DEWIACJA:
· Pojęcie "dewiacja" pochodzi od łac. deviatio-zboczenie (z drogi), deviare-zejść z drogi (na manowce).
· to silne odchylenie od normy w zachowaniu, postępowaniu czy myśleniu, lub też znaczne naruszenie równowagi jakiejś struktury lub systemu.
Typologia zachowań:
• fałszywe oskarżenie- gdy zachowanie jest zgodne z regułami, a postrzegane jest jako dewiacyjne,
• konformizm- gdy zachowanie zgodne jest z regułami i nie jest postrzegane jako dewiacja,
• czysta dewiacja- jednostka łamie reguły i jej zachowanie jest postrzegane jako dewiacyjne,
• ukryta dewiacja- jednostka łamie reguły, lecz jej zachowanie nie jest postrzegane jako dewiacyjne.
Sekwencyjny model dewiacji- każdej sekwencji procesu dewiacji odpowiadają inne przyczyny, odmienne czynniki. Każdej dającej się wyodrębnić fazie nasilania się dewiacji odpowiadają tylko jej właściwe czynniki warunkujące zachowanie, rola czynników operujących w trakcie całej złożonej sekwencji jest w każdej fazie inna.
Kariera dewiacyjna (pojęcie wprowadził Becker) pozwala na określenie pewnych sekwencji wydarzeń, których końcem może być zaakceptowanie przez nonkonformistę swojego statusu.
Szczeble kariery ( nie każdy musi zostać osiągnięty):
v popełnienie czynu nonkonformistycznego,
v kształtowanie się motywacji dewiacyjnej,
§ natura motywacji dewiacyjnych jest społeczna.
v pierwsze publiczne określenie danej osoby jako dewianta i zmiana publicznej tożsamości,
§ dwie możliwości przyłapania dewianta:
· dewiant jako egzekutor, tzn. sam ukaże się za swoje zachowanie
· dewiant chce być przyłapany, więc prowokuje to swoim zachowaniem
v przystąpienie do zorganizowanej grupy przestępczej.
§ Po wejściu do grupy dewiacyjnej następuje swoista racjonalizacja swojej sytuacji oraz dewiant uczy się jak realizować swoją dewiacyjną aktywność przy najmniejszym stopniu ryzyka.
Każdy człowiek posiada wiele statusów z uwagi na przynależność do pewnych kategorii społecznych. Status dewiacyjny dominuje nad pozostałymi statusami, które może posiadać jednostka; jest pierwszym symbolicznym identyfikatorem dewianta w trakcie interakcji. Status dewiacyjny posiada posiłkowe cechy, w wyniku naznaczenia następuje symboliczna generalizacja z jednego zachowania, które uważane za niewłaściwe, także na inne zachowanie i cechy dewianta.
Subkultura dewiacyjna - To pewien system poglądów i sposobów rozumienia tego, jaki jest świat i jak sobie z nim radzić oraz zestaw standardowych działań opartych na tychże poglądach.
agolka