mikrobiologia-wersja robocza.pdf

MIKROBIOLOGIA OGÓLNA

Ćwiczenie 1. Metody hodowli drobnoustrojów. Wymagania wzrostowe bakterii, podłoża

bakteryjne. Podstawy mikrobiologicznej i serologicznej diagnostyki chorób zakaźnych

A). Zagadnienia teoretyczne.

1. Podobieństwa i różnice w hodowli bakterii ,wirusów i grzybów.

2. Podział bakterii ze względu na zapotrzebowanie pokarmowe i jego wykorzystanie.

3. Fazy rozmnażania się bakterii

4. Hodowle stacjonarne i ciągłe.

5. Warunki hodowli bakterii, skład, właściwości podłoży bakteryjnych

/wilgotność, p-H, temperatura, środowisko gazowe, skład organiczny i nieorganiczny podłóż,

czynniki wzrostowe.

6. Podłoża bakteriologiczne i ich charakterystyka;

naturalne i sztuczne,

płynne, półpłynne, stałe,

proste, wzbogacone,

wybiórczo namnażające, różnicujące, diagnostyczne,

specjalne , diagnostyczno-transportowe, transportowe.

7. Metody hodowli wirusów.

8. Metody hodowli grzybów .

9.Technika sporządzania pożywek bakteriologicznych;

płynnych,

stałych.

10.Uzyskiwanie czystych kultur bakteryjnych. 11. Metody oznaczania liczby drobnoustrojów;

bezpośrednie;

-bezpośrednie liczenie bakterii w preparacie barwionym, -oznaczanie liczby komórek w

hemocytometrze Thoina lub Burkera. -metoda filtrów membranowych / ultrafiltracji/.

pośrednie;

metoda posiewu powierzchniowego/ rozcieńczeń probówkowych z

wysiewem na płytki Petriego/,

- metoda posiewu głębinowego /płytek lanych/,

- metoda nefelometryczna /chemiczna/- skala Mc. Farlanda. metoda spektrofotometryczna.

12. Ogólne zasady diagnostyki mikrobiologicznej chorób zakaźnych.

B). Część praktyczna:

1. Przegląd aparatury do sporządzania pożywek.

2. Pokaz gotowych pożywek mikrobiologicznych. . .

3. Pobieranie materiału do posiewu lub wykonania preparatu.

4. Posiew materiału na podłoża płynne i stałe;

bulion,

skos agarowy, płytka Petriego.

5.Uzyskiwanie czystych kultur bakteryjnych metody pośrednie; -posiew redukcyjny Kocha, -metoda

posiewu wgłębnego /płytek lanych/,-metoda rozmazu /posiewu/ powierzchniowego. 6. Oznaczanie

liczby bakterii metodą posiewu powierzchniowego. 7.Oznaczanie liczby bakterii wg skali Mc.

Farlanda.

8. Opis wyglądu pojedynczej kolonii bakteiyjnej na podłożu agarowym

prostym i wzbogaconym.

9. Opis wyglądu pojedynczej kolonii bakteryjnej na podłożu diagnostycznym.

10. Opis wzrostu bakterii na podłożach płynnych.

11. Podłoża i sprzęt do hodowli bakterii beztlenowych.

Ćwiczenie 2. Wpływ czynników fizycznych i chemicznych na drobnoustroje.

Antybiotyki i chemioterapeutyki, mechanizmy oporności, metody oznaczania lekowrażliwości

bakterii.

A ). Zagadnienia teoretyczne:

1.Wpływ czynników fizycznych na bakterie;

- wysoka temperatura, promieniowanie, energia ultradźwiękowa , promieniowanie jonizujące.

2. Wpływ czynników chemicznych na bakterie;

- środki powierzchniowo czynne

- kationowe.

- anionowe.

- niejonowe ( alkohole, związki fenolowe),

- środki denaturujące

- kwasy lub zasady,

- metale ciężkie /sole/,

- związki utleniające.

- środki alkilujące.

3. Pojęcia dezynfekcji i sterylizacji.

4.Fizyczne metody niszczenia drobnoustrojów;

- wysoka temperatura

- spalanie, prażenie, wyżarzanie ,

- suche gorące powietrze / suszarki /,

- wilgotne gorące powietrze,

- promieniowanie jonizujące,

- energia ultradźwiękowa.

- filtracja.

5. Chemiczne środki przeciwdrobnoustrojowe;

- powierzchniowo czynne;

- kationowe

- anionowe,

- fenole i alkohole,

- denaturujące białko

- kwasy i zasady,

- sole metali ciężkich, -związki utleniające.

- związki alkilujące.

- gazy,

6.Czynniki wpływające na skuteczność dezynfekcji.

7.Ocena skuteczności środków dezynfekcyjnych.

8. Antybiotyki a leki przeciwbakteryjne, ogólny podział antybiotyków.

9.Kryteria skutecznego działania antybiotyków, zasady stosowania i przeciwskazania.

10. Mechanizm działania antybiotyków;

- hamujące syntezę ściany komórkowej,

- hamujące syntezę nukleotydów,

- hamujące syntezę kwasów nukleinowych,

- hamujące syntezę białek,

11. Mechanizmy oporności bakterii na antybiotyki.

12. Ujemne skutki antybiotykoterapii.

13. Określenie wTażliwości na antybiotyki ;

- metoda probówkowa /MIC/,

- metoda cylin derko wa,

- metoda E- pasków,

- metoda dyfiizyjno-krążkowa,

14. Oznaczanie wrażliwości prątków kwasoopomych.

15. Testy na metycylinoopomość, obecność B laktamazy, wykrywanie

ESBL, wysokiej oporności na aminoglikozydy.

16. Oznaczanie stężenia antybiotyków w płynach ustrojowych.

B ). Część praktyczna.

1. Pokaz i zasady działania aparatu Kocha, suszarki i autoklawu.

2. Demonstracja działania filtru azbestowego Seitza.

3. Badanie bakteryjnego zanieczyszczenia powietrza metodą

sedymentacyjną.

4. Wpływ temperatury na bakterie.

5. Wpływ promieniowania UV na hodowlę bakteryjną.

ó.Określenie wpływu skuteczności działania środków dezynfekcyjnych na skórę palców rąk.

7. Dobór antybiotyków do wykonania antybiogramów.

8. Wykonanie antybiogramu metodądyfuzyjno-kiążkową.

9. Wykrywanie obecności (3- laktamazy.

10. Wykrywanie obecności ESBL.

11. Demonstracja E - testów.

12. Demonstracja antybiogramów dyfuzyjno- krążkowych.

13. Demonstracja badania lekooporaości metodą probówkową /MIC/.

Ćwiczenie 3 . Morfologia i fizjologia drobnoustrojów. Preparaty bakteryjne, metody barwienia

A).Zagadnienia teoretyczne:

1 .Kształty i wielkość komórek bakteryjnych. 2.Budowa morfologiczna bakterii;

struktury komórkowe i ich funkcje, protoplasty, sferoplasty, różnice w budowie bakterii Gram + i

Gram -, wzrost i podział komórki bakteryjnej. 3. Genetyka bakterii;

materiał genetyczny,

mutacje bakteryjne i mechanizmy ich naprawy,

przekazywanie materiału genetycznego pomiędzy bakteriami,uwarunkowania genetyczne

patogenności bakteiii. 4.Enzymy bakteryjne.

-zewnątrzkomórkowe, -wewnątrzkomórkowe, 5. Metabolizm komórki bakteryjnej;

- oddychanie,

- przekształcanie energii,

- przemiana węglowodanowa i jej znaczenie w diagnostyce,

- końcowe produkty przemian wydzielane do środowiska

6.Czynniki zjadliwości bakteryjnej.

7.Różnice pomiędzy Eukariota a Prokariota.

8. Metody wykrywania produktów przemian komórkowych i ich znaczenie w identyfikacji

drobnoustrojów.

9. Barwienie bakteiii;

teoiie barwienia

metody barwienia.

10.Mikroskopy używane w mikrobiologii.

11. Zasady identyfikacji i klasyfikacji bakteiii;

preparat mikroskopowy i morfologia ,

hodowla .

cechy biochemiczne /metabolizm bakteryjny/

reaktywność serologiczna,

pokrewieństwo genetyczne,

próby biologiczne. B). Część praktyczna:

1 .Wykrywanie katalazy

2.Wykrywanie rozkładu mocznika.

3.Wykrywanie indolu.

4.Posiew bakteiii: Escherichia coli oraz Proteus vulgaiis na podłoże Kliglera.

5. Po siew bakteiii na szereg cukrowy.

6.Wykrywanie obecności gazu /rurka Durhama/.

7.Typy hemolizy na płytce krwawej.

8.Wykrywanie czynnika „ Clumping Factor ".

9.Demonstracja testów API, API-ATB

10.Technika pobierania materiału i sporządzania preparatu bakteriologicznego.

sporządzanie preparatów z hodowli płynnych.

sporządzanie preparatów z hodowli stałej,

11. Barwienie preparatów 7 :

- metoda prosta / fuksyna, błękit metylenowy/, metody złożone; - Grama, - Ziehl -Neelsena,

12. Obserwacja wykonanych preparatów bakteryjnych;

przygotowanie mikroskopu i nastawienie preparatu pod imersją,

obserwacja wielkości i kształtu komórek bakteryjnych oraz ich zabarwienia w

preparatach barwionych.

13. Obserwacja gotowych preparatów bakteryjnych;

-obserwacja bakterii o różnych kształtach i ułożeniu /kulistej, spiralnej, cylindrycznej, dwoinek,

gronek, paciorków, przetrwalników, otoczek /,

14. Wykonanie rysunków obserwowanych preparatów. WIRUSOLOGIA

Ćwiczenie 4. Budowa morfologiczna wirusów, diagnostyka zakażeń wirusowych .Wirusy

chorobotwórcze dla człowieka

A). Zagadnienia teoretyczne:

1. Budowa morfologiczna, wielkość wirusów.

2 .Klasyfikacja.

3. Replikacja wirusów DNA i RNA.

4. Zmienność wirusów, oddziaływanie między wirusami.

5. Patologia zakażeń wirusowych.

6. Układ immunologiczny a zakażenie wirusowe.

7. Substancje przeciwwirusowe.

8. Diagnostyka zakażeń wirusowych

poszukiwanie antygenu

• metody szybkie,

• metody klasyczne,

- materiał do badań i jego opracowanie,

- hodowle wirusowe,

- metody identyfikacji wirusów, poszukiwanie przeciwciał /metody diagnostyczne/.

9.Epidemiologia zakażeń;

- przenoszenie zakażeń ,

- skutki społeczne,

10.Patogeneza zakażeń wirusowych;

- czynniki determinujące,

-przebieg zakażenia wirusowego.

11.Wirusy chorobotwórcze dla człowieka:

- Wirusy DNA; - Wirusy RNA;

• Heipes, *

• Adeno, *

• Parvo, *

• Poks,, *

• Hepadna, # Wirusy onkogenne.

B). Część praktyczna:

1.Demonstracja sprzętu służącego do hodowli wirusów.

2.Demonstracja płynów do hodowli wirusów.

3.Demonstracja aparatu Vitek.

4.Omówienie sposobów zakażania zarodków kurzych.

5.Wykonanie odczynu hemaglutynacji szkiełkowej

6.Demonstracja odczynu zahamowania hemaglutynacji / OZHE /,

7.Oglądanie w mikroskopie tkanki GMK i Hela nie zakażonej wirusami,

8.Oglądanie w mikroskopie tkanki GMK i Hela zakażonej enterowirusami,

Ćwiczenie S.Wiremia bakteriemia sepsa. Wirusowe zapalenia wątroby -seminarium 1

Ortoinyxo, * Paramyxo,

Aibo, * Picoma /Entero.Rliino/

Rhabdo * Corona,

Arena, * Calci,

MIKROBIOLOGIA SZCZEGÓŁOWA

Ćwiczenie 6. Pałeczki male Gram dodatnie. Rodzaje: Corynebacterium, Listeria. Pałeczki

małe Gram ujemne . Rodzaje: Bordetella, Haemophilus, Legionella , Brueella, Yersinia

A. Zagadnienia teoretyczne

l.Corynebacterium - charakterystyka maczugowców, budowa, dyfteroidy. C. diphtheriae - błonica -

czynniki determinujące chorobotwórczość (egzotoksyna wydzielana przez szczepy lizogenne pod

wpływem bakteriofaga -nosiciela genu tox). struktura egzotoksyny i mechanizm działania,

patogeneza, objawy kliniczne, epidemiologia.

Diagnostyka - rośnie dobrze na podłożu Loefflera, agarze Tindala - pozwala różnicować

lnaczugowce chorobotwórcze od niechorobotwórczych, np. C. pseudodiphtheriae; preparaty

mikroskopowe barwione metodą Grama i metodą Neissera (ziarnistości wolutyny). Metoda Eleka -

wykrywanie wytwarzania toksyn.

2.Listeria monocytogenes - charakterystyka, czynniki determinujące chorobotwórczość (intemalina,

Hsteriolizyna O, fosfolipazy ułatwiające pasożytnictwo wewnątrzkomórkowe), patogeneza, objawy

(wielojądrzasta leukocytoza - monocytowa), Listerioza noworodków i dorosłych, epidemiologia.

Diagnostyka polega na posiewie płynu mózgowo-rdzeniowego, krwi i hodowli w niskiej

temperaturze (30 st. C) dla odróżnienia tych bakterii od innych w badanym materiale.

3. Haemophilus- charakterystyka rodzaju, budowa, chorobotwórczość; H. influenzae - pałeczka

grypy; czynniki detenninujące chorobotwórczość (polisacharyd otoczkowy lipopolisacharydy

błonowe, proteaza IgA), patogeneza, objawy kliniczne, epidemiologia.

Diagnostyka - wymagają podłoży wzbogaconych (agar czekoladowy - czynnik X i V, agar z

krwią), test pęcznienia otoczek (6 głównych serotypów), immunofluorescencja bezpośrednia, test

aglutynacji lateksu; barwienie metodą Grama preparatów z plwociny lub płynu mózgowo-

rdzeniowego, test diagnostyczny AP1;

H. parainfluenzae - do wzrostu nie wymaga czynnika X; H. aegyptius - powoduje ostre zapalenie

spojówek; H. duerei -wrzód miękki (choroba weneryczna).

4. Bordetella - charakterystyka rodzaju, chorobotwórczość;

B.pertussis - krztusiec; czynniki determinujące chorobotwórczość (adhezyny, toksyna krztuścowa,

cytotoksyna tchawicza, endotoksyna), patogeneza, epidemiologia. Diagnostyka laboratoryjna -

mikroskopia, posiewy wymazów z nosa pobrane wacikiem nie bawełnianym na podłoża

wzbogacone; test immunofluorescencji pośredniej, test ELA.

5. Legiouella - charakterystyka rodzaju, chorobotwórczość;

L. pneumophila - wywołuje chorobę legionistów; czynniki determinujące chorobotwórczość

(adhezja, zdolność do przeżycia wewnątrzkomórkowego, toksyna białkowa, katalaza), objawy

kliniczne, epidemiologia. Diagnostyka mikrobiologiczna - badanie mikroskopowe techniką

wysrebrzania lub immunofluorescencji bezpośredniej; hodowla jest trudna, ale możliwa na agarze

z wyciągiem z drożdży i węglem aktywowanym z dodatkiem 2,5-5% CO2 przy wysokiej

wilgotności (wzrost 2-6 dni);L. ruicdadei - wywołuje szpitalne zapalenie płuc, podobne do choroby

legionistów.

6. Brucella - charakterystyka gatunków; czynniki chorobotwórczości (hamowanie fuzji

ziarnistości lizosomalnych z fagosomarni przez substancje o niskiej masie

cząsteczkowej obecne na powierzchni bakterii). Bakterie charakteryzuje zdolność do przeżywania

w komórkach, co utrudnia eliminację z układu immunologicznego; patogeneza (spożywanie

zakażonych pokarmów, mleka i produktów odzwierzęcych, uszkodzona skóra), epidemiologia

(zoonoza); Diagnostyka - materiały - krew, bioptaty wątroby, szpiku kostnego; hodowla na

podłożach wzbogaconych z zawartością 5% CO2, odczyn aglutynacji, metoda

immunoenzymatyczna ETA; gatunki chorobotwórcze to B. melitensis, B. aboitus, B. suis.

7. Francisiella tularensis (tularemia) - detenninowauie chorobotwórczości (pasożyt

wewnątrzkomórkowy), drogi przenoszenia (króliki, jelenie, giyzonie), zakażenie (owrzodzenie w

miejscu infekcji, spożycie zakażonego mleka - objawy duropodobne), postać gruczołowo-

wrzodziejąca, płucna, oczno-gruczołowa; diagnostyka - materiał: krew wielokrotnie pobrana, treść

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: