dysplazja_stawu_biodrowego.pdf

www.pandm.prv.pl

Wrodzona dysplazja i zwichni ħ cie stawu biodrowego

(dysplasia coxae congenita i luxatio)

Dysplazja biodra – jest to wrodzona anomalia w budowie stawu biodrowego, która mo Ň e

prowadzi ę do wysuni ħ cia si ħ głowy z panewki.

Termin dysplazja obejmuje wszystkie nieprawidłowo Ļ ci anatomiczne w obr ħ bie stawu

biodrowego, które mog Ģ by ę wrodzone lub rozwin Ģę si ħ w okresie noworodkowym lub

niemowl ħ cym.

Zwichni ħ cie biodra – jest to wysuni ħ cie si ħ głowy ko Ļ ci udowej z panewki postacie :

Okołoporodowe lub poporodowe zwichni ħ cie (posta ę typowa)

Inne przyczyny :

•

tzw ultrafizjologiczne pozycje w Ň yciu płodowym

•

dzieci, które podczas porodu były uło Ň one miednicowo - w czasie skurczów nó Ň ki

dziecka s Ģ stale wyprostowane i silnie przyginane do tułowia (jak przy skłonie), co mo Ň e

doprowadzi ę do rozci Ģ gni ħ cia i uszkodzenia elementów stawu

•

uwarunkowania genetyczne

•

wpływ relaksyny hormonu matki , który który wywołuje zwiotczenie torebki stawowej

•

zagro Ň eniem dla dysplastycznego stawu jest mierzenie długo Ļ ci ciemieniowo-pi ħ towej

•

-//-

sztuczne oddychanie wspomagane kkd

•

nieprawidłowa piel ħ gnacja

Dysplazja cz ħ sto Ļ c wyst ħ powania jest notowana w 5%, klasyczne zwichni ħ cie wyst ħ puje u

ok. 2% noworodków.

Cz ħĻ ciej wyst ħ puje u płci Ň e ı skiej.

Cz ħĻ ciej wyst ħ puj Ģ po obustronach ni Ň jednostronnie

Wyst ħ puj Ģ w poł Ģ czeniu z innymi wadami – tzw. zwichni ħ cie teratologiczne .

Opis :

Wada dotyczy najcz ħĻ ciej wszystkich elementów stawu

Panewka jest niewykształcona (płaska , stroma, szeroka)

Bli Ň szy odcinek ko Ļ ci udowej wykazuje ko Ļ lawo Ļę i antetorsj ħ

Wrodzone zwichni ħ cie przedporodowe (posta ę atypowa)

www.pandm.prv.pl

ĺ ci ħ gno mi ħĻ nia biodrowo-l ħ d Ņ wiowego przebiega mi ħ dzy głow Ģ ko Ļ ci udowej i

panewk Ģ powoduj Ģ c ucisk na torebk ħ stawow Ģ od przodu i zw ħŇ enie wej Ļ cia do

stawu biodrowego

Chrz ħ stny obr Ģ bek tylny jest cz ħ sto wywini ħ ty do wewn Ģ trz stawu i stanowi

przeszkod ħ w nastawieniu zwichni ħ cia

Wi ħ zadło wła Ļ ciwe głowy ko Ļ ci udowej i poprzeczne s Ģ przero Ļ ni ħ te

Staw wypełnia ciało tłuszczowe

Typowe miejsca zatrzymania si ħ głowy ko Ļ ci udowej :

•

górny przedni brzeg panewki

•

okolica nadpanewkoa

Objawy kliniczne zwichni ħ cia stawu biodorwego :

talerz ko Ļ ci biodrowej ponad i poza panewk Ģ

Uwypuklenie okolicy kr ħ tarza wi ħ kszego (pomiar obwodowy po Ļ ladkowy po stronie

chorej ma wi ħ ksz Ģ warto Ļę )

Ró Ň nica długo Ļ ci wzgl ħ dnej (przy jednostronnym zwichni ħ ciu stawu biodrowego długo Ļę

wzgl ħ dna ma wi ħ ksz Ģ warto Ļę )

Asymetria fałdów udowych, po Ļ ladkowych oraz warg sromowych

Ograniczenie odwiedzenia i skrócenie ko ı czyny

5) Objaw przeskakiwania - wyczuwalne przeskakiwanie głowy ko Ļ ci udowej podczas

nacisku na oba zgi ħ te uda przy maksymalnym ich odwiedzeniu (objaw Ortolaniego)

6) Objaw pompowania - wyczuwalne przemieszczenie głowy ko Ļ ci udowej poza panewk ħ

stawu biodrowego i wyczuwalny powrót głowy ko Ļ ci udowej do panewki stawu (objaw

Barlowa)

7) Objaw Trendelenburga

8) Objaw Duchenne’a

9) Chód utykaj Ģ cy ( jednostronne zwichni ħ cie) lub chód kaczkowaty ( dwustronne )

10) Hiperlordoza

•

www.pandm.prv.pl

Leczenie :

profilaktyka

zachowawcze

operacyjne

Leczenie zachowawcze polega na prawidłowym ustawieniu elementów stawu i utrzymanie go

przez odpowiednio długi okres czasu.

Po rozpoznaniu dysplazji lekarze najcz ħĻ ciej zalecaj Ģ :

• układanie na brzuchu

• tzw. szerokie pieluchowanie, czyli układanie pieluszek w taki sposób, aby trzymały nó Ň ki

dziecka w pozycji „ Ň abki”.

Najlepsze s Ģ do tego pieluchy tetrowe - dwie składamy w prostok Ģ t, a trzeci Ģ , zło Ň on Ģ w

trójk Ģ t nakładamy na pozostałe. Taki „zawój" mo Ň na te Ň zało Ň y ę na pieluch ħ jednorazow Ģ .

• stosowanie poduszki Frejki , rozwórki Koszli lub pajacyka Grucy tzw.ortoz

Uzyskujemy odpowiednie uło Ň enie kkd czyli w odwiedzeniu i zgi ħ ciu , stawy kolanowe i

stopy s Ģ wolne ruchowo.

Najlepsza pozycja dla panewki to gdy ko ı czyny dolne ustawione s Ģ :

odwiedzenie

zgi ħ cie

rotacja wewn ħ trzna

•

stosowanie r ħ cznej repozycji w znieczuleniu ogólnym , a nast ħ pnie stosowano opatrunek

gipsowy (4-6 tyg.)

•

stosowanie wyciagu ( over head extension)

www.pandm.prv.pl

Podczas unieruchomienia stosuje si ħ ę wiczenia indywidualne w łó Ň ku:

1) czynne z oporem kkg

2) oddechowe

3) działaj Ģ ce miejscowo na unieruchomienie wyci Ģ giem kkd np.oporowe zginaczy i

prostowników w stawach skokowych górnych

4) napi ħ cia izometryczne mi ħĻ ni brzucha sterowane gór Ģ

5) ę wiczenia wg.Vlacha – dra Ň nienie eksteroreceptywne

Leczenie operacyjne ma na celu przywócenie prawidłowych stosunków stawowych,

stosowane jest wtedy gdy leczenie zachowawcze nie dało rezultatów i stosowane jest w 3-5

roku Ň ycia.

Wykonuje si ħ ró Ň ne zabiegi :

1) otwart Ģ repozycj ħ

2) plastyk ħ stawu

3) plasyk ħ daszka

4) osteotomi ħ miednicy

5) osteotomie podkr ħ tarzowe (detorsyjna i dewalgizacyjna)

6) osteotomi ħ mi ħ dzykr ħ tarzow Ģ ( dewaryzacyjna)

7) osteotomi ħ stabilizuj Ģ c Ģ

Po zabiegu stosuje si ħ gips od 3-6 tygodni , pó Ņ niej gips czynno Ļ ciowy.

www.pandm.prv.pl

Fizjoterapia przedoperacyjna ma na celu likwidacje istniej Ģ cych przykurczy i ogólne

usprawnienie dziecka i wyuczenie ę wicze ı które b ħ d Ģ wykonywane po zabiegu.

Fizjoterapia pooperacyjna dzieli si ħ na 3 okresy.

okres gipsu biodrowego

- usprawnianie w 2-3 dniu po zabiegu

- ę w.oddechowe

2tydz. – ę w.kkg i obr ħ czy barkowej

izometryczne mi ħĻ ni tułowia i ko ı czyn ( ipsi/kontra-lateralne)

okres gipsu czynno Ļ ciowego

- ę w.bierne kd

- bierno-czynne

- czynne

- wprowadza si ħ ruch rotacji dopiero po 2 miesi Ģ cach !

- ę wiczenia w pozycji siedz Ģ ceje

- ę wiczenia w pozycji NIE WOLNO w ã KL Ħ KU i STOJ ġ CEJ

- masa Ň

- elektrostymulacji

- ę w.w wodzie – co 2 dzie ı

okres pooperacyjny

obci ĢŇ anie ko ı czyny po upływie 4-6 miesi ħ cy

nauka chodu

Bibliografia :

Nowotny – Zarys rehabilitacji w dysfunkcjach narz Ģ du ruchu

Dega – Ortopedia i rehabilitacja

Weiss i Zembaty - Fizjoterapia

http://www.klinika.net.pl/texty/dysplazja.htm

http://www.niepelnosprawni.info/ledge/x/15417

http://www.steps-charity.org.uk/hipproblems.php

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: