( klasy I – III gimn.) czas: 45 min.
Zapoznanie uczniów z historią polskiej muzyki jazzowej. Wyjaśnienie, w jaki sposób rozwijała się muzyka jazzowa w Polsce. Wskazanie najważniejszych cech stylistycznych i przedstawienie stylu jazzowego na muzycznych przykładach. Przedstawienie głównych ośrodków polskiego jazzu ze wskazaniem na Kraków, Gliwice, Łódź, Gdańsk i Warszawę. Wskazanie najważniejszych festiwali muzyki jazzowej. Omówienie kompozytorów oraz odtwórców muzyki, których kariera rozpoczęła się występami na festiwalach jazzowych. Zaprezentowanie znanych i lubianych do dzisiaj jazzmanów sceny polskiej. Percepcja wybranych utworów jazzowych oraz omówienie emocji wywołanych przez wysłuchanie arcydzieł jazzowych.
Uczeń potrafi:
1. Omówić historię polskiej muzyki jazzowej.
2. Wyjaśnić przyczynę powstania i rozpowszechnienia się jazzu w Polsce.
3. Wyjaśnić zjawisko niekomercyjności muzyki jazzowej.
4. Przedstawić główne ośrodki rozwoju muzyki jazzowej.
5. Wskazać polskich przedstawicieli muzyki jazzowej – zarówno kompozytorów, jak i zespoły, wokalistów, wokalistki.
6. Wskazać odbywające się w Polsce festiwale muzyki jazzowej.
7. Omówić charakterystyczne cechy polskiego jazzu.
Metoda pogadanki z elementami opisu. Aktywny udział uczniów w lekcji – wysłuchanie wybranych utworów i opisanie emocji przez niewzbudzonych.
1. Podręcznik: W. Panek Świat muzyki...
2. Stanowisko do odtwarzania muzyki.
4. Nagrania: wybrane standardy jazzowe Michała Urbaniaka, Urszuli Dudziak, Tomasza Stańki.
5. Karta pracy ucznia.
1. Sprawdzenie obecności.
2. Sprawdzenie zadania domowego.
3. Metodą pogadanki przypomnienie najważniejszych zagadnień związanych z tematem poprzedniej lekcji.
4. Podanie tematu do zeszytu.
(10 min.)
1. Metodą pogadanki zapoznanie uczniów z pojęciem jazzu i wskazanie charakterystycznych cech stylistycznych tej muzyki. Wyjaśnienie, czym jest muzyka jazzowa i jak można ją odróżnić od innych stylów muzycznych. Określenie specyficznego stylu polskiej muzyki jazzowej i wyróżnienie rodzajów muzyki jazzowej.
· Ruch jazzowy w Polsce ma bardzo długą tradycję, nie da się jednak precyzyjnie określić daty wydarzenia czy nawet serii faktów artystycznych, które ten ruch zapoczątkowały. Przed II wojną światową orkiestry grające w lokalach Warszawy, Krakowa czy Poznania miały w swym repertuarze „jazz”, a więc np. kompozycje George’a Gershwina czy autorów musicali broadwayowskich ery swingu, jak choćby Richarda Rodgersa i Lorenza Harta. Ich utwory były wówczas w całej Europie modne, podobnie jak swing. Po wojnie okres początkowej fascynacji muzyką jazzową został szybko stłumiony przez władzę komunistyczną. Następny etap w historii jazzu polskiego nazwano okresem katakumbowym, gdyż jazz wykonywano wówczas nieoficjalnie, w konspiracji, w prywatnych domach. Dopiero okres politycznej „odwilży” po 1955 roku, który przyniósł wolność także w sferze sztuki, stał się początkiem rozwoju autentycznego ruchu jazzowego w Polsce. Zorganizowano wówczas festiwale jazzowe w Sopocie (w 1956 i 1957), które zapoczątkowały tradycję późniejszego warszawskiego festiwalu Jazz Jamboree, dziś należącego do najstarszych tego typu imprez w Europie.
2. Wysłuchanie stylizacji utworu Fryderyka Chopina w ujęciu muzyki jazzowej, wykonanej przez zespół NOVI SINGERS. Metodą pogadanki wskazanie cech charakterystycznych muzyki jazzowej.
3. Metodą opisu przedstawienie historii polskiej muzyki jazzowej oraz głównych ośrodków polskiego jazzu, jakimi były i są Kraków, Gliwice, Łódź, Gdańsk oraz Warszawa. Wskazanie najważniejszych festiwali jazzowych w Polsce, na których zaistniały takie gwiazdy polskiej sceny jazzowej jak na przykład: Andrzej Kurylewicz, Krzysztof Komeda-Trzciński, Jan „Ptaszyn” Wróblewski.
4. Wysłuchanie i percepcja kolejnego standardu jazzowego w wykonaniu gwiazd polskiej sceny jazzowej. Wskazanie przez uczniów wybitnych muzyków działających na dzisiejszej scenie muzycznej (m.in. Urszula Dudziak, Adam Makowicz, Tomasz Stańko).
5. Metodą pogadanki wyjaśnienie zjawiska braku muzyki jazzowej w mediach publicznych. Zastanowienie się, czy muzyka jazzowa jest wartościowa i w jakich kategoriach może być oceniana.
Zapisanie notatki:
· Notatka:
1. Jazz wykonywany na pierwszych polskich festiwalach w latach pięćdziesiątych był muzyką improwizowaną, opartą na znanych standardach, z zachowaniem wszelkich reguł. Młodzi entuzjaści rekrutowali się głównie spośród amatorów, stąd w porównaniu z muzykami amerykańskimi czy nawet europejskimi poziom wykonywania jazzu w Polsce był relatywnie niski. W Polsce, podobnie jak w innych krajach o ustabilizowanej scenie jazzowej, uprawia się rozmaite style jazzu. Nieco upraszczając, można wyodrębnić trzy główne nurty: jazz tradycyjny, jazz nowoczesny i jazz awangardowy.
2. Spośród wszystkich prądów stylistycznych, jakim podlegał jazz polski w przeszłości i jakim podlega nadal, tym najbardziej oryginalnym, rodzimym, niemającym w tej skali odpowiednika za granicą jest z pewnością „nurt chopinowski”, czyli jazzowe opracowania muzyki Fryderyka Chopina.
3. Polscy jazzmani:
Urszula Dudziak, Adam Makowicz, Tomasz Stańko, Andrzej Kurylewicz, Krzysztof Komeda-Trzciński, Jan „Ptaszyn” Wróblewski, Leszek Możdżer.
Panek W., Świat muzyki. Podręcznik dla klas 1-3 gimnazjum, WSiP, Warszawa 2004.
Panek W., Mały słownik muzyki rozrywkowej., ZAKR, Warszawa 1986.
www.culture.pl/pl/culture/artykuly/es_polski_jazz
Podstawowe zagadnienia związane z tematem lekcji Polski jazz.
Na podstawie podręcznika lub innego źródła wymień przynajmniej dwa polskie festiwale jazzowe oraz miejsca, w których się one odbywają.
kandr