następny rok „zimowania" w tej samej klasie. Mogło to tylko oznaczać zaostrzenie kursu

dyrekcji gimnazjum przeciw czwartoklasistom.

Domysły te nie były pozbawione podstaw. Mianowany przed kilkoma miesiącami dyrektor

gimnazjum, Rosjanin Mielnikow, z niezwykłą surowością wymagał od swych wychowanków

ślepego posłuszeństwa i przywiązania do carskiej Rosji. Niezwykła ta opowieść rozpoczyna się

bowiem w 1902 roku gdy znaczna część Polski znajdowała się pod okupacją rosyjską.

Znienawidzony przez uczniów nowy dyrektor wykazywał szczególną gorliwość w dziele

rusyfikowania 1 polskiej młodzieży. Mało mu było tego, że wszystkie lekcje prowadzono

wówczas w języku rosyjskim. Mielnikow, a pod jego wpływem i niektórzy nauczyciele pilnie

przestrzegali, aby uczniowie w szkole w ogóle nie rozmawiali po polsku. Dyrektor wiele czasu

Rusyfikować: wynaradawiać wychowując w duchu rosyjskim.

poświęcał również badaniu stosunków panujących w rodzinach swych wychowanków. Na

każdym kroku węszył nieprzychylność do carskiej Rosji, co w zasadzie znajdowało w szkole

odbicie w ujemnej ocenie postępów w nauce.

Wkrótce po objęciu stanowiska Mielnikow zwrócił uwagę na czwartą klasę. Według

jego zdania, brak było w niej „rosyjskiego ducha". Czwartoklasiści nie wykazywali należytej

gorliwości w nauce historii Rosji, większość z nich miała złą wymowę rosyjską i, jak twierdzili

podstawieni donosiciele, między sobą rozmawiała po polsku. Dyrektor mocno zaniepokojony

tymi faktami zasięgnął informacji w policji, gdzie stwierdził, iż niektórzy rodzice tych uczniów

notowani byli w kartotekach jako politycznie podejrzani. Wtedy to nie namyślając się wiele

postanowił rozbić „gniazdo małych os" i wydał odpowiednią instrukcję swemu zaufanemu

podwładnemu, nauczycielowi geografii, sześćdziesięcioletniemu Krasawcewowi.

Mielnikow sprowadził go do Warszawy na miejsce poprzedniego nauczyciela, który

uległ poważnemu wypadkowi i ustąpił ze stanowiska.

Krasawcew był zgorzkniałym człowiekiem, często szukającym zapomnienia

w alkoholu. Stąd też w szkole bywał niezwykle roztargniony, a całą swoją uwagę skupiał

przeważnie na wypełnianiu specjalnych zarządzeń Mielnikowa. Aby móc je dokładnie

wykonać, ważniejsze uwagi przełożonego zapisywał w notesie, do którego stale zaglądał

podczas lekcji.

Uczniowie doskonale wyczuwali nastawienie dyrektora oraz jego poplecznika, toteż

niedwuznaczna, pełna groźby zapowiedź Krasawcewa napełniała ich obawą przed tą ostatnią w

roku szkolnym lekcją geografii.

Terkot dzwonka rozbrzmiał na korytarzach. Czwartoklasiści odetchnęli z ulgą. Teraz

weszli do klasy, skąd przez uchylone drzwi obserwowali nauczycieli podążających na lekcje.

Krasawcew nie nadchodził. W tej jednak chwili Jurek Tymowski, ukryty za filarem na

korytarzu przy schodach, zaczął dawać ręką niepokojące znaki. Wykonywał ruch, jakby

trzymał rączkę piły tnącej drzewo. Tomek Wilmowski natychmiast zrozumiał umówione hasło.

- A niech to licho porwie! Jednak „piła" przyszedł do budy - zawołał do przyczajonych

za nim kolegów.

Jurek Tymowski wsunął się do klasy. Zrezygnowany machnął ręką mówiąc:

- Piła jest już na schodach. Po drodze rozpina płaszcz i sapie niemiłosiernie... Ha, że też

w taki piękny, słoneczny dzień czyha na człowieka sromotna klęska...

- Może tak źle nie będzie. Najważniejsze nie trać ducha - szepnął Tomek, ściskając

łokieć przyjaciela.

Podnieceni chłopcy zajmowali miejsca w ławkach. Wyjątek wśród nich stanowił

prymus klasy Pawluk, podchlebiający się na każdym kroku nauczycielom, a nawet często

szpiegujący swych towarzyszy. Nie okazywał on jakiejkolwiek obawy. Siedząc wyprostowany,

spoglądał ze złośliwym zadowoleniem na mocno zaniepokojonych kolegów.

Tomek Wilmowski zdenerwowany zajął miejsce obok Jurka Tymowskiego. Właściwie

nie miał powodów do obaw o siebie. Uczył się doskonale, a geografia była jego ulubionym

przedmiotem. Gdyby wśród większości nauczycieli nie miał opinii „polskiego

buntowszczyka", na pewno byłby prymusem. Dzisiaj lękał się jedynie o swego przyjaciela,

któremu z całą pewnością zagrażało niebezpieczeństwo. W szkole wszyscy wiedzieli, że ojciec

Jurka miał niedawno kłopoty z żandarmami. Pan Tymowski był instruktorem konnej jazdy w

ujeżdżalni przy ulicy Litewskiej, gdzie, jak podejrzewała policja, odbywały się tajne schadzki

Polaków spiskujących przeciwko carskiej Rosji. Z tego powodu Mielnikow niejednokrotnie już

szkodził Jurkowi, nie ulegało wątpliwości, że polecił go „opiece" Krasawcewa. Tymczasem

Tomek przyjaźnił się z Jurkiem i bardzo lubił pana Tymowskiego. Dzięki jego życzliwości

korzystał w ujeżdżalni z pewnych przywilejów. W wolnych chwilach Tymowski ćwiczył

obydwóch chłopców w konnej jeździe. Według zapewnień instruktora, Tomek trzymał się już

na wierzchowcu bardzo dobrze. Chłopiec był z tego nadzwyczaj dumny. Skromne warunki

materialne jego opiekunów nie pozwalały mu na zbyt wiele rozrywek. Bezpłatna nauka konnej

jazdy stanowiła dla niego z wielu względów dużą przyjemność. Tomek z niepokojem rozmyślał

teraz, ile kłopotu oraz zmartwienia sprawi Jurek ojcu, jeżeli nie otrzyma promocji.

Krasawcew z dziennikiem szkolnym pod pachą wkroczył do klasy. Zaraz też można było

poznać, że tego dnia jest w nie najlepszym humorze. Szurając nogami usiadł przy biurku,

rozłożył dziennik i mamrocząc coś do siebie, nerwowymi ruchami zaczął przeszukiwać swoje

kieszenie. Nie znajdował w nich tego, czego szukał, marszczył więc coraz gniewniej czoło.

Jurek Tymowski widząc to pochylił się w stronę Tomka.

- A to ci dopiero będzie sądny dzień! Piła pewno znów zapomniał zabrać z domu swoje

okulary... - szepnął.

- Dobrze mu tak! - również szeptem odparł Tomek. - A może i notesu nie przyniósł

dzisiaj...

Nadzieje chłopców spełniły się jednak tylko połowicznie; w tej właśnie chwili nauczyciel

wydobył z kieszeni notes, położył go przed sobą i rozgniewany wzruszył ramionami - okularów

nie znalazł. Przez jakiś czas szperał w notatniku, po czym zakrzywionym palcem zaczął wodzić

po otwartym dzienniku, leżącym przed nim na stole.

Lekcja rozpoczęła się; Krasawcew co chwila wywoływał któregoś z uczniów na środek klasy.

Zadawał jedno lub dwa podchwytliwe pytania, a następnie wpisywał stopień do dziennika.

Oceny odpowiedzi były bardzo surowe.

Tomek i Jurek w lot zorientowali się, że nauczyciel wywołuje specjalnie tych chłopców,

których rodziców podejrzewano o nieprzychylność dla Rosji. Jurek siedział posępny

z opuszczoną na piersi głową. Tomek z niepokojem spoglądał na drzwi wiodące na korytarz.

„Może już niedługo do dzwonka na koniec lekcji? - rozmyślał. - Co się stanie, jeśli Jurek teraz

oberwie dwóję z geografii?!"

Sytuacja Jurka Tymowskiego naprawdę nie była godna pozazdroszczenia. Przecież i tak ze

wszystkich przedmiotów otrzymywał zazwyczaj gorsze stopnie nie mogąc opanować należycie

akcentu w języku rosyjskim.

Krasawcew głęboko pochylony nad dziennikiem wciąż wodził po nim palcem; obecnie

zatrzymywał go niemal wyłącznie przy nazwiskach rozpoczynających się od końcowych liter

alfabetu. Przed chwilą wywołał do odpowiedzi Tatarkiewicza.

- Taka wsypa i to akurat przy końcu roku - szepnął Jurek. - Czuję, że pójdę następny...

- Zaraz powinien być dzwonek, może nie zdąży... - pocieszył go Tomek, chociaż sam

nie wierzył już w szczęśliwe zakończenie lekcji.

Mimo woli spojrzał na nauczyciela. Właśnie stawiał w tej chwili stopień Tatarkiewiczowi

niemal dotykając nosem dziennika. To ostatnie nasunęło Tomkowi szaleńczy pomysł.

Nauczyciel chorował na oczy, z tego też powodu niedowidział, a dzisiaj szczęśliwym

zdarzeniem losu, nie miał okularów i całą jego uwagę pochłaniał dziennik, w którym z takim

zapałem stawiał złe noty.

„Trzeba ratować Jurka za wszelką cenę, choćby przez wzgląd na jego ojca - z determinacją

pomyślał Tomek. - Niech się dzieje co chce! Raz kozie śmierć!"

Krasawcew w dalszym ciągu nie podnosząc głowy znad dziennika zawołał:

- Tymowski!

- Siadaj! - syknął Tomek i zdobywając się na jak największy spokój wyszedł zamiast

Jurka na środek klasy.

Uczniowie zaciekawieni poruszyli się w ławkach, a potem zamarli w bezruchu. Zaległa

grobowa cisza.

Widać było, że Krasawcew szykuje się do zadania śmiertelnego ciosu. Ze złośliwym

uśmiechem na twarzy zastanawiał się przez chwilę, jakim pytaniem ma pogrążyć nie lubianego

przez dyrektora ucznia, po czym nie podnosząc ani nie odwracając głowy mruknął:

- No, powiedz, jaki jest najdłuższy na ziemi łańcuch wysp! Przytomny, zawsze

zdecydowany w niebezpiecznych chwilach Tomek dzielnie opanował drżenie głosu.

Naśladując sposób mówienia Jurka, odparł:

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: