Ryszard Dzieszyński - Miłość pieniądze śmierć - pitaval rzeszowski.pdf
(
1070 KB
)
Pobierz
Miłość pieniądze śmierć
MIŁOŚĆ PIENIĄDZE ŚMIERĆ
Rzeszowski kryminalny fin de siecle
Sto lat temu przed trybunałem
„Wszdienicenieiruinadachdiurawykamienneklepienienadbramąwjadowąpopkanegroi
ladachwilaawalenieminagłowyprechodniówwewnątrpokojebrudneodkilkunatulatnie
bieloneanimalowanepodłogidiurawegoreniżwtajniachbywająpieceomaloneipopkanew
wychodkachpregniłeklepienia jeden nichawalonyadrugiladadieomuibydamknitypowały
tynkuobnażonealaądówpryigłychawaliłaiwrokuełymoknabutwiałe”
Nad jakim budynkiem tak biadolono i to w dodatku przed stu lary na łamach„KurieraReowkiego?”
MiekaocyReowanajątengmachPotżnacworobocnabudowlawyokąwieżąnarontonie
otoczona fortyfikacjami z charakterystycznymi bastionami na narożachTaktoamekpytkaLigy
możnegopananaReowiewpierwejpołowieXVIIwiekupotemnależącydoroduLubomirkichpo
robiorachajtyprewładeautriackieipredpółtorawiekiemprytoowanydopotreblokalnego
wymiaru sprawiedliwociZamiatuctacłyituodbywadpoiedeniaądoweamiatmuykikapel
dworkichłychadbyłobrkkajdanwiniówleiamymdiomniebyłotułodkourdowadNie
darmo„KurierReowki”piał
„Jedendialedcyireerentcywilnyniemająpomieceotuładimuąaktamipoalach
roprawagdyteąajteroprawamiurdowadchybamogąwkorytarach
wiadkowienaroprawywywanicałymidniamimuąwycekiwadnaimnychpełnychpreciągów
korytarachądowych narażeniemdrowiadocegoprecieżnieąobowiąani”
Gdyby te mury umiałymówidNienicbyniepowiediałycoitudiałopredtulatyponieważna
pocątkunaegotuleciatarybudynekoprócwieżyotałburonyiwybudowanonowy
Możnaprecieżignąddoinnychródełnaprykładdowpomnianegojuż„KurieraReowkiego”
któryacąłwychodidwroku1883Zapewneiwtedywielucytelnikówacynałolekturodrubryki„Z
ibyądowej”NicdiwnegopredwiekiemReówbyłpokojnąprowincjonalnąmiecinąororywk
byłotutrudnoaludieaweżądnienacjitymbardiejemocjonowaliikażdymciekawym
wydareniemrelacjonowanymnałamachlokalnegoperiodykuNawettakimżeporądekmiejki
akłócająwiniegalopująceporynkuWmiankowałotymanonimowyautorobdaronytalentem
atyrycnymwprawodaniuwyjadudoCudca„nareportaż”Relacjwojąacąłodporównao
tego zacnego grodu z Rzeszowem:
„Narynkuodbywająojcytekackiiginautycnepredtawieniakuryaikogutycyniąna
mietnikuanatonomicnepoukiwaniaodcaudocauprebiegająponimkwapliwiecworonożni
cłonkowiekomijianitarnejktórymOpatrnododmówiłarogówwcelubyidobrediałona
wiecieOtatniąintytucjąjużnieawtydiCudecReowaajmujeiiunaocycaniemmiata
licnetowarytwoowychwierątekktórychpożywadMojżeakaałwemunarodowiWnaym
grodienierowijaatolireconetowarytwowejbłogiejdiałalnociwród białegodnialecdopiero
wiecoraOobliwiewpadawokogromadkapiciuktórapunktualnociągodnąnaladowania
uganiacodieopoachodiełoocanatarymrynkuiodbywanawetcaemdomowerewijeażpo
strych!”
Wródmyjednakdowypadkówkryminalnychktórymiowowydarenieniewielemiałowpólnego
chociażapewnewłacicieleowychwierątaługiwalijeli nie nakryminałtoprynajmniejnagrywn
apucaniewoichpupilówamopa
Rzeszowski Trybunałjakwikodtegotypuądówropatrywałpreważnieprawydrobnepreco
wyrokówwyokichnieerowałprawytebyłytypoweoutwapodpaleniatruciewierątkradieże
Jakibyłrecywicierodajtychprawmożnaiprekonadchociażbynapodtawieprotokołów
policyjnychtegookreuItakpredwadieciadnikwietniowych1883rokupolicjamiejkaw
Reowiewadiładoaretu24oobyapijaotwo18oóbakradieże10oóbawłócgotwo9
oóbażebractwo6oóbaawantury6oóbanieotrożnąiybkąjad(mairoumied
urmankamiboautomobileniepojawiałyiwówcawReowie)dwieoobyaoutwoidwie- za
obrawarty
Jak widadnajwicejkłopotówpryparaliwtedywładypijacyMałoktowieżew1877rokuautriacka
RadaPaotwauchwaliłautawantyalkoholowąobowiąującąnaterenieGalicjiiBukowinyNakładała
onakaryanadmierneużywanieidotarcanieoobompijącymgorącychtrunkówpodawanieich
nieletnimatakżeauccaniedoynkutychktórywciągurokubyli trzykrotnie karani za
pijaotwoUtawabyłaróżnieegekwowananiemniejprykładowow1882rokuanadużywanie
alkoholupredądamigalicyjkimitanłobliko23tyiąceoób
Z ciekawszych spraw rozpatrywanych przez sądreowkiwtamtymokreienależywymienidtktórą
dawnykodekautriackiokrelałmianem
Menschenraub
, cyliludokradtwoInaprykładJanGodula
oiadływKuryniekołoUlanowaparobekjednegogopodarypałkonienapoluntoniegondea
Włacicielpolapryłapałgona takwanejkodieWójtnakaałGoduliapłacidodkodowanieten
jednakniemiałpienidyiproiłowłokndeabrałwatawżelanykuerparobkawbrew jego
woliwicGodulapokarżyłiwójtowiOburyłotowielcendea i pewnego dnia, wraz ze swym
pryjacielemFrancikiemWachtlemwabiłGodulpodtpniedowegodomupobiłgowiąałi
umieciłwtodolepocymacąłatanawiadicodalejpocądjeocemWtedypryedłmudo
głowynatpującypomyłponieważGodulabyłdeerteremarmiiroyjkiejipredparomalatybiegł
doGalicjipotanowiłwydadgowrcewładcarkich
Ale żonandeaujłaiaGodulai poinormowaławójtaotymcoałoWójtnakaałuwolnienie
parobkacondeucyniłwielkimioporamiNadrugidieondenowuchciałpochwycidGodulby
odtawidgoRojanomaletymraemparobekniedałiłapadTymcaemwójtgłoiłpraw
prokuratorowiidołodoroprawyądowejPred jej ropocciemndebliżyłidykretnie do
Goduliiepnął
- Jelibdiewiadcyłnamojąkoryddamcipokójanawetkapnieciparreokich
Godula zeznawałtakjakżycyłobieokarżonyalewójtbdącykoronnymwiadkiemokarżenianie
daławygraną
- Jak to, Godula, przecieżndewapobiłdokrwiichciałwaoddadMokalomabyciegnilinaybire
JelimuteraodpuciciemylicieżewamdarujeżeprewapredTrybunałemtanął!?
Wtedy Godula załamałiiowiadcył
- To wszystko prawda, co mówiwójtndechciałmnieprekupidajaigobałem
W tej sytuacji prokurator rozszerzyłaktokarżeniaonoweelementydogwałtuograniceniacudej
wolnociitawianiaoporuwładycyliwójtowidołojeceoutwo- namawianiedoaływych
zeznaoatakżelekkieukodenieciałaponieważprokuratoruwgldniłłożonenaroprawieenanie
wójtaktórywidiałGodulwtodolendeapoiniaconegoipokrwawionego
Obaj oskarżeniprecylijakobydopuciliiarucanychcynówTwierdiliże Godula„żartowali”
tylkoądnieunałjednaktegoażartyiwymieryłndeowikar4mieicywiieniaWachtlowia-
2mieicyDotałoitakżeGoduliaaływeenaniaMuiałodiediedwarecietrytygodnie
Na wokandzie tego sądutanłatakżeprawaJakubaiZlatyieglówKolbuowejwłacicieli„handlu
korennego”któryuiłowaliprywłacydobieloloteryjnynaktórypadłagłównawygranaIch
krewniackaEthelMilchpracowaławklepiewujotwaiwramiejcowymaptekarzem Franciszkiem
BuckiempotawiłanapewnelicbyiwpólnienimwykupiłaloKuponloteryjnyprechowywaław
szufladzie Zlata Siegel. Gdy okazałoiżebyłcliwy(wartodkuponuwynoiła2172łotereokie)
Zlatapotanowiładołącydido półkiwpólniecórkąLiciąGeronlearównoEtheljakiaptekar
iniegadaliWówcaZlatawyjechaładoLwowaipobraławygranąumbowiemkuponbyłna
okaicielaptekarłożyłażaleniedoProkuratoriiktórawydałanakaaretowania Zlaty. Wtedy
winowajcyniuciekładoKrakowaJakubiegelpretrayłijednakwiytyżandarmówidałBuckowi
400łotychreokichorawekelnaretumywwiąkucymaptekarodtąpiłodkargiZlatanie
byłategoadowolonainakaałamżowiwytąpiddoąduounieważnienieumowyBuckiem
Kuyncedałapreentwartoci70łotychreokichalenależnej jej umyanimylałaoddadEtheludała
iwicdoTarnowagdiemiekała jej ciotkaiwpólniewytąpiłydoądupreciwZlacieiJakubowi. W
eekcieZlataotrymałatrylatawiieniaakradieżkuponuloteryjnegooranakłanianiecłonków
rodinydokładaniaaływychenao jej ynHenrykiegelktóryłożyłtakoweotrymałpółtora
roku, jej łużącaBlumaNapadłotakżewiadcącanaroprawiepomyliwejpani- rokwiienia
NatomiatJakubaieglaąduniewinnił
TrybunałreowkiropatrywałteżinnąoobliwąprawChodiłooałowaniebiletówkolejowych
preoobnikaktóregonawika„Kurier”nietetyniepodałPaażertenjediłnatraieJaroław-
ReówKupowałwkaienajednejtychtacjibiletdonajbliżegoprytankupocymcyorykiem
wykrobywałnawtacjiipiałnawtacjidocelowejWkoocurewiornakryłpretpciprekaał
ProkuratoriiNiewiemynietetyjakiwyrokapadłwtejbeprecedenowejwkoocuroprawie
A oto opis sprawy Abrahama Futtersacka, którynieudolnieuiłowałprywłacydobiepewnąkwot
należącądo jego chlebodawcyniPodajjątakjakbyłapredtawionaw„Kuriere”ewglduna jej
humorytycneapektypoatymchciałbymdadcytelnikowipróbkurierkiejkronikiądowejw
oryginale:
„brahamFutterackJetobieprytojnymmłodieocemipiatujegodnodkupcykawhandlu
bławatnympaniMirliBlumGdypryabaieubranyweleganckoopitąbekiewyokijedwabny
kapelewiecoremwyjdiepodkatanywnetwródlicniegromadonejtampikniejejpołowy rodu
Iraelaułyygłonemlakicmokaniaieptyniekłamanejadmiracjigdybramekitaeiner
BucherwcałymtegołowanaceniuMłodieniecnabyłbytedyupełniecliwygdybyniejedna
okropnamylktórautawicniegopreladowałaiciążyłamujakkamieonaercuZmorątąbył
nadchodącyniecnyaenterunekBiednyilerayonimpomylałałakotałogocokoleercabo
teżrauneknieladabramekniebyłwcaleodważnymdrżałnakażdewpomnieniewytrału
karabinuiwojkabałijakdiabełwiconejwodyTrebacoradidMiałonwprawdiedod
pekulacjialewytkietegenialnepomyłyrobijałyiobrakwodnicejmamonyTakrecytały
ażdo10tycniaDopierotendieopryniółmutakdługowycekiwanąpoobnodwybrniciatych
kłopotówChlebodawcyni jego, pani Mirla Blumranobyłabardoajtawrcyłamupretobanknot
na100łotychreokichipoleciłaabytakowepodpewnymadreemnadałnapoctFutterack
ujrawyiwpoiadaniutakiejkwotyucieyłibardoPoedłalenienapoctlecwtron
preciwnądoŁaocutaMylałimylałpodrodetooaenterunkutoo100łotychreokichktóremiał
pryobietoomerycepiknymkrajuiemiobiecanejgdieŻydkowiewwojkuniełużąidorabiają
imajątkówNająłobieuripojechałdoŁaocutanatacjkolejowąTymcaemgodinymijająpani
MirlateżniewciemibitawąchawypimonoemdałanaddoCKŻandarmeriiTawkrótcepotraiła
naledladnieortunnegobiegaiprychwytałagowŁaocuciekrótkopredodjadempociągu
Powróciłwicbramekdodawnychwychkłopotówa jeden prybyłmunowytakżenieładnygdyCK
Prokuratoriaokarżyłagoobrodnipreniewiereniaimłodydeertertanąłpredtrybunałem
prawiedliwociFutterackuporcywiewypierałiwytkiegoTwierdiłżepowieronychpienidy
ginłopodrode10łotychreokichwkutekcegobałido domu wracadgdyżpaniMirlaBlumjet
energicnąniewiatąiumietraniekicedcojemuażdigoceMiałtedypojechaddoŁaocutaaby
tam u znajomychpożycydbrakującąkwotLecnaroprawieadwykaałnieubłaganiecałą
beaadnod jego tłumaceniaibramotałunanywinnymbrodnipreniewiereniaapo
uwgldnieniuokolicnociłagodącychkaanyotałtylkonadwamieiącearetu”
DużokłopotówmiekaocomReowaprawiałmiejcowygarnionwojkowyNiektórewybryki jego
żołnierymiałymutnenatptwa23ierpnia1885rokutacjonującywłocinieułaninapadlina
naucycielaWładyławaJakliokiegoipobiligotakilnie żemarłPowódnaucycieldoprowadiłdo
tegożeułanówromiecononakwaterachpocałejwianiewjednymmiejcunakutekcegocd
wadronupóniałaitalenadwiceniaJakliokiokarżyłteżułanówżekradnąmiódw jego pasiece i
owocewadieanadtowymógłnaprobocuabynapitnowałnakaaniulicneromanetamtejej
płcipiknejułanaminakutekcegożadnapannaełocinyniechciałainimipotykadPomierci
nauczyciela szwadron przeniesiono do Staroniwy, a trechprawcówpobiciatanłopredądem
wojkowymMimotoburdywywoływanepreżołnierynieutawałyądwojkowymiałwtymcaie
pororobotyprawodawca„Kuriera”piałże„odpewnegocauReówprypominateatrwojenny”
Natakwanej„Boni”ciągledarałyibójkimidyżołnierami40pułkupiechotyaprybyłego
anoka45pułkupiechoty
„Walecnipróbowali jakie praktycneatoowaniewnajnowejtucewojennejmogłymiedkoły -
piałprawodawca- Obutronniewalcącymaciciekołyokaałyinakomitymwynalakiemgdy
kilkużołnieromporobijanogłowy”Patrolaretowałjednegowalcącychaleotałonodbitypre
kolegówZnowułapanyotałodprowadonynaodwach prypomocypoiłkówżandarmeriiWalki
odbywałyiteżnatrakciełaocuckimgdieułaniablamiwgarciatakowalipiechurówbroniących
idobytymibagnetami
I czy dziwidiwrażliwemuidelikatnemubramkowiżebałiaenterunkuBałibowiemnienał
ucynnychwpółwynawcówktóryałatwilibymuwolnienieodłużbywojskowej za godziwym
wynagrodzeniem. Na przykładHerkawarcaZnałichnatomiatewcLejbGrecherktórywielce
adrociłobuHerkomżemajądużopienidyiuważałeniearobiliichucciwąpracąlecjakimi
windlamiChtnieadenuncjowałbyichaleniemiałżadnegodowoduPewnegodniapotkałnaulicy
wpółwynawcniejakiegobrahamaKleinamocnopłacącegopytałoprycynpłacuKlein
wytłumacyłże jego ynmiałtanąddopoboruwicnajomiaprowadiligodopewnegotarego
IraelityamiekującegopryulicyGarncarkiejktórya30łotychreokichpodjąłiałatwid
wolnienieynaodbywaniałużbywojkowejonapłaciłlecmimotoynapowołalidowojka
Grecherowi coawitałowgłowieZaprowadiłKleinanapoterunekżandarmeriipocymobajwra
żandarmemudaliinaulicGarncarkąGrecherpowiódłobudomiekaniachonwetteraKlein
ujrawygokryknął
- To tenwiąłpieniądeinieałatwił
WpłynłowictoownedonieieniedoCKProkuratoriiimiałaodbydiroprawawarcnawiaem
mówiącidchonwetterauiłowałprekupidKleinaabyenałżetojednaknietediudałomui
dopiądwegoMimo toTrybunał nie dałwiaryikaawyobuHerkównacterymieiącewiienia
wlepiłKleinowipidmieicy- aaływeenania!
SądreowkiropatrywałteżniejednokrotnieprawywynikłewycynówchuligaokichNaprykład
nawokandietanła prawabójkimidydwomamłodieocamikelneremiceladnikiemrenickim.
Diałoitowtakwanej„Marałkówce”gdiebieraliiwcelachtowarykichlokajekelneryiinna
łużbaPewnegodniapryłatamewoimamantemKarolemWojdałowicem, czeladnikiem
reżnickimWalerciamiałównaurocablondynkaocarnychocachdawnanareconakelnera
taniławaGrudiokiegoktórytakżeprebywałtegodniaw„Marałkówce”UjrawyWaleri
obcymGrudiokikryknąłdokolegówiedącychnim przy stoliku:
- Pijcie na kurażbo jeden namuiginąd
LokajeympatyującyGrudiokimruciliinaWojdałowicaaletenjakopojtnyuceo
renickiego fachu, nigdy nie rozstawałinożemUżyłgowicwobronieiwreultaciekalecył
GrudiokiegowramiOtrymałatomieiącaretu
Krewcy byli wówcamłodieocycoretąiwnaychcaachnienależynareowkiejwido
radkociZatoniemaJużchybawReowietakichmelin jakie ongibywałynaRukiejWianiteż
takichreimiekówjakwtedyWpomnijmywicpowołującinaprawodawc„Kuriera”jaktona
RukiejWibywało
JużtoprynadtrebażenaemiatomaniekoniecniemiłąąiadkwRukiejWiurdutowcy
rukowiaocyoddawnaJużdająi namdotkliwiewenakiWikacdwelkiegorodaju
brodniaryktóryniepokojąutawicniemiatonaerekrutujeigronaowychurdutowcow
wałającychibeatrudnieniadnieminocąpoynkachrukowiejkichOtatniorowinąłitam
nowypremyłulicny- rabowanieprechodniów”
Pewien włocianinprybyłdoReowacelemodwiedeniawegoynaodbywającegołużbwojkową
Wynkuawarłnajomodtakimwłanie„urdutowcem”któryobiecałeałatwimunoclegW
recywitociatawiłnaopułapkkołobudekrenicychnaRukiejWiabytamgoobrabowadNa
cciejawiłiprypadkowyprechodieoretowanyopryekotrymałtrylatawiienia
Nasz sprawozdawca musiałnaddobreReówiokoliceawłacaokoliczne traktiernie i szynki.
Plik z chomika:
northforest
Inne pliki z tego folderu:
Confessions of a Thug by Captain Meadows Taylor - Intro by David Davies.pdf
(24389 KB)
Last and First Men - A Story of the Near and Far Future by W Olaf Stapledon.pdf
(1236 KB)
Azja i Afryka - Religie kultury języki red nauk Maciej Klimiuk (2013).pdf
(9580 KB)
The Bride's Mirror - A Tale of Domestic Life in Dehli Forty Years Ago by Shamsuluma Maulavi Nazir Ahmad - Tr from the Original Hindustani by GE Ward BCS (Ret) (1903).pdf
(9786 KB)
The Tragical Comedy or Comical Tragedy of Punch and Judy as told to John Payne Collier by Giovanni Piccini in 1827 - Illustrated by George Cruikshank.pdf
(1947 KB)
Inne foldery tego chomika:
! ►►►►Nwk24 Port Informacyjny
!!! w dużych paczkach
[Koneczny Feliks]
_EGZORCYZMY & KLATWY_
_HIPNOZA I AUTOHIPNOZA_
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin