ASERTYWNOSC
Czesc 2 Przewodnik po obszarach asertywnosci
Przesledzimy teraz jak „dziala” twoja asertywnosc w 11 obszarach.
Te obszary (lub aspekty jak je dalej nazywamy), wylonily sie z analizy
literatury tematu i obserwacji praktycznych.
Najlepiej jest kiedy cali jestesmy w porzadku i funkcjonujemy asertywnie
pod kazdym wzgledem – ale rzadki to przypadek!
Wielu z nas (mysle, ze mozna spokojnie zaryzykowac iz – kazdy) ma obszary,
w których funkcjonuje gorzej, w których nie potrafi sobie poradzic, których nie
potrafi „przeskoczyc”... Jednym slowem – nie dziala dobrze i nie wie jak z
tego wybrnac. A czasem – nawet wybrnac nie próbuje, uwazajac ze tak musi
byc i koniec!
Placi sie za to rozmaicie (o formach platnosci byla mowa wczesniej):
nerwami, poczuciem krzywdy i zalu, chorobami.
Jezeli chcesz naprawde
swiadomie rozpoznac swoja opowiesc o
asertywnosci, musisz teraz podjac decyzje:
o
ze poswiecisz sobie wiecej czasu,
ze odwaznie i uczciwie przerobisz proponowane cwiczenia,
ze podejmiesz trud wdrozenia nowych, lepszych zachowan.
Do pracy nad tymi materialami mozesz podejsc na dwa sposoby:
1. przeczytac calosc tekstu i majac obraz calosci powrócic do poczatku i
wykonywac kolejne zadania. To podejscie ma ten plus, ze w tzw. miedzyczasie
twój umysl, pamiec i emocje zaczna sie rozgrzewac, sciagac dane, fakty, historie,
prawdopodobnie – zwiekszy sie twoja koncentracja uwagi.
2.
mozesz tez oczywiscie czytac
tekst po kolei, wykonywac kolejne cwiczenia. Przy
tym podejsciu zapewne bedzie sie zdarzac iz wykonujac jedno cwiczenie, beda ci
sie nasuwaly refleksje i doswiadczenia dotyczace zadan poprzednich. To tez
dobrze. Pracuj w sposób dowolny! Powracaj, dopisuj, skreslaj, zmieniaj...
O ile czesci poprzednie mozna przeczytac z ekranu, sugeruje, aby te czesc
zrobic „delete” i wyrzucic niewygodny fragment.
na papierze i pracowawydrukowamaterialów cc. Papier lepiej notuje, nie tak latwo
W czasie wykonywania tych cwiczen mozesz przezywac wiele emocji.
Pozwól im sie ujawnic, a sobie je przezyc!
Ale pamietaj o bhp = bezpieczenstwo i higieneprzezyc zapewni ci:
.. glebokie oddychanie (pooddychaj teraz gleboko kilka razy, zeby zapamietac co to
znaczy „oddychac gleboko” – przyda ci sieto na pózniej
.. umiejetnosc ogladania omawianych spraw i zdarzen z pewnej
perspektywy; np. z lotu ptaka (pod sufitem), tak aby ogarniac cala sytuacjewzrokiem, ale jej nie przezywac ponownie.
Zaczynamy...
Zuzanna Kepinska mini kurs Asertywnosc cz. 2
str.1
TRENDY uczenie w XXI wieku Internetowy magazyn CODN nr 3/7/2006
Aspekt nr 1. Mówienie i myslenie o sobie dobrze
Wyobraz sobie... ze za chwile masz stanac przed audytorium Zespolu ds.
Oceny .... i przez 10 minut zaprezentowac sie od najlepszej strony, czyli po
prostu masz w ciagu 10 minut przedstawic wszystkie swoje zalety,
umiejetnosci, talenty, osiagniecia, dokonania i sukcesy.
Co czujesz? Czego doswiadczasz?
•
zaznacz odpowiedzi zblizone do twoich zachowan lub dopisz:
Kolumna czerwona Kolumna zielona
__ Przyspiesza i splyca mi sie oddech __ Jestem spokojny
__ Serce zaczyna mi walic jak mlotem __ Przygotowuje w myslach plan
wystapienia
__ Zaczynaja mi wilgotniec rece,
czuje, ze wystepuja mi rumience
__ Zastanawiam sie nad moim
glównymi atutami
__ W glowie mam chaos mysli __ Wykonuje kilka prostych cwiczen
energetyzujacych
__ Zupelnie nie wiem co powiedziec
__ Wyobrazam sobie bardzo dobra
prezentacje
__ Zaczynam odczuwac ból glowy,
brzucha i ... wszystkiego
__ Poprawiam wlosy, ubranie
__ Po glowie chodza tylko mysli, ze
na pewno sie
zle wypadne,
skompromituje sie...
__ Opracowuje dobre wejscie
__ Wyobrazam sobie, co o mnie beda
myslec, jak ironicznie reagowac
ludzie z audytorium
__ Wyobrazam sobie, ze audytorium
sklada sie z sympatycznych,
zyczliwych mi ludzi
__ Chce stad uciec jak najszybciej __ Wierze w siebie
Ile zaznaczyles zachowan
z kolumny czerwonej _________ , a ile z kolumny zielonej __________
W kolumnie zielonej zestawiona jest lista zachowan mobilizujacych,
zachowan asertywnych, w duzym stopniu gwarantujacych sukces wykonania
zadania.
W kolumnie czerwonej
zestawiona jest lista zachowan demobilizujacych,
nieasertywnych, czyli takich, które utrudniaja, albo wrecz – uniemozliwiaja
wykonanie nawet tak prostego zadania jak to tutaj.
Zuzanna Kepinska mini kurs Asertywnosc cz. 2 str.2
Jesli twoje zachowania w tej (i podobnej tej sytuacji) sa podobne do opisanych
w kolumnie zielonej – to przyjmij serdeczne gratulacje!
Jesli jednak w twoim repertuarze zachowan pojawilo sie kilka zachowan z
pasma czerwonego – poswiec chwile, aby lepiej zrozumiec jak to z toba jest.
Poszerzmy teraz obszar sytuacji zachowan „mówienia i myslenia o sobie
dobrze” – wyobraz sobie siebie w róznych sytuacjach: jak mówisz o sobie
do innych (kolegów, przyjaciól, partnerów zyciowych, rodziców i do siebie
samego w wewnetrznym dialogu).
Czy mówisz o sobie raczej dobrze?
Czy latwo sam siebie krytykujesz?
Czy masz dobrze rozpoznane swoje talenty, pozytywne cechy, umiejetnosci?
.. zadanie dla Ciebie
Wez kartke papieru formatu A-4 i cos do pisania.
Posrodku kartki narysuj kólko (o srednicy ok. 7 cm) i wpisz wlasne imie.
Mozesz takze wkleic swoje zdjecie lub narysowac autoportret.
Od kólka wyprowadz 20 kresek (jak promienie slonca).
Wzdluz kazdego promyka napisz z czego jestes w sobie zadowolony, z czego
jestes dumny, wypisz swoje talenty, umiejetnosci, pozytywne strony...
Zuzanna Kepinska mini kurs Asertywnosc cz. 2 str.3
Zastanów sie: czym promieniuje Twoje slonce!
Jesli chcesz - mozesz wypisac wiecej niz 20 pozytywnych rzeczy o samym
sobie!
Nie ma tu górnej granicy ograniczajacej, obowiazkowa jest natomiast granica
dolna – wypisz co najmniej 20 takich obszarów.
Mecz sie, wysilaj, pisz o sprawach, które wydaja ci sie niepowazne ... ale
doprowadz do zapisów na 20 promieniach. Jesli nie uda ci sie od razu –
wypelnij je stopniowo – ale zrób to.
Mozesz te kartke nosic przy sobie i stale uzupelniac: przyda sie przy
opracowywaniu c.v., listu motywacyjnego lub jako poprawiacz nastroju, kiedy
ewentualnie dopadnie Cie chandra. Mozesz tez wykorzystac te liste jako
sciagawke dla podwyzszenia poczucia wlasnej wartosci przed waznym
spotkaniem, które wywoluje oniesmielenie lub treme.
Jesli – mimo wszystko - trudno jest Ci skompletowac nawet podstawowaliste 20 cech, musisz sporo popracowac nad wlasna asertywnoscia w tym
obszarze!
Byc moze uwierzyles, ze:
a) porzadny czlowiek sie nie chwali
b) czlowiek powinien byc skromny (?)
c) to glupio (itp.) dobrze mówic o samym sobie
d) to inni sa madrzy, wazni, utalentowani, a ja – pyl, szara myszka...
Zastanów sie – KTO to mówi? – KTO to mówil? KIEDY?
W jakich OKOLICZNOSCIACH?
poczucia wlasnej wartosci. Pobralismy je w dziecinstwie od osób dla nas
waznych: rodziców, nauczycieli, dobrych cioc. Byc moze w ten sposób oni
chcieli wpoic nam dobre (wlasciwe) zachowanie ... ale niestety popelnili blad.
Teraz trzeba koniecznie to zmienic. Dla wlasnego dobra!
Czlowiek moze sie rozwijac tylko wtedy, kiedy wie na czym moze sie w sobie
oprzec. Jesli znasz jedynie swoje mankamenty to walczysz o zycie jak roslina
bez wody wystawiona na mrozne wichry!
Musisz sam sobie dostarczyc wlasciwej odzywki i zaprojektowac odpowiedni
klimat – klimat dobry i pozytywny!
Te wymienione wyzej przekonania, naleza do silnych blokad w ksztaltowaniu
Zacznij juz teraz – zaraz!
Zuzanna Kepinska mini kurs Asertywnosc cz. 2 str.4
(A 1) Pytania do powaznego przemyslenia:
1. Zastanów sie co by sie zmienilo w Twoim zyciu, gdybys nauczyl sie mówic
i myslec o sobie dobrze od rana do wieczora?
2. Co by sie stalo najlepszego dla Ciebie?
3. Jak ewentualnie zareagowaloby Twoje otoczenie? Jakie to mogloby
wywolac konsekwencje?
4. Czego sie obawiasz najbardziej?
5. Ile Cie kosztuje utrzymanie takie stanu rzeczy jaki jest obecnie?
Zapisz wszystkie inne pytania i watpliwosci, które przyszly ci do glowy:
Zuzanna Kepinska mini kurs Asertywnosc cz. 2 str.5
Aspekt nr 2. Mówienie i myslenie o swoich wadach
Nikt nie jest idealny, kazdy na swój obszar „niedostatku”, kilka wad, w jakichs
obszarach jest mniej uzdolniony, gorzej funkcjonuje.
Wez kartke papieru (ale niezbyt wielka!) i wypisz swoje wady.
Po wypelnieniu - karte odlóz na bok.
Zdawanie sobie sprawy z wlasnych wad ma te zalete, ze jest to otwarcie drzwi
do ich zmiany!
Zastanów sie co mozesz zrobic, aby czesciowo, powoli je eliminowac.
Na przyklad: byc moze lubisz przerywac innym wypowiedzi, czyli innymi slowy
jestes kiepskim sluchaczem. Moze na poczatek napisz sobie takie
szczególowe postanowienie: bede...
krisbiss