Markus Schirner
TECHNIKI ODDYCHANIA
Techniki wdłużające oddech (i życie)
(wyd. orygin.: 2000)
Tytuł oryginału:
Atemtechniken. Ubungen fur einen langeren Atem
Tłumaczenie z języka niemieckiego:
Monika Dziedzic
Projekt okładki:
Barbara Bołoz
Korekta i łamanie:
Ryszard Liebich - Wydawnictwo „KOS"
ISBN 83-89375-13-3
Copyright © 2000 Schirner Verlag, Darmstadt, Erste Auflage Copyright O for polish edition by Wydawnictwo „KOS", 2003
Wydawca:
Wydawnictwo „KOS"
ul. Agnieszki 13, 40-110 Katowice
tel./fax 258-40-45, 258-27-20; tel. 258-26-48
e-mail: kos@kos.com.pl
http://www.kos.com.pl
--------------------------------------------------------------------------------
SPIS TREŚCI:
Przedmowa
1) Wprowadzenie
Krótko o oddechu
Wskazówki do praktycznego stosowania techniki oddychania
Oddech
Oddychać nosem czy ustami?
Zalecenia dla początkujących
Prana
Pranayama
Faza wydechu (recaka)
Faza wdechu (puraka)
Faza zatrzymania w sobie oddechu (kumbhaka)
Postawa ciała
Oczy podczas oddechu
Język podczas oddechu
Oczyszczanie dróg oddechowych
Oczyszczanie nosa podczas kataru
Miejsce do ćwiczeń
Jak liczyć oddechy podczas ćwiczeń?
Cel pranayamy
2) Proste techniki oddechowe
Ziewanie
Wydech
Wczuj się w oddech
Odnajdź ciszę
Wsłuchaj się w oddech
Oddychanie brzuchem - poczuj przeponę
Oddychanie brzuchem - stań u bramy życia
Oddychanie brzuchem i obserwacja punktu
Oddychanie pulsacyjne
Równowaga emocjonalna
Regeneracja
3) Medytacyjne techniki oddechowe
Oddychanie porami skóry
Oddychanie techniką zen
Energetyzacja
Oddychanie światłem
Oddychanie zdrowiem
Oddychanie barwami
Znaczenie kolorów
Oddychanie czterema żywiołami
Żywioł ognia
Żywioł powietrza
Żywioł wody
Żywioł ziemi
Znaczenie żywiołów
Oddychanie światłem czakr
4) Techniki oddechowe dla zaawansowanych
Otwórz trzecie oko
Oddychanie obustronne
Oczyszczanie płuc
Wydłużanie oddechu
Turbooddychanie - Udraźnianie i oczyszczanie płuc
Schłodzony oddech
Oddychanie Mulabhanda, czyli energia pod kontrolą
Trójoddychanie
Oddychanie, które odmładza
Intensywne oddychanie zdrowiem
Oddychanie czakram
1. Pierwsza czakra (korzenia)
2. Druga czakra (pępka)
3. Trzecia czakra (splotu słonecznego)
4. Czwarta czakra (serca)
5. Piąta czakra (gardła)
6. Szósta czakra (międzybrwiowa, trzecie oko)
7. Siódma czakra (koronna/szczytu głowy)
Dźwięki lub pieśni budzące czakry
Przyporządkowanie barw oddechowych do sylab
Oddychanie spółgłoskami i samogłoskami
Samogłoski i spółgłoski - wymowa, zakres działania i zastosowanie w oddychaniu
Oddech miecha kowalskiego
Oddech wahadłowy
Oddychanie Kevali
Oddech połączony – rebirthing
5) Przyporządkowanie technik oddechowych do zakresu ich działania
O autorze
Markus Schirner, urodzony w 1957 roku, od dwudziestu lat intensywnie zajmuje się tajemnicami nauki i kultury. W kręgu jego szerokich zainteresowań znalazły się już koncepcje alternatywne, istniejące paradygmaty, zapomniane już dziś kultury i wymarłe cywilizacje. Poza wydawnictwem i księgarnią, których profil pokrywa się z powyższymi zagadnieniami, prowadzi także kursy tarota i wahadlarstwa, podczas których dzieli się z uczniami swoim bogatym doświadczeniem w tych dziedzinach. Od 1997 roku jest również nauczycielem Falun Gong - niedawno odkrytej techniki, będącej prekursorem QiGong. Jej ćwiczenia, równoważąc duszę i ciało, mają jednakowy wpływ zarówno na zdrowie psychiczne, jak i fizyczne.
O książce
Czynność oddychania wiąże nas z życiem i światem. Włączenie świadomości w przebieg tego niedostrzeganego zazwyczaj procesu pozytywnie wpływa zarówno na świat materii, jak i ducha. Przedstawione w książce ćwiczenia oddechowe służą nie tylko poprawie samopoczucia, ale przede wszystkim odbudowie wzajemnych powiązań pomiędzy oddechem, ciałem a świadomością. W przypadku choroby mogą natomiast mieć działanie odciążające, rozluźniające i wzmacniające. Inne korzyści wypływające z nich dla ćwiczącego to szersza emisja jego pozytywnych energii do otoczenia oraz odkrycie drogi do stanu, w którym będzie on w pełni świadomy samego siebie i wszystkich wykonywanych przez siebie czynności.
Książka ta zawiera liczne wskazówki i opisy technik oddychania, a także ćwiczenia na wydłużenie oddechu, wywodzące się ze wschodniej Azji i zachodniej Europy. Poprzez świadome wydłużenie swojego oddechu wspomożesz zarówno swoją psychikę, jak i ciało.
W książce tej przedstawiam liczne techniki świadomego oddychania. Wybrałem przy tym te, które są przeznaczone dla każdego i łatwe do zapamiętania, jako że nie wymagają ani specjalnej kondycji fizycznej, ani znajomości jogi.
Podane tu ćwiczenia oddechowe służą nie tylko poprawie samopoczucia, ale przede wszystkim odbudowie wzajemnych powiązań pomiędzy oddechem, ciałem a świadomością. W przypadku choroby mają działanie harmonizujące, prowadzą do rozwoju samoświadomości i szerszej emisji pozytywnych energii do otoczenia. Ponadto regularnie stosowane prowadzą do stanu, w którym to Ty panujesz nad świadomością, a nie ona nad Tobą.
Książka jest pełnym wskazówek podręcznikiem, w którym chciałem pokazać praktyczną stronę kontroli swojego procesu oddychania.
Świadomie rezygnuję w niej z przedstawiania naukowej teorii oddychania i jej przebiegu z punku widzenia chemicznego, anatomii ciała i specjalnych funkcji płuc. Na ten temat dostępnych jest mnóstwo specjalistycznych pozycji, które można znaleźć w sporządzonym przeze mnie załączniku.
Na koniec życzę Ci przyjemnej lektury i długiego oddechu!
Jest tylko jeden człowiek,
który może odmienić Twoje życie: Ty sam.
Życie każdego z nas zaczyna się wraz z pierwszym wciągnięciem do pluć powietrza, a kończy ostatnim, głębokim wydechem.
Pomiędzy nimi są miliony oddechów, które na wszystkie możliwe sposoby oddziałują na nasze życie.
Oddech kontroluje ciało, zaś ciało kontroluje oddech, a cały ten proces odbywa się poza naszą świadomością.
Oddech ma wpływ na wszystkie funkcje zachodzące w organizmie.
Panuje nad nami.
Ale tylko dopóty, dopóki my nie nauczymy się panować nad nim - wtedy może nam pomagać we wszystkich życiowych sytuacjach.
To oddech ma zdolność harmonizowania wszystkich funkcji naszego ciała.
To oddech może leczyć.
To oddech może przynosić wyzwolenie duszy.
To oddech może pozwolić nam poznać samych siebie.
To oddech może pokazać nam Boga i kosmos, po czym nas z nimi połączyć.
Odetchnijmy więc głęboko i stańmy się wolni!
Wprowadzenie
Zawartość tej książki została opracowana i zbadana z najwyższą starannością. Mimo iż autor dokładnie sprawdził wszystkie z przedstawionych technik i sam stosował je przez dłuższy czas z korzyścią dla swojego zdrowia i bez jakichkolwiek skutków ubocznych, nie może brać odpowiedzialności za ćwiczenia wykonywane przez Czytelników. Wszystkie zamieszczone informacje i wskazówki nie gwarantują skuteczności każdemu ćwiczącemu. Ani autor, ani wydawnictwo nie biorą odpowiedzialności za ewentualne urazy czy skutki uboczne wynikłe ze stosowania wskazówek zawartych w książce. Z ćwiczeń korzystaj zatem świadomie i na własną odpowiedzialność.
Życie jest albo przygodą, albo niczym.
Czy wiesz, że...
- tlen zajmuje w medycynie najważniejsze miejsce?
- podczas długiego, głębokiego oddechu pobierasz sześć do dziesięciu razy więcej powietrza niż przy normalnym, czyli płytkim?
- nasz umysł zużywa 80% wdychanego wraz z powietrzem tlenu?
- dzięki właściwemu i świadomemu oddychaniu możesz więcej niż dziesięciokrotnie przyspieszyć procesy oczyszczania swojego systemu limfatycznego?
- przepona jest największym mięśniem ciała?
- do oddychania wykorzystujemy przeciętnie jedną dwudziesta spośród około 750 milionów wszystkich pęcherzyków płucnych?
- około 70% wszystkich zbędnych dla ciała substancji usuwamy podczas oddechu. Pozostałe 20% wydalamy przez skórę, a tylko 10% przez układ wydalniczy w postaci odchodów?
Wskazówki do praktycznego stosowania technik oddychania
Nasz oddech może wyzwalać potężne energie, a przez to mieć olbrzymi wpływ na nasze zdrowie i samopoczucie - zarówno psychiczne, jak i fizyczne. Ćwiczenia oddechowe nie powinny być zatem bagatelizowane, ponieważ niewłaściwe ich stosowanie może przynieść skutki uboczne. Nauka technik właściwego oddychania otwiera przed nami nieograniczoną niemal ilość propozycji i możliwości, które mogą odmienić całe Twoje życie - nastroje, uczucia, poglądy, wzory zachowań i świat wartości. Dzięki większej ilości wewnętrznych sił i energii będziesz w stanie znacznie wykroczyć poza swoje dotychczasowe możliwości.
Kluczem do tego są ćwiczenia oddechowe. Aby jednak siła Twojego nowego wnętrza nie przyniosła szkody innym ludziom i nie obróciła się przeciwko Tobie, musisz je dobrze zaplanować i stosować świadomie i rozsądnie. Poznane techniki powinny być uprawiane tylko w dobrej wierze, tak aby nowe, wewnętrzne energie przynosiły wyłącznie radość i zadowolenie - zarówno Tobie, jak i otaczającym Cię ludziom.
Uwagi praktyczne:
- Nie przesadzaj z żadnym z ćwiczeń ani nie zmuszaj się do niczego. Wystrzegaj się pomysłów na zrobienie szybkiego postępu i nie oczekuj natychmiastowych rezultatów, ponieważ nie zależą one od ilości i intensywności wykonywanych ćwiczeń, ale od przygotowania Twojego wnętrza i rozwoju samoświadomości.
- Jeśli któreś z ćwiczeń wzbudzi w Tobie uczucie strachu, niechęci lub dyskomfortu, natychmiast je przerwij. Przy wykonywaniu wszystkich ćwiczeń zalecana jest obecność nauczyciela technik oddechowych, a w niektórych przypadkach nawet psychologa, ponieważ niektóre z terapii mogą spowodować nagłe usunięcie z psychiki głęboko zakorzenionych blokad wewnętrznych.
- Nie wykonuj ćwiczeń po posiłku - odczekaj co najmniej dwie godziny.
- Oddechu nie powinny ograniczać za ciasne części garderoby, biżuteria lub inne przedmioty.
- Nie tłum w sobie reakcji i potrzeb własnego ciała. Kiedy podczas wykonywania ćwiczenia poczujesz w sobie chęć wykonywania szybszych lub głębszych oddechów, oddaj jej pierwszeństwo (rada w sam raz dla początkujących!).
W przypadku osób chorych książka i zawarte w niej techniki nie powinny zastępować lekarza czy terapeuty - mogą jednak stanowić uzupełnienie w terapii i leczeniu.
Przeciwwskazania:
Osoby chore na płuca powinny zaniechać wykonywania przedstawionych w książce ćwiczeń lub uzgodnić z lekarzem, które z nich są korzystne dla poprawy stanu ich zdrowia.
Oddech jest najlepszym lekarzem dla naszego ciała.
Oddech może nas uleczyć lepiej niż wszystko inne na świecie.
Oddychanie jest tak proste i oczywiste,
że nikt nie jest świadomy jego ogromnej siły.
Leonard Orr / Konrad Halbig
Każdy człowiek ma swój własny rytm oddechu, któremu pozwala się prowadzić i który jest odzwierciedleniem jego aktualnej kondycji psychicznej. Zazwyczaj zbyt chętnie ufamy temu naturalnemu rytmowi oddechu i za łatwo podporządkowujemy się jego przewodnictwu.
Każdy z naszych nastrojów i uczuć, takich jak na przykład wściekłość, złość, agresja czy stres, czy też - w równym stopniu - przyjaźń, miłość, spokój wewnętrzny, wywołuje reakcję łańcuchową procesów w organizmie, które z kolei oddziałują na wiele sfer naszej psychiki i ciała, w tym też na nasze zdrowie.
Właściwie, aby zachować przez cały czas równowagę wewnętrzną oraz utrzymać w równowadze energie negatywne i pozytywne, powinniśmy zawsze oddychać w sposób świadomy, czyli prawidłowy.
Podstawą zdrowia fizycznego jest sprawny i dobrze funkcjonujący układ krwionośny. To on odpowiada za transport substancji odżywczych, ale rzadko jest ich wystarczająco dużo, być w pełni pokryć zapotrzebowanie wszystkich żywych komórek ciała.
Do usuwania substancji zbędnych i szkodliwych - trucizn, odchodów, nadmiaru płynów - organizm stworzył cztery razy dłuższy system limfatyczny, który nie jest napędzany, jak układ krwionośny, przez centralną pompę, czyli serce, ale po części przez oddychanie, a po części przez ruchy mięśni. Wraz z głębokim i świadomym oddechem zyskujemy dodatkowo najważniejszą i najefektywniejszą metodę oczyszczania naszego ciała - jeśli organizm jest zdrowy, troszczy się o ten proces sam z siebie, natomiast dzięki opanowaniu techniki spokojnego i głębokiego oddychania brzuchem nasz system limfatyczny będzie w stanie optymalnie funkcjonować bez angażowania w to naszej uwagi i całej świadomości.
Smutnym faktem jest, że ludzie nie używają wcale tego naturalnego sposobu oddychania, albo poświęcają mu zbyt mało czasu w ciągu dnia. Niewłaściwe oddychanie powoduje niedostateczne zaopatrzenie organizmu w substancje odżywcze, a niewydolność układu limfatycznego prowadzi do zatrucia organizmu - w ten sposób błędne koło się zamyka. Dopływ energii zostaje zatrzymany na niskim poziomie, zaś zdrowie psychiczne i fizyczne jest wówczas w stanie mocno zachwianej równowagi.
Ignorancja prawidłowego procesu oddychania odbija się również negatywnie na naszym zachowaniu i sylwetce, ponieważ postawa ciała i oddech warunkują siebie nawzajem, pozostając ze sobą w niezwykle ścisłym związku.
Prawidłową postawę ciała w największej mierze gwarantuje właściwe i głębokie oddychanie - i na odwrót! Sylwetka ciała doskonale odzwierciedla wnętrze człowieka i rozwój jego świadomości. Oddech niezwykle silnie oddziałuje na kondycję psychiczną - świadome zaangażowanie przepony w proces oddychania może wpłynąć równoważąco i kojąco na chwiejne uczuciowo lub zaburzone emocjonalnie stany świadomości.
Dziesięć do dwudziestu minut głębokiego oddychania brzuchem, praktykowane codziennie, doskonale reguluje cały proces naszej przemiany materii. Inne korzyści to głęboki, spokojny sen, odciążenie serca i wzmocnienie całego systemu wydalniczego. Ćwiczenia oddechowe, stosowane wystarczająco długo i dokładnie, zostaną przez ciało przyjęte jako wyuczone i nabyte - odtąd będziesz je wykonywać nieświadomie, jako swoiste przyzwyczajenie.
Najlepsze, bo najzdrowsze i najbardziej naturalne, jest oddychanie nosem. Jest w tym głęboki sens, że natura dała nam jako organ oddechowy nos, a nie usta - w komorach nosa wdychane powietrze ulega nawilżeniu, ociepleniu i oczyszczeniu, przez co zostaje dostarczone do organizmu w sposób najefektywniejszy z możliwych. Zdrowa śluzówka spełnia zatem rolę swoistej bariery - zatrzymuje cząsteczki kurzu i pyłki roślin przed dostaniem się do płuc, stąd ludzie oddychający nosem znacznie rzadziej cierpią na infekcje dróg oddechowych niż ci, którzy oddychają ustami. Głębokie wdechy i wydechy za pomocą nosa utrzymują zasoby energii w ciele na stałym, wysokim poziomie. Oddychanie wyłącznie przez usta wywołuje natomiast skutek odwrotny - zatrzymuje energię ciała na niezmiennie niskim poziomie, wpływając ponadto negatywnie na naszą sprawność zarówno fizyczną, jak i umysłową. Metoda czerpania powietrza przez usta została pomyślana przez naturę jako koło ratunkowe dla organizmu - stosować należy ją wówczas, gdy niemożliwe jest oddychanie nosem.
Kiedy powietrze wdychamy nosem, a wydychamy ustami, zatrzymujemy w ciele więcej energii niż oddajemy do otoczenia. Rezultatem tego jest szybki wzrost zasobów energii w organizmie. Z kolei wdychanie powietrza przez usta, a wydychanie przez nos powoduje obniżenie jej poziomu. Kolejna opcja oddychania, czyli wdech przez nos, a wydech przez usta złożone jak do gwizdania, doskonale pobudza komórki nabłonka tarczycy. Pobudzenie tarczycy usprawnia natomiast przemianę materii i aktywizuje w równym stopniu zarówno obieg krwi, jak i czynności obydwu półkul mózgowych.
Ciekawostką jest również fakt, że wdychanie powietrza przez prawą dziurkę nosa (tzw. oddech słońca) aktywizuje lewą półkulę mózgową i rozbudza cechy męskiej osobowości: łatwiej przychodzi nam wówczas podejmowanie decyzji, mówienie nie, gdy na coś nie mamy ochoty, przeforsowywanie własnych pomysłów i ekspresja siebie. Taki sposób oddychania wzmacnia i pobudza do działania naszą krótkotrwałą pamięć i zdolności logicznego myślenia.
Z kolei wdychanie powietrza lewą dziurką nosa (tzw. oddech księżyca) ożywia prawą półkulę mózgu, a wraz z nią intuicję i cechy osobowości kobiecej. Stajemy się wówczas mniej racjonalni i przyziemni, łatwiej idziemy za głosem uczucia i emocji niż rozsądku. Taki sposób oddychania rozbudza w nas czułość, delikatność, zdolność do przeżywania uczuć. Inne korzyści to aktywizacja długotrwałej pamięci, co ma szczególne znaczenie w nauce.
Zresztą organizm każdego człowieka sam z siebie co dwie godziny zmienia komorę nosa, którą powietrze wpływa do płuc.
Oddech i tak ma nad nami władzę,
Najlepsze więc, co możemy zrobić, to pozwolić mu się prowadzić.
Herbert Pritsche
Ty sam jesteś nauczycielem, który prowadzi ze sobą regularny trening. Zaufanie do samego siebie i dyscyplina wewnętrzna to najważniejsze podstawy sukcesu - również w dziedzinie nauki świadomego oddychania. Przestań wreszcie stawiać na drugim planie swój oddech, a przez to swoje życie. Zarezerwuj dla nich pierwsze miejsce. Wszystkie problemy, które zdają się być ważniejsze, nie mają ani takiego oddziaływania na Twoje życie, ani takiej władzy nad Tobą jak oddech.
Ćwiczenia oddechowe wykonuj codziennie, najlepiej rano i wieczorem. Ponadto świadomie pozwalaj oddechowi towarzyszyć Ci w trakcie całego dnia. Na początku nie wymagaj jednak zbyt wiele od siebie. Rozpocznij swoją przygodę z technikami oddechowymi od krótkich ćwiczeń, po czym poświęcaj na nie z dnia na dzień coraz więcej czasu. Przedstawione tu ćwiczenia stanowią cykl prowadzący do coraz lepszego rozwoju samoświadomości, przy czym ich wykonywanie powinno sprawiać Ci wyłącznie przyjemność. Dlatego też podczas całego treningu wymagaj od siebie dokładnie tyle wysiłku i zaangażowania, ile dają Ci radość i dobre samopoczucie. Pamiętaj jednak przy tym o dyscyplinie i regularności w wykonywaniu ćwiczeń.
Odkryj te techniki, które wychodzą Ci najlepiej i które lubisz najbardziej. Zanim przystąpisz do nauki zaawansowanych technik oddychania, ułóż swój własny, krótki program, podczas którego nauczysz się integrowania swojego normalnego sposobu oddychania z oddychaniem przeponowym.
Podczas ćwiczeń zawsze obserwuj reakcje swojego ciała. Każde napięcie lub skurcz mięśni stanowią przeszkodę w swobodnym oddychaniu. Usuwanie takich przeszkód i ograniczeń wpłynie na polepszenie lub unormowanie rytmu oddechu.
...
ravlex