Do instrumentów smyczkowych należą:
· skrzypce (Violini; Vni),
· altówka (Viole),
· wiolonczela (Vlc),
· kontrabas (Cbass) – brzmi oktawę niżej od zapisu nutowego.
Wszystkie instrumenty smyczkowe mają taką samą budowę, a różnią się między sobą tylko rozmiarami oraz tym, że wiolonczela i kontrabas posiadają nóżki.
Polscy:
· Baltazar Dankwart (zm. ok. 1622 lub 1651)
· Marcin Groblicz I (ok. 1540 – ok. 1609)
· Marcin Groblicz III (ok. 1650 – ok. 1730)
· Marcin Groblicz IV (ok. 1680 – ok. 1750)
· Marcin Groblicz V (zm. po 1760)
Zagraniczni – światowej sławy:
· Andrea Amati (przed 1511–przed 1580)
· Antonio Amati (przed 1540–przed 1640)
· Girolamo (Hieronymus) Amati (1561–1630)
· Girolamo (Hieronymus II) Amati (1649–1740)
· Nicola Amati (1596-1684)
· Andrea Guarneri (1626-1698)
· Giuseppe Bartolomeo Guarneri, zwany del Gesú (1698-1744)
· Pietro Giovanni Guarneri (1655-1720)
· Hopf (Niemiec)
· Rocco
· Francesco Ruggieri (1630-1698)
· Steiner (Niemiec)
· Antonio Stradivari, Stradivarius (ur. 1643 lub 1644, zm. 1737)
Słynni polscy skrzypkowie:
· Stefan Czernak
· Kaja Danczowska (ur. 1949)
· Teresa Głąbówna
· Barbara Górzyńska
· Krysztof Jakowicz (ur. 1939)
· Paweł Kochański (1887-1934)
· Konstanty Andrzej Kulka (ur. 1947)
· Roman Lasocki (ur. 1948)
· Karol Lipiński (1790-1861)
· Bartłomiej Nizioł (ur. 1974)
· Piotr Pławner (ur. 1974)
· Dorota Siuda
· Roman Statkiewicz
· Wanda Wiłkomirska (ur. 1929)
· Józef Zetner
Słynni skrzypkowie zagraniczni:
· Yehudi Menuhin (Amerykanin, 1916-1999)
· Anne-Sophie Mutter (Niemka, ur. 1963)
· Igor Ojstrach (Rosjanin, s. Dawida, ur. 1931)
· Dawid Ojstrach (Rosjanin, 1908-1974)
· Izaac Stern (Amerykanin ur. w Polsce; 1920-2001)
Literatura skrzypcowa (przykłady):
· Jan Sebastian Bach, trzy koncerty – a-moll, E-dur, d-moll
· Ludwig van Beethoven, Koncert D-dur
· Johannes Brahms, Koncert D-dur, Koncert a-moll podwójny
· Piotr Czajkowski, Koncert D-dur
· Antonín Dvořák, Koncert skrzypcowy
· Mieczysław Karłowicz, Koncert H-dur
· Édouard Lalo[1], Symfonia hiszpańska na skrzypce i orkiestrę
· Feliks Mendelsohn-Bartholdy, Koncert e-moll
· Wolfgang Amadeusz Mozart, pięć koncertów skrzypcowych, m.in. G-dur, D-dur, A-dur
· Camille Saint-Säens, Koncert g-moll
· Igor Strawiński, Koncert skrzypcowy
· Karol Szymanowski, I i II koncert
· Henryk Wieniawski, Koncert d-moll, Koncert fis-moll
Instrumenty smyczkowe składają się z górnej i dolnej deki. Obydwie deki połączone są boczkami. W środku znajduje się belka po lewej stronie, po prawej zaś – kołek rozporowy, zwany duszą.
U góry znajduje się na przedłużeniu deki dolnej szyjka z gryfem, a na samej górze – ślimak z otworami na kołki. Na dece górnej stoi podstawek, który podtrzymuje struny.
Wiolonczela i kontrabas – z uwagi na rozmiar i ciężar – posiadają nóżkę umożliwiającą grę w pozycji siedzącej.
Wszystkie instrumenty smyczkowe posiadają cztery struny. Wyjątkiem jest specjalny kontrabas do wykonywania utworów klasycznych, ma on pięć strun.
Skrzypce i altówka korzystają z podbródka i tzw. podpórki.
Na instrumentach smyczkowych można grać smyczkiem (arco) lub bez smyczka (pizzicato).
Oprócz zwykłego staccata istnieją też:
· saute – staccato mechaniczne,
· spiccato – skaczącym smyczkiem
i inne.
Na wszystkich instrumentach smyczkowych oprócz normalnej gry (palcowanie – nacisk palców na gryf), uzyskać można też flażolety: naturalne – przez niedociśnięcie palca w oktawach pustych strun – oraz sztuczne (tzw. kwartowe) – gdy pierwszy palec to nuta główna, a czwarty nie dociska, co daje efekt fletowego gwizdu.
...
Ali_Orbis