Analiza spoleczna Becka gotowa.doc

Analiza społeczna Becka

Koncentruje się na przemianie jaka dokonała się w społeczeństwie Republiki Federalnej od lat 50., określając ją jako przejście od społeczeństwa przemysłowego do „społeczeństwa ryzyka”.

Beck jest przekonany, o obecności głębokiego przełomu społecznego -> o przesunięciu w kierunku modernizacji. Zachodzi ono w rozwiniętym społeczeństwie przemysłowym znajdującym się na wysokim poziomie rozwoju materialnego – rosnący dobrobyt, wzrost bezpieczeństwa socjalnego, zwiększenie szans oświatowych, skrócenie czasu pracy, wzrost mobilności, zagrożenie bezrobociem. Wszystko to w znacznie krótkim czasie znacznie zmieniło sytuacje życiową ludzi. Dotychczasowy model hierarchii klas i warstw społecznych był coraz powszechniej kwestionowany.

W światach życia ukształtowanych przez stanowe czy też klasowe stosunki społeczne, dużą rolę odgrywają tradycje, które określają, jak powinna przebiegać „normalna” biografia. Obecne formacje społeczne odchodzą w przeszłość, do czego doprowadziły procesy modernizacji. Powstało „społeczeństwo ryzyka” – globalne zagrożenia z jednej strony i indywidualne ryzyko i niepewność, jaką niesie z sobą dynamika zmiany społecznej.

Dynamika modernizacji:

1.dynamika rozwoju rynku pracy.

- przyspieszenie tempa zmian w produkcji oraz zakresie usług

- zależność od rynku pracy

- bezrobocie - przymus przystosowania się do rynku pracy, który nieustannie się zmienia

2. upowszechnianie szkolnictwa średniego

- zanik "oczywistych" dróg kształcenia (szkoły zawodowe, kopalnie)

- zmiana struktury szkolnej (pojawia się rozszerzona szkoła średnia)

- uczęszczanie do szkoły aż do zdania małej matury - upowszechnienie szkolnictwa

3. mobilność społeczna i geograficzna

- wzrost motoryzacji - nowe możliwości

- ograniczenie osiadłego trybu życia

Przesuniecie w kierunku indywidualizacji:

Różnice między klasami i warstwami społecznymi nie zostały usunięte. Nastąpiła poprawa sytuacji życiowej we wszystkich warstwach, jednak różnice miedzy nimi nadal się zachowały.

Specyficzne dla danej klasy indywidualne drogi życiowe nie są już tak często wybierane – każdy musi  podejmować samodzielne decyzje. To właśnie Beck nazywa przesunięciem w kierunku indywidualizacji (uwolnienie od danych z góry ograniczeń, kształtowanie własnej biografii).

Zmieniły się wymagania co do podmiotu (nie jest to uwolnienie się od przymusu, pojawiają się nowe zależności). Istnieje ciągła konieczność podejmowania własnych decyzji bez możliwości odwołania się do wzorów biograficznych.

Nastąpiły również zmiany w procesie socjalizacji:

           rodzina (pierwotna) – późne zawieranie małżeństwa i urodzenie dziecka, wzrost aktywności zawodowej kobiet, większa akceptacja rozwodów itp.

           szkolnictwo (wtórna) – szkoły koedukacyjne, zniesienie barier w kształceniu średnim itp.

Zmiana strukturalna fazy młodości:

1. przedłużenie młodości w wyniku „uszkolnienia” – wydłużenie okresu nauki szkolnej, nacisk na kontynuacje kształcenia, ekspansja szkol wyższych.
2. niepewność młodzieży spowodowana ryzykiem na rynku pracy.
3. różnorodność przejść do życia dorosłego – małżeństwo przestało być obowiązującą formą życia, brak własnych dochodów i studiowanie powoduje uzależnienie od rodziców i opóźnienie osiągnięcia dorosłości, itp.

W miejsce jednoznacznego przejścia do wieku dorosłości pojawiły się przesunięcia, przeskoki, przedwczesności i przedłużenia. Osiągnięta wcześnie samodzielność kłóci się z niesamodzielnością ekonomiczną. Mimo, że przesuniecie ku indywidualizacji zmieniło charakter młodości, to różnice klasowe i związane z płcią nie zniknely.

Indywidualizacja a rozwój podmiotu w wieku młodzieńczym:

Koncepcja indywidualizacji opisuje zmianę stosunków społecznych (uwzględnia nawet warunki życiowe), ale nie dostarcza kategorii niezbędnych do analizy osobowych procesów rozwoju.

Heitmeyer łączył analizę społecznych procesów indywidualizacji z analizą procesów kształtowania się tożsamości. Podkreślał wynikające z „dynamiki przesunięcia ku indywidualizacji” obciążenia odczuwane przez młodych ludzi:

-         tendencje do indywidualizacji upowszechniają się

-         niebezpieczeństwo utraty określonego statusu

-         większa izolacja społeczna

-         integracja społeczna coraz mniej trwała

2 teoretyczne twierdzenia Heitmeyera:

-         Koncepcja tożsamości: określa pojęcie działającego podmiotu, pozwala analizować procesy socjalizacji. Jest przydatna do analizy i opisu osobowych procesów rozwojowych w społeczeństwie. (Występuje zatem przeciw krytykom, którzy uważają tezę o jednolitości „ja” (tożsamości) za wymysł współczesności)

-         Rozwiązanie problemów dotyczących kształtowania tożsamości jest szczególnie ważnym zadaniem w wieku młodzieńczym.(Krytyka badaczy uznających kryzys tożsamości za zjawisko trwające całe życie)

W jaki sposób anomia, atamizacja społeczeństwa, brak orientacji prowadzą do tego, że większość młodych ludzi przyjmuje poglądy właściwe prawicowemu ekstermizmowi?

1)     w wyniku rozkładu środowisk społecznych kwestionuje się oczywisty dotąd fakt przynależności do danej grupy społecznej

2)     z rozkładem normalnej biografii młodzieży wiąże się dezorientacja i lęk o status społeczny.

3)     Sprzeczne wymagania społeczne

W ten sposób problemy stwarzane przez społeczeństwo są przetwarzane przez młodych ludzi jako problemy związane z ich własną tożsamością.

1