Liban (arab. لبنان Lubnan, Republika Libańska ) – państwo w zachodniej Azji, na obszarze Bliskiego Wschodu, nad Morzem Śródziemnym graniczące z Syrią i Izraelem.
Nazwa Liban (w standardowym języku arabskim "Lubnān"; "Lebnan" albo "Lebnèn" w lokalnym dialekcie) ma swoje źródło w semickim "LBN", które łączy się z kilkoma słowami bliskoznacznymi w różnych językach, takimi jak biały czy mleko[1]. Stanowi to odniesienie do pokrytych śniegiem Wzgórz Libanu. Takie określenia zostały znalezione w 3 z 12 tablic Eposu o Gilgameszu, w tekście znalezionym w ruinach starożytengo miasta Ebla oraz w Bilbii[2]. Słowo Liban jest również wspomniane 71 razy w Starym Testamencie.[3] [4]
Byblos – arab. Jbeil (Żbeil), fen. Gebal. Miasto w środkowym Libanie na wybrzeżu Morza Śródziemnego. Liczy około 21 tys. mieszkańców (2006). Miejsce to stale zamieszkane od czasów neolitycznych jest przez tysiąclecia ściśle związane z legendami i historią obszaru śródziemnomorskiego. Byblos jest też bezpośrednio związane z powstaniem i upowszechnieniem alfabetu fenickiego, prekursora naszego współczesnego alfabetu. Od III tysiąclecia p. n. e. było wielkim fenickim ośrodkiem handlowym, stąd prowadzony był handel cedrem i wapieniami ze Starożytnym Egiptem skąd sprowadzano w zamian m.in. papirus. Greckie słowo - byblos - oznaczało papirus i stąd nazwa nadana miastu prawdopodobnie przez greckich handlarzy, którzy ściągali do Byblos po ten surowiec. Z czasem znaczenie miasta zaczęło maleć na rzecz oddalonych o 30 km na południe Bejrutu i o 40 km na północ Tripoli.
Na terenie wykopalisk są ślady kolejnych żyjących w tym miejscu cywilizacji, m.in.:
· Neolityczne chaty datowane na 6600 rok p.n.e.
· Świątynia Baalat Gubal (opiekunki miasta) - zbudowana ok. 2800 r. p.n.e. była w ciągu dwóch tysięcy lat, które przetrwała, wielokrotnie przebudowywana. Obecnie widoczna na wzgórzu budowla i pozostałości prowadzącej do niej kolumnady pochodzą z czasów imperium rzymskiego.
· Świątynia w kształcie litery L, pochodząca z 2700 r. p.n.e., której odkopano fundamenty
· Świątynia Obelisków z początków II tysiąclecia p.n.e.
· Szybowe groby królewskie z II tysiąclecia p.n.e. Odnaleziono dziewięć grobów. Niektóre z odnalezionych w nich sarkofagów znajdują się w Muzeum Narodowym w Bejrucie, wśród nich sarkofag króla Ahirama z napisem wykonanym alfabetem wczesnofenickim. Jest to najstarszy zapis w języku fenickim.
· Studnia królewska znajdująca się w głębokim obniżeniu w centrum wykopalisk, źródło zaopatrywało mieszkańców w wodę od początków zasiedlenia tych terenów aż do końca epoki hellenistycznej.
· Rzymski teatr - częściowo odbudowany
· Zamek krzyżowców z XII wieku - odbudowany, znajdujący się przy wejściu na teren wykopalisk
· Katedra św. Jana Chrzciciela, kościół w stylu romańskim z trzema apsydami, którego budowę rozpoczęli krzyżowcy w 1115 r.
Baalbek, Balabakk (arab. بعلبك) – miasto w północno-wschodnim Libanie, leżące w dolinie Bekaa między górami Liban i Antyliban (86 km na północny wschód od Bejrutu).
· liczba mieszkańców: 31 tys.
Znane dawniej jako miejsce kultu fenickiego boga Baala, a w późniejszych czasach – pod nazwą Heliopolis jako jedno z najpiękniejszych miast greckich, które Rzymianie uczynili później głównym ośrodkiem kultu Jowisza.
Wielka Świątynia nazywana też Świątynią Jowisza, której budowę ukończono około 60 roku n.e.
Kompleks Wielkiej Świątyni składa się z czterech części: monumentalnego wejścia czyli Propylei, Dziedzińca Sześciokątnego, Wielkiego Dziedzińca o wymiarach 134 x 112 metrów z ołtarzem ofiarnym oraz ze świątyni właściwej. Świątynię właściwą zbudowaną na planie prostokąta o wymiarach 88 x 48 metrów otaczały 54 zewnętrzne kolumny, z których do czasów współczesnych pozostało na miejscu sześć. Kolumny te mają 22 metry wysokości i średnicę ponad 2 metry. Stojące kolumny są związane belkowaniem ozdobionym fryzem przedstawiającym głowy byków i lwów połączone wieńcem. Świątynia zbudowana została na podstawie usytuowanej 13 metrów nad poziomem otaczającego ją terenu i 7 metrów ponad dziedzińcem. Do świątyni prowadziły monumentalne schody. Podstawę ułożono z bloków kamiennych, największych jakie kiedykolwiek obrobiono. Na zachodniej stronie podstawy znajduje się "Trilithon" (trylit), słynna grupa trzech ogromnych bloków kamiennych ważących około 800 ton każdy.
Świątynia Bachusa, Mała świątynia
Obok świątyni Jowisza w Baalbek znajduje się świątynia Bachusa, nazywana w czasach rzymskich "małą świątynią", została ona wzniesiona około 150 roku n.e. Świątynia ta jest wyjątkowo dobrze zachowana.
Okrągła świątynia, Świątynia Wenus
Obok głównego terenu wykopalisk znajduje się niewielka świątynia Wenus.
Kamień Południa
Przy południowym wjeździe do miasta jest dawny kamieniołom, w którym były obrabiane bloki kamienne używane do budowy świątyń. Jest tam kamienny blok, monolit, uważany za największy obrobiony blok kamienny na świecie, obrobiono go w I w. n.e. Nazywany "Kamieniem Południa" lub "Kamieniem brzemiennej kobiety" ma wymiary 21,5m x 4,8 m x 4,2 m i waży przypuszczalnie około 1000 ton.
Wielki Meczet
Ruiny meczetu z VII-VIII wieku n.e. zbudowanego na miejscu rzymskiego forum i późniejszego kościoła św. Jana z powtórnym wykorzystaniem granitowych i wapiennych kolumn.
Syria (arab. سوريا / سورية Surija, nazwa oficjalna: Syryjska Republika Arabska الجمهورية العربية السورية Al-Dżumhurijja al-Arabijja as-Surijja) – arabskie państwo na Bliskim Wschodzie, graniczące z Turcją (822 km), Irakiem (605 km), Jordanią (375 km), Libanem (375 km) i Izraelem (76 km).
Długość wybrzeża wynosi 193 km. Najwyższym punktem jest Hermon (2814 m n.p.m.)Konstytucja pochodzi z 13 marca 1973 roku.
Palmyra (także Palmira) – starożytne miasto w środkowej Syrii, założone w oazie w północnej części Pustyni Syryjskiej u podnóża masywu Dżabal Abu Rudżmajn, ok. 215 km na północny wschód od Damaszku. Dziś znajduje się tu niewielkie miasto Tadmur (arab. تدمر). Grecka nazwa Palmyra (Παλμυρα) jest przekładem oryginalnej, aramejskiej nazwy, Tadmor, oznaczającej palmę.
Obecnie Palmyra stanowi jeden z najważniejszych i największych na świecie kompleksów wykopalisk (pow. ok. 50 ha). Dzięki systematycznym pracom brytyjskich, francuskich, niemieckich, szwajcarskich, a od maja 1959 także polskich archeologów (pod kierunkiem prof. K. Michałowskiego) odsłonięto m.in. ruiny budowli z czasów świetności miasta, łączące w sobie elementy sztuki hellenistycznej z rdzenną tradycją aramejską, a także pozostałości tzw. obozu Dioklecjana. Polskie prace archeologiczne trwają nadal.
Najlepiej zachowaną budowlę na terenie starożytnego miasta stanowi świątynia Baala – głównego boga w panteonie Palmyreńczyków, położona w południowo-wschodniej części kompleksu. Bezpośrednie wejście do miasta prowadzi przez zrekonstruowany, monumentalny łuk. Połączony był on ze świątynią rzędem kolumn, zachowanych obecnie tylko we fragmentach. Jego przedłużenie stanowi kolumnada w kierunku północno-zachodnim, wyznaczająca główną ulicę miasta. Mniej więcej w 1/3 jej długości wznosi się potężny, również zrekonstruowany tetrapylon, maskujący krzywiznę palmyreńskiego cardo podobnie jak łuk. Poprzeczna ulica prowadzi w kierunku agory (południowy zachód) i świątyni Baala Shamina, boga deszczu (północny zachód). Na południe od centralnej kolumnady znajduje się teatr. W zachodniej części terenu wykopalisk odkopano pozostałości "obozu Dioklecjana", zbudowanego tu po zburzeniu miasta przez Rzymian, gdzie znajdowała się świątynia Allat, bogini pokoju, której symbolem był lew ochraniający gazelę - kamienny posąg pochodzący z tej świątyni znajduje się przed muzeum w Palmyrze.
Na południowy zachód od miasta, w tzw. Dolinie Grobów, znajduje się szereg nietypowych budowli. Są to wolno stojące, kamienne wieże grobowe o kwadratowej podstawie, z I i pocz. II w. W ich bogato zdobionych wnętrzach (m.in. popiersia portretowe zmarłych) umieszczano trumny z ciałami.
Dla sztuki Palmyry charakterystyczne jest łączenie inspiracji i form płynących zarówno ze Wschodu jak i Zachodu, tworzących nową, niepowtarzalną całość.
Damaszek (ar. دمشق, trl.Dimašq, trb. Dimaszk; dialekt damasceński: š-Šām) - stolica oraz największe miasto Syrii - 4,5 mln mieszkańców (2007), cały zespół miejski - 6,5 mln mieszkańców (2007). Leży w południowo-zachodniej części kraju, w oazie nad rzeką Barada u podnóża gór Antyliban, na skraju Pustyni Syryjskiej. Jest to największy ośrodek przemysłowy i naukowy w Syrii, jedno z czterech świętych miast islamu, znaczący ośrodek handlowy. Aglomeracja Damaszku jest wydzieloną jednostką administracyjną Syrii o nazwie Damaszek-Okręg.
· Wielki Meczet Umajjadów z 705 r. – najstarsza budowla; najważniejsza świątynia w Syrii i czwarta co do ważności w świecie muzułmańskim; została przebudowana z bazyliki Św. Jana Chrzciciela. Do tej pory przechowywane są tam relikwie św. Jana Chrzciciela (czczonego przez muzułmanów jako jednego z proroków). Wyróżnia się trzynawowym korpusem głównym, na którym zachowały się resztki mozaiki z VIII w. Posiada rozległy dziedziniec otoczony arkadami i trzy minarety.
· cytadela z XIV wieku
· mauzoleum Saladyna z 1193 roku
· bazar - Suk al-Hamidijja
· ...
wsgb3