NURT CHŁOPSKI W POWOJENNEJ PROZIE POLSKIEJ
Zakończenie II wojny światowej przyniosło ogromne przemiany wsi polskiej, nazywane często mianem awansu. Nie chodziło tu tylko o reformę rolną i zmiany polityczne, chodzi tez o kształcenie młodszego pokolenia, które zmieniało stan, bo stawało się inteligencją i wyjeżdżało do miast, chodzi o nowinki techniczne i cywilizacyjne, które dotarły do wsi i zaczęły zmieniać życie jej mieszkańców. Utwory podejmujące chłopską problematykę:
„Tańczący jastrząb"- J. Kawalca. To prozatorska analiza awansu społecznego chłopskiego bohatera, który zmienił życie wiejskie na miejskie, z chłopa stał się dyrektorem i nie poradził sobie z tą przemianą. „Kamień na kamieniu"- W. Myśliwski. Głośny i bardzo ceniony utwór opowiadający o dziejach Szymona Pietruszki- bohatera i narratora, analizujący wszechstronnie a nawet z humorem niezmienną, odwieczną mentalność chłopa polskiego. Inny utwór Myśliwskiego „Pałac" opisuje wędrówkę chłopa po pańskim pałacu - prawdziwą odyseję, wkraczanie i próby zrozumienia obcego świata.
„ A jak królem a jak katem będziesz"- Tadeusz Nowak. Jest to pisarz i Poeta, który ustanowił w swojej prozie „raj chłopski" czyli miejsce ładu i ucieczki od chaosu, szansę zapanowania nad bólem i cierpieniem, który rozważa moralny ciężar zabijania.
„Konopielka"- Edward Redliński. Bestseller lat 70 tych. Szokująca historia wsi Taplary w pobliżu Białegostoku, na którą spadł niczym zaraza wiek XX- w postaci kosy, szkoły, a nawet innej „miastowej" miłości. Do Taplar przyjeżdża nauczycielka, a za nią podąża oświata i cywilizacja. Redliński sparodiował wcześniej głosy literackie na temat wsi- wyraźnie tu odczytujemy parodię „Siłaczki" Żeromskiego i „Chłopów" Reymonta. Czyniąc narratorem Kaziuka z Taplar i posługując się jego gwarą, wywołuje autor szereg efektów komicznych. Lecz wcale nie śmiejemy się z chłopa Kaziuka i jego sąsiadów. „Konopielka" jest szyderstwem z inteligenckiego spojrzenia na wieś, ze stereotypów które zagnieździły się w powszechnym myśleniu o wsi, jest też polemiką z wcześniejszymi wcieleniami chłopa w polskiej literaturze. Inny znany utwór Redlińskiego to „Awans"- tam także tematem jest kompletna przemiana wsi, przekształcenie jej z buszu w intelektualno-nowoczesny ośrodek wczasowy- niestety okazuje się, że miasto oczekuje od wsi prymitywizmu i zacofania- i to tylko może im wieś ofiarować.
japonka606