Doyle, Arthur Conan Głębina Maracot.pdf

SIR A. CONAN DOYLE

GŁĘBINA MARACOT

AUTORYZOWANY PRZEKŁAD BR. J. FALKA

WARSZAWA - 1930

TOWARZYSTWO WYDAWNICZE „RÓJ”

„KB”

Ponieważ papiery te złożono w moje ręce z

poleceniem ich opublikowania, przypomnę na

wstępie czytelnikom o smutnym losie parowca

„Stratford”, który wyruszył przed rokiem w podróż,

celem przeprowadzenia studjów oceanograficznych i

badań nad życiem w głębi morza. Wyprawa

zorganizowaną została przez dra Maracota, znanego

autora, „Formacyj Pseudokoralowych” i „Morfologij

Blaszkostrzelnych”. Towarzyszem dra Maracota był

Mr. Cyrus Headley, asystent Instytutu

Zoologicznego w Cambridge, Massachusetts, a w

czasie podróży stypendysta z fundacji Rhodesa w

uniwersytecie Oksfondskim. Doświadczony żeglarz

kapitan Howley był dowódcą okrętu, którego załoga

składała się z dwudziestu trzech ludzi, wliczając w to

mechanika Amerykanina z Warsztatów Merribank w

Filadelfji.

Wszyscy ci ludzie zniknęli bez śladu, a

jedyną wzmianką o nieszczęsnym parowcu było

doniesienie norweskiej barki, której załoga widziała,

jak zupełnie do niego podobny statek tonął podczas

straszliwej burzy w jesień 1926 r. W pobliżu miejsca,

gdzie rozegrała się tragedja znaleziono później łódź z

napisem Stratford, kilka przyborów używanych przez

marynarzy, pas ratunkowy i maszt. Fakt ten w

związku z długiem mUczeniem, zdawał się

świadczyć, że

statek poszedł na dno wraz z całą załogą.

Dziwna depesza, przesłana telegrafem bez drutu

uczyniła przypuszczenie to jeszcze bardziej

prawdopodobnem, a poszczególne jej ustępy,

jakkolwiek niezbyt zrozumiałe nie pozwalały łudzić

się co do losów okrętu. Treść jej podam później.

Pewne szczegóły w związku z podróżą

Stratforda stały się w swoim czasie przyczyną

licznych komentarzy. Przedewszystkiem zwrócono

uwagę na tajemnicze postępowanie profesora

Maracota. Do prasy odnosił się z niechęcią, a nawet

ze wstrętem, a fakt, że nie chciał udzielić reporterom

żadnych informacyj i nie pozwolił przedstawicielom

pism na zwiedzenie okrętu w czasie, kiedy ten

znajdował się jeszcze w Dokach Alberta, wywołał

powszechne oburzenie. Krążyły pogłoski o dziwnej

budowie statku, który przystosowano do pracy w

głębinach morza, a pogłoski te potwierdził zarząd

warsztatów Huntera i Ski w Zachodnim Hartlepolu,

gdzie dokonano w istocie pewnych zmian w jego

konstrukcji. Mówiono, że spód okrętu jest ruchomy,

szczegół, który zwrócił uwagę gazeciarzy i zdumiał

ich, skoro się o prawdziwości jego przekonali.

Zapomniano o nim wkrótce, teraz jednak, kiedy ogół

dowiedział się w tak niezwykły sposób o losach

wyprawy, rozumiemy, jak wielkie miał dla niej

znaczenie.

Tyle o początku podróży Stratforda. Dziś

mamy w ręku cztery dokumenty, które odnoszą się do

znanych już faktów. Pierwszym jest list, napisany

przez Mr. Cyrusa Headley’a ze stolicy Wysp

Kanaryjskich do jego przyjaciela sir J. Talbota, z

Kolegjum Iw. Trójcy w Oksfordzie, w czasie

jedynego, o ile wiemy, postoju Stratfordia w porcie,

po opuszczeniu Tamizy. Drugim jest tajemnicza,

depesza, o której wspomniałem. Trzecim jest ustęp z

księgi okrętowej Arabelli Knowles, odnoszący się do

znalezienia szklanej kuli. Czwartym i ostatnim byłaby

niezwykła zawartość tego zbiornika, która, o ile nie

jest okrutnem i zręcznem oszustwem, otwiera nowy

rozdział w dziejach ludzkości. Po tym wstępie

przytoczę list Mr. Headley’a, który otrzymałem

dzięki uprzejmości sir J. Talbota, a który nie był

dotąd ogłoszony. Nosi datę 1 - go września 1926 r.

„Przesyłam ci to pismo, drogi mój Talbocie, z

Porta de lo Luz, gdzie zatrzymaliśmy się na kilka dni.

Głównym towarzyszem moim w podróży był Bill

Scalam, pierwszy mechanik, rodak i bardzo miły

człowiek, który stał się moim serdecznym

przyjacielem. Ale dziś jestem sam, gdyż ma on tego

ranka dużo zajęcia.

„Widziałeś kilkakrotnie Maracota na

uroczystościach uniwersyteckich, nie będę go zatem

opisywał. Mówiłem ci, o ile się nie mylę, w jaki

sposób stałem się uczestnikiem jego wyprawy.

Dowiedział się o mnie od starszego Somerville’a, z

Instytutu Zoologicznego, który posłał mu wyróżnioną

chlubnie pracę moją o krabach. To zadecydowało.

Rzecz prosta, pochlebia mi, że jestem uczestnikiem

tak interesującej wyprawy, ale wolałbym wybrać się

na nią z kimś innym, niż z Maracotem - Ta zasuszona

mumja nie jest chyba człowiekiem w swem oddaniu

się pracy i wyrzeczeniu się wszystkiego poza nią.

„Twarda sztuka”, mówi Bill Scanlan. A jednak

można tylko podziwiać tak wielkie poświęcenie. Nic

nie istnieje dla niego poza nauką. Przypominam

sobie, że pobudziła cię do śmiechu jego odpowiedź

na moje zapytanie, co mam przeczytać, aby się

przygotować odpowiednio do pracy. Polecił mi

przecież, gdyby chodziło o głębsze studia, przeczytać

jego dzieła w wydaniu zbiorowem, a książki Haeckla

„O planktonie” dla rozrywki.

„Znam go dziś nie lepiej, jak w czasie naszej

pierwszej rozmowy w małej sali, wychodzącej na

Oksford High. Nic nie mówi, a na jego chudej,

ponurej twarzy - twarzy Savonaroli, a raczej

Torquemady - nigdy nie pojawia się uśmiech. Długi,

cienki, bezczelny nos, dwoje małych, błyszczących,

szarych oczu, osadzonych blisko siebie pod kępami

brwi, wąskie, zaciśnięte usta, policzki pokryte

zmarszczkami, świadczącemi o ascetycznem życiu i

ustawicznej pracy intelektualnej - wszystko to nie

zachęca do rozmowy. Żyje na jakimś „szczycie

myślowym”, zdała od innych śmiertelników. Czasami

sądzę, że jest nawpół szalony. Naprzykład ten

niezwykły przyrząd, który wymyślił... ale będę

opowiadał pokolei, o wszystkiem pokolei... abyś

mógł sam wyrobić sobie zdanie o nim.

Zacznę od naszego wyjazdu. Strotford jest

pięknym, niewielkim stateczkiem, zbudowanym

specjalnie na tę wyprawę. Ma pojemności tysiąc

dwieście ton, silny kadłub, zgrabny kształt i

zaopatrzony jest we wszelkie możliwe środki do

sondowania, łowienia ryb, dragowania i zapuszczania

sieci. Ma, rzecz prosta, potężne kołowoty parowe do

wyciągania niewodów i szereg najrozmaitszych

przyrządów, z których pewna liczba jest mi znaną,

reszta jednak budzi we mnie zdumienie. Pod niemi

znajdują się wygodne kajuty i przeznaczona do

naszych studjów pracownia.

Mieliśmy przed rozpoczęciem podróży opinję

tajemniczego statku, a opinja ta, jak się wkrótce

przekonałem, była

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: