Mikrobiologia prezentacje 2009.pdf

(515 KB) Pobierz
155928044 UNPDF
Mikrobiologia prezentacje 2009
Sporządzone na podstawie folii dr Ireneusza Ciebiady w roku 2009 przez grupy 9 i 10
Spis treści
Rodzaj: Corynebacterium.....................................................................................................................2
Rodzaj Listeria. Listeria monocytogenes.............................................................................................3
Rodzaj Haemophilus............................................................................................................................5
Rodzaj Bordetella.................................................................................................................................6
Rodzaj Legionella.................................................................................................................................8
Rodzaj Brucella....................................................................................................................................9
Rodzaj Yersynia..................................................................................................................................10
Rodzina Mycoplasmataceae...............................................................................................................12
Rodzaj Chlamydiae............................................................................................................................14
Rodzaj Ricketssia...............................................................................................................................16
Rodzaj Coxiella..................................................................................................................................16
Rodzaj Erlichia...................................................................................................................................16
Rodzaj Treponema
............................................................................................................................................................17
Rodzaj Borelia....................................................................................................................................19
Rodzaj Leptospira...............................................................................................................................20
Rodzaj Staphylococcus.......................................................................................................................21
Gronkowce koagulozo ujemne / coagulase negative staphylococci – CSN/......................................24
Rodzaj Streptocoocus.........................................................................................................................26
Rodzaj Enterococcus..........................................................................................................................30
Rodzaj Neisseria ................................................................................................................................32
Rodzaj Bacillus...................................................................................................................................36
Rodzaj Clostridium.............................................................................................................................38
Bakterie beztlenowe nieprzetrwalnikujące.........................................................................................42
Rodzaj Campylobacter.......................................................................................................................44
Rodzaj Helicobacter...........................................................................................................................45
Rodzaj Escherichia.............................................................................................................................47
Rodzaj Klebsiella................................................................................................................................51
Rodzaj Enterobacter...........................................................................................................................52
Rodzaj Salmonella..............................................................................................................................53
Rodzaj Shigella...................................................................................................................................56
Rodzaj Proteus....................................................................................................................................58
Rodzaje: Vibrio, Pseudomonas, Actinetobacter.................................................................................59
Prątki, promieniowce ( rodzaj Actinomyces, Nocardia)....................................................................61
1
155928044.004.png
Rodzaj: Corynebacterium.
Charakterystyka ogólna.
Należą tutaj gatunki ludzkie, zwierzęce i roślinne, chorobotwórcze i niechorobotwórcze oraz
gatunki niesklasyfikowane tzw dyfteroidy ( C.jejkejum, C.urealytioum, C.lipophilicus,
C.lipophylium i inne). Większość z dyfteroidów wchodzi w skład flory skóry, jamy nosowo-
gardłowej, dróg moczowo-płciowych i przewodu pokarmowego (np. C.pseudodipthericum
hofmani, C.xerosis). Chorobotwórczy dla człowieka jest maczugowiec błonicy
(C.diptheriae) i błonniczopodobny (C.ulcerans).
Dla zwierząt chorobotwórcze są: C.pseudotuberculosis, C.equi, C.pyogenes, C.renale,
C.suis.
Corynebacterium sp . to pałeczki Gram +, nieruchliwe, nie wytwarzające zarodników,
otoczek , często o maczugowatych zgrubiałych biegunach zawierających niekiedy
ziarnistości matachromatyczne (wolutyna). Niekiedy barwią się nierównomiernie,
met.Neissera barwią się na żółto brązowo a ziarna wolutyny na fioletowo (jeśli są obecne).
Są to pałeczki długie, proste lub zagięte od1,2-6,5μm długości 0,3-1,5μm szerokości.
Układają się różnie, maczugowce błonnicy w kształcie litery V lub L, przypominając pismo
klinowe. Giną w temp. 58ºC w ciągu 10 min.
Corynebacterium diphteriae.
Ogólna charakterystyka:
są to bakterie pleomorficzne najczęściej przypominające maczugę. Różny kształt i
wielkość zależą od wieku komórki, pH i składu podłoża oraz stężenia tlenu. Rośnie
dobrze na agarze z krwią, lepiej na podłożu Löflera lub agarze Tindala, Gundel-Tietza. Na
podłożu Clauberga tworzy trzy niehemolizujące typy wzrostu:
mitte; małe kolonie, gładkie, wypukłe, sporadyczne łagodne zachorowania
intermedius- pośredni, początkowo małe, gładkie z jasną obwódką, kolonie które po kilku
dniach upodabniają się do typu gravis.
Gravis; duże szare lub szaro-czarne, szorstkie podobne do stokrotki kolonie, wywołujące
ciężkie zachorowania.
Czynniki chorobotwórczości:
- toksyna zaliczana do egzotoksyn. Jej obecność uwarunkowana jest pojawieniem się w
komórce lizogennego faga beta zawierającego geny kodujące toksynę (toks.+). Szczury i
myszy nie mając receptorów nie są na nią wrażliwe. DLM wynosi 0,1μg/kg masy ciała.
Frakcja b wiąże toksynę z komórką, frakcja A odpowiada za właściwości
biologiczne,uszkodzenie nabłonka powstawanie błon rzekomych.
Patogeneza i epidemiologia
zakażenie drogą kropelkową, rzadziej jako zakażenia przyranne lub poprzez żywność,
najczęściej zakażają się dzieci
rezerwuarem zarazków są zwierzęta
namnażanie na błonach śluzowych, okres inkubacji 2-6 dni
uszkodzenie nabłonka, tworzenie błon rzekomych, włóknik, granulocyty,nabłonek,
limfocyty i bakterie na migdałkach i pozostałych częściach jamy ustnej i gardła,
drogą krwionośną toksyna powoduje zapalenie mięśnia sercowego i obwodową neuropatię
Rozpoznawanie:
objawy kliniczne: błonica nozdrzy, migdałków, gardła, zapalenie m.sercowego, neuropatie,
trudności w mówieniu, połykaniu, widzeniu, poruszaniu się, zaburzenia rytmu serca
2
155928044.005.png
Badanie mikrobiologiczne:
- materiał do badań- wymazy,
- badanie nakterioskopowe, m Grama, Neissera,
- hodowla:
- podłoże Löflera (C.d. Szybki obfity wzrost, żółty nalot, inne wolny wzrost, mocno
związanie z pożywką,
- podłoże Claudberga (C.d. szare, szaro-czarne),
- agar z krwią (C.d, hemoliza, inne brak hemolizy krwinek baranich)
- bulion / mitis-cała objętość, intermedius-ziarnisty osad/
różnicowanie biochemiczne API Coryne,
określanie toksynotwórczości szczepu:
- in vivo: podskórnie ( 1 oczko ezy 24 godziny hodowli / Löfler/ w 2ml wody w okolice uda
świnki morskiej w ilości 0,5ml – odczyn miejscowy, podanie świnki po 4 – kilku dniach.
Śródskórnie 0,2ml w wygoloną skórę brzucha 2 świnkom ale 1 z nich podaje się 500 JA
antytoksyny dootrzewnowo lub podskórnie na 12-24 godziny przed, drugiej śwince 50-125
JA w 4-5 godzin po injekcji szczepu. Duże dawki JA- brak reakcji w miejscu wkłucia, małe
dawki – odczyn zapalny po 24 godzinach z martwicą miejscową włącznie po 48-72h.
- in vitro:
- metoda Eleka lub Ouchterlonego,
- test Difeo Bacto KL, anatoksyn stripes (wg/ Eleka)
- metody immunoenzymatyczne:
-ELISA
-Difeo Bacto TA C.diptheriae
-diagnostyka molekularna:
-PCR
-MEE /muholocus enzyme electrophoresis/
- rybotypowanie /hybrydyzacja sond/ molekularnych komplementarnych do
odpowiednich genów/
Zapobieganie i leczenie:
leczenie ma na celu hamowanie rozwoju lub zniszczenie bakterii, neutralizacja toksyn +
terapia podtrzymująca
profilaktyka nieswoista;
profilaktyka swoista
- szczepienia anatoksyną błoniczą /DPT/
- podawanie anatoksyny błoniczej w okresie zakażenia od 20 do 100 tys jednostek
- antybiotyki – penicylina
- tracheostomia, leki krążeniowe i inne,
- odczyn skórny Schicka /ustalenie stanu odporności/
Rodzaj Listeria.
Listeria monocytogenes
Ogólna charakterystyka.
Do rodzaju Listeria zalicza się 5 gatunków: L.ivanovi, L.monocytogenes, L.innicua,
L.seeligeri, L.welshimeri, L.grayi, z których dwa pierwsze są chorobotwórcze.
L.monocytogenes to mała /1-2μm długości/ pleomorficzna Gram dotatnia pałeczka,
wykazująca ruch / do 4 rzęsek/, nie mająca otoczek, przetrwalników, wytwarzająca katalazę,
rosnąca na różnych podłożach w temperaturze 5-40˚C. Niektóre szczepy wytwarzają
hemolizynę na podłożu z krwią. Wywołuje zakażenia u zwierząt jak i u ludzi, zwłaszcza z
3
155928044.006.png 155928044.007.png
obniżoną odpornością.
Czynniki chorobotwórczości:
Fosfolipazy-rozpuszczają błony komórkowe ułatwiając rozprzestrzenianie się zakażenia na
nie zakażone komórki /maskowanie bakterii/
Listeriofizyna O- białko hemolityczne przerywające błony fagolizosomów, jest to główny
czynnik zjadliwości.
Internalina- białko b łonowe ułatwiające wchłanianie bakterii przez makrofagi lub komórki
śródbłonka. Dzięki temu L.momocytogenes unika fagosomu i może rozmnażać się w
cytoplaźmie.
Mniejsze znaczenie ma katalaza, dysmutaza nadtlenkowa i układy transportujące żelazo.
Patogeneza i epidemiologia:
Sporadyczne, samoistne zakażenia u ludzi i zwierząt.
U małych zwierząt zakażenie ma postać posocznicy.
U ludzi L.monocytogenes zachowuje się jak oportunista, zakażając osoby bardzo młode
oraz dorosłe z obniżoną odpornością.
Wrotami zakażenia jest przewód pokarmowy.
W odpowiedzi na zakażenie występuje wielojądrzasta leukocytoza z tworzeniem mikroropni
oraz mobilizacja monocytów do krwiobiegu i ognisk zakażenia - stąd nazwa
monocytogenes.
Zakażenie noworodków następuje w czasie porodu lub przez łożysko. U dorosłych drogą
pokarmową /niepasteryzowane mleko, jarzyny.
Śmiertelność od 30 do 60% /nowotwory/
Rozpoznanie:
Objawy kliniczne:
- listerioza noworodków zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych w 1-3 tygodniu życia
- listerioza dorosłych
~od postaci lekkiej podobnej do grypy do gwałtownych, ciężkim przebiegu
~najczęstszą postacią jest zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
- listerioza ciężarnych
- bakteriemia, zapalenie żołądka i jelit, ropień wątroby,
- zapalenie wsierdzia, otrzewnej, skóry, kości i szpiku
Badanie mikrobiologiczne:
materiał do badania: płyn m-rdzeniowy, krew, rzadziej wymazy, bioptaty, inny,
preparat mikroskopowy – pałeczki Gram dodatnie ale i inne formy np kokoidalne,
ziarniakowate,
hodowla – różne podłoża, agar z krwią /hemolizyna/ ruchy+,
biochemia /katalaza, dysmutaza/,
serologia- aglutynacja /z surowicą chorego 1:160-320 lub OWD 1:10-20,
próby biologiczne – wrażliwe świnki morskie, białe myszy, zapalenia spojówek i rogówki
i/lub monocytoza u królika.
Zapobieganie i leczenie:
Profilaktyka nieswoista, swoistej brak.
Po przebytej chorobie pozostaje długotrwała odporność.
Lekami z wyboru są antybiotyki β-laktamowe.
Stosuje się również aminoglikozydy i makrolidy.
4
155928044.001.png
Pałeczki małe. Gram – ujemne. Rodzaje Bordetella, Haemophilus, Legionella, Brucll,
Yersinia.
Rodzaj Haemophilus
Charakterystyka ogólna
Rodzaj obejmuje kilka bakterii chorobotwórczych lub nie, z których najważniejszym jest H.
influenza. Są to małe pałeczki Gram ujemne, o wymiarach 0,4x2,0µm, układające się w
preparacie w skupiska, w łańcuszki lub czasami parami, nie posiadają przetrwalników,
posiadające otoczkę w organizmie zakażonym. Czasami mogą mieć kształty koliste lub
wydłużone. Rosną na pożywkach wzbogaconych, specjalnych w atmosferze tlenu
wzbogaconej dwutlenkiem węgla. Szybko giną w temp. 55 °C, są wrażliwe na środki
dezynfekcyjne.
Haemophiluz influenzae - cechy ogólne jak wyżej. Bakterie występują w formie otoczkowej
lub bezo toczkowej. W oparciu o metabolizm bakteryjny wyodrębniono 8 biotypów, a
analiza białek podzieliła je na dwie grupy. Szczepy najbardziej inwazyjne należą do grupy I.
Szczepy patogenne posiadają dodatkowe geny odpowiedzialne za wirulencję. H. influenzae
rośnie najlepiej na agarze czekoladowym w obecności czynnika V /NAD/ oraz X
/hematyny/. Bakterie mogą rosnąć na agarze z krwią, ale tylko w obecności S. ureus, który
dostarcza mu NAD. Kolonie są gładkie lub szorstkie.
Czynniki chorobotwórczości
otoczka polisacharydowa /6 serotypów/, posiada właściwości antyfagocytarne, główny
czynnik zjadliwości H. inf. tyb b, (pozostałe niepatogenne serotypy mają inne cukry w
otoczce),
lipooligosacharyd – podobny do LPS, białek Gram - , odpowiada za przyleganie bakterii,
inwazyjność i uszkodzenie nabłonka rzęskowego ukł. oddechowego
fimbrie ułatwiają przyleganie do komórek nabłonka oddechowego
białka Hia i Hsf mają zdolność adhezji do różnych linii komórek nabłonkowych ludzkich,
adhezyjna Hap / proteaza serynowa/ umożliwia przyleganie i wnikanie bakterii do komórek
nabłonkowych, agreguje bakterie i tworzy mikrokolonie,
białka wysokocząsteczkowe /HMW/ posiadają cechy adhezyn, umożliwiają kolonizację
komórek nabłonkowych,
białka błony zewnętrznej (OmpP2 i P5) pośredniczą w wiązaniu się bakterii do mucyny
komórek nabłonkowych i inicjują kolonizację bakterii,
białka wiążące hem i żelazo, wchodzą w mechanizm pozyskiwania tych substancji do
wzrostu bakterii,
tryptofanaza, wytwarzanie indolu wiąże się u 70-100% izolatów z patogennością bakterii,
proteinaza IgA, enzym niszczący IgA, umożliwia zasiedlanie bakterii oraz ich przenikanie
przez błony śluzowe,
Patogeneza i epidemiologia.
Wrotami zakażenia są drogi oddechowe, a zwłaszcza jama nosowo-gardłowa, zakażenia
drogą kropelkową.
Bakteria wnika do nabłonka i rozprzestrzenia się przez ciągłość /opony m-rdz./ oraz drogą
krwi.
Rezerwuarem zakażenia jest człowiek. Kolonizację szczepami bezo toczkowymi spostrzega
się u 60-90%zdrowych dzieci oraz do 35% u dorosłych, a 2% dzieci jest bezobjawowymi
nosicielami otoczkowego szczepu typu b,
Zapadalność jest odwrotnie proporcjonalna do wieku a do rozwoju choroby przyczyniają
się choroby pierwotne lub wtórne niedobory immunologiczne.
5
155928044.002.png 155928044.003.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin