Perspektywa.pdf

Konferencja “Od poznania do działania”

program:

"Wspieranie edukacji ekologicznej

w placówkach oświatowych

m.st. Warszawy" 2008

Materiał warsztatowy

opr. Anna Wróbel

Perspektywa linearna w nauczaniu początkowym

rys. Michał Kowalski, lat 8

Definicje perspektywy:

'szeroki widok, zwykle z miejsca położonego wysoko; panorama'

'dystans czasu umożliwiający obiektywizację i pełniejszą ocenę wydarzeń'

'pozycja, z jakiej coś jest oceniane; punkt widzenia'

'przewidywalna przyszłość, dające się przewidzieć szanse, możliwości; widoki na przyszłość'

'sposób przedstawiania na płaszczyźnie obiektów rozmieszczonych w przestrzeni, dający

złudzenie trójwymiarowości'

Słownik współczesnego języka polskiego

pod red. Bogusława Dunaja.

Wilga, W-wa 1996

‘rysowanie na żywo’

Sonia, lat 7

‘zarzuty, które nie są pewne’

Michał, lat 8

Dlaczego perspektywa?

Wiele znaczeń tego pojęcia sprawia, że jego poznanie może stać się niezwykle

ciekawą lekcją.

Nie tylko dla studentów ekonomii społecznej, inżynierii środowiska czy architektury. Również

wtedy, kiedy przekazujemy podstawowe zasady zrównoważonego rozwoju młodszym

dzieciom.

O ile dosyć trudno wytłumaczyć dzieciom metaforyczne znaczenie słowa perspektywa,

o tyle jego ujęcie w znaczeniu ‘rysowania na żywo’ może być początkiem wspaniałej

przygody z rysunkiem, malarstwem, projektowaniem otaczającego ich świata. Poznanie

przestrzeni w jej trzech wymiarach, zrozumienie harmonii lub dysharmonii w krajobrazie,

łatwość porozumienia z innymi odbiorcami przestrzeni to umiejętności, których nie da się

przecenić. Wiedzą o tym Ci dorośli, którzy poproszeni o narysowanie prostego szkicu np.

pokoju czy ogrodu, nie potrafią wykonać zadania w zrozumiały dla drugiej osoby sposób.

Prowadzone w ramach zajęć 'Dialog z otoczeniem' w MDK im. Wł. Broniewskiego przy

ul. Łazienkowskiej 7 w Warszawie lekcje z dziećmi udowodniły, że nawet 7–latki potrafią

narysować rysunek perspektywiczny, jeśli znają zasady, na jakich powinien się on opierać.

Jak przybliżyć pojęcie perspektywy dzieciom?

Tłumacząc ‘perspektywę linearną’ dzieciom – bo o tym rodzaju perspektywy będziemy

mówić - nie należy zaczynać od teorii, ale od obserwacji. Najprościej pokazać to na

przykładzie prostego ćwiczenia z wykorzystaniem: korytarza szkolnego, długiego ogrodzenia,

drogi, alei drzew – a w mniejszej skali np. rolek po ręcznikach papierowych postawionych

w okręgu na podłodze.

Obserwacja korytarza

z wykorzystaniem

kartonowych ramek

Nasze oczy odbierają przestrzeń w specyficzny sposób: wszystkie linie

prostopadłe do przedstawianego widoku będą zbiegać się w jednym punkcie na

linii horyzontu, która znajduje się zawsze na wysokości oczu patrzącego.

Jeśli wyobrazimy sobie przed sobą nieskończenie rozległą siatkę, szachownicę na

powierzchni ziemi (niewidoczną w naturze, ale łatwą do narysowania), składającą się z linii

prostopadłych i poziomych (linia horyzontu oraz jej równoległe) można w nią potem

wrysować przedmioty znajdujące się w obserwowanym widoku, które zbiegają się ku

horyzontowi. Linie prostopadłe powodują, że to, co rysujemy, w miarę oddalania maleje

(widać to bardzo wyraźnie kiedy patrzymy na kwadratowe płytki podłogowe na długim

korytarzu). Linię horyzontu można umieścić na dowolnej wysoko ś ci płaszczyzny kartki

pamiętając jednak, że od jej położenia będzie zależeć kąt zbiegania się linii

perspektywicznych. Przy linii horyzontu umieszczonej nisko - mówimy o perspektywie

żabiej , przy umieszczonej wysoko - o perspektywie z lotu ptaka . Można także

wyznaczyć z góry dowolny punkt zbiegania się linii na horyzoncie (np. perspektywa

boczna lub ukośna ).

Ćwiczenie pokazujące

dwa punkty zbiegu na horyzoncie

Doświadczenia w MDK udowodniły, że rysunku perspektywicznego jako tematu lekcji

w nauczaniu początkowym nie należy się obawiać. Dzieci świetnie bawią się badając

otoczenie za pomocą wyciętych przez siebie ramek, rysując linie proste zbiegające sie do

jednego lub dwóch punktów (nawet jeśli nie są całkiem proste), wrysowując w siatkę

elementy krajobrazu : drogi, budynki, drzewa, na końcu wycierając linie pomocnicze. Efekt

pracy młodych architektów krajobrazu - rysunek wykonany w perspektywie jest dla nich

powodem do dumy.

Rysunki perspektywiczne wykonane przez uczniów I i II klasy

szkoły podstawowej

Przykłady prostych schematów pokazujące konstrukcję rysunku perspektywicznego

z jednym i dwoma punktami zbiegu na horyzoncie:

aleja, korytarz, budynek

rys. A.Wróbel

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: