PCOChP.doc

Fizjoterapia kliniczna w pulmonologii   -seminarium-  06.02.08

POChP

DEFINICJA

    Choroba charakteryzująca się nieodwracalnym lub słabo odwracalnym ograniczeniem przepływu powietrza przez drogi oddechowe. Ograniczenie to jest postępujące i wiąże się z nieprawidłową odpowiedzią zapalną płuc na szkodliwe pyły i gazy.

Definicja współczesna

•          Przewlekła obturacyjna choroba płuc to choroba poddająca się prewencji i leczeniu z istotnymi zmianami  poza płucnymi,które mogą się przyczyniać do ciężkości stanu poszczególnych chorych.Zmiany płucne w POCHP charakteryzują się niecałkowicie odwracalnym ograniczeniem przepływu powietrza przez drogi oddechowe. Ograniczenie to jest zwykle postępujące i wiążę się z nieprawidłową odpowiedzią zapalną płuc na szkodliwe pyły lub gazy.

CZYNNIKI RYZYKA POChP

1.  Osobnicze:

•          Wiek (głównie w starszym wieku)

•          Płeć (M>K)

•          Niski status społeczno - ekonomiczny

2.  Środowiskowe i nałogi:

•          Dym tytoniowy (najważniejszy czynnik ryzyka)

•          Narażenia zawodowe na pyły i substancje chemiczne10-20%

•          Zanieczyszczenia powietrza

•          Zakażenia dróg oddechowych

•          Klimat (Anglia, Walia, Japonia, Nowa Zelandia)

3.  Genetyczne:

•          Niedobór α1 – antytrypsyny /dziedziczony recesywnie/

•          Upośledzenie odporności

•          Niskie wartości FEV1

•          Występowanie rodzinne

4.Wzrost i rozwój płuc

·         Palenie papierosów przez matkę w ciąży

OBJAWY POChP

•          Przewlekły kaszel

•          Duszność spoczynkowa

•          Odkrztuszanie plwociny

STOPNIE CIĘŻKOŚCI POChP

PRZEBIEG POChP

    Choroba rozpoczyna się zmianami w obwodowych drogach oddechowych – niewydolność rzęsek nabłonka – zniszczenie nabłonka migawkowego – zwiększone wydzielanie śluzu – nacieki zapalne – uszkodzenie dużych dróg oddechowych (przewlekłe zapalenie oskrzeli) – rozedma płuc – serce płucne.

Badanie przedmiotowe

•          Sinica ośrodkowa

•          Poziome ustawienie żeber,beczkowaty kształt katki piersiowej i wystajacy brzuch/objawy rozdęcia płuc/

•          Szybkie oddychanie /niekiedy ponad 20 oddechów na min./,oddechy płytkie

•          Oddychanie przez zasznurowane usta

•          Widoczna praca mięśni oddechowych

•          Obrzęki kostek i podudzi,poszerzone żyły szyjne zewnętrzne

Objawy osłuchowe

•          Ściszenie szmer oddechowych

•          świsty

Badania pomocnicze

•          Spirometria

•          Rtg klatki piersiowej /spłaszczenie kopół przepony,zwiększenie objętości zamostkowej pzestrzeni powietrznej na rtg bocznym-objawy rozdęcia płuc/,nadmierna jasność pól płucnych,raptowne urwanie się cieni naczyń.

•          Tomografia komputeroa wysokiej rozdzielczości

•          Hematokryt

•          Gazometria krwi tętniczej

•          Próby wysiłkowe

•          Badanie przesiewowe w kierunku niedoboru alfa 1 antytrypsyny

Różnicowanie

•          Astma oskrzelowa

•          Zastoinowa niewydolność serca

•          Roztrzenie oskrzeli

•          Grużlica

•          Zarostowe zapalenie oskrzelików

•          Rak płuca

Leczenie stablnej POCHP

•          Edukacja

•          Leczenie farmakologiczne

Leczenie zaostrzeń

•          Leczenie tlenem

•          Leki rozszerzające oskrzela plus dożylne metyloksantny

•          GSK doustnie lub dożylnie

•          Antybiotyki

•          Płynoterapia

•          Profilaktyka zakrzepicy

•          Drenaż ułożeniowy

•          -leki rozszerzające oskrzela/beta2 sympatykomimetyki,leki antycholinergiczne,metloksantyny/

•          Glikokortykosteroidy

•          Szczepienia przeciw grypie

•          Szczepienia przeciw pneumokokom

•          Leczenie zastępcze alfa1 antytrypsyną

•          Leki mukolityczne

PRZEWLEKŁE ZAPALENIE OSKRZELI

Definicja:

      Nawracający produktywny kaszel występujący 4 –6 x dziennie w większość dni tygodnia co najmniej 3 miesiące w roku przez kolejne 2 lata.

Postaci kliniczne:

-          Przewlekłe proste zapalenie oskrzeli (suchy kaszel)

-          Przewlekłe śluzowo – ropne zapalenie oskrzeli (nadkażenie bakteryjne, kaszel z odpluwaniem dużej ilości ropnej plwociny, gorączka, dreszcze)

-          Przewlekłe obturacyjne zapalenie oskrzeli (zmniejszenie światła oskrzeli, pojawia się duszność wysiłkowa, zmniejszenie wydolności fizycznej; osłuchowo: świsty, furczenia; spirometrycznie: obniżenie FEV1 i PEF).

Hipotezy:

-          brytyjska: u podstaw przewlekłego zapalenia oskrzeli leży narażenie na czynniki drażniące w powietrzu wdychanym

-          holenderska: u podstaw przewlekłego zapalenia oskrzeli leży nadreaktywność oskrzeli

ROZEDMA PŁUC

Definicja:

          Stan płuc charakteryzujący się nieodwracalnymposzerzeniem przestrzeni powietrznych płuc obwodowo od oskrzelików końcowych

Podział:

1.   Anatomiczny:

brzeżna, centralna, całego gronka, nieregularna

2.   Ze względu na rozległość zmian:

łagodna (<25%); umiarkowana (25 – 50 %); ciężka (>50%).

3.    Konstytucjonalny:

-          Typ I (pink puffer) – osoba starsza, szczupła, skóra zaróżowiona, sylwetka serca w RTG mała, późny rozwój niewydolności oddechowej, wzrost hematokrytu nieco powyżej 50%.

-          Typ II (blue blother) – osoba młodsza, z nadwagą, skóra zasiniona, wczesny rozwój serca płucnego i niewydoloności oddechowej, hematokryt >> 50%.

4. Kliniczny:

•          Rozedma pierwotna, zanikowa, starcza.

•          Rozedma wtórna:

-          powstała w wyniku zwężenia oskrzeli (obturacyjna)

-          związana z bliznami płucnymi;

-          rozedma wyrównawcza (po resekcji płuc)

Objawy rozedmy:

-          oglądaniem: beczkowata klatka piersiowa, poziome ułożenie żeber, wypełnienie dołków nadobojczykowych, mała różnica wdechowo – wydechowa.

-          opukiwaniem: niskie ustawienie i niewielka ruchomość dolnych granic płuc, odgłos opukowy bębenkowy

-          osłuchiwaniem: ściszenie szmeru pęcherzykowego.

-          RTG klatki piersiowej: nadmierna przejrzystość płuc, niskie ustawienie przepony, szerokie przestrzenie międzyżebrowe, poziome ustawienie żeber

-          Spirografia: zwiększenie całkowitej pojemności płuc (TLC)

SERCE PŁUCNE

Definicja:

           Przerost PK powstały w wyniku chorób wpływających na czynność lub czynność i budowę płuc z wyjątkiem zmian w płucach spowodowanych chorobami lewej połowy serca lub wadami serca

Podział

1. Stadium I: Serce płucne utajone (bez objawów klinicznych, wzrost RR w tętnicy płucnej tylko podczas wysiłku);

2. Stadium 2: Serce płucne wyrównane (wzrost RR również w spoczynku, objawy kliniczne podczas wysiłku fizycznego)

3. Stadium 3: Jawna niewydolność prawokomorowa (wzrost RR do 50-60 mmHg).

Klasyfikacja chorób prowadzących do powstania serca płucnego:

A. Choroby prowadzące do hipoksji pęcherzykowej

1. Zwężenie dróg oddechowych

- astma oskrzelowa

- POChP

2. Zaburzenie ruchomości ścian klatki piersiowej

- Skolioza

- Deformacje klatki piersiowej

- ZZSK

B. Choroby neurologiczno – mięśniowe

1. Choroby prowadzące do ograniczenia łożyska naczyniowego

- nawracająca zatorowość płucna,

- Zakrzepica

- Pierwotne nadciśnienie płucne

- Wrodzone lub nabyte zwężenia tętnic

2. Choroby o mechanizmie mieszanym

• choroby śródmiąższowe płuc (pylice, zwłóknienia płuc, rozstrzenia oskrzeli, sarkoidoza, gruźlica, kolagenozy, nowotwory płuc)

•resekcja płata lub całego płuca (rozedma wyrównawcza)

Objawy:

-          Wywiad: duszność i kaszel zwykle z odpluwaniem śluzowo – ropnej plwociny

-          Przedniotowo: Sinica (początkowo warg, nosa i obwodowych części kończyn, potem uogólnioną), wdechowe ustawienie klatki piersiowej, poszerzenie żył szyjnych, palce pałeczkowate, przyspieszenie oddechu, nadmiernie jawny opuk, powiększenie wątroby, obrzęki, wodobrzusze.

...